İçeriğe atla

Selespeed

Selespeed, Alfa Romeo modellerinde kullanılmış olan bir robotize manuel şanzımandır.

Selespeed, Alfa Romeo modellerinde kullanılmış olan bir robotize manuel şanzımandır. Magneti Marelli tasarımı olan sistem, daha önce Ferrari F355 modelinde de kullanılmıştır. Aston Martin Vanquish de bu sistemin üzerine geliştirilmiş bir robotize manuel şanzıman kullanır.

Şanzıman temelde bir manuel vites kutusu ile bir vites robotundan oluşur. Vites kutusu, birinci vites oranı dışında manuel vitesle hemen hemen aynıdır. Selespeed robotu bağlı bulunduğu pistonlar yardımıyla kavramayı ayırır, uygun dişliyi seçer ve kavramayı tekrar sağlar. Sistem gaz pedalına duyarlı kavrama yapmaktadır.

Çalışma şekli

Sürücü kapısı açıldığında araç, anahtarı üstünde olmasa bile Selespeed pompasını çalıştırmaya başlar. Sürücü araca binip fren pedalına basarak çalıştırdığında sistem devreye girer ancak kavrama yapmaz. Bu durumda sürücü ayağını frenden çekse bile araç klasik otomatiklerin davranışını göstermez ve düz yolda yerinde kalır; eğimli yolda ise eğimin aşağısına doğru "kaçırır". Bu davranışı engellemek için sürücünün şanzımanı manuel olarak görmesi ve örneğin kalkış sırasında gaza tıpkı manuel şanzımanda kavrama noktasında yaptığı anlık beklemeyi de hesaba katarak, "düzenli bir gaz pedalı hareketiyle" basması önerilmektedir. Yokuş yukarı yarım debriyaj diye tabir edilen, gaz pedalıyla bekleme gibi hareketler tavsiye edilmemektedir; bu hareketler şanzımanın aşırı ısınmasına veya baskı balatanın hasar görmesine neden olabilir.

10 km/s aşağısı hızlarda sadece vites kolundan komut verilebilir. Hem vites kolu, hem de direksiyondan vites kontrolü komutları aynı anda gelirse vites kolundan gelen komut öncelikli kabul edilir. Vites değişim talebi geldiğinde Selespeed hedef vitesin mümkün olup olmadığını kontrol eder. Yüksek hızda olanaksız bir vitese geçiş talebi geldiğinde, mesela 5. viteste 150 km/s ile gidilirken 2. vitese düşülmek istendiğinde, bu talep göz ardı edilir. Daha sonra Selespeed kontrolörü motordan tork kesme isteğinde bulunur ve vites değişimine başlar. Eğer yüksek vitesten (mümkünse) iki vites düşürme gibi bir hareket yapıldıysa Selespeed motor devrini tekerleklerle uyumlu bir seviyeye getirdikten sonra tekrar kavramayı sağlar.

Normal kullanımda Selespeed vites değişim süresi 0,6 saniye dolayındadır; 5000 devir ve %60'tan fazla gaz pedal konumu durumlarında ise vites geçiş süresi kısalır. Selespeed istenirse City modu ile otomatik şanzıman olarak da kullanılabilir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bisiklet</span> pedal çevirerek kas gücü ile çalışan kara aracı

Bisiklet ya da popüler olmayan eski adıyla velespit, motorsuz veya elektrik motorlu, iki veya üç tekerlekli, pedallı, insan gücü ile ilerleyen bir ulaşım aracıdır. 19. yüzyıl sonlarında bisiklet anlamında Arapça derrâce sözcüğünün kullanıldığı da belirtilmektedir. Halk dilinde bisiklet anlamında demirat, teker, yelatı gibi sözcüklerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Bisikletin eş anlamlısı olarak ise çiftteker ve çalınga sözcükleri bulunmaktadır. Ulaşım ve eğlencenin yanı sıra bisiklet sporunda da kullanılır. BMX, Dağ bisikleti, şehir (hibrit) bisikleti, tandem, tur bisikleti, yol bisikleti gibi türleri vardır. Vitesli ve vitessiz türleri bulunmaktadır.

Bayerische Motoren Werke AG genellikle anılan kısaltmasıyla BMW, 1916 yılında kurulan Alman otomobil, motosiklet, motor ve bisiklet üreticisidir. BMW ayrıca, Mini ve Rolls-Royce, otomobil şirketlerinin sahibidir. Çalışan sayısı 120.726'dır. 2020 cirosu 98 milyar 998 milyon euro'dur, aynı yıl 2.494.451 araç üretmiştir. Bu üretimin 2.028.841 adedi BMW markası altındadır. Ayrıca aynı yıl motosiklet üretimi 169.272 adettir. Sadece motor sporlarına özel BMW M'i de bünyesinde bulundurur.

Fren sistemi, motorlu taşıtın yavaşlamasını ve durmasını sağlayan düzenek. Yokuş aşağı inen taşıtın hız kazanmasını önlemek, duran taşıtın bu durumunu sürdürmek üzere de kullanılır. Fren sistemi taşıttaki kinetik enerjiyi sürtünme yoluyla ısı enerjisine çevirerek taşıtın durmasını veya yavaşlamasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Dört tekerlekten çekiş</span>

4 tekerlekten çekiş veya 4x4, klasik sistemlerde otomobiller ya ön aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek veya arka aks mili üzerinde bulunan 2 tekerlek beraber tahrik olurken bu sistemde yolun koşullarına ve ihtiyaca bağlı olarak ön ve arka aks üzerinde bulunan 4 tekerlekte birlikte aynı anda ve çoğu kez aynı güç oranlarında harekete geçirilirler. Başka bir ifadeyle aracın motor gücü 4 tekere birden iletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Debriyaj</span>

Debriyaj, motorla vites kutusu arasındaki irtibatı keserek vites değiştirme olanağı sağlayan güç aktarma organlarından biridir.

Otomatik şanzıman veya otomatik vites, motorlu aracı sürerken belli bir motor devir hızı için, tekerleklerin devir hızının kademeli olarak, motor gücünü ileten dişlileri değiştirerek yükseltilmesi ya da alçaltılması işleminde sürücünün işini kolaylaştıran bir mekanizmadır.

<span class="mw-page-title-main">Şanzıman</span> şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır

Şanzıman veya vites kutusu, baskı balata (kavrama) yolu ile motordan aldığı hareketi istenilen tork değerinde şaft veya diferansiyele ileten aktarma organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Opel Vectra</span> Opel tarafından üretilen otomobil modeli

Opel Vectra, 1988'den 2009'a kadar üç nesil olarak üretilen bir büyük aile arabasıdır. Opel'i D segmentinde temsil eden Vectra Türkiye dışında bazı ülkelerde Vauxhall, Holden ve Chevrolet markaları altında satılmıştır. Vectra, Opel Ascona'nın yerini almış ve 2009 yılında yerini Opel Insignia'ya bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Romeo 156</span>

Alfa Romeo 156, Alfa Romeo tarafından 1997-2007 yılları arasında üretilen lüks kompakt otomobil modelidir. Araç ilk kez 1997 Frankfurt Otomobil Fuarı'nda tanıtılmış olup Alfa Romeo 155'in yerini almıştır. 156, 1998 yılında Avrupa'da Yılın Otomobili ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alfa Romeo 147</span> Alfa Romeo tarafından 2000-2010 yılları arasında üretilen alt orta sınıf otomobil modeli

Alfa Romeo 147, Alfa Romeo tarafından 2000-2010 yılları arasında üretilen alt orta sınıf otomobil modelidir. Araç ilk kez 2000 Torino Otomobil Fuarı'nda tanıtılmış olup Alfa Romeo 145 ve 146'nın yerini almıştır. 147, 2000 yılında Ford Mondeo ve Toyota Prius'u geçerek Avrupa'da Yılın Otomobili ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sürekli değişken oranlı şanzıman</span>

Sürekli değişken oranlı şanzıman (CVT), vites oranlarının sürekli değiştiği bir otomatik şanzımandır. CVT şanzımanlar sabit vites oranlarına sahip diğer mekanik şanzımanlardan farklıdır. "Sonsuz şanzıman" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Yarı otomatik şanzıman</span> vitesleri debriyaj pedalına basmadan değiştiren şanzıman

Yarı otomatik şanzıman, vitesleri bir debriyaj pedalına basma ihtiyacı olmadan değiştiren bir şanzımandır. Sürücüden veya bir bilgisayardan gelen komutla vites değişimlerini gerçekleştirmek için elektronik sensörler, pnömatik, işlemciler ve aktüatörler kullanır. Bu, vitesin değiştirilmeden önce sürücünün basması gereken bir debriyaj pedalı ihtiyacını ortadan kaldırır çünkü debriyajın kendisi, hızlı, düzgün vites değişimleri için gereken zamanlamayı ve torku senkronize edebilen elektronik cihazlarla çalıştırılır.

<span class="mw-page-title-main">Çift kavramalı şanzıman</span>

Çift kavramalı şanzıman, tek ve çift dişli takımları için iki ayrı kavrama kullanan otomatik şanzıman türüdür. Temel olarak bir yuva içerisinde bulunan ve tek bir ünite olarak çalışan kavramalarıyla birlikte iki ayrı manuel şanzıman olarak tanımlanabilir. Genellikle tam otomatik modda çalıştırılsa da ve çoğunlukla hala şanzımanın elektrohidroliğini kullanıyor olsa da, sürücünün yarı otomatik modda vitesleri manuel olarak değiştirmesine de izin vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Motor freni</span> fren türü

Motor freni, sürtünme freni veya manyetik fren gibi ek harici frenleme mekanizmaları kullanmak yerine, bir motorlu taşıtın motorunun içindeki yavaşlatma kuvvetleri kullanıldığında meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Ön seçici şanzıman</span>

Ön seçici şanzıman, 1930'larda binek ve yarış otomobillerinde, 1940-1960 arası otobüslerde ve 1930'lardan 1970'lere kadar zırhlı araçlarda kullanılan bir manuel şanzıman türüdür. Bir ön seçici vites kutusunun belirleyici özelliği, vites kolunun sürücünün bir sonraki vitesi "önceden seçmesine" izin vermesidir, sürücü istenen zamanda "vites değiştirme pedalına" basana kadar şanzıman mevcut viteste kalır.

<span class="mw-page-title-main">Volvo I-Shift</span>

Volvo I-Shift, Volvo'nun yan kuruluşu Volvo Powertrain AB tarafından Volvo Trucks ve Volvo Buses için geliştirilen, 12 ileri ve 4 geri vitesli otomatikleştirilmiş bir manuel şanzımandır. 2001'de kamyonlar ve daha sonra 2004'te otobüsler için kullanılabilir hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">MultiMode manuel şanzıman</span>

MultiMode manuel şanzıman, Toyota tarafından sunulan bir tür otomatikleştirilmiş manuel şanzımandır. Sabit mıknatıslı motorlarla çalıştırılan bilgisayar kontrollü kavramaya sahip geleneksel bir manuel şanzıman kullanır. MultiMode manuel şanzıman Avrupa'da Aygo, Yaris, Corolla, Corolla Verso, Mark X ve Auris'te bulunmaktadır ve Toyota tarafından Kuzey Amerika pazarında sunulan MultiMode otomatik şanzıman ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Easytronic</span>

Easytronic şanzıman, bazı Opel ve Vauxhall otomobillerinde kullanılmış bir tür transaks tabanlı otomatikleştirilmiş manuel şanzıman veya vites kutusunun Opel tarafından isimlendirilmiş ticari adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Otomatikleştirilmiş manuel şanzıman</span>

Otomatikleştirilmiş manuel şanzıman (AMT), motorlu taşıtlara yönelik bir şanzıman türüdür. Esasen, debriyajı ve/veya vites değiştirmek için otomatik aktüatör ile donatılmış geleneksel bir manuel şanzımandır.