Selendi Çayı - Turkipedia

Selendi Çayı, Manisa ili, Selendi ilçesi topraklarından geçen, Gediz Nehri'in kolu olan akarsu. Salhane Dağı ve Derbent Dağı'nın güney yamaçlarından doğar, Azizbey ve Karaselendi derelerini aldıktan sonra, Çampınar köyü güneyinde Gediz'e kuzeyden katılır.^[1] Havza alanı 716 km²,^[2] uzunluğu 26 km'dir.^[3]

Selendi Çayı'nın akım rejiminin düzensiz olması sulamada yararlanılmasını engellemektedir. Yazın kuruma seviyesine gelen akarsu kışın taşkınlar yaptığından ıslah çalışmaları yapılmıştır.^[4] Sulama amaçlı Selendi Ayanlar Barajının yapımına 2014 yılında başlanmış, 2015 yılında bitirilmiştir. Akarsu 38°40′43.5″K 28°40′54.4″D / 38.678750°K 28.681778°D / 38.678750; 28.681778 konumunda Gediz Nehri'ne karışmaktadır.

İsim kökeni

Akarsu adının, ilçe merkezinden geçen akarsuyun sel yaptığı zamanlarda halkın "sel indi" deyişinden geldiği iddia edilmektedir. Başka bir ihtimal Karaselendi köyü yakınlarında Lidyalılar döneminden kalma Slandos kentinden türediği şeklindedir.

Erozyon

Selendi Çayı havzası jeomorfolojik ve litolojik özelliklerinden dolayı şiddetli erozyona uğramaktadır. Drenaj yoğunluğunun fazlalığı, derin ve sığ yarıntılar ile bunlar arasında keskin sırtlar erozyon şiddetinin delilleridir.^[5]

Kaynakça

^ DABAN, Murat (2001). "Selendi" (PDF). docs.neu.edu.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
^ GÜNEY, Yıldız (2016). "Frekans oranı yönteminin erozyon duyarlılık analizinde kullanımı: Selendi Çayı Havzası (Manisa) örneği". Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
^ "Gediz Havzası Nihai Raporu" (PDF). gediz.ormansu.gov.tr. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
^ "Selendi Çayı güvenli hale getirildi". timeturk.com. 2017. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
^ GÜNEY, Yıldız; TUROĞLU, Hüseyin (2018). "Çok Ölçütlü Karar Analizi İle Erozyon Duyarlılık Çalışmalarında Erozyon Yüzeyleri Envanter Verisinin Kullanımı: Selendi Çayı Havzası Örneği". COĞRAFİ BİLİMLER DERGİSİ. 13 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020.

İlgili Araştırma Makaleleri

Havza, bir nehir ya da göl havzası, nehrin kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan, nehre su veren tüm alanı kapsamaktadır. Akarsuyun ana kolu ve yan kolları ile birlikte sularını topladığı ve drene ettiği bu alana akaçlama havzası da denilir.

Sakarya Nehri Kızılırmak ve Fırat nehirlerinden sonra Türkiye'nin üçüncü en uzun, Kuzeybatı Anadolu'nun ise en büyük akarsuyudur. Nehir, ismini Yunan Mitolojisi'ndeki nehir tanrısı Sangarius'dan almaktadır.

Gediz Nehri, Anadolu'dan Ege Denizi'ne dökülen Büyük Menderes Nehri'nden sonra ikinci büyük akarsudur.

Marmara Gölü, Manisa'nın ilçesi Gölmarmara'nın güneyindeki bir alüvyal set gölüdür. Ege Bölgesi'nde yer alır. Gölün bulunduğu saha çukur olup batı ve kuzeyi tepelerle çevrilidir. Doğu kısmı Gediz Ovası'na, kuzeybatı kısmı Akhisar Ovası'na açık olup buralardan alüvyon setleriyle ayrılır. Bu durum, Marmara Gölü'ne set gölü karakterini verir. Gediz çöküntü havzası içinde bulunan gölün seviyesi, Gediz Ovası'nın seviyesinden daha alçaktır. Derinliği az olan gölün yüzölçümü 44,5 km²'dir. Gediz Nehri ile Demrek Deresi'nden ve kuzeydeki Kum Çayı'ndan göle kanallar açılmıştır. Bu kanallar bilhassa ilkbahar sonlarında kabarık olan akarsuların sularını göle taşırlar. Göl kapalı bir çukurda olup suları tuzludur. 12 Haziran 2017'de "Ulusal Öneme Haiz Sulak Alan" ilan edildi.

Selendi. Türkiye'nin Ege Bölgesi'nde bulunan Manisa ilinin ilçelerinden biridir. 1954 yılında, 6324 numaralı karar ile kurulmuştur. Manisa'ya 155 km, Uşak'a ise 70 km mesafede yer alır. İlçe sınırlarından Gediz Nehri'nin önemli kollarında biri olan Selendi çayı geçer. Asıl geçim kaynağı tütüncülük, hayvancılık ve tarımdır. Ayrıca Pınarlar, Eskin, Terziler, Kürkçü ve Hacıhaliller köylerinde son yıllarda kirazcılık artmıştır. Kınık mahallesi piknik alanı, Gavur evleri kaya mezarları, Bayraklı anıtı Selendi'nin gezilebilecek yerleridir. Merkez nüfusu 8.108'dir. Köyleri de dahil toplam nüfusu 26.500'dür fakat son 50 yıldır sürekli göç veren ilçenin göç eden kişileri de hesaba katıldığında nüfusu 77.000'i geçmektedir. Manisa'nın en az yoğunluklu ilçesidir. Ayrıca ilçede eskin mahallesinde bulunan altın-kurşun-krom karışımı maden rezervi bir müddet işletilmiş fakat madenin 49 yıllık kullanım hakkını elinde bulunduran Bulgaristanlı firmanın bu ülkede iflas etmesi sonucu maden kapatılmıştır ve yıllardır atıl olarak durmaktadır. Bunların yanında Gediz Nehrinin en büyük kolu olan selendi çayı kış aylarında Gediz Nehrinden daha fazla su taşır. İlçenin tarihinde aldığı en büyük yatırımlar; tekel yaprak tütün depolama işletmeleri ve yatılı ilköğretim bölge okuludur. Selendi'nin tarhana, höşmerim, keşkek ve yufkası meşhurdur. İlçede üretilen Amerikan tipi küçük yapraklı tütünler çok değerlidir.

<span class="mw-page-title-main">Asi Nehri</span> Nehir

Asi Nehri, Lübnan'daki Bikâ Vadisi'nin doğu kısmından doğar ve Türkiye'nin Hatay ilinden Akdeniz'e dökülür. Asi Nehri'nin toplam uzunluğu 556 km olup, 366 km Suriye'de, 98 km Türkiye'de, 40 km Lübnan'dadır. 52 km'si Türkiye-Suriye sınırını oluşturur. Antakya ile Akdeniz'e doğal su yolu bağlanmış olan Asi Nehri'nin ortalama su debisi 30 m³/sn dir. Kış mevsimi ile ilkbaharda taşkınlar nedeniyle pek çok su baskını yaşanmıştır.

Ergene, Türkiye'nin Balkan kesiminde bir nehir. Meriç nehrinin kollarından biri.

Yıldız Dağları veya Istranca Dağları, Trakya'nın Karadeniz kıyılarına paralel olarak, Bulgaristan'dan İstanbul iline kadar yaklaşık 150 km uzunluğunda bir dağ zincirinden oluşmaktadır. Bu zincirin en yüksek noktası Kırklareli ilinde bulunan yaklaşık 1.031 metrelik Mahya Dağı zirvesidir. Bulgaristan'da "Strandja" adı kullanılır. Türkiye'deki kısmı 197 000 hektarlık bir alan kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Çalıklı, Selendi</span>

Çalıklı, Manisa ilinin Selendi ilçesine bağlı bir mahalledir.

Binboğa Dağları Akdeniz Bölgesi içinde Orta Toroslarda yer alan ve 4. Zaman'da oluşmuş dağlardır. Binboğa Dağları Akdeniz ve Doğu Anadolu bölgeleri arasında kalır. Doğusunda Afşin Ovası batısında ise Dibek Dağı bulunur. Güneyinden Göksun Çayı geçer. Büyük bölümü K. Maraş sınırlarında olan dağın, batı bölümü Kayseri topraklarıdır. Çoğunlukla kireçtaşlarından oluşan dağın yamaçları eğimlidir.

Çarşamba Çayı, Konya ilinde bulunan bir akarsu. Bozkır ilçesi sınırları içerisinde Karacahisar köyü yakınlarında doğar, Mavi Boğaz'da Beyşehir Gölü'nden gelen kanal ile birleşir. Çumra ilçesinde kollara ayrılır ve Karakaya'da bataklıklarda sonlanır. Üzerinde Apa Barajı yer alır. 105 km uzunluğundadır. Konya ilinin tarımsal sulamasında önemli bir yer tutmaktadır.

Güre, Uşak ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Çekerek Çayı, Yeşilırmak'ın kollarından biri. Sivas Çamlıbel Dağları'ndan doğar, Akdağ'dan gelen dereleri alır. Sulusaray'da ovada akarken Alan Dağı'nı geçtiği yerlerde dar derin vadiler oluşturur. Çorum Çayı'nın katılmasıyla iyice büyür. Kayabaşı Ovası'nda Tokat tarafından gelen Yeşilırmak'ın ana kolu ile birleşerek Yeşilırmak'ı oluşturur. İlkbahar ve sonbaharda taşıdığı su artmakta ve nehir kabarmaktadır.

Güzelhisar (Pytikos) Çayı, Yunt Dağı'ndan kaynağını alan, Çandarlı Körfezi'nden Ege Denizi'ne dökülen akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Melendiz Çayı</span> Aksarayda akarsu

Melendiz Çayı (Uluırmak), Aksaray ili topraklarında Ihlara Vadisini oluşturan akarsu. Antik çağlarda adı Potamus Kapadukus'tur. Melendiz Dağı'ndan doğar, Ihlara Vadisi'nden ve Aksaray şehir merkezinden geçerek Tuz Gölüne dökülür.

Kahta Çayı, Adıyaman ili sınırlarında, Güneydoğu Toroslardan kaynağını alan, Keban Baraj Gölünde Fırat Nehri'ne dökülen akarsu.Yıllık ortalama akım 32 m³/sn, maksimum akım 120 m³/sn ile Mart ayında, minimum akım 4,1 m³/sn ile Eylül ayında gerçekleşir.

Aksu Deresi, Giresun ilinde, Doğu Karadeniz Dağları'ndan doğan, Karadeniz'e dökülen akarsu. Giresun şehir merkezinin doğusundan, Giresun Adası'nın karşısında denize dökülür. Havza alanı 917 km², uzunluğu 75 km, debisi 117 m³/sn'dir.

Van Gölü Kapalı Havzası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin doğusunda, Van Gölü'ne sularını döken akarsuların oluşturduğu kapalı havza.

Çoruh Havzası, kuzeydoğu Türkiye ve Gürcistan topraklarında bulunan Çoruh Nehri'nin havzası. Büyüklüğü 19.654 km², yıllık ortalama yağışı 540 mm'dir.

Gediz Ovası, çoğunlukla Manisa ili içinde yer alan, Gediz Nehri tarafından sulanan bir ovadır. Orta Gediz Havzası'nda konumlanan ova, 150 km uzunluğunda ve 25 km genişliğindedir. Türkiye'nin en verimli ovalarından olmakla beraber, ovada genel olarak sultaniye üzümü ve mısır üretilir. Demirköprü Barajı, ovanın sulanmasına katkı sağlar. Ovanın tarımsal SİT alanı ilan edilmesi planlanmaktadır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.