İçeriğe atla

Seksoloji (dergi)

Seksoloji
Derginin 1952 tarihli 40. sayısının kapağı
KategorilerCinsel bilim · sağlık · aile
SıklıkAylık
İlk sayıNisan 1949
Son sayıMart 1954
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe

Seksoloji: Cinsi Bilgiler Mecmuası, Türkiye'de cinsel eğitimde yetkin bir rehber olma düşüncesiyle Nisan 1949'dan Mart 1954'e kadar yayın yapan aylık dergidir. Orhan Karaveli ve ağabeyi tarafından kuruldu. Cinsel konular ile cinsel terbiye (cinsellik eğitimi) üzerine yayın yapan dergi, dönemin doktor, hukukçu ve entelektüellerini bünyesinde barındırdı. Avrupa ve Amerika'daki çağdaş dergilerden çeviriler yayımlayıp, kitap tefrika ettirdi. 1953 sonrasında ise aile dergisi olma eğilimindeydi.

Hakkında

1930 ile 1960 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri'nde aynı adla (Sexology) yayım yapan bir dergi bulunmaktaydı. Hem ABD hem de Türkiye'de yayımlanan Seksoloji dergileri içerik olarak birbirlerine benzerdi. Hatta Türkiye Seksolojisi Amerikan Seksolojisinden çeviriler yapıp yayımlıyordu. Amerika'daki derginin dışında Avrupa'nın önde gelen kadın ve evlilik dergileri, cinsellik kitapları ile cinsel akademik yayınlar da takip edilip çevirileri bu dergide yayımlanıyordu. Yapılan çevriler derginin ana içeriğiydi. Derginin isim ideloğu ise eski İstanbul valilerinden Fahrettin Kerim Gökay'dı.[1] Kendisine isim telifi için belirli bir ücret ödendi.[2] Ayrıca dergi hakkındaki düşüncelerine ilk sayıda sıkça yer verildi ve derginin ilk sayısı 8000 satış rakamına ulaştı.[1] Dönem dergilerinde entelektüel insanlarla sıkça yapılan anket görüşmeleri Seksoloji dergisinde de yapılarak Peyami Safa[3] ve Selim Sırrı Tarcan gibi isimlerin görüşleri paylaşıldı.[4]

Cinsellikten bahsetmek ve cinselliğe akademik olarak yaklaşmanın zorlukları derginin ikinci sayısının giriş kısmında bahsedilen bir durum oldu. Bunu dikkate alan Seksoloji yönetimi toplumsal veya düşünsel olarak zarar veren yayınlardan kendisini ayırma gereği duydu. Ayrıca kendilerini meşru kılma ve gelecek tepkilerden muaf hissetmek güdüsüyle dergiye olan halk ve resmî otorite desteği sıkça dillendirilen bir durum oldu. İlerleyen sayılarda Anadolu'nun yerel gazetelerinde dergi hakkında çıkan olumlu haberler “Seksoloji memleket matbuatında nasıl karşılandı?” başlığı ile verildi.[4]

Yayınlar ve faaliyetler

Dergi, okurları arasında bir yarışma düzenleyerek ilk altı ayda çıkan yayınlardan en çok beğendikleri konuları nedenleriyle beraber sıralamalarını istedi. İlk üç sonuçtaki ortak payda ise “Çocuklara cinsiyetten nasıl bahsetmeli?” adlı yazı oldu. Dergide kandırılarak cinsel ilişkiye zorlanan kadınların durumlarından da bahsedildi. Doktorlardan alınan olaylar ile bu kadınların hikâyeleri aktarıldı. Kadınlara yapılan sarkıntılık konusu ise dönem gazeteleri dışında Seksoloji'de sıklıkla ele alındı. Tecavüz konusuna az değinilmişse de toplumu, aileyi ve modern yaşamı tehdit eden yönü vurgulanmaya çalışıldı. 1953 sonrasında aile dergisi gibi faaliyet gösterdi. Abraham Stone ve Hannah Stone'un A Marriage Manual: A Practical Guide to Sex and Marriage (1935)[5] adlı yapıt "Evlilik Rehberi" adıyla tefrika edildi.[6] 1952 sonrasında Amerika'daki cinsel bilimcilerle ilişkiler kuruldu. Aralık 1952'de Abraham Stone derginin davetlisi olarak Türkiye'ye geldi ve konferanslar düzenledi.[4]

Kaynakça

  1. ^ a b "Seksoloji'ye valilik desteği". Milliyet. 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2017. 
  2. ^ Bursalı, Orhan. "Seksoloji ve Birileri". Cumhuriyet. 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2017. 
  3. ^ Zülfikar Uğur Yıkan. "Peyami Safa'nın Server Bedi imzalı romanları". Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı. 8 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2017. 
  4. ^ a b c Sarıtaş, Ezgi. "Seksoloji: 1945-1955 arası Türkiye'de cinsel terbiye" (PDF). Ankara Üniversitesi KASAUM. 4 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Mart 2017. 
  5. ^ "History of Sex Manuals Abraham Stone's Marriage Manual Part 1". trivia-library.com. 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2017. 
  6. ^ "Evlilik Rehberi Seksoloji". Milliyet Arşiv. 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Peyami Safa</span> Türk yazar ve gazeteci

Peyami Safa, Türk yazar ve gazeteci. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu, Matmazel Noraliya'nın Koltuğu ve Yalnızız gibi psikolojik türdeki eserleriyle Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında ön plana çıktı. Yaşamı ve fikrî hayatındaki değişimlerini eserlerine de yansıttı. Server Bedi takma adıyla birçok roman kaleme aldı. Cingöz Recai tiplemesini Fransız yazar Maurice Leblanc'ın Arsen Lüpen karakterinden esinlenerek yarattı. Aynı zamanda çeşitli kurumlarda gazetecilik mesleğini sürdürdü ve ağabeyi İlhami Safa ile birlikte Kültür Haftası gibi çeşitli dergiler çıkardı.

<span class="mw-page-title-main">Oral seks</span> ağız yoluyla yapılan cinsel ilişki türü

Oral seks, oral ilişki veya ağızdan ilişki, sertleşme hâldeki bir penis, uyarılmış bir vajina veya anüsün ağızla uyarılmasını içeren bir cinsel ilişki türüdür. Cunnilungus olarak bilinen oral seks türü vajina veya vulva üzerinde yapılırken, fellatio olarak bilinen diğer tür ise penis üzerinde yapılır. Oral seks, tarih boyunca hemen her toplumda heteroseksüel ve eşcinsel insanlar tarafından uygulanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Kinsey</span>

Alfred Charles Kinsey, Amerikalı biyolog, entomoloji ve zooloji profesörü.

<span class="mw-page-title-main">Seksoloji</span> Cinsellikle ilgili sorunların incelendiği bilim

Seksoloji, diğer adıyla cinsellikbilim; insan türünün cinsellikle ilgili yönünü sistematik şekilde araştıran bilim dalıdır. Seksoloji Aydınlanma Çağı etkisi sonrasında Almanya'da ortaya çıkan bir bilim dalıdır. Sosyoloji ve antropoloji gibi bilimler ile çağdaştır.

<span class="mw-page-title-main">Haydar Dümen</span> Türk doktor ve yazar (1930–2022)

Haydar Dümen, Türk psikiyatr ve seksologdur.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel ilişki</span> üreme, cinsel zevk veya her ikisi için gerçekleştirilen çiftleşme eylemi

Cinsel ilişki, cinsel birleşme, çiftleşme, vajinal seks veya sadece seks, bir erkeğin sertleşmiş penisinin, uyarılmış bir kadın vajinasının içine girmesini kapsayan, cinsel zevk ya da üreme amaçlı yapılan bedensel ilişkidir. Bunun yanı sıra, diğer penetrasyon tehlikesi içeren anal seks, oral seks, parmaklama, dildo kullanma gibi cinsel aktiviteler de eşcinsel veya heteroseksüel olmasına bakılmaksızın bir cinsel birleşme olarak kabul edilirler.

Eşcinsel evlilik, hemcins evliliği veya evlilik eşitliği, aynı cinsiyetten bireylerin evlenmesi ve karşı cinsiyetten bireylerin evliliği ile eşit haklara ve statüye sahip olması durumu.

<i>Cinsellik Konusunda Bilmek İstediğiniz Herşey</i> (Ama Sormaya Utandığınız)

Cinsellik Konusunda Bilmek İstediğiniz Her şey *Ama Sormaya Utandığınız, Dr. David Reuben'in 1969 yılında yazdığı bir kitaptır. Özgün adı Everything You Always Wanted to Know About Sex *But Were Afraid to Ask'tır. İlk defa 1969'da yayınlanan kitap 54 dile çevrilmiş, 52 ülkede 150 milyon adet satılmıştır. Türkiye'de de 1971 yılında Artel Yayınları'ndan çıkmıştı. Kitap yayınevinin "Eros cinsel bilgiler serisi"nin 2. kitabıdır. Çevirisini Haldun Karan yapmıştır. Kitabın içeriği ve tabu sayılabilecek konulara el atma biçimi her ne kadar yayınlandığı yıllarda devrimci bir atılım olarak kabul edilse de aslında bugün için artık modası geçmiş ve gülünç sayılabilecek birçok kavramı da içermektedir. Dr. David Reuben Cook County hastanesinin psikiyatri profesörü idi. Orduda da doktor olarak görev yapmıştı.
Kitap 1971 yılında Woody Allen tarafından sinemaya aktarıldı. Seks Hakkında Bilmek İstediğiniz Her Şey o yılın en çok iş yapan filmleri arasında idi.

Jolan Chang Çin kökenli Kanadalı Taoist felsefeci ve seksoloji yazarı. Devrim sonrasında Çin'den Kanada'ya taşınmış, bu ülkede birkaç yıl yaşadıktan sonra İsveç'e yerleşerek evlenmiş ve yaşamının geri kalan kısmını burada geçirmiştir. Özellikle geleneksel Çin cinselliği üzerine birer klasik kabul edilen eserleriyle bilinen Chang'dan Büyük Britanyalı yazar Lawrence Durrell de 1980 tarihli A Smile in the Mind's Eye adlı kitabında söz etmiştir.

Sheila Jeffreys, Birleşik Krallık'ta cinsellik tarihi ve politikası incelemeleriyle tanınan lezbiyen feminist, akademisyen ve etkincidir.

<span class="mw-page-title-main">Yahudilikte eşcinsel evlilik</span>

Yahudilikte eşcinsel evlilik ve eşcinsellik, modern Yahudi mezhepleri içinde tartışma konusu ve bölünmelere sebep olmuştur. Yahudilerin yaygın görüşüne göre eşcinsel ilişki günahtır ve Tevrat'ta kesin olarak yasaklanmıştır. Bu görüş Ortodoks Yahudilik tarafından hâlen benimsenmiş olmasına rağmen aynı durum Yeniden yapılanmacı ve Reformist Yahudilik için geçerli değildir. Muhafazakâr Yahudilik, Aralık 2006'ya kadar Ortodokslar ile yanı görüşü benimsemesine rağmen bu zamandan sonra Yahudi Kanunları ve Standartları Komitesi çoğulculuk felsefesi altında çeşitli fikirler sunmuştur. Örneğin bir görüş Ortodoksların duruşunu benimserken bir başka görüş, bazı cinsel eylemlerde bulunulmadığı sürece daha liberaldir.

<span class="mw-page-title-main">Cinsel Devrim</span> 20. yy Amerikan sosyal hareketi

Cinsel Devrim, Batı dünyasında 1950'li yılların ortalarından başlayıp 1960'larda belirginlik kazanan, genel olarak cinselliğin evliliğe, tek eşliliğe, heteroseksüelliğe ve üremeye indirgenmesine karşı çıkan, cinsel özgürlük konusunda haz ve istek üzerine her eylemi meşru gören bir siyasi harekettir.

<span class="mw-page-title-main">İslam'da cinsellik</span>

İslami cinsel içtihat İslam'da cinsellik İslami yasaları açıklar. Büyük ölçüde erkekler ve kadınlar arasındaki evlilik ilişkilerinin cinsel aktivite sınırlamaları Kur'an, hadis ve fetva'ya dayanmaktadır. Çoğu gelenekler tüm cinsiyetler arasında herhangi bir ilişki konusunda sıkı iffet, tevazu, teşvik ve bekârlık vazgeçirmek. İslam cinsel aktivite büyük ölçüde evlilik için saklıdır. Evlilik dışı cinsel farkı ve tevazu Bu duyarlılık gibi İslami elbise yorumların ve cinsiyet ayrımı derece olarak İslam'ın şimdiki belirgin yönleri görülebilir.

Peyami Safa bibliyografyası Türk yazar ve gazeteci Peyami Safa'ya ait olan eserler ve gazete yazıları ile kendisi hakkında yazılmış kitap ve akademik çalışmaları içerir. Peyami Safa'nın toplamda 500'e yakın yazısı bulunmaktadır. Fakat günümüz itibarıyla kendisinin eksiksiz bir bibliyografyası hazırlanmamıştır.

Peyami Safa kronolojisi, Türk yazar ve gazeteci Peyami Safa'nın yıllara göre verilmiş yaşamını içerir. Kronoloji Beşir Ayvazoğlu'nun Peyami Safa hakkındaki eserinin kaynak alınmasıyla oluşturulmuştur. Tarih ve olaylar için ayrıntılı kaynaklar Peyami Safa maddesinde verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Preben Hertoft</span>

Preben Hertoft, Danimarkalı psikiyatrist ve profesördür. Tıbbi seksoloji alanında doktorasını vererek bu konuda üst düzey tıbba hizmetler vermiş gelişmesine katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan'da LGBT hakları</span>

Bulgaristan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal zorluklara uğrayabilir. Hemcins cinsel aktiviteler hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır, fakat karşı cins çiftlerin sahip olduğu yasal korunmalar, hemcins çiftlerin başta olduğu hanehalklarına mevcut değildir. Cinsel yönelime dayalı ayrımcılık, 2004'ten beri yasaktır ve "cinsiyet değişimi"ne dayalı ayrımcılık da 2015'ten beri yasaktır. Temmuz 2019'da Bulgaristan'da bir mahkeme, çığır açan bir kararda Fransa'da yapılmış bir hemcins evliliğini tanıdı.

<span class="mw-page-title-main">Üreme sağlığı</span>

Üreme sağlığı, bir araştırma, sağlık hizmetleri ve sosyal aktivizm alanıdır. Bir bireyin üreme sisteminin sağlığını ve yaşamının tüm aşamalarında cinsel refahını araştırır. Cinsel sağlık ve üreme sağlığı, daha yaygın olarak üreme tıbbı, cinsel sağlık, cinsel haklar ve üreme hakları olarak tanımlanır. Cinsel ve üreme yaşamları hakkında seçim yapma konusunda bireysel iradeyi kapsar. Üreme sağlığı aynı zamanda insanların tatmin edici ve güvenli bir cinsel yaşama, üreme kapasitesine ve üreme kapasitelerini kullanmaya karar verme özgürlüğüne sahip olmaları anlamına gelir.

Hristiyanlığa göre cinsellik Tanrının bir armağanıdır. Hristiyanlığın kutsal kitabının ilk bölümünde şöyle yazar:

<span class="mw-page-title-main">Tayvan'da LGBT hakları</span>

Tayvan'ın lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) hakları konusundaki kaydı karışıktır; lezbiyen, gey ve biseksüel haklarında Asya'nın en ilerici ülkelerinden biri olarak algılanırken trans hakları konusunda Pakistan gibi ülkelerden daha muhafazakâr olarak da nitelendirilmiştir. Hem erkekler hem de kadınlar arası hemcins cinsel ilişkileri yasaldır ve Yargı Yuanı'nın Mayıs 2017'de verdiği kararın neticesinde hemcins evlilikleri 24 Mayıs 2019 tarihinde yasal oldu. Hemcins çiftlerinin ortak olarak bir çocuğa evlat edinmelerine henüz izin verilmemesine rağmen bu çiftlerin üvey evlat edinmeleri serbesttir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.