İçeriğe atla

Seks işçisi

Yokohama'da bulunan 9. numaralı "Shimpuro genelevi"nde çalışan seks işçisi kızların Kusakabe Kimbei tarafından çekilmiş el-renkli ak gümüş baskılı portresi.

Seks işçisi (kullanım yerine göre aşağılayıcı ve/veya argo: fahişe), cinsel hizmet[1] sunarak para kazanan kişidir. Seks işçisi terimi zaman zaman fahişe, rent, jigolo gibi kelimelerle ile aynı anlamlı kullanılsa da akademisyenler "seks işçisi"ni seks endüstrisinde yer alan striptizciler, porno oyuncuları, telefonla seks çalışanları insanların bütününü kastedecek şekilde kullanır. Bu kavramı genelde feminist akademisyenler ve yazarlar da, erkekegemen toplumun "fahişe" sözcüğüne yüklediği kötü yan anlamlara ve aşağılamak amacıyla kullanılmasına[2] tepki olarak, yine belirli bir kısmı sanat için seks işçiliği yapan[3] bu insanların emeğine saygılarını göstermek için yerine "seks işçisi" terimini kullanmaktadırlar.

Statüsü

Ülkeye, bölgeye göre seks işçilerinin yasal statüleri değişebilir. Bazı yerlerde bu aktivitelerin bazıları yasalken bazı yerlerde yasa dışıdır (örnek: bazı ülkelerde fahişelik devlet kontrolü altında yapılırken, bazı ülkelerde de tamamen yasa dışıdır). Hollanda, Belçika ve Türkiye gibi ülkelerde seks işçilerinin çalışabilecekleri ayrı sokaklar veya evler tahsis edilmiştir ve kısmen yasaldır. Gelişmiş seks işçiliğinin yasal olduğu Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, İrlanda, Finlandiya gibi ülkelerde dahi seks işçileri genellikle kötü muameleye maruz kalır. Seks işçiliği, iş güvenliğinin olmadığı bir alandır ayrıca toplumsal normlar yüzünden işçiler sosyal çevrelerden de dışlanırlar. Bütün bölgelerdeki ortak sonuç bu sektörün suistimale açık olduğudur.

Seks işçisi diğer çalışan insanlar gibi temel insan ve emekçi haklarına sahip olmayı ister (Weitzer 1991). Kanada Seks Emekçileri Derneği seks işçileri için ülkedeki düzenlemenin diğer iş dallarına göre daha ağır, işe alınma/çıkarılma gibi konularda korumanın yetersiz, profesyonel dernek kurma hakkının daha zor olduğunu söyler.

Yasal durumu

Hollanda, Almanya ve Yeni Zelanda'da seks işçileri devlet tarafından tanınır ve diğer ülkelere oranla daha sıkı korunur. Bu koruma gerek işçilerin gerekse müşterilerin daha rahat ve tehlikeli hareket edebilmesinin (örnek: prezervatif kullanımı, cinsel saldırı) önüne geçmektedir.

Büyüyen seks turizmi ise seks sektörü için bir sorun halindedir. Özellikle reşit olmayan çocukların[4] yasa dışı biçimde çalıştırılması ve dağıtılması ciddi bir sorundur. Yasal seks turizmi ise kimi şehirlerin ekonomisine katkıda bulunmaktadır ve bu bölgeler bu yönleriyle bilinir, turist çeker.

Seks işçilerinin demografisi

Seks işçilerinin çoğunluğu, heteroseksüel genç kadınlardan oluşmaktadır.[5] Travesti ve transseksüeller de seks işçiliği sayısı ise heteroseksüel kadınlara oranla daha fazladır. Transseksüel seks işçilerinin HIV taşıma oranları yine aynı şekilde daha fazla olup kadın Hint seks işçileri üzerinde yapılan bir çalışmada, cehalet ve düşük sosyal statünün[6] yaygın olduğu saptanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ CSİS (15 Ocak 1996). "The Commercial Sex Information Service (Ticari Seks Bilgi Servisi)". Walnet.org. 3 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 
  2. ^ "Seks Ticareti Dosyası" (PDF). CETAD. 19 Nisan 2007. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 
  3. ^ "Sanat, Kültür ve Eğitim Uluslararası Seks İşçisi Vakfı". İSWFACE. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 
  4. ^ Sex work is legal (Yasal seks işçiliği) 14 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. NSW. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013
  5. ^ Yasmina, Katsulis. Sex Work and the City. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013.  (İngilizce)
  6. ^ "Demography and sex work characteristics of female sex workers in India (Hindistan'da kadın seks işçilerinin Nüfus ve seks işçiliği özellikleri)". Nisan 2006. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eşcinsellik</span> Aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantiklik, cinsel çekim ya da cinsel davranış

Eşcinsellik veya homoseksüellik, aynı cinsiyetteki insanlar arasındaki romantizm, cinsel çekim ya da cinsel davranıştır. Eşcinsellik, bir yönelim olarak “kişiyi ağırlıklı olarak ya da tümüyle kendisiyle aynı cinsiyette olan kişilere karşı romantik ya da cinsel çekimleri yaşamaya yönlendiren kalıcı kişisel nitelik” olarak ifade edilir. Aynı zamanda kişiyi bu çekimlere dayanan davranışlarla ilişkili kimlik hissi ve bu çekimleri paylaşan diğer kişilerden oluşan topluluğa olan üyeliğini de tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Pornografi</span> Cinsel ilişkinin tasviri

Pornografi, cinsel konunun yalnızca cinsel uyarılma amacıyla betimlenmesidir. Pornografi, dergi, animasyon, yazı, film, video ve video oyunları gibi çeşitli medyalarla sunulabilir. Bu tanım seks gösterileri ve striptiz gibi canlı gösterileri içermez. Günümüz pornografik betimlerinin birincil konuları, hareketsiz fotoğraflar için poz veren pornografik modeller ve filme alınmış cinsel eylemlerde bulunan oyunculardır.

<span class="mw-page-title-main">Anal seks</span> penisin anüse sokulmasıyla yapılan seks türü

Anal seks, anal ilişki veya ters ilişki, sertleşme halindeki penisin anüsten içeri sokulmasıyla gerçekleştirilen cinsel ilişki türü. Bunun haricinde rektum ve anüsü içeren, parmakla, oral yolla ve her nevi cinsel oyuncakla gerçekleştirilen tüm cinsel aktiviteler de anal seks kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Porno film</span> Cinsel ilişki barındıran film türü

Porno film, pornografik film, erotik film veya seks filmi, izleyicileri cinsel olarak tatmin etmek amacıyla kurgulanmış, sansürsüz cinsel ilişki veya aktiviteler barındıran filmlerdir. Pornografik filmler genellikle cinsel fantezilerin de eklendiği cinsel ilişki veya çıplaklık gibi erotik anlamda uyarıcı malzeme içerir. 1900'lü yılların başında, film yapımının icadından kısa bir süre sonra, bu tür filmlerin ilk örnekleri ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fuhuş</span> para karşılığı cinsel ilişkiye girme eylemi

Fuhuş, belli bir ödeme karşılığında cinsel ilişkiye girilerek yapılan bir eylemdir. Bu işi yapan kadın seks işçisine "fahişe", erkek seks işçisine "jigolo" denir. Fuhuş; pornografi, striptiz ve erotik dansla birlikte seks sektörü ve seks turizminin bir dalıdır.

Eşcinsel evlilik, hemcins evliliği veya evlilik eşitliği, aynı cinsiyetten bireylerin evlenmesi ve karşı cinsiyetten bireylerin evliliği ile eşit haklara ve statüye sahip olması durumu.

<span class="mw-page-title-main">Oğlancılık yasaları</span>

Oğlancılık yasaları veya Sodomi yasaları, cinsel suçlar olarak cinsel ilişkileri sınıflayan bir yasadır. Tipik olarak mahkemeler tarafından üreme ile sonuçlanmayan herhangi bir cinsel ilişkiyi kapsayacak biçimde anılır. Bu tür ilişkiler genelde oral seks, anal seks ve zoofiliyi kapsar, pratikte böyle yasalar nadiren, heteroseksüel çiftlere karşı öne sürülmektedir.

İspanya'da eşcinsel evlilik, 2004'te İspanya'nın yeni seçilen sosyalist hükûmetinin başbakanı José Luis Rodríguez Zapatero önderliğinde, eşcinsel evliliğin ve eşcinsel çiftlerin evlat edinebilmesinin yasallaştırılması için kampanya başlatması sonucunda 2005 yılında yasallaştı. Birçok tartışmadan sonra, 30 Haziran 2005'te İspanya Parlamentosu'nda eşcinsel evliliğine izin veren bir yasa hazırlandı ve 2 Temmuz 2005'te yayımlandı. 3 Temmuz 2005'te eşcinsel evlilik İspanya'da resmîleşti.

Gey dostu; LGBT kültürü içerisinde eşcinseller arasındaki bireysel ilişkileri ifade eden eşcinsel ilişki ve eşcinsel seksi destekleyen, tüm yönelimlere saygılı olan, eşit davranan ve onları yargılamayan bir çevre yaratmak amacıyla eşcinsellere ve LGBT topluluğunun her üyesi dahil olmak üzere; açık ve onları hoş karşılayan, diğer mekanlardaki olabilecek homofobik tavırlara ve yasaklara karşı gey mekanları, politikaları, insanları veya kurumları ifade eder. Gelişmiş batı ülkelerinde ve yine birçok medeni ülkede eşcinsellerin kendilerini rahat hissettikleri, onlara özel; saunalar, sinemalar ve gey dostu konaklama ile diğer LGBT mekanları bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Erkek erkeğe seks</span> seks çeşidi

Erkek erkeğe seks veya erkeklerle seks yapan erkekler, bir veya birden fazla erkek birey tarafından yapılabilen cinsel ilişki türüdür. Tarih boyunca hemen her toplumda heteroseksüel ve eşcinsel insanlar tarafından uygulanmıştır. Erkek erkeğe seks günümüzde bazı ülkelerde yasal olarak kabul edilmemektedir.

Seks turizmi, para ya da yaşam tarzı desteği karşılığında cinsel aktivite ya da ilişkide bulunmak amacıyla, genellikle farklı bir kıtadaki yabancı ülkelere seyahat etme uygulamasını ifade eder. Birleşmiş Milletlerin kuruluşu, Dünya Turizm Organizasyonunun seks turizmi için belirttiği husus, turizm sektöründe organize olan veya sektörün dışından gelen fakat şebekeyi kullanan yapılaşmaların birinci amacı durakladığı yerlerde yaşayan insanlarla para karşılığı cinsel ilişkiye girmektir. Seks turizmi para karşılığı yapılan cinsel ilişki çeşitlerinin, çocuk seks turizmi ve kadın seks turizmi olacak şekilde farklı çeşitleri vardır. Seks turistlerinin çekiciliği gittikleri ülkelerde servis maliyetlerinin düşük olmasıdır.

Trans erkek, biyolojik bakımdan kadın olan erkektir. Pek çok trans erkek, görünüşlerini cinsiyet kimlikleriyle uyumlu olacak veya cinsiyet hoşnutsuzluğunu hafifletecek şekilde değiştirmek için cerrahi veya hormonal geçişi veya her ikisini birden tercih eder.

<span class="mw-page-title-main">Kadın Kapısı</span>

Kadın Kapısı, 1996 yılında İstanbul Beyoğlu'nda bir grup seks işçisi tarafından kurulan, seks işçilerine cinsel sağlık başta olmak üzere yasal, sosyal, ruhsal ve çeşitli sorunlarında destek olmayı amaç edinen, danışmanlık vazifelerini yerine getiren dernektir. Bir danışma merkezi konumundayken başvuru yapmaları sonrasında tüzel kimlik kazanmışlardır. Cinsel yolla bulaşan hastalıkları önleme derneği adı altında kurumsallaşmıştır. Türkiye'de HIV/AIDS hastalığına savaş açan ve seks işçisi kavramını ilk kullanan sivil toplum kuruluşudur. Süreç içinde seks işçilerinin haklarını koruyan, dayanışma işlevi görecek bir dernek olmayı amaçlamışlardır. Sağlık konularında sıkça etkinlikler ve eğitimler düzenleyerek kadınları bilgilendiren bir kurum olmuştur. İnsan hakları ihlallerinde hak arayan, sokaklara çıkarak öldürülen, tecavüz edilen, erkek şiddetine maruz kalan kadınlar için savaş veren bir dernek haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan'da LGBT hakları</span>

Kazakistan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transseksüel (LGBT) hakları sınırlıdır. Kazakistan'daki LGBT kişiler, LGBT üyesi olmayanların yaşamadığı yasal durumlar, sosyal zorluklar ve ayrımcılıkla karşı karşıyadırlar. Hem erkek hem de kadınların eşcinsel ilişkileri Kazakistan'da yasaldır, ancak aynı cinsiyetten çiftler ve aynı cinsiyetten çiftler tarafından yönetilen aileler için yasal korumalar geçerli değildir.

Seks işçilerine yönelik şiddet, dünya çapında hem fiziksel hem de psikolojik düzeyde rapor edilmiştir. Kurbanlar ağırlıklı olarak kadınlardır, aşırı durumlarda bu şiddete cinayet de dahildir.

Translara olan cinsel çekim, bilimsel araştırmaların ve sosyal çalışmaların konusu olmuştur. Psikologlar trans kadınlara, çapraz giyimlilere, non-binary kişilere yönelen çekimi araştırdılar. Ciserkekler, kendini çoğunlukla heteroseksüel, bazen biseksüel olarak ve nadiren eşcinsel olarak tanımlayan transseksüel kadınları cezbeder. Cinsel uyarılma araştırmaları, onların uyarılmalarının eşcinsel erkeklerinkinden farklı olduğunu, heteroseksüel erkeklerinkine benzediğini doğruladı fakat transkadınlara ek olarak ciskadınlar tarafından da uyarıldılar. Transseksüel kadınlara ilgi duyan ciserkeklerin önemli bir kısmı otojinefili yani kendilerini kadın olarak yansıtmalarına tepki olarak cinsel uyarılma yaşadıklarını bildiriyor. Transerkeklere yönelik bazı çekim tartışmaları oldu ancak bu henüz bilimsel çalışmanın konusu olmadı.

Toplumsal cinsiyet ve cinsel çeşitlilik (GSD) veya basitçe cinsel çeşitlilik, bu çoğulluğu oluşturan kimliklerin, davranışların veya özelliklerin her birini belirtmeye gerek kalmadan cinsiyet özelliklerinin, cinsel yönelimlerin ve cinsiyet kimliklerinin tüm çeşitliliğini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Carol Leigh</span> Amerikalı sanatçı (1951 – 2022)

Carol Leigh ya da The Scarlot Harlot, Amerikalı sanatçı, yazar, film yapımcısı, genelev işletmecisi ve seks işçileri hakları aktivisti.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa'da fuhuş</span>

Avrupa'da fuhuşun yasallığı ülkeye göre değişir.