İçeriğe atla

Sekreterlik

Makale serilerinden
Parti siyaseti
Siyasi yelpaze
Sol
Merkez
Sağ
Program/İdeolojiler
Türler
Parti organizasyonu
Parti içi demokrasi
Siyasi parti sistemi
Partilerle koalisyonlar
Siyasi partiler listesi

Sekreter, bir organizasyonda belirli bir otorite, güç veya öneme sahip bir kişiyi ifade etmek için sıklıkla kullanılan bir unvandır. Sekreterler önemli etkinlikleri duyurur ve organizasyonla iletişim kurar. Terim, Latince "ayırt etmek" veya "ayrı tutmak" anlamına gelen secernere kelimesinden türetilmiştir. "Set apart" anlamına gelen sıfat kullanımıyla (secretum), zamanla bir şeyin gizli veya mahrem olduğu anlamını kazanmıştır, İngilizce "secret" kelimesi gibi. Bir secretarius, genellikle güçlü bir kişi (kral, papa, vb.) için işleri gizlice denetleyen bir kişiydi.

Çoğu komünist ve sosyalist siyasi partinin liderinin resmi unvanı "Merkez Komite Genel Sekreteri" veya "Merkez Komite Birinci Sekreteri"dir. Bir komünist parti iktidarda olduğunda, genel sekreter genellikle ülkenin fiili lideridir (ancak bazen bu lider aynı zamanda devlet düzeyindeki pozisyonları da elinde tutarak, devletin de jure liderliğini temsil etmek amacıyla başkanlık veya başbakanlık gibi güçleri tekeline alabilir), örneğin Çin, Kuzey Kore, Vietnam, Laos ve Küba gibi ülkelerde olduğu gibi.[1]

İngiltere'de, secretarius terimi "13. yüzyılın başından itibaren gizli bir kâtip, bir elçi veya kralın konseyinin bir üyesi" anlamlarında kullanılmıştır. 14. yüzyılda bu unvan, kralın mühür hâkimiyle güçlü bir şekilde ilişkilendirildi. Rönesans'tan 19. yüzyılın sonlarına kadar, güçlülerin günlük yazışmaları ve faaliyetlerine dahil olan erkekler, sekreter unvanını almışlardır. Zamanla, birçok unvan gibi, terim daha fazla ve çeşitli işlevlere uygulanmış, bu da genel sekreter veya mali sekreter gibi kullanımıyla ilişkilendirilen yetkiyi belirten bileşik unvanlara yol açmıştır.[2]

Bazı ülkelerde, Amerika Birleşik Devletleri gibi, sekreter terimi kabine düzeyindeki bir görevlinin unvanını belirtmek için kullanılır. Genel sekreter (veya Norman dili kullanımına göre sekreter-general), birinci sekreter ve icra sekreteri gibi yüksek yetkiye sahip olan sekreterleri belirtmek için kullanılan birçok popüler varyasyon bulunmaktadır.

Bir kulüp veya dernekte, sekreter genellikle başkan/başkanlık ve başkan yardımcısı/ikinci başkanın ardından kuruluşun üçüncü kişisi olarak kabul edilir. Daha küçük örgütlerde, sekreter genellikle toplantı tutanaklarını alır, üyeleri toplantılardan haberdar eder, dernek ile ilgili çeşitli kişilerle iletişime geçer, kuruluşun günlük faaliyetlerini yönetir ve iş düzenini oluşturur. Bir sivil toplum kuruluşu veya uluslararası olmayan hükûmet kuruluşunun sekreteri, bazen başkan yardımcısı/ikinci başkanlık göreviyle birleştirilebilir.[3]

Genel sekreter

Genel sekreter, çeşitli kuruluşlarda, sendikalar, komünist ve sosyalist partiler ve uluslararası olmayan hükûmet dışı kuruluşlar gibi, yetki sahibi bakanlık pozisyonunun bir unvanı olarak karşımıza çıkar. Örnekler şunları içerir:

  • Sendikalar Kongresi Genel Sekreteri
  • Yeni Güney Galler İşçi Partisi Genel Sekreteri
  • Ulusal Kiliseler Konseyi ve Dünya Kiliseler Konseyi gibi bazı kilise kuruluşları
  • İngiliz İşçi Partisi Genel Sekreteri

Genel sekreter veya birinci sekreter, çoğu Komünist siyasi partinin liderlerinin resmi unvanıdır. Bir Komünist partinin tek parti rejimi altında iktidarda olduğu durumlarda, genel sekreter genellikle ülkenin fiili lideridir. Örnekler şunları içerir:

Genel Sekreterlik

Örnekler şunları içerir:

Kuruluş Unvan
And Topluluğu (CAN)
Afrika Havayolları Birliği (AFRAA)
Afrika Planlama Derneği (APS) Afrika Planlama Derneği Genel Sekreteri
Arap Ligi
Asya-Pasifik Telekomünikasyonu (APT)
Karayip Devletleri Birliği (ACS)
Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) ASEAN Genel Sekreteri
Uluslararası Sergiler Bürosu (BIE)
Karayip Topluluğu (CARICOM) Karayip Topluluğu Genel Sekreteri
Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (CSTO)
Karayip Turizm Organizasyonu (CTO)
Milletler TopluluğuCommonwealth Genel Sekreteri fiili liderdir. Genel sekreter, üye ülkelere tavsiyelerde bulunur ve şu anda Kral III. Charles olan İngiliz Milletler Topluluğu Başkanı ile konferanslara başkanlık eder.
Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme (CITES)
Avrupa Konseyi (COE) Avrupa Konseyi Genel Sekreteri
Avrupa Birliği KonseyiAvrupa Birliği Konseyi Genel Sekreteri
EDU - Hükûmetlerarası Kuruluş (EDU)
EUCLID (üniversite)
Avrupa KomisyonuAvrupa Komisyonu Genel Sekreteri
Avrupa SayıştayıAvrupa Sayıştayı Genel Sekreteri
Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi Genel Sekreteri
Yolsuzluğa Karşı Küresel Parlamenterler Örgütü (GOPAC)
INTERPORTPOLİS INTERPORTPOLİS Genel Sekreteri [4]
Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu
Uluslararası Kriminal Polis Örgütü (Interpol)
Uluslararası Demokrasi ve Seçim Yardımı Enstitüsü (IDEA)
Uluslararası Frankofoni Organizasyonu (OIF)
Uluslararası Denizcilik Kurumu
Güney Pasifik Daimi Komisyonu (CPPS)
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU)
Parlamentolar Arası Birlik (IPU)
Jeunesses Uluslararası Müzikalleri (JMI)
Milletler Cemiyeti (1919 – 1946) Milletler Cemiyeti Genel Sekreteri
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) NATO Genel Sekreteri, NATO'nun baş idari görevlisi ve seferber edildiğinde NATO kuvvetlerinin en yüksek komutanıdır .
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) OECD Genel Sekreteri
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) İslam İşbirliği Teşkilatı Genel Sekreteri
Amerikan Devletleri Örgütü (OAS) Amerikan Devletleri Örgütü Genel Sekreteri
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü Genel Sekreteri
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT)
Pasifik Adaları ForumuPasifik Adaları Forumu Sekreterliği Genel Sekreteri
Şanghay İşbirliği Örgütü (SCO)
Güney Amerika Uluslar Birliği (UNASUR) UNASUR Genel Sekreteri
Birleşmiş Milletler (BM) Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Birleşmiş Milletler'in baş idari görevlisi ve fiili başkanı olarak tanımlanmaktadır. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği Ofisi, tüm Birleşmiş Milletler personelini ve dünya çapındaki yardım çabalarını işe alır, görevden alır ve kontrol eder.
Batı Avrupa Birliği (BAB) Batı Avrupa Birliği Genel Sekreteri
Dünya Gümrük Örgütü (WCO)

Uluslararası sivil toplum kuruluşları

Kuruluş
Uluslararası Af Örgütü (AI)
Anglikan Danışma Konseyi (ACC)
Diaspora Métis Konseyi (CDM)
Edinburgh Dükü Ödülü Uluslararası Derneği (IAA)
Avrupa Tıp Öğrencileri Derneği (EMSA)
Avrupa Hukuk Öğrencileri Derneği (ELSA)
Avrupa Sivil Havacılık Ekipmanları Örgütü
Avrupa Gençlik Forumu
Uluslararası Uyarı
Uluslararası Deniz Ticaret Odası
Uluslararası Eşeysiz Olarak Üretilen Süs ve Meyve Çeşitleri Yetiştiricileri Topluluğu - CIOPORA
Uluslararası Tıp Öğrenci Dernekleri Federasyonu (IFMSA)
Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC)
Uluslararası Halk Konferansı Organizasyonu (IPCO)
Uluslararası Siyaset Bilimi Öğrencileri Derneği (IAPSS)
Adalet Olmadan Barış Olmaz
Turuncu Savunma Ağı (ODN)
Temsil Edilmeyen Milletler ve Halklar Örgütü
İşkenceye Karşı Dünya Örgütü (OMCT)
Dünya İzci Hareketi Örgütü

Spor yönetim kuruluşları

- Uluslararası Basketbol Federasyonu (FIBA)

Birinci sekreter

Birinci sekreter, birçok kuruluşta baş subay veya liderin unvanıdır ve aynı zamanda modern bir diplomatik rütbedir . Örnekler şunları içerir:

Yönetici Sekreteri

Örnekler şunları içerir:

sekreter-sayman

Birçok kuruluşta sekreter unvanı sayman unvanıyla birleştirilir.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Xi's here to stay: China leader tipped to outstay term". Yahoo! News. 9 Ağustos 2016. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2023. "A lot of analysts now see it as a given" that Xi will seek to stay Party General Secretary, the country's most powerful post, said Christopher K. Johnson, a former CIA analyst and now China specialist at the Washington-based Center for Strategic and International Studies. 
  2. ^ J. Otway-Ruthven, The King's Secretary and the Signet Office in the XV Century (1939), p. 60.
  3. ^ Robert's Rules of Order Newly Revised, 4th edition, Scott, Foresman and Company, Chicago, 1915, pp. 244–247.
  4. ^ "Interportpolice". 16 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2018. 
  5. ^ "Secretary and Treasurer definition". 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Marksizm</span> Alman filozof Marxın düşüncelerine dayanan devrimci sosyalist akım

Marksizm, özgün bir siyasal felsefe akımı, tarihin diyalektik materyalist bir yorumuna dayanan ekonomik ve toplumsal bir dünya görüşü, kapitalizmin Marksist açıdan çözümlenmesi, bir toplumsal değişim teorisi, Karl Marx'ın ve Friedrich Engels'in çalışmalarından çıkarılan, insanın özgürleşmesiyle ilgili bir düşünce sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (1920)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1920–1987)

Türkiye Komünist Partisi, 1920 yılında kurulan, Türkiye'de faaliyet göstermiş komünist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Komünist parti</span> işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen siyasi parti

Komünist parti, işçi sınıfının önderliğinde üretim araçlarının mülkiyetinin kolektifleştirilmesini hedefleyen ve tüm dünyada herkesten yeteneğine göre, herkese ihtiyacı kadar ilkesi doğrultusunda sınıfsız, sınırsız ve sömürüsüz bir dünya kurmayı amaçlayan yasal veya yasa dışı olarak örgütlenen, silahlı kanadı da bulunabilen siyasi parti.

Leninizm veya Lenincilik, Marksizm üzerine kurulmuş siyâsî ve iktisâdî bir teoridir.

<span class="mw-page-title-main">Nikita Kruşçev</span> 1953ten 1964e kadarki Sovyetler Birliği lideri

Nikita Sergeyeviç Kruşçev, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri. Doğru okunuşu ve Türkçe yazım kurallarına göre soyadının doğru yazılışı Hruşçov olmasına rağmen, Türkçeye İngilizce Khrushchev kelimesinin okunuşu olan Kruşçev kelimesi geçmiş ve yaygınlık kazanmıştır.

Merkez komitesi, sol siyasal örgütlerin yönetim organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Komintern</span> uluslararası kuruluş

Komintern 1919 Martında, savaş komünizmi döneminin (1918-1921) ortasında Vladimir Lenin ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi tarafından kurulan, "silahlı kuvvetler de dahil tüm mümkün araçlarla uluslararası burjuvaziyi yıkmak ve devletin tamamen yok oluşu için bir geçiş aşaması demek olan Uluslararası Sovyet Cumhuriyetini yaratmak için" mücadele etme amacı güden uluslararası bir komünist örgüt.

<span class="mw-page-title-main">MPLA</span> Angolayı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi parti

MPLA, Angola'yı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi partidir. 1961-1975 yılları arasında bağımsızlık için Portekiz ile savaşmış, 1975-2002 yılları arasında ise çıkan iç savaşta UNITA ve FNLA ile savaşmış ve zafer kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Destalinizasyon</span> Stalinin ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan bir dizi siyasî reform

Destalinizasyon, Sovyetler Birliği'nde Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'in ölümünün ardından yeni genel sekreter seçilen Nikita Kruşçev ile başlayan süreci ifade eden terim. Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin 20. Kongresi, Stalin'in ölümünden 3 yıl sonra 14 Şubat-25 Şubat 1956'da yapıldı ve bu tarihten itibaren Stalin dönemine ait uygulamalar, "kişinin putlaştırılması" olarak değerlendirildi ve destalinizasyon süreci başlatılmış oldu. Stalin'e ait görüşlerin etki ve gücünün çözülmesi, buna bağlı hiyerarşik yapı ve ideolojik hâkimiyetin geriletilmesi girişimi; destalinizasyon olarak ifade edilir.

<span class="mw-page-title-main">Solculuk</span> toplumsal eşitliği ve eşitlikçiliği destekleyen siyasi ideolojiler, politik duruş

Solculuk, genellikle bir bütün olarak toplumsal hiyerarşiye veya belirli toplumsal hiyerarşilere karşı çıkarak, toplumsal eşitlik ve eşitlikçiliği destekleyen ve bunu sağlamaya çalışan siyasi ideolojiler yelpazesidir. Sol siyaset tipik olarak, taraftarlarının toplumda diğerlerine göre dezavantajlı olarak algıladıkları kişiler için endişe duymanın yanı sıra, uygulandıkları toplumun doğasını değiştiren radikal yollarla azaltılması veya ortadan kaldırılması gereken haksız eşitsizlikler olduğuna dair bir inancı da içerir.

Bakan, bir bakanlığın başında bulunan ve diğer bakanlarla birlikte politika kararlarını alıp uygulayan bir siyasetçidir. Bazı yargı bölgelerinde hükûmet başkanı da bir bakan olup "başbakan", "şansölye" veya başka bir unvanla tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Dördüncü Enternasyonal</span> Uluslararası Komünist Birlik

Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Küba Komünist Partisi</span>

Küba Komünist Partisi, Küba'da işçi sınıfının öncüsü Marksist-Leninist siyasi parti.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

Kore Komünist Partisi, Kore'deki komünist partisiydi. Seul'deki gizli bir toplantıda 1925 yılında kurulmuştur. Japon işgali sırasında yasadışı ilan edildiğinden dolayı yeraltında faaliyet göstermiştir. Partinin liderleri Kim Yong-bom ve Pak Hon-yong olmuştur. Kore'nin ayrılmasından sonra kuzeyde Kuzey Kore İşçi Partisi ile birleşmiş, güneyde ise Güney Kore İşçi Partisi ile birleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de siyaset</span> çinde siyaset

Çin Halk Cumhuriyeti'nde siyaset, tek bir partinin yönettiği yarı başkanlık sosyalist cumhuriyetin çerçevesinde yer almaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC)'nde devlet gücü; Komünist Partisi, Merkezi Halk Hükümeti ve bunun eyalet seviyesinde ve yerel seviyedeki temsili aracılığıyla uygulanır. Çin Komünist Partisi, Çin Halk Cumhuriyeti halkı arasında yer alan iç anlaşmazlıkları yönetmek ve izlemek için Dahili Referans kullanır. Sosyalist devletin yüce liderliğine Batı etkilerinin meydan okumasını önlemek amacıyla Şi-Li Yönetimi, Çin'deki ideolojik alan üzerinde daha sıkı kontroller uygulayan Dokuz Numaralı Belge'yi Çin Komünist Partisi üyeleri arasında dağıttırdı.

<span class="mw-page-title-main">Ulu lider</span>

Yüce lider, bazen ise ulu lider olarak bilinir, Çin Halk Cumhuriyeti'ndeki (ÇHC) en önemli siyasi figür için kullanılan gayriresmî bir terimdir. Yüce lider tipik olarak Çin Komünist Partisi'ni (ÇKP) ve Halk Kurtuluş Ordusu'nu (PLA) kontrol eder ve genellikle ÇKP Genel Sekreteri ve Merkezi Askeri Komisyon (MAK) Başkanı unvanlarına sahiptir. Devlet başkanı (başkan) veya hükümet başkanı (prömiyer/başbakan) muhakkak yüce liderdir denilemez – Çin'in parti-devleti sisteminde, ÇKP'nin rolleri siyasi olarak devlet unvanlarından daha önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Partisi (İrlanda)</span> İrlandada bir siyasi parti

İşçi Partisi,, İrlanda Cumhuriyeti'ndeki merkez sol ve sosyal demokrat bir siyasi partidir. 28 Mayıs 1912'de Clonmel, County Tipperary'de James Connolly, James Larkin ve William O'Brien tarafından İrlanda Sendika Kongresi'nin siyasi kanadı olarak kurulmuştur ve tüzüğünde kendisini "demokratik sosyalist parti" olarak tanımlamaktadır. İşçi Partisi, İlerici İttifak'ın, Sosyalist Enternasyonal'in ve Avrupa Sosyalistleri Partisi'nin üyesidir.

Yüce lider, genellikle bir devletin, örgütün veya benzer bir grubun liderleri arasında en fazla veya tam otoriteye sahip olan veya bu otoriteyi kullanabilen kişiyi ifade eder. Dinlerde, bu rol genellikle yeryüzündeki bir tanrının temsilcisi veya tezahürü olarak kabul edilen bir kişi tarafından yerine getirilir. Siyasette, bir yüce lider genellikle otoriter veya totaliter bir hükûmetin başında bulunur ve onunla kişilik kültü ilişkilendirilir.

Siyasal sistemde, bir parti lideri, siyasi partisinin ya yasama organına ya da seçmenlere karşı resmi temsilcisidir. Ülkeye bağlı olarak, siyasi bir partinin "lideri" olarak halk arasında bahsedilen kişi, resmi olarak parti başkanı, genel sekreter veya en yüksek siyasi makam olabilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.