İçeriğe atla

Seikanron

Seikanron Tartışmaları

Seikanron (Japonca: 征韓論20 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.), Japonya'da Meiji Dönemi'nin başlangıcında Saigō Takamori, İtagaki Taisuke, Etō Shimpei, Gotō Shōjirō ve Soejima Taneomi tarafından ortaya atılan bir görüştür. Seikanron, askerî güç kullanarak Kore'ye sefer düzenlenmesini öngörmektedir. Fakat, bu görüşün fikir babası Saigō Takamori'nin görüşü, Kore'ye bir çıkartma yapılması değil Japonya'nın dış dünyaya açılmasını teşvik etmekti.[1][2]Saigō Takamori'nin vefatından sonra, İtagaki Taisuke'nin Özgürlük ve İnsan Hakları Hareketi'nde öne sürdüğü Seikanron görüşü, Saigō'nun görüşü olarak sunulmuştur. Bu yüzden, İtagaki değil Saigō, Seikanron görüşünün fikir babası olarak bilinir.

Özet

Japonya'da Edo Dönemi sonrasında, antik Japon edebiyatı ve kültürü çalışmaları ve Mitogaku adı verilen Japon tarihi ve Şinto araştırmalarının bir kısmında belirtildiğine göre Kojiki ve Nihon Shoki'de Antik Japonya'nın Kore'ye egemen olduğu anlatılmaktadır. Bu görüş, Yoshida Shōin tarafından da desteklenmiştir. Kore seferi, bu argümana dayanarak desteklenmiş ve Sonnō jōi Hareketi'nin politik misyonuna da eklenmiştir. Edo Dönemi'nin son dönemlerinde, Yoshida Shōin,Katsu Kaishū ve Sanai Hashimoto'nun ideolojilerinde bu oluşumu görmek mümkündür. Keiō Dönemi'nin 2. yılında(1866), Qing Hanedanlığı'ndaki Guangzhou Vilayeti'nin gazetesinde Seikanron görüşüyle alakalı bir makaleye yer verilmiş ve bu da Qing Hanedanlığı ve Kore'nin endişelerini arttırmıştır. Bunun sonrasında, Japonya- Qing Hanedanlığı ve Japonya- Kore arasındaki ilişkiler kötüye gitmiştir. Ayrıca, Kore'de kralın babası Heungseon Daewongun, hükûmeti kurmuş, Sakoku (Zincirli ülke) politikasını benimsemiştir. General Sharman Olayı ve Fransız seferindeki (1866), zaferlerin etkisiyle Kore, kendine güvenen bir tutum sergilemiştir.

Hem Japonya hem de Kore tarafının kendinden emin olduğu bir ortamda, Meiji Restorasyonu meydana gelmiştir. Japonya, Tsushima-Fuchū Bölgesi aracılığıyla Kore'ye yeni bir hükûmet kurulduğunu bildirmiş ve diplomatik ilişkilerin sürmesine yönelik müzakerelerde bulunmuştur. Ancak, Japonya'nın diplomatik belgelerinin Edo Dönemi'ndeki şekliyle farklı olmasını mazeret gösteren Kore tarafı müzakere isteğini reddetmiştir. 1870 yılının Eylül ayında (Meiji Dönemi, Sene:3), Dışişleri Bakanı Yoshioka Kouki Busan'a gönderilmiştir. 1872'nin Ocak ayında, Sō Yoshiakira Dışişleri Bakanlığı'na atanmış ve Eylül'de de Hanabusa Yoshimoto Dışişleri Bakanı olmuştur. Kore, kesin olarak bu gelişmelerden hoşnut olmamış ve Meiji Dönemi'nin 6. yılından itibaren anti-Japon tavrı gittikçe güçlenmiştir. Nisan ve Mayıs aylarında da Busan'daki yöneticilerin idaresine karşı boykot uygulanmıştır. Bütün bunlar, Japonya içinde de Seikanron fikrinin gittikçe ateşlenmesine sebep olmuştur.

1873 Haziran'ında (Meiji Dönemi, Sene: 6), Moriyama Shigeru'nun ülkeye geri dönüşünden sonraki kabine toplantısında Kore ile ilişkiler sorunu ele alınmıştır. Kabine müsteşarı İtagaki Taisuke, toplantıda taburların geri çekilmesini önermiştir. Ancak; Saigō Takamori buna karşı çıkarak kendisinin elçi olarak gitmesi teklifini getirmiştir. Bir Büyükelçi olan Saigō, Kore üzerine gidilmesi konusunda ısrar etmiştir. Gotō Shōjirō ve Etō Shimpei, bu görüşü desteklemiştir. Aynı yılın Ağustos ayında Meiji Hükûmeti Saigō Takamori'yi elçi olarak göndermeyi kararlaştırmıştır. Ancak, Eylül'de ülkeye geri dönen Iwakura Misyonu'nun savunucuları Iwakura Tomomi, Kido Takayoshi ve Ōkubo Toshimichi, böyle bir kararın zamansız olduğunu ileri sürmüş ve buna karşı çıkmışlardır. Yönetimde baskı altında olan Başbakan Sanjō Sanetomi Ekim ayında hastalıktan hayatını kaybetmiştir. Son olarak, başkakan temsilcisi olan Iwakura'nın görüşü, İmparator Meiji'ye iletilmiş ve seferin ertelenmesine karar verilmiştir. Bu sonuç, Saigō ve Itagaki'nin Seikanron'u savunan grubunun eş zamanlı olarak memuriyetten ayrılmalarını (Seikanron Siyasi Kargaşası) da beraberinde getirmiştir. Ayrıca, bu durum, 1874 yılındaki (Meiji Dönemi, Sene:7) Saga Ayaklanması'ndan 1877'deki (Meiji Dönemi, Sene:10) Satsuma Ayaklanması'na kadar bu sonuçtan hoşnut olmayan samuray ailelerinin isyanlarının ve Özgürlük ve İnsan Hakları Hareketi'nin başlangıç noktası olmuştur.

Dipnot- Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tokyo</span> Japonyanın başkenti

Tokyo, resmî adıyla Tokyo Metropolü, Japonya'nın başkenti ve prefektörlüklerinden biridir. 13,453 km2 olup, 38.505.000 milyon nüfuslu megapol bir bölge olan Tokyo dünyanın en büyük kentidir. Son yapılan araştırmalara göre yaşamın en pahalı olduğu kentlerinden birisi olarak gösterilen Tokyo, 2022 yılında dünyanın en pahalı 9. kentiydi. Honşu'nun orta kesiminde, Büyük Okyanus'un bir girintisi olan Tokyo Körfezi'nin kıyısında, Sumida Nehri'nin ağzında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kore</span> Doğu Asyadaki bölge

Kore, Doğu Asya'da bir bölge. 1945'ten beri iki ayrı bağımsız devlete bölünmüş durumdadır: Kuzey Kore ve Güney Kore.

<span class="mw-page-title-main">Seul</span> Güney Korenin başkenti

Seul veya resmî adıyla Özel Seul Şehri, Güney Kore'nin başkenti ve en büyük şehridir. Dünyanın en kalabalık 13. şehri Seul'un şehir merkezinin nüfusu 10 milyonun üstündedir (2009). Dünyanın ikinci büyük metropolitan alanı olan Seul Ulusal Başkent Bölgesi, İncheon ve Gyeonggi'nin büyük bir kısmını kapsar ve 24,5 milyon nüfusu vardır. Güney Kore'nin nüfusunun yaklaşık yarısı bu bölgede yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Japonca</span> Doğu Asya dili

Japonca, Japonlar tarafından konuşulan Japon dil ailesine bağlı bir dildir. Başta Japonya ve Japon diasporasındakiler olmak üzere yaklaşık 128 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Japonya'da de facto millî dil olarak kabul edilip Palau'da tanınmış azınlık dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya-Türkiye ilişkileri</span> Japonya ve Türkiye arasındaki karşılıklı ilişkiler

Japonya-Türkiye ilişkileri, Japonya Devleti ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ikili ilişkilerdir. İlk olarak 13. yüzyılda Moğol İmparatorluğu döneminde münasebetlere başlamış, 1870'lerde Sultan II. Abdülhamid döneminde de diplomatik bağlantıya geçmiştir.

Neokonfüçyüsçülük, Song Hânedanlığı zamânında oluşup kökeni Konfüçyüsçülük'te olan, fakat aynı zamanda Daoizm ve Budizm'den de etkilenmiş dînî ve felsefî bir akımdır. Neokonfüçyüsçülük, Song Hânedanlığı kurulduğundan beri Çin'e hâkim olmuş en etkin düşünsel akımlardan biridir. Çincede bu kavram, bu şekliyle mevcut değildir. Onun yerine Songxue, Lixue veyâ Xinli Xue diye bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Nogi Maresuke</span> Japon general (1849 – 1912)

Nogi Maresuke, Japon İmparatorluk Ordusunda generallik yapmış ve Rus - Japon Savaşı'nda önemli rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Meiji Restorasyonu</span> Japonyada reform dönemi

Meiji Restorasyonu, Meiji Ishin, Islah, Devrim, Reform ya da Meiji Yenilenmesi olarak da bilinen, 1868 yılında İmparator Meiji idaresi altındaki Japonya'nın imparatorluk yönetimini yenileyen bir olaylar zinciridir. Yeni Meiji hükümdarları, iktidarı o zamanlarda Güneş Tanrıçası Amaterasu'nun soyundan geldiğine inanılan İmparator Meiji'ye iade etmişlerdir. Meiji Restorasyonu'ndan önce de imparatorlar başa gelmiş olsa da bu olaylar uygulamadaki kabiliyetini yenilemiş ve politik sistemi Japonya İmparatorluğu altında birleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Boshin Savaşı</span>

Boşin Savaşı (Japonca) Boşin Sensō 1868 yılından 1869 yılına kadar Japonya’da iktidarda bulunan Tokugawa Şogunluğu ile iktidarın imparatorluk hanedanına dönmesini isteyenler arasında yaşanan iç savaş.

<span class="mw-page-title-main">Asya tarihi</span> Kıta Tarihi

Asya tarihi, Asya'nın çeşitli bölgelerinde, merkezi Avrasya bozkırlarındaki duruma bağlı olarak daha fazla veya daha az bağlama sahip Doğu Asya, Güney Asya ve Orta Doğu'nun tarihi olarak görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Yoshida Shōin</span> Japon siyasetçi (1830 – 1859)

Yoshida Shōin, Japon samuray, düşünür, eğitimci, askeri bilimler uzmanı, bölge araştırmacısı. Meiji Restorasyonu'nun ruhani lideri ve kuramcısı olarak bilinir.

Sonnō jōi, İmparator'u yüceltip, yabancı işgalcileri ülkeden kovmayı savunan bir düşünce akımıdır. Edo dönemi'nin sonlarına doğru (Bakumatsu) Mitogaku ve Kokugaku gibi ulusal tarih çalışmalarını derinden etkilemiş, Meiji Restorasyonu döneminde yaygınlaşan bir siyasi slogan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Iwakura Misyonu</span>

Iwakura Misyonu, Meiji Restorasyonu döneminde 23 Aralık 1871'den 13 Eylül 1873'e kadar Japonya'dan Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'nın çeşitli ülkelerine yayılan büyük çaplı elçilik misyonudur. Iwakura Tomomi'nin baş diplomatlığında, Meiji Dönemi liderleri ve değişim öğrencilerinden oluşan 107 kişilik bir elçilik heyetidir.

Mitogaku başlamış araştırmalardır. Konfüçyüsçülük felsefesi çevresinde Kokugaku, Shigaku ve Şintoizm'i birleştiren alandır. Ülke genelindeki beylik okullarında Mitogaku çalışmaları öğretilmiş, Aimi ve Keiteiarajin felsefeleri Yoshida Shōin ve Saigō Takamori başta olmak üzere, birçok Bakumatsu vatanseverini derinden etkilemiş ve Meiji Restorasyonu'nun harekete geçirici gücü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Japonya tarihi</span> Japonya tarihi

Japonya tarihi antik zamanların şehir devletlerinin modern Japon ulus devletine ulaşacak şekilde coğrafi ve sosyal tarihini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Joseon Krallığı</span> 1392–1897 yıllarında geçen kore krallığı

Joseon Krallığı, 1392-1897 yılları arasında var olmuş bir Kore krallığıdır. Krallık General Yi Seong-gye tarafından kurulmuş olup modern Kore'nin bulunduğu yerde yaklaşık beş yüzyıl boyunca hüküm sürmüştür. İlk başlarda Kore, yeniden adlandırılmış ve başkent günümüzdeki Seul'e taşınmıştır. Krallığın doğal sınırları en kuzeydeki Yalu ve Tumen nehirlerine kadar genişlemiştir. En uzun Konfüçyüsçü hükümdarlığın yaşandığı hanedanlıktır. Krallık, sonraları Ming ve Çing hanedanlarının birer vasalı olarak sürdürmüş olup Birinci Çin-Japon Savaşı'nın ardından Ekim 1897 tarihinde Kore İmparatorluğu hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Katsura Tarō</span>

Katsura Tarō, 1901-1906, 1908-1911 ve 1912-1913 yılları arasında Japonya'nın altıncı başbakanı olarak görev yapan Japon asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Gotō Shōjirō</span> Japon soylu (1838 – 1897)

Gotō Shōjirō, Bakumatsu ve Meiji döneminde yaşamış Japon siyasetçi. Meiji hükûmetinde çeşitli vali ve bakanlık görevlerinde bulunmuş olup daha sonradan siyasi bir partiye dönüşecek olan Özgürlük ve Halk Hakları Hareketi'nin lideriydi.