İçeriğe atla

Sefiller

Başlığın diğer anlamları için Sefiller (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Sefiller
Les Miserables
Emile Bayard'ın Cosette portresi
YazarVictor Hugo
Kapak sanatçısı
Emile Bayard
ÜlkeFransa
DilFransızca
TürlerEpik, kurgusal tarih
Yayım1862
YayımcıA. Lacroix, Verboeckhoven & Cie.

Sefiller (Fransızca: Les Misérables; Fransızca telaffuz: [le mizeʁabl(ə)]), Victor Hugo tarafından yazılan tarihi romandır. İlk olarak 1862'de yayınlandı. 19. yüzyılın en büyük eserlerinden biri olarak kabul gördü. İngilizce konuşulan ülkelerde başarısız çeviriler nedeniyle genellikle orijinal Fransız ismiyle anılır. Hikâye 1815'te başlar ve 1832'deki Paris Haziran İsyanı'nda son bulur. Birkaç karakterin yaşamını ve birbirleriyle alakasını ele alan roman daha çok eski mahkûm Jean Valjean'ın yaşam mücadelesi ve kefaretini ödemeye çalışmasına odaklanır.

Yasa ve merhametin doğasının incelendiği roman ayrıca Fransa tarihi, Paris'in mimarisi ve kentsel tasarımı, siyaset, ahlak felsefesi, antimonarşizm, adalet, din, ailevi ve romantik sevginin türleri ve doğası gibi konuları özenle ele alır.

Yayınlanmadan önce büyük tanıtımlar yapılan roman için büyük beklenti de oldu. Roman için birçok yorum yapıldı ama çoğu olumsuzdu. Ticari olarak ise roman sadece Fransa'da değil tüm dünyada büyük başarı yakaladı. Sefiller aralarında bir müzikal ve müzikalden uyarlanan bir filmin de bulunduğu birçok tiyatro, televizyon ve sinema eserine uyarlanarak büyük popülarite elde etti.

Biçim

Monsieur Madeleine, Gustave Brion tarafından yapılan illüstrasyon (Victor Hugo’nun Evi - Hauteville House)

Upton Sinclair romanı "dünyadaki en iyi yarım düzine romandan biri" olarak tanımlar ve Victor Hugo'nun Sefiller'in önsözünde gayesini belirttiği açıklamasına dikkat çeker:[1]


Hugo romanın sonlarına doğru eserin geniş kapsamlı yapısına açıklama getirir:[2]


Roman birçok altkonuya yer verir ama ana konu dünyada iyilik yapma gücü bulan ama sabıkalı geçimişinden kaçamayan eski mahkûm Jean Valjean'ın hikâyesidir. Roman beş cilde ayrılmıştır, her cilt birkaç kitaba ve bölümlere ayrılmıştır. Toplam 48 kitap ve 365 bölüm vardır. Bölümler nispeten kısadır, çoğu birkaç sayfadan fazla sürmez. Kısaltılmamış Türkçe çevirilerinde yaklaşık 2000 sayfadan ve orijinal Fransız basımında 1900 sayfadan oluşan roman modern standartlara göre oldukça uzundur.[3][4][5] Yazılmış en uzun romanlardan biridir.[6]

Hugo'nun kaynakları

Jean Valjean için model olarak kullanılan Eugene Vidocq

Valjean karakteri için toplumsal sorumlulukları ve hayırseverliğiyle tanınan bir iş adamı olan eski mahkûm Eugène François Vidocq'un hayatından esinlenildi. Vidocq Bir İdam Mahkûmunun Son Günü romanı ve Claude Gueux hikâyesi için yaptığı araştırmalarda Hugo'ya yardımcı olmuştu. Vidocq 1828'de kendi kâğıt fabrikası çalışanlarından birinin hayatını ağır el arabasını aynı Valjean'ın yaptığı gibi omuzlarıyla kaldırarak kurtardı.[7] Hugo'nun Valjean'ın bir denizciyi kurtardığını anlattığı bölüm ise bir arkadaşının bir kazayı anlattığı mektupla neredeyse kelimesi kelimesine aynıdır. Hugo romanda Valjean'ın Myriel'de buluştuğunu anlattığı zaman diliminde Digne Piskopusu olan Bienvenu de Miollis'yi Myriel için model olarak kullandı.[8]

1841'de Hugo bir hayat kadınını saldırı için tutuklanmaktan kurtardı. Polislerle arasında geçen konuşmanın bir bölümünü Valjean'ın Fantine'i kurtardığı bölümde kullandı. 22 Şubat 1846'da Hugo bir Düşes ve oğlunun arabalarından acımasızca seyrederlerken ekmek çalan bir hırsızın tutuklanışınına şahit oldu.[9][10] Romanda "M____-sur-M__" diye bahsettiği şehir için örnek aldığı Montreuil-sur-Mer'de birkaç kez tatil yaptı. Hugo 1832'deki ayaklanma sırasında Paris sokaklarında yürürken barikatlar gideceği yönü kapattı ve top ateşinden korunmak zorunda kaldı.[11] 1848 Fransız Devrimi'ne ise doğrudan katıldı, barikatların parçalanmasına, halk ayaklanmasının ve monarşist müttefiklerinin bastırılmasına yardımcı oldu.[12]

Konu

Jean Valjean Monsenyör Madeleine olarak yaşamını sürdürürken

Jean Valjean ekmek çaldığı için beş yıl kürek cezasına çarptırılmış, birkaç kez kaçmaya kalkıştığı için cezası ağırlaşmış, on dokuz yıl hapiste kalmıştır. Çok kuvvetli bir insan olan Jean Valjean, hapiste iyi duygularını kaybetmiş gibidir. Hapisten çıkınca, mahkûm olduğunu gösteren belge yüzünden herkes ona kötü davranır. Bir piskopos onu evine alır, o ise evden gümüş takımları çalar, fakat yakalanır. Piskopos, şikayetçi olmaz, üstelik ona iki de gümüş şamdan hediye eder; onlardan elde edeceği parayı namuslu adam olma yolunda harcamasını ister. Son olay, Jean Valjean’ın yaşamında bir dönüm noktası olur. Madeleine adıyla iş hayatına atılır, zengin olur, belediye başkanı seçilir. Fantine adında düşmüş, fakat ruhça temiz bir kadını polis şefi Javert’in elinden kurtarır. Javert, birdenbire ortaya çıkan ve kısa sürede zengin olan ve herkesin “Baba” dediği Madeleine’in kim olduğunu merak eder. Madeleine, aranmakta olan Jean Valjean diye başka birisinin yakalandığını öğrenince, kendi yerine suçsuz birinin küreğe mahkûm edilmesine gönlü razı olmaz, polis şefi Javert’e teslim olur. Jean Valjean, zindana atılır fakat yine kaçar. Bu kez Fantine’in kızı Cossette’i büyütüp yetiştirmek ister. Javert, yine peşindedir. Jean Valjean bir manastıra saklanır, Fauchelevent adı ile yaşar. Cossette büyümüştür. Üniversite öğrencisi Marius ile aralarında bir aşk doğar. Jean Valjean, başta Marius’tan hoşlanmaz fakat onu daima korur. İhtilal başlamış, Marius, Cumhuriyetçilerin safında yer almıştır. Cumhuriyetçilerce daha önce esir alınan Javert idam edilecektir. Bu işi Jean Valjean alır ve Javert’i serbest bırakarak kaçmasına göz yumar. Marius çatışmada yaralanır. Ona Jean Valjean yardım eder ve onu savaş alanından alıp lağımdaki labirentlerde gizlenerek evine götürmek üzere uzun süre sırtında taşır. Bu sırada Javert tarafından yakalanır. Marius'u Javert nezaretinde evine götürerek ailesine teslim eder. Valjean son kez evine uğramak ricasıyla Javert'a teslim olur. Javert, Jean Valjean’ı evin bahçesinde bekleyeceğini söyler fakat Jean Valjean geri döndüğünde Javert’i bulamaz. Javert, minnettarlık duygusuyla onu tutuklamaz ve görevini yapmadığı için Seine nehrine atlayarak kendi kendisini cezalandırarak intihar eder. Marius ile Cosette evlenirler. Çok yaşlanmış olan Jean Valjean ölür; başucunda piskoposun kendisine hediye ettiği şamdanlar yanmaktadır. Fransız edebiyatının en önemli romanlarından biri olan Sefiller, romantik akımın etkilerini taşıyan bir eserdir. Bir suçlunun yaşam öyküsünü konu edinen bu eser, birçok dile çevrilmiş, sevilerek okunmuştur. Araştırmacılar, Hugo’nun bu roman üstünde on yedi yıl çalıştığını belirtirler.

Sefiller, Fransız Edebiyatı'nın en önemli yazarlarından biri olan Victor Hugo'nun en çok okunmuş eseridir. Fransız Edebiyatı'ndan Voltaire, Rousseau, Montesquieu, Diderot ve benzeri pek çok yazarın benimsemiş olduğu "toplum için sanat" (engagement) anlayışını Victor Hugo bu eserinde romantizm akımı ile birlikte uygular. Victor Hugo'nun romantizm akımını seçmiş olması yine dönem koşullarına göre değerlendirilmelidir; 19. yüzyıl Fransa'sında özellikle Fransız İhtilali (14 Temmuz 1789) sonrasında verilen ölümler ve yaşanan politik karışıklıklar halkın genelini büyük bir yasa sürüklemiştir; bu sebeple de insanlar kendilerini bu şartlardan uzaklaştıracak, duygu yüklü eserlere ihtiyaç duymuşlardır. 18. yüzyılda verilen eserler sadece akla dayandırılmış eserlerdir ve halkın bu isteğine yeterli karşılığı veremez; onların sesini duyurabilmek için romantizm akımı bu dönemde doğmuştur ve Victor Hugo da eserlerini bu akımda vermeyi seçmiştir.

Eserde dönem (19.yy) Fransa'sına pek çok eleştiride bulunulmaktadır. Sefiller, bir nevi toplum aynası görevi görür. Jean Valjean üzerinden ölüm cezasının yanlışlığı gösterilir; Cosette, çocukların işçi olarak çalıştırılmalarını eleştirmek için yaratılmış bir karakterdir; Fantine ise kadınların yaşayışını, ahlaksızlığa itilişini insanlara gösteren bir karakterdir.

Uyarlamalar

Roman yayınlandığından beri Sefiller birçok filme, kitaba, müzikale ve tiyatro oyununa uyarlandı.

Önemli uyarlamaların bazıları:

Kaynakça

  1. ^ Sinclair, Upton (1915). The Cry for Justice: An Anthology of the Literature of Social Protest. Charles Rivers Editors. ISBN 978-1-247-96345-7. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013.  |yayıncı= dış bağlantı (yardım)
  2. ^ Alexander Welsh, "Opening and Closing Les Misérables", in Harold Bloom, ed., Victor Hugo: Modern Critical Views (NY: Chelsea House, 1988), 155; Cilt 5, Kitap 1, Bölüm 20
  3. ^ "Hugo : Les Misérables: Amazon.fr: Victor Hugo, Maurice Allem: Livres". Amazon.fr. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2012. 
  4. ^ "Les Misérables – poche – Fnac.com – Victor Hugo – Livre ou ebook". Livre.fnac.com. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012. 
  5. ^ "Les Misérables – poche – Fnac.com – Victor Hugo – Livre ou ebook". Livre.fnac.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012. 
  6. ^ "Read the Ten Longest Novels Ever Written". Amazon.com. 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012. 
  7. ^ Morton, James (2004). The First Detective: The Life and Revolutionary Times of Vidocq, Criminal, Spy and Private Eye. NY: Overlook Press. ss. ??. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2013. 
  8. ^ Edward Behr, The Complete Book of Les Miserables (Arcade, 1993), 29
  9. ^ Victor Hugo, Choses vues: nouvelle série (Paris: Calman Lévy, 1900), 129–30
  10. ^ Behr, Complete Book, 29-30
  11. ^ Robb, Graham (1997). Victor Hugo: A Biography. NY: W.W. Norton. ss. 173-4. 
  12. ^ Robb, Graham (1997). Victor Hugo: A Biography. NY: W.W. Norton. ss. 273-6. 
  13. ^ Radio Programs Scheduled for this Week, The New York Times, 25 Temmuz 1937
  14. ^ IMDb'de Les Misérables
  15. ^ Behr, Edward (1989). The Complete Book of Les Misérables. NY: Arcade. ss. 152-3. 
  16. ^ The Broadway League. "The official source for Broadway Information". IBDB. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2012. 
  17. ^ IMDb'de Les Misérables
  18. ^ IMDb'de Les Misérables
  19. ^ IMDb'de Les Misérables
  20. ^ http://www.animenewsnetwork.co.uk/news/2013-07-13/cirque-du-freak-arai-launches-manga-adaptation-of-les-miserables-novel []

Dış bağlantılar

Vikisöz'de Sefiller ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Victor Hugo</span> French romancı ve şair (1802–1885)

Victor Marie Hugo Romantizm akımına bağlı Fransız şair, romancı ve oyun yazarı. En büyük ve ünlü Fransız yazarlardan biri kabul edilir. Hugo'nun Fransa'daki edebi ünü ilk olarak şiirlerinden sonra da romanlarından ve tiyatro oyunlarından gelir. Pek çok şiirinin içinde özellikle Les Contemplations ve La Légende des siècles büyük saygı görür. Fransa dışında en çok Sefiller ve Notre Dame'ın Kamburu romanlarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Sefiller (müzikal)</span>

Sefiller, 1987 yılında Broadway'de sahnelenen ve dünyada en çok gösterimi yapılan müzikallerden biridir.

Sefiller, şu anlamlara gelebilir,

<i>Sefiller</i> (film, 1995)

Sefiller, 1995 Fransa yapımı epik savaş filmidir. Özgün adı Les Misérables olan film Türkiye'de 2 Şubat 1996'da gösterime girdi.

<span class="mw-page-title-main">Claude Lelouch</span> Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, oyuncu ve yapımcı

Claude Lelouch, Fransız film yönetmeni, senarist, görüntü yönetmeni, aktör ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Jean Gabin</span> Fransız oyuncu (1904-1976)

Jean Gabin,, Fransız sinema oyuncusu, Légion d'honneur nişanı sahibi savaş kahramanı.

İlk görüşte aşk Batı edebiyatında, bir kişinin, karakterin ya da yazarın kendisinin, daha önce hiç görmediği bir yabancıya ilk görüşte hissettiği romantik duyguyu karşılayan kinayedir. Şairler ve eleştirmenler tarafından üzerinde çok durulan bu tema, Batı edebiyatının vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelmiştir.

<i>Sefiller</i> (film, 2012) film

Sefiller, 2012 tarihli İngiliz yapımı müzikal drama filmidir. Yapımını Working Title Films, dağıtımını Universal Pictures üstlenmiştir. Film, Alain Boublil ve Claude-Michel Schönberg'ün Victor Hugo'nun 1862 tarihli romanından ilham alarak yarattıkları aynı isimli müzikalden uyarlanmıştır. Zoraki Kral'ın yönetmeni Tom Hooper'ın yönettiği filmin senaryosunu William Nicholson, Boublil, Schönberg ve Herbert Kretzmer yazmıştır. Ana rollerde Hugh Jackman, Russell Crowe, Anne Hathaway ve Amanda Seyfried yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jean Marais</span> Fransız sahne sanatçısı ve tiyatro yönetmeni (1913 – 1998)

Jean-Alfred Villain-Marais, Fransız oyuncu ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Jean Valjean</span> Sefiller romanının başkahramanı

Jean Valjean kurgusal bir karakter ve Victor Hugo'nun 1862 romanı Sefiller'in baş kahramanıdır. Sefiller, yayımlandığı dönemde Fransa'da büyük ses getirmiştir. Dünya Edebiyat tarihinin en önemli eserlerinden biridir. Hugo bu karakterde ekonomik bunalım döneminde kız kardeşinin çocuklarını beslemek için ekmek çaldığı için hapis cezasınına çarptırılıp cezaevinden kaçmak için çeşitli girişimlerde bulunan ve cezasını çektikten sonra normal bir hayat sürmek için çabalayan karakterin mücadelesini anlatır. Ayrımcılık, zor hayat şartları ve toplumdan uzaklaşmayı anlatan bir karakterdir Valjean. Ayrıca Valjean karakteri romanda; Mösyö Madeleine, Ultime Fauchelevent, Mösyö Leblanc ve Urbain Fabre gibi adlarla da geçmektedir. Diğerlerinin aksine, Mösyö Leblanc'da Valjean karaktein asıl ismi değil beyaz saçlarından dolayı kendisine verilen bir takma addır.

<span class="mw-page-title-main">Javert</span> Fransız yazar Victor Hugonun Sefiller adlı eserindeki karakter (1780 – 1832)

Javert kurgusal bir karakter ve Victor Hugo'nun 1862 romanı Sefiller'in ana antagonistidir. Muhtemelen 1780'de doğdu. ve 7 Haziran 1832'de öldü. Önce bir hapishane gardiyanı, sonra bir polis müfettişi olan Javert'in karakteri, yasalara düşkün eğilimleri ve her türlü suçlulara duyduğu empati eksikliği ile tanımlanır. Sefiller'in ana kahramanı Jean Valjean'ın şartlı tahliye ihlali sonrasında peşinde düşer ve onu cezalandırmayı takıntı haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Haziran İsyanı</span>

1832 Haziran İsyanı veya 1832 Paris Ayaklanması, 5 ve 6 Haziran 1832'de Paris cumhuriyetçilerinin anti-monarşist ayaklanmasıydı.

<span class="mw-page-title-main">Fantine</span> Fransız yazar Victor Hugonun Sefiller adlı eserindeki karakter

Fantine Victor Hugo'nun 1862 tarihli romanı Sefiller'in kurgusal bir karakteri. Paris'te zengin bir öğrenci tarafından hamile kalan genç bir fransız kadındır. Sevgilisi onu terk ettikten sonra, çocukları Cosette'e tek başına bakmak zorunda kalır. Başlangıçta güzel ve naif bir kız olan Fantine, işini kaybederek, sonunda saçlarını ve ön dişlerini satarak, güzelliğini ve sağlığını kaybederek zor koşullarda bir fahişe olmaya zorlanır. Kazandığı para kızını desteklemek için gönderilir.

<span class="mw-page-title-main">Cosette</span> Fransız yazar Victor Hugonun Sefiller adlı eserindeki karakter

Cosette Victor Hugo'nun Sefiller adlı romanında kurgusal bir karakterdir. Doğum adı olan Euphrasie romanda sadece kısaca bahsedilir. Evlenmemiş bir annenin babası tarafından terk edilmiş yetim çocuğu olan Hugo, ona asla bir soyadı vermemiştir. Roman boyunca ismi yanlışlık eseri Ursule, Lark veya Mademoiselle Lanoire olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Éponine</span> Fransız yazar Victor Hugonun Sefiller adlı eserindeki karakter

Éponine Thénardier "Jondrette kız" olarak da anılan, 1862 yılında Victor Hugo'nun Sefiller adlı romanında kurgusal bir karakterdir.

<span class="mw-page-title-main">Thénardierler</span> Victor Hugo’nun yeni Les Misérables’ından birkaç karakter

Thénardierler, Monsieur Thénardier ve Madame Thénardier, olarak bilinen kurgusal karakterler olup, Victor Hugo'nun 1862 tarihli Sefiller adlı romanında ve birçok diğer medya uyarlanmasında ikincil antagonistlerdir.

<i>Les Misérables</i> (film, 1998)

Les Misérables Victor Hugo'nun 1862'de yazdığı aynı adlı romanından uyarlanmış 1998 yapımı filmdir. Yönetmenliğini Bille August yaptığı filmde Liam Neeson, Geoffrey Rush, Uma Thurman ve Claire Danes rol alıyor.

<i>Bir İdam Mahkûmunun Son Günü</i>

Bir İdam Mahkûmunun Son Günü, Victor Hugo'nun 1829'da yayımladığı, ölüm cezasına mahkûm edilmiş bir adamın düşüncelerini anlatan kısa romandır. Victor Hugo, bu romanı ölüm cezasının insanlık dışı yönünü göstermek amacıyla yazmıştır. Victor Hugo'nun en kült eserlerinden biri kabul eden roman pek çok farklı dile, radyo tiyatrolarına ve çeşitli eserlere dönüştürülüp dilden dile çevrilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sefiller (film, 1935)</span>

Sefiller, aynı adlı 1862 Victor Hugo romanına dayanan Fredric March ve Charles Laughton'ın oynadığı 1935 Amerika yapımı drama filmidir. Film WP Lipscomb tarafından uyarlandı ve Richard Boleslawski tarafından yönetildi. Bu, Twentieth Century Pictures’ın Fox Film Corporation ile 20th Century Fox'u oluşturmak üzere birleşmeden önceki son filmiydi. Filmin konusu temel olarak Hugo'nun Les Misérables adlı romanını takip ediyor, ancak birçok farklılık var.

<span class="mw-page-title-main">Roger Allam</span>

Roger William Allam, tiyatroda, sinemada, televizyonda ve radyoda performans göstermiş bir İngiliz oyuncudur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.