İçeriğe atla

Sea Dragon (roket)

Sea Dragon
Menşei ülkeABD
Boyut
Yükseklik150 metre
Çap23 metre
Ağırlık18 ton
Kademeler2
Kapasite
LEO için yük
İrtifa229 km
Ağırlık550 ton
Fırlatma geçmişi
DurumTasarım aşamasında kaldı
Birinci kademe
Gücünü veren1
Maksimum itme kuvveti350MN deniz seviyesinde
Yanma süresi81 saniye
YakıtRP-1 / LOX
İkinci kademe
Gücünü veren1
Maksimum itme kuvveti59MN (vakum)
Yanma süresi260 saniye
YakıtLH2 / LOX
Deniz Ejderi'nin dahili ve harici görünümleri. Her ikisinde de 1. aşama roket çanınna bağlı balast tankları gözükmekte. Üst kısımda Apollo Hizmet Modülü benzeri bir taşıt bulunmaktadır.
Saturn V İkinci kademesi Sea Dragon'un motor ve motor çanının içine sığabilir..

Deniz Ejderi (Sea Dragon) 1962 yılında tasarlanan iki kademeli ve tamamen yeniden kullanılabilen ve deniz kalkışı yapan bir rokettir. Robert Truax tarafından yönetilen bu proje Aerojet altında çalışırken tasarladığı deniz kalkışlı roketlerden biridir. NASA ve Todd Shipyards tarafından ilgilenilmesine rağmen, 60'ların sonunda Future Projects Branch'ın kapatılması sonucu proje sona ermiştir. 150 metre yükseklik ve 23 metre çapa sahip olan Deniz Ejderi inşa edilen en büyük roket olacaktı.

Truax'ın fikri özünde düşük maliyetli yüksek kapasiteli bir taşıyıcı yapmaktı. Maliyeti düşürmek için roketin kendisi okyanustan havalanacaktı. Bunun nedeni roketin desteklenmesi oldukça az sistemin gerekmesiydi. Birinci kademe motor çanına bağlanan bir balast tankı sayesinde dik kalması sağlanıyordu. Bu şekilde kargo bölümü kolay erişim sağlanacak şekilde su üstünde kalacaktı. Traux bu basit sistemi daha önce "Sea Bee"[1] ve "Sea Horse" roketlerinde denemişti. Maliyeti düşürmek için roketin ucuz malzemelerden yapılmasını düşünüyordu. Özellikle 8mm saç metal. Roket deniz kenarında bulunan gemi tersanesinde yapılarak fırlatma alanına çekilecekti.

Birinci kademe RP-1 ve LOX (sıvı oksijen) yakan 360 MN güce sahip tek bir motora sahipti. Nitrojen RP-1 tankına 32 atm, LOX tankına 17 atm basınç uygulayarak motor çanına akmasını sağlamaktaydı. Motorun sahip olduğu basınç deniz seviyesinde 20 atmdir. (~300 psi) Motor 81 saniyede sönmekte olup 40 km dikey 33 km yatay mesafe katedip saniyede 1.8 km (6480 km/s) hıza sahip olmaktaydı.

İkinci aşamada aynı şekilde tek yüksek güçlü motor tarafından güçlendiriliyordu. Motorun gücü 59 MN olup sıvı hidrojen ve sıvı oksijen (LOX) yakıyordu. 260 saniye yanma süresine sahip olan motor 7atm basıncını koruyarak Bu sürede 230 km yükseklik ve 940 km yatay mesafeye ulaşıyordu. Motorun perfonmansını artırmak için motor çanı genişleyerek 7:1'den 27:1 oranına büyümekteydi. Roketin uzunluğunu kısaltmak için birinci kademe burun kısmının koni şeklinde yapılması ve ikinci kademe motor çanının içine girmesi planlanmıştır.

Sıradan bir fırlatma roketin yenilenmesi, kargo ve balastının yerleştirilmesi, ardından RP-1 ve nitrojenin kıyıda doldurularak fırlatma alanına çekilmesini; Fırlatma sahasında LOX (sıvı oksijen) ve LH2(sıvı hidrojen) elektroliz sayesinde üretilerek rokete yüklenmekteydi. Traux bu aşamada nükleer güce sahip bir uçak taşıyıcısının güç kaynağı olarak kullanılmasını önermiştir. Sonrasında 1. kademe motorunu koruma görevi de yapan balast tankları suyla doldurularak roket dikey konuma getirilecek son dakika kontrolleri yapıldıktan sonra roket fırlatılacaktı.

Roketin 550 tonu alçak dünya yörüngesine çıkartabilmekteydi. Yük maliyeti kilogram başına $59 ile $600 değişiyordu. Projenin bitme nedeni NASA'nın bütçe baskıları nedeniyle "Future Projects Branch" adlı bölümünü kapatmasıdır.

Kurgu eserlerde Sea Dragon

Sea Dragon fırlatma aracı For All Mankind dizisinde tasarım aşamasının ötesine geçmiş olarak görülmektedir. Dizi, Sovyetler'in ABD'yi Ay yarışında yendiği alternatif bir tarihte geçmektedir. Bu gerçeklikte uzay yarışı giderek hızlandığı için Sea Dragon gerçek bir roket haline gelebilmiştir.

Ayrıca

  • Aquarius Launch Vehicle
  • Pressure-fed engine (rocket)

Notlar ve kaynakça

  1. ^ "Sea Bee". 11 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2015. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Roket</span> itiş için kullanılan pirokinetik motor; yanıcı silah için bkz. Q2037215

Roket bir uzay aracı, hava aracı, araç, atkı veya bombadır. Roket, roket motorundan itme gücü elde eder. Roket motoru egzozu tamamen roket içinde taşınan roket itici yakıtından oluşur. Roket motorları etki ve tepki ile çalışır ve sadece egzozlarını yüksek hızda ters yönde dışarı atarak roketleri ileri doğru iter ve bu nedenle uzay boşluğunda çalışabilir. Etimolojik kökeni İtalyancada "bobin" anlamına gelen rocchetto olup, silindirik şekil benzerliğinden ötürü modern anlamında sahiplenilen kelimenin kullanımı 20. yüzyıl başlarında savaş gemilerinin öz itmeli ateşleme mermilerine dayanmaktadır. Türk Dil Kurumuna göre Türkçeye Fransızca roquette kelimesinden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Saturn V</span>

Satürn V ABD yapımı insan taşıyabilen kullan at roket olup, NASA'nın Apollo ve Skylab programlarında 1967 ile 1973 arasında kullanılmıştır. Bu çok kademeli sıvı yakıtlı fırlatma aracını NASA 13 kez Kennedy Uzay Merkezi - Florida'dan hiçbir mürettebat veya yük kaybı olmadan fırlatmıştır. Kullanılabilirliği olan en uzun, en ağır ve en güçlü roket olup halen en ağır fırlatma aracı kapasitesi rekorunu elinde tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">N1 roketi</span>

N1 Sovyet kozmonotlarını Ay'a götürmek üzere 1960'larda geliştirilen dev uzay roketi. Dört fırlatma denemesinin de başarısız olması üzerine 1976 yılında proje resmen iptal edildi. Sovyetlerin insanlı Ay projeleri olduğunu inkâr etmeleri nedeniyle Perestroyka dönemine kadar varlığı gizli tutuldu.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Katı yakıtlı roket motoru</span>

Katı yakıtlı roket motoru yakıt ve oksitleyicisi katı fazda olan bir roket motoru türüdür. Askerî füze sistemlerinde, uydu fırlatma sistemlerinde ve hava yastıklarında kullanılmaktadır. Çinliler tarafından geliştirilmiştir ve 13. yüzyılın başlarından itibaren Çinliler, Persler, Moğollar ve Hintler tarafından savaşlarda kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roket motoru</span>

Roket motoru, genellikle yüksek sıcaklıktaki gaz olan yüksek hızlı itici bir sıvı jeti oluşturmak için tepkime kütlesi olarak depolanmış roket itici gazlarını kullanır. Roket motorları, Newton'un üçüncü yasasına göre kütleyi geriye doğru fırlatarak itme üreten tepki motorlarıdır. Çoğu roket motoru, gerekli enerjiyi sağlamak için reaktif kimyasalların yanmasını kullanır, ancak soğuk gaz iticileri ve nükleer termal roketler gibi yanmayan biçimleri de mevcuttur. Roket motorları tarafından tahrik edilen araçlara genellikle roket denir. Roket araçları, çoğu yanmalı motorun aksine kendi yükseltgen taşır, bu nedenle roket motorları, uzay aracını ve balistik füzeleri itmek için bir boşlukta kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 1</span> SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir harcanabilir fırlatma sistemi

Falcon 1, SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir 'harcanabilir fırlatma sistemidir. Yörüngeye-iki-aşamalı-çıkan türdeki roket her iki aşama için de yakıt olarak LOX/RP-1 karışımını kullanmaktadır, ilk aşamada tek bir Merlin motoru ve ikinci aşamada ise tek bir Kestrel motoru kullanılmaktadır. Roket baştan sona SpaceX tarafından tasarlandı ve özel sermaye ile geliştirilerek yörüngeye çıkabilen ilk başarılı sıvı-yakıt-itkili fırlatma aracı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Merlin (roket motoru ailesi)</span>

Merlin, SpaceX tarafından Falcon 1 ve Falcon 9 fırlatma araçlarında kullanılmak üzere geliştirilmiş olan bir roket motorları ailesidir. SpaceX, Merlin motorlarını ayrıca Falcon Heavy fırlatma aracında da kullanmayı planlamaktadır. Merlin motorları gaz-üreteci güç döngüsü içinde roket yakıtı olarak RP-1 ve Sıvı oksijen kullanır. Merlin motoru en başta denizden kurtar(ıl)ma ve tekrar kullanım için tasarlanmıştı.

Raptor (Türkçe: Yırtıcı Kuş),SpaceX tarafından geliştirilen, Kriyojenik metan-yakıtlı roket motorları ailesinin ilk üyesidir. Özel olarak, SpaceX süper-ağır fırlatma araçlarının yüksek verimli aşağı ve yukarı aşamalarında kullanılması hedeflenmektedir. Merlin 1C & D motorlarına sahip daha önceki tüm Falcon 9 roketlerinde kullanılmış olan RP-1 kerosen ve LOX karışımı yerine; Raptor motoru yakıt olarak sıvı metan ve sıvı oksijen (LOX), kullanacaktır. Başlangıç tasarımlarında Raptor motorunun metan'dan ziyade sıvı hidrojen (LH2) kullanması öngörülüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ares I</span>

Ares I, TakımYıldız Programı'nda kabin ekibini taşımak için NASA tarafından tasarlanmaya başlandı. Ares, eski Yunan mitolojisinde olan tanrı aynı zamanda eski Roma İmparatorluğu tanrısı olan Mars anlamına da gelmektedir. Ares I, ilk başlarda kabin ekibi taşıma aracı olarak biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Uzay mekiği harici yakıt tankı</span>

Uzay mekiği harici tankı, uzay mekiği fırlatma aracının bir parçasıydı. Bu bölümde sıvı hidrojen ve sıvı oksijen yükseltgenleri bulunurdu. Aracın kalkış ve yükselme sırasında bu tank yörünge aracındaki üç uzay mekiği ana motoru için gerekli olan yakıtı ve yükseltgenlerini belli bir basınç altında sağlardı. Uzay mekiği harici tankı ana motorların devre dışı kalmasından 10 saniye sonra mekikten ayrılarak düşmeye başlar ve Dünya atmosferine yeniden girerdi. Katı roket iticilerinden farklı olarak harici tanklar tekrar tekrar kullanılamazlardı. Harici tank Hint Okyanusu’ na(veya Pasifik Okyanusu’ na düşmesi) düştükten sonra yeniden kullanılabilecek duruma getirilemediğinden dolayı ve transfer alanının dışına düşmesinden dolayı kurtarılamıyordu.

Yeniden kullanılabilir fırlatma sistemleri sayesinde uzaya birden fazla kez yük taşıması yapılabilir. Bu sistem genişletilebilir fırlatma sistemlerininin çalışma prensibinin tam zıttında yürüyordu. Genişletilebilir fırlatma sistemlerinde araç bir kere kullanıldıktan sonra kullanılmıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Uzay mekiği ana motoru</span> NASAnın uzay aracına monte edilmiş kriyojenik sıvı yakıt roket motoru

Aerojet Rocketdyne RS-25 diğer adıyla Uzay Mekiği Ana Motoru, dondurucu sıvı yakıtlı bir roket motorudur. NASA’nın uzay istasyonunda kullanılmıştır ve fırlatma rampasında kullanılması düşünülmüştür ve Rocketdyne şirketi tarafından Birleşik devletlerde yapılmıştır. RS-25 dondurucu sıvı hidrojeni ve sıvı oksijeni yakar ve her bir motor kalkış esnasında 1,859 kN(418,000 lb) güç üretir. RS-25 60’lı yılların izinden gitmesine rağmen motorun gelişime açık olması nedeniyle çeşitli geliştirmelere uğramıştır. 1 Nisan 1981 tarihinde ilk denenmesinin yapılmasıyla beraber RS-25 güvenlik, bakım ve motor güvenilirliği açısından birçok geliştirmeye uğramıştır.

<span class="mw-page-title-main">Basınç beslemeli motor</span> roket motorlarının bir alt sınıfı

Basınç beslemeli motorlar roket motorlarının bir alt sınıfıdır. İtici yakıt tanklarının genellikle helyum yardımıyla basıncının yükseltilmesi sonucu, yakıt ve okside edici maddenin yanma odasına itilmesi prensibine dayanır. Yeterli akışı sağlamak için tank içi basıncın yanma odasındaki basıncı geçmesi gerekmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hibrit yakıtlı roket</span>

Hibrit-yakıtlı roket, roket motorunda birbirinden farklı fazdaki farklı roket yakıtları kullanan bir rokettir. Bu yakıtlardan biri katı halde ve diğeri ise gaz ya da sıvı haldedir. Hibrit roketinin ortaya çıkışı 75 yıl öncesine kadar takip edilebilir.

Kriyojenik yakıtlar, sıvı halde saklanabilmeleri için aşırı derecede düşük sıcaklıklarda tutulması gereken yakıt çeşitleridir. Bu yakıtlar uzayda çalışması gereken makinelerde kullanılırlar çünkü sıradan yakıtlar, yanmayı destekleyen ortamın yokluğu ve uzayın boşluk olması sebebiyle, kullanılamazlar. Kriyojenik yakıtlar çok sıklıkla, sıvı hidrojen gibi sıvılaştırılmış gazlardan oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Rocket Lab</span> Havacılık ve Uzay taşımacılığı şirketi

Rocket Lab, 2006 yılında Peter Beck tarafından Yeni Zelanda'da kurulan ve finanse edilen havacılık ve uzay taşımacılığı işletmecisidir.

<span class="mw-page-title-main">RL10</span>

RL10, itici gazlar olan kriyojenik sıvı hidrojen ve sıvı oksijen yakan, Aerojet Rocketdyne tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nde inşa edilen sıvı yakıtlı kriyojenik bir roket motorudur. Modern versiyonlar vakumda motor başına 110 kilonewton (25.000 lbf) kadar itme gücü sağlar. Atlas V'in Centaur üst fazı ve Delta IV'ün DCSS'si için üç RL10 versiyonu üretildi. Uzay Fırlatma Sisteminin Keşif Üst Fazı, OmegA roketinin üst fazı ve Vulcan roketinin Centaur V'i için üç versiyon daha geliştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Modüler roket</span> Çok kademeli roket türü

Modüler roket, görevden göreve değişebilen bileşenlere sahip bir tür çok kademeli rokettir. Bu tür birkaç roket; nakliye, üretim ve uçuş hazırlıkları için destek altyapısını optimize etme masraflarını en aza indirmek için birleşik modüller gibi benzer konseptleri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">RP-1</span>

RP-1, roket yakıtı olarak kullanılan, görünüm olarak jet yakıtına benzeyen ve çok yüksek düzeyde rafine edilmiş bir kerosen türüdür. RP-1, sıvı hidrojenden daha düşük bir özgül dürtü sağlar, ancak daha ucuzdur, oda sıcaklığında saklanabilir ve patlama tehlikesi çok daha düşüktür. RP-1, özgül enerjisi LH 2'den daha düşük olsa da, özkütlesi ondan fazla olduğundan daha yüksek bir enerji yoğunluğu sağlar. RP-1'in ayrıca oda sıcaklığında alternatif bir sıvı yakıt olan hidrazin kadar çok toksik ve kanserojen tehlikesi de yoktur.