Scud - Turkipedia

Scud, sıvı yakıtlı bir balistik füzedir. Bu füzeler Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği tarafından yapılmıştır.

Kullanımı

Uzun menzilli ve çok büyük bir patlama gücüne sahip bu füzelere şu an eski Sovyet cumhuriyetleri bazı Orta Doğu ülkeleri ve Uzak Doğu'daki komünist ülkelerin birçoğu sahiptir. Menzili 130 ile 1500 kilometre arasında değişen Scud füzeleri nükleer, biyolojik ve kimyasal olarak 3 farklı savaş başlığı taşıyabilecek biçimde tasarlanmıştır.

İran-Irak Savaşı sırasında Saddam Hüseyin tarafından İran'da bulunan petrol rafinerilerini yok etmek için kullanıldı. Aynı zamanda bu füzeler Saddam Hüseyin tarafından Körfez Savaşı'nda İsrail'e karşı kullanılmışsa da psikolojik tesir dışında etkili olmamıştır. İsrail ise bu füzelere Patriot'larla karşılık vermiş; fakat Scud'ları düşürmede pek bir başarı elde edememiştir.^[1]

Azerbaycan işgal altındaki Dağlık Karabağ topraklarının kurtarılması mücadelesi verirken, Ermenistan ordusu tarafından Gence ve Mingeçevir sivil yerleşim kentlerine kullanıldı. Saldırıda 13 sivil öldü.^[2]

Özellikleri

Scud Tipleri^[3]
Sistem	R-11 Elbrus	R-17 Aerofan	R-17E Elbrus-E	R-17M Elbrus-M
Füze adı	8K11	8K14	?	8K72
NATO rapor ismi	SS-1b Scud-A	SS-1c Scud-B	SS-1d Scud-C	SS-1e Scud-E
Üretim Tarihi	1957	1965	1965	1980s
Menzil	130 km	300 km	575–600 km	1234 km
CEP	4000 m	900 m	900 m	50 m
İtki Tipi	Sıvı yakıtlı roket motoru	Sıvı yakıtlı roket motoru	Sıvı yakıtlı roket motoru	Sıvı yakıtlı roket motoru
Uzunluk	10,50 m	11,16 m	11,25 m	12,29 m
Çap	884 mm	884 mm	884 mm	884 mm
Ağırlık	4.460 kg	6.370 kg	6.400 kg	6.500 kg
Harp Başlığı	50 kT Nükleer, 950 kg konvensiyonel	5-70 kT Nükleer, 985 kg konvensiyonel	80 kT Nükleer, 600 kg konvensiyonel	5-70 kT Nükleer, 985 kg konvensiyonel

Galeri

Scud-B
1991 Körfez savaşında Tel Aviv'e düşen Scud füzesinin enkazı

Kaynakça

^ "Patriots shoot down all but one of seven missiles fired at Israel". Los Angeles Times. 9 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2016.
^ "füze saldırısı". Anadolu Ajansı. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
^ Shirokorad A. B. - Encyclopedia of Russian artillery

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Scud ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

GlobalSecurity.org: R-11 / SS-1b SCUD30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
The Scud Missile Syndrome27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

Irak, resmî adıyla Irak Cumhuriyeti, Batı Asya'da bir ülkedir. Kuzeyde Türkiye, doğuda İran, güneydoğuda Kuveyt, güneyde Suudi Arabistan, güneybatıda Ürdün, batıda ise Suriye ile sınır komşusudur. Başkenti ve en büyük şehri Bağdat olan federal parlamenter cumhuriyet ile yönetilen bir ülkedir.

Körfez Savaşı veya Birinci Körfez Savaşı, kod adı Çöl Fırtınası Harekâtı 2 Ağustos 1990'da Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesiyle başlayan krizin sonucunda, ABD öncülüğünde, Birleşik Krallık, Fransa, Suudi Arabistan, Suriye, Mısır'ın da aralarında bulunduğu 37 ülkenin dahil olduğu koalisyon gücünün Irak'a karşı düzenlediği askerî harekât.

<span class="mw-page-title-main">Saddam Hüseyin</span> 5. Irak cumhurbaşkanı

Saddam Hüseyin Abdülmecid et-Tikriti, Iraklı siyasetçi. Irak'ın beşinci cumhurbaşkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Irak Savaşı</span> ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin, Irakı işgaliyle başlayan savaş (2003-2011)

Irak Savaşı, 20 Mart 2003'te Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşik Krallık önderliğinde oluşturulmuş Çokuluslu Koalisyon Kuvvetleri'nin bir askerî harekâtla Irak'a girmesiyle başlayan ve devam eden savaş. Ayrıca İkinci Körfez Savaşı, Irak'ın İşgali ve koalisyon ülkelerince Irak'ı Özgürleştirme Operasyonu olarak da adlandırılır. 21 Ekim 2011 tarihinde ABD Başkanı Barack Obama yaptığı açıklamada, ülkedeki ABD askerlerinin 31 Aralık 2011'e kadar geri çekileceğini açıkladı. 15 Aralık 2011 tarihinde Bağdat'ta bulunan Amerikan Üssü'nden son Amerikan Bayrağı'nın indirilmesiyle savaş resmen sona ermiştir. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry savaşın vahim bir hata olduğunu belirtmiştir.

Irak-İran Savaşı, İran'da Tahmilî Savaş veya Mukaddes Müdafaa, Irak'ta Saddam'ın Kadisiyesi ve Arap Dünyasında Birinci Körfez Savaşı olarak anılan 1980-1988 yılları arasında İran ve Irak arasında yaşanmış savaş. Yaklaşık bir milyon kişinin ölümüne, iki milyon kişinin yaralanmasına, 150 milyar Amerikan Doları maddi hasara, her iki ülkede de ağır yıkımlara yol açmıştır. Irak'ın zaferleri ile başlayan savaş, İran'ın direnmesiyle yıpratma savaşına dönüşmüş ve galibi olmadan sonuçlanmıştır.

2006 İsrail-Lübnan Savaşı, Hizbullah'ın askerî kanadı ile İsrail Silahlı Kuvvetleri arasında Lübnan toprakları ve İsrail'in kuzeyinde, 12 Temmuz-14 Ağustos 2006 tarihleri arasında sürmüş olan silahlı çatışmadır.

BGM-71 TOW ABD tarafından geliştirilen yarı otomatik güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. TOW kısaltması İngilizce Tube launched, Optically tracked, Wire command link guided kelimelerinin baş harflerinden almaktadır. 1970 yılında üretilen füze dünya çapında özellikle Batı ülkeleri arasında en çok kullanılan füze sistemidir. Hâlen üretimine devam edilmekte olan füze her türlü pasif zırhı geçebilmektedir. TOW Güdümlü Antitank Füze sistemlerinin hedefte istenen etkiyi gerçekleştirmesi ihtiva ettikleri savaş başlıkları ile olur. Gerek ilk modellerdeki standart tip HEAT başlıklar ve gerekse daha sonraları geliştirilen tandem etkili harp başlıkları "Munroe Etkisi" etkisi denilen fizik kanunu esasına dayanan çukur imla hakkı sistemi ile gerçekleşir. Bu yapı penetrasyon etkisinin zırh üzerinde bir noktada toplanmasını ve yine aynı noktadan zırh içine çok kuvvetli olarak patlamalı basınç yaparak zırhı delmesini, delinen bu noktadan da içeriye oluşan patlamanın girmesini sağlamaktadır.

9M113 Konkurs ; Türkçesi (yarışma)) SSCB tarafından üretilen ve kablo güdümlü SACLOS sınıfı bir tanksavar füzesidir. Günümüzde GRAU "9M113" adı ile tanımlamıştır. NATO rapor adı ise AT-5 Spandreldir.

9M133 Kornet Rus yapımı 2. nesil yarı otomatik lazer güdümlü tanksavar füzesidir. NATO rapor adı AT-14 Spriggan olup "9M133" ise GRAU adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bisnovat R-40</span>

Bisnovat R-40 1960'larda geliştirilmiş Sovyetler Birliği'ne ait uzun menzilli füzedir. İlk olarak Rusya tarafından kullanılmıştır. İki model olarak kullanılmaktadır:

R-40 R: Yarı aktif radar başlıklı, 500 kg. menzili 2–70 km.
R-40 T: Kızıl ötesi ısı arayıcılı, 500 kg. menzili 1,5–50 km.

MIM-104 Patriot, uçaklara, seyir füzelerine ve taktik balistik füzelere karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış uzun menzilli, her irtifada, her türlü hava koşuluna uygun bir hava savunma sistemidir. Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir savunma ve havacılık şirketi olan Raytheon Technologies tarafından üretilmektedir. Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri ve dünyadaki diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmaktadır.

Şahab-1 ("Meteor-1") İran balistik füze programının temelini oluşturmuştur. Şahab-1 İran'ın 1985 ve 1986 yılları arasında Libya'da aldığı Scud-B füzesinin küçük çaplı modifiye edilmiş bir versiyonudur. Scud-B'nin 300 km'lik menzili İran-Irak Savaşı sırasında İran'ın Bağdat'ı vurmasına imkân sağlamıştır. İran sonraki dönemde Kuzey Kore ve muhtemelen Sovyetler Birliği'nden Scud-B füzesi temin etmiştir. İran Irak Savaşı sırasında İran'ın 100 ila 231 arasında Scud-B fırlattığı tahmin edilmektedir.

Hafci Muharebesi, Körfez Savaşı'nın ilk büyük kara çarpışmasıdır. 29 Ocak'tan 1 Şubat 1991 tarihine kadar Suudi Arabistan'ın Kuveyt ile komşu sınır şehri Hafci çevresinde gerçekleşmiştir. ABD güçleri Irak birlikleriyle savaşan Suudi Arabistan ve Katar Kuvvetlerine Kuveyt ile Irak üzerinden yapılan hava desteği ve özel kuvvetlerinin operasyonu ile destek vermiştir.

İsrail'in nükleer silahları, İsrail devletinin nükleer silahlanmasıyla ilgilidir. İsrail dünyada nükleer silah geliştirmiş olarak kabul edilen altıncısı, Nükleer Silahsızlanma Antlaşması'nı imzalamamış nükleer silah sahibi dört ülkeden birisidir.

Nodong-1, Kuzey Kore tarafından 1980'lerin ortasında geliştirilmiş olan 5000 km menzile sahip tek kademeli sıvı yakıtlı orta menzilli balistik füzedir. Füze, daha yaygın NATO rapor adı "Scud" olarak bilinen Sovyet SS-1'in bir uyarlamasıdır. Füzenin 900–1000 km menzili olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">El-Hüseyin (füze)</span>

El-Hüseyin, Irak yapımı tek kademeli kısa menzilli balistik füzedir. Füze, Sovyet Scud füzesinin menzili yükseltilmiş bir uyarlamasıdır. Füze, Irak Ordusu tarafından İran-Irak Savaşı'nda ve Körfez Savaşı sırasında yoğun olarak kullanılmıştır.

Şahab-4, Şahab-3 orta menzilli balistik füzesinden türetilen, inşa edilmemiş bir İran roketiydi. İran Savunma Bakanı tarafından "Şahab-3'ten daha yetenekli bir balistik füze" olarak belirtilen Şahab-4, uzay faaliyetlerinde kullanmak amacıyla üretileceği belirtildiyse de batılı gözlemcilere göre nükleer yetenekli bir balistik füze üretilmesi amaçlanmıştı.

Bramble Bush Operasyonu, İsrail'in Körfez Savaşı sırasında Irak'ın Scud füzeleriyle topraklarına gerçekleştirdiği saldırılarına misilleme olarak 1992'de Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin'e suikast düzenleme planıydı. Aralık 2003'te İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth tarafından operasyonun detaylı bilgileri yayınlanmış olsa da Ocak 1999'dan beri komplo teorisi seviyesinde bilinen bir haberlerdi. Plan, operasyon tatbikatı sırasında beş askerin öldürülmesinin ardından iptal edildi; kaza İsrail'de Tze'elim Bet felaketi olarak biliniyor.

1991 Irak'ın İsrail'e roket saldırıları, Birinci Körfez Savaşı sırasında Irak'ın İsrail'e karşı yürüttüğü füze savaşının bir parçasıydı.

Saddam'ın Fedaileri, Irak'ta Baas döneminde doğrudan cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'e bağlı bir paramiliter bir örgüttü.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.