İçeriğe atla

Sazlık kedisi

Sazlık kedisi
Korunma durumu
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Alt şube: Vertebrata
İnfa şube: Gnathostomata
Sınıf: Mammalia
Takım: Carnivora (Etçiller)
Alt takım: Feliformia (Kedimsiler)
Familya: Felidae (Kedigiller)
Alt familya: Felinae (Küçük kediler)
Cins: Felis
Tür: F. chaus
Felis chaus
Schreber, 1777

Sazlık kedisi (Felis chaus), görece uzun bacaklı ve kısa kuyruklu bir yaban kedisidir. Asya'nın nemli bölgeleri bu kedinin yaşam alanıdır.

Özellikleri

Sazlık kedisinin belirgin bir iz ve işareti olmayan bej rengi kürkü vardır. Sadece kuyruğunda siyah halkalar bulunur. Kulaklarının ucunda vaşağı çağrıştıran siyah kıllı perçemler bulunur. Bu onun bataklık vaşağı olarak da tanımlanmasına yol açar. Vücut boyu 70 cm olup buna ilaveten 30 cm kuyruk gelir.

Yaşam alanı ve dağılımı

Sazlık kedisinin habitatı, bataklıklar, nemli çayırlar, sazlık ormanlar ve kıyı çalılık ve fundalıklardır. İstisnai olarak görece daha kuru çevrelerde de sazlık kedisi görülür. Ancak buralarda da su kaynağı yakınını arar. Sazlık kedisi Hindiçin Yarımadası ve Sri Lanka'dan, Hindistan ve Mezopotamya üzerinden İdil Deltası ve Sincan Uygur Bölgesi'ne kadar bir alana dağılmıştır. Afrika Kıtası'ndaki tek popülasyonu, Mısır'da, aşağı Nil Vadisi'nde görülür. Ayrıca Türkiye'de de bulunan bir kedi türüdür.

Türkiye'de Eğirdir Gölü, Nallıhan, Manavgat Çayı, Akyatan Gölü, Porsuk Çayı'nda kayıt altına alınmıştır.[1]

Yaşam tarzı

Sazlık kedisi genelde sazlıkları mekân tutan, tek başına hareket eden bir kedidir. Özellikle gündüz faal olarak görünür. Suya bağımlı olmasına rağmen ağırlıklı olarak tavşan, fare, kuş gibi kara hayvanlarını avlar.

86 günlük bir gebeliğin ardından sazlık kedisi 3-4 yavru dünyaya getirir. Azami ömrü 14 yıldır.

Popüler kültürde

TÜBİTAK'ın açık kaynak kodlu yazılım projesi Pardus'un 2007.1 sürümünün adı "Felis chaus"dur. Bu türün isim olarak seçilmesinin nedeni, Pardus'un isim kaynağı olan "Anadolu parsı" Panthera pardus tulliana gibi, bu türün de neslinin tehlike altında olmasıdır.

Nesli tükenmekte olduğu için nadir olarak fotoğraflanabilen kedilerden olan Felis chaus, son olarak bir sivil toplum kuruluşu olan DoğaBel tarafından Adana - Yumurtalık'ta görüntülenmiştir. Sazlık kedisinin, petrokimya endüstrisi ve çarpık yapılaşma yüzünden, Yumurtalık'taki bu son doğal yaşam ortamı da büyük tehdit altındadır.[2] Pardus Projesi, hizmete sokmayı planladığı topluluk portali ile Türkiye'nin nesli tehlike altında olan tüm canlı türlerini korumaya yönelik büyük bir işbirliğine imzasını atmaya hazırlanmaktadır.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye'de nesli tükenen kedi alarmı!". ulke.com.tr. 18 Aralık 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2016. 
  2. ^ a b "Ve karşınızda, Pardus 2007.1 Felis chaus". pardus.org.tr. 1 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2007. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Geoffroy kedisi</span>

Geoffroy kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'nın dağlık bölgelerinde, özellikle Arjantin'de yaşayan kedi türü.

<span class="mw-page-title-main">Vaşak</span> orta büyüklükte etçil omurgalı ve yabani hayvan türlerinin ortak adı

Vaşak, kedigiller (Felidae) familyasından Lynx cinsini oluşturan orta büyüklükte etçil omurgalı ve yabani hayvan türlerinin ortak adı.

<i>Felis margarita</i> Kuzey Afrika, Güneybatı Asya ve Orta Asyada yaşayan ve az rastlanan yaban kedisi türü

Felis margarita Felis cinsine bağlı bir kedi türüdür. Kuzey Afrika, Güneybatı Asya ve Orta Asya'da yaşar ve az rastlanan yaban kedisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kedigiller</span> etçiller takımına ait familya

Kedigiller (Felidae), Etçiller (Carnivora) takımına ait bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Şili orman kedisi</span>

Şili orman kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Balıkçı kedi</span>

Balıkçı kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Asya'da yaşayan bir yaban kedisi. Yakın akrabası olan bengal kedisine çok benzese de ondan belirgin bir şekilde daha büyüktür.

<span class="mw-page-title-main">Pampa kedisi</span>

Pampa kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Pars kedisi</span>

Pars kedisi, kedigiller (Felidae) Güney ve Doğu Asya'da görülen bir kedi türü. Yaklaşık olarak bir ev kedisi büyüklüğünde olan pars kedisi, devasa dağılım alanında, çok sayıda renk varyasyonları ve alt türleri ile ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Kaplan kedisi</span>

Kaplan kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir kedi türü. Anavatanında tigrillo veya oncilla olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarmeke</span> kuş türü

Sakarmeke, yelvegiller (Rallidae) 36–38 cm boyunda sulak alanlarda yaşayan bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Gri kedi</span> Küçük vahşi kedi

Gri kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Çin'in batısında yaşayan küçük bir yaban kedisi türü. Kedigiller içerisinde en az bilgi sahibi olunan türlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pallas kedisi</span> Vahşi kedi

Pallas kedisi ya da manul, Orta Asya’nın mera ve bozkırlarına uzanan geniş ama dağınık bir popülasyona sahip, ufak bir kedi türüdür. Doğal yaşam alanlarının azalması sonucu, av hayvanlarındaki ve avladıkları av oranındaki düşüş; Pallas kedilerinin 2002 yılında IUCN tarafından soyu neredeyse tehdit altındaki türler listesine girmesine neden olmuştur. Pallas kedisi adını, türü ilk keşfeden ve "ikili adlandırma" Felis Manul olarak tanımlayan Alman doğa bilimci Peter Simon Pallas'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mermer kedisi</span>

Mermer kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güneydoğu Asya'da yaşayan küçük bir kedi türü.

<span class="mw-page-title-main">Pars</span> Kedigiller familyasından bir büyük kedi türü

Pars veya leopar kedigiller (Felidae) familyasından Panthera cinsinin 4 büyük kedi türünden biridir. Önceleri parsın, aslan ve panterin melezi olduğu düşünülüyordu. Leopar ismi de Latince Leo (aslan) ile panter manasında kullanılan Pard kelimelerinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur. İlk doğa bilimciler leopar ve panterleri renkleriyle değil de panterin daha uzun olan kuyruğunu dikkate alarak kuyruk uzunluklarıyla ayırmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika yaban kedisi</span>

Afrika yaban kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Felis cinsine mensup bir tür. Afrika, Batı ve Orta Asya 'ya ve Hindistan'da Racastan'dan Çin 'de Sincan'a [kadar yayılmış küçük yaban kedisi türler'dir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük kediler</span> kedigil alt familyası

Küçük kediler (Felinae), kedigiller (Felidae) familyasının bir alt familyası.

<span class="mw-page-title-main">Yaban kedisi</span>

Yaban kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından bir kedi türü. Avrupa, Batı Asya ve Afrika kıtalarında farklı alt türleri ile geniş bir coğrafyada yaygındır. Bayağı afrika yaban kedisi alt türü ev kedisinin atası olarak kabul edilir. Ömürleri 10 ila 20 yıl arası değişir.

<span class="mw-page-title-main">Doru vaşak</span> vaşak türü

Doru vaşak ya da kısa kuyruklu yaban kedisi kedigiller (Felidae) familyasından Kuzey Amerika'da yaygın olan bir vaşak türü. Kabul edilmiş on üç alttürüyle Kanada'nın güneyinden Meksika'nın kuzeyine kadar kalan bölgeye yayılmıştır. Yaşadığı çevreye uyum sağlamayı beceren bir avcı olan doru vaşak ormanlık alanlarda, yarı çöl bölgelerde, şehir ve orman kıyılarında olduğu kadar bataklık alanlarda da bulunur. İlk yayıldığı coğrafyada hâlen yaşamını sürdüren türün popülasyon seviyeleri de sağlıklıdır.

Bu liste, Carnivora (etçiller) takımındaki türleri içerir.