İçeriğe atla

Savunma diplomasisi

Bağımsız Devletler Topluluğu Savunma Bakanları Konseyi (üyeleri burada görülmektedir) uygulamadaki savunma diplomasisinin yaygın bir örneğidir.

Uluslararası ilişkilerde savunma diplomasisi diğer adıyla askeri diplomasi olarak da bilinir,[1] askeri ve savunma kaynak ve kabiliyetlerinin barışçıl bir şekilde kullanılması yoluyla dış politika hedeflerinin takip edilmesi anlamına gelir.

Kavramın kökeni

Savunma diplomasisi, geçmişte askeri yardım veya askeri işbirliği olarak tanımlanan bir dizi faaliyeti kapsar. Avrupa sömürge imparatorlukları sömürgecilik sırasında güçlü askeri bağlar geliştirmiştir. Birleşik Krallık 1922 yılında Britanya İmparatorluğu'nda ortak bir askeri doktrin oluşturmak amacıyla İmparatorluk Savunma Koleji'ni (şimdiki adıyla Kraliyet Savunma Çalışmaları Kolejini) kurmuştur. Fransa'da École Supérieur de guerre - şimdi École Militaire'in bir parçası - benzer amaçlara sahipti. Sömürgeciliğin sona ermesiyle birlikte, başta Birleşik Krallık ve Fransa olmak üzere birçok ülke önemli askeri ilişkilerini sürdürmüştür. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Batı ve Doğu Bloku arasındaki çatışmanın ardından NATO ve Varşova Paktı gibi yeni askeri ittifaklar ortaya çıktı ve küresel çapta askeri toplantılar ve ittifaklar arttı. Soğuk Savaş'ın son yirmi yılında, Batı bloğu ile komünizm sonrası yeni Rusya arasındaki askeri işbirliği artmaktaydı. Hem NATO askeri ittifakı ile çok taraflı olarak hem de bağımsız anlaşmalar ve toplantılar yoluyla bu işbirliği geliştirilmeye çalışılıyordu.[2]

Modern anlamda savunma diplomasisi, savunma ile ilgili uluslararası faaliyetleri organize eden bir kavram olarak, Soğuk Savaş sonrası Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı öncülüğünde Batı savunma kurumlarının yeniden değerlendirilmesinden doğmuştur ve "Batı'nın yeni uluslararası güvenlik ortamıyla uzlaşmasına yardımcı olmak için kullanılan bir ilkedir."[3] Terim Batı'da ortaya çıkmış olsa da, savunma diplomasisinin yürütülmesi hiçbir şekilde Batı ülkeleriyle sınırlı değildir.[4]

Geliştirmesi

Savunma diplomasisinin henüz genel kabul görmüş bir tanımı olmamakla birlikte, bir ülkenin ikili ve çok taraflı ilişkilerinin geliştirilmesinde olumlu sonuçlar elde etmek için savunma yelpazesindeki kaynakların barışçıl bir şekilde uygulanması olarak anlaşılabilir. "Askeri diplomasi" sadece askerî ataşelerin rolüne ve ilgili faaliyetlerine atıfta bulunma eğiliminde olan bir alt kümedir. Savunma diplomasisi askeri operasyonları içermez, ancak uluslararası personel değişimleri, gemi ve uçak ziyaretleri, üst düzey katılım (bakanlar[5] ve üst düzey savunma personeli gibi), ikili toplantılar ve personel görüşmeleri,[6] eğitim ve tatbikatlar, bölgesel savunma forumları (Shangri-La Diyaloğu, Halifax Forumu gibi), sosyal yardım, güven ve güvenlik artırıcı önlemler ve yayılmayı önleme faaliyetleri gibi diğer savunma faaliyetlerini kapsar.

Birleşik Krallık savunma diplomasisini ordunun sekiz savunma misyonundan biri olarak tanımlamıştır ve "düşmanlığı ortadan kaldırmayı, güven inşa etmeyi ve sürdürmeyi ve demokratik olarak hesap verebilir silahlı kuvvetlerin geliştirilmesine yardımcı olmayı" ve "çatışmanın önlenmesi ve çözümüne önemli bir katkı" sağlamayı amaçlamaktadır.[7] Savunma diplomasisi, hükûmet genelinde tutarlılık ve odaklanma sağlamak için genellikle dışişleri ve kalkınma bakanlıkları ile yakın koordinasyon içinde geliştirilir ve uygulanır.

Singapur Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Ng Chee Khern bunu şu şekilde özetlemiştir: "Savunma diplomasisinde, istikrarlı bir uluslararası ve bölgesel ortama katkıda bulunmak için dost ülkeler ve silahlı kuvvetlerle karşılıklı fayda sağlayan ilişkiler geliştirmeye çalışıyoruz."[8]

Savunma diplomasisi genellikle çatışmaların önlenmesi[9] ve güvenlik sektörü reformu ile ilişkilendirilir.[10] Genellikle potansiyel düşmanların gözünü güç ile korkutmayı hedefleyen gambot diplomasisi kavramından farklıdır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "The use of military diplomacy in great power competition". Brookings (İngilizce). 15 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023. 
  2. ^ Cottey, Andrew (13 Eylül 2013). Reshaping Defence Diplomacy: New Roles for Military Cooperation and Assistance (İngilizce). Routledge. s. 6. ISBN 978-1-136-05600-0. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
  3. ^ Koerner, Wolfgang. Security Sector Reform: Defence Diplomacy. Library of Parliament, Parliamentary Information and Research Services PRB 06-12E. p. 2.
  4. ^ See, for example, Defence diplomacy 11 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Indian Express, December 8, 2010 or Keep defence diplomacy alive, Brunei Times, July 6, 2011.
  5. ^ "Conference of Defence Ministers of the Americas". Conference of Defense Ministers of the Americas. 18 Eylül 2010. 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  6. ^ For example, the Canada-US Permanent Joint Board on Defence, "The Permanent Joint Board on Defence". www.forces.gc.ca. 16 Mart 2011. 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  7. ^ UK Ministry of Defence Policy Paper, “Paper no. 1: Defence Diplomacy”, p. 2
  8. ^ Major General Ng Chee Khern, Chief of Air Force, Republic of Singapore, cited in Pointer 34:1 (2008)
  9. ^ "Afri 2002, Volume Iii - the "Defence Diplomacy", Main Component of the Preventive Diplomacy. Toward a New Symbiosis Between Diplomacy and Defence". www.afri-ct.org. Centre Thucydid. January 2003. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017. 
  10. ^ Wolfgang Koerner (17 Mayıs 2006). "Security Sector Reform: Defence Diplomacy" (PDF). parl.gc.ca. Parliamentary Information and Research Service. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2011. 

Dış Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NATO</span> uluslararası askerî ittifak

Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü veya NATO, 4 Nisan 1949'da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması'na dayanarak kurulan ve farklı dönemlerde 20 ülkenin daha katıldığı uluslararası askerî ittifaktır.

<span class="mw-page-title-main">Dışişleri bakanlığı</span> diplomasiden sorumlu hükümet bakanlığı

Dışişleri bakanlığı, devletin dış politika ve ilişkilerinden, diplomasi faaliyetlerinden, ikili ve çok taraflı ilişkilerden sorumlu olan hükûmet departmanıdır. Ayrıca, yurtdışında bulunan ülke vatandaşlarına destek sağlamak da görevleri arasındadır. Bu kurum genellikle bir dışişleri bakanı veya dışişleri bakanı tarafından yönetilir. Dışişleri bakanı genellikle hükûmetin başı olan yetkili kişiye rapor verir.

<span class="mw-page-title-main">Diplomasi</span> yabancı bir ülkede ve uluslararası toplantılarda ülkesini temsil etme işi ve sanatı

Diplomasi, uluslararası siyasî ve hukukî iletişim demektir. Sorunların çözümü için karşılıklı anlaşma/antlaşma imzalanır. Devletlerin temsilcilerinin sözlü veya yazılı konuşma eylemlerini ifade eder. Diplomatlar dış temsilcilik ve diplomatik görevler yoluyla faaliyet gösterir.

Büyükelçi veya sefir, başka bir ülkede siyasî ve hukukî olarak ülkesini temsil eden kişidir. Büyükelçiler, görevli bulundukları ülkede, vatandaşı oldukları ülkenin devlet başkanını temsil eder.

Lockheed Martin çok uluslu, 1995 yılında Lockheed Corporation ve Martin Marietta iştiraki olarak kurulmuş ileri teknoloji ve havacılık şirketidir. Merkezi Maryland eyaletinin Bethesda şehrinde olmak üzere, dünya çapında 56 ülkede faaliyet göstermekte ve 140,000 çalışanı bulunmaktadır. Şu anki icra kurulu başkanı ve şirket başkanı James D. Taicklet'dir. Şirket ABD ordusunun bel kemiğidir ve son olarak beşinci nesil F35 savaş uçağı ile dikkatleri üzerine çekmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NATO Genel Sekreteri</span> Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütünün baş görevlisi

NATO Genel Sekreteri, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) başlıca sivil görevlisidir. Bu görevi üstlenen kişi, örgütün işleyişini koordine etmek, NATO'nun uluslararası kadrosunu yönetmek, Kuzey Atlantik Konseyi'nin toplantılarını ve örgütün önemli komitelerinin çoğunu yönetmekle sorumludur. NATO Askeri Komitesi dışında, NATO'nun sözcüsü olarak da hareket eder. Genel Sekreterin askeri komutada rolü yoktur; siyasi, askeri ve stratejik kararlar nihayetinde üye ülkelerin yetkisindedir. NATO'nun en üst düzey yetkililerinden biri olan genel sekreter, NATO Askeri Komitesi Başkanı ve yüksek müttefik komutanı ile birlikte çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı İmparatorluğu'nun dış ilişkileri</span> Devlet ilişkileri

Osmanlı İmparatorluğu'nun dış ilişkileri ya da diplomasisi, Osmanlı Devleti'nin diğer devletlerle olan ilişkilerini ifade eder. Osmanlı'nın uluslararası ilişkileri kuruluşundan itibaren yoğun bir çaba gerektirmiştir. Türk egemenlik sahasının bir uç beyliği olarak yabancı unsurlarla sürekli irtibat halindedir. Klasik dönemde üç kıtaya yayılmış bir devlet olarak dış ilişkilerinde gelişme gösterme mecburiyeti görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa uyumu</span>

Avrupa uyumu ya da Avrupa ahengi ; Napolyon Savaşları'nın sona erdiği 1815 yılından I. Dünya Savaşı'nın patlak verdiği 1914 yılına kadar geçen dönemde, Avrupa devletlerinin uluslararası arenada siyasi güçler dengesini gözeterek hareket etmelerini sağlayan sistem. Viyana Kongresi'nin ardından hayata geçirildiği için Kongre Düzeni olarak da bilinir. Uyum sistemi genellikle büyük devletlerin barışın tehdit edildiğine inandıkları anda topladıkları konferanslar şeklinde yürüyordu

<span class="mw-page-title-main">Japon Öz Savunma Kuvvetleri</span> Japonyanın askerî gücü

Japon Öz Savunma Kuvvetleri (JSDF), Japonya'nın de facto silahlı kuvvetlerdir. Öz Savunma Kuvvetleri, II. Dünya Savaşı sonrasında 1 Temmuz 1954 tarihinde kurulmuş olup Kara, Hava ve Deniz Öz Savunma Kuvvetleri'nden oluşmaktadır ve başbakanın başkomutan olduğu Savunma Bakanlığı tarafından kontrol edilmektedir.

Kamu diplomasisi, bir ülke hükûmetinin başka bir ülkenin vatandaşlarını ve aydınlarını kendi politik ve ideolojik düşünceleri doğrultusunda etkilemeye çalışmasını anlatan bir süreçtir. Bu anlayışta hükûmetler kendi ulusal hedeflerine, çıkarlarına ve amaçlarına ulaşabilmek için doğru bilgileri yayarak yabancı bir kamuoyu oluşturmayı hedefler. Gifford Malone hükûmetlerin kendi toplumlarını ve politikalarını anlatabilmeleri için öncelikli olarak karşı ülkenin kültürünü, tarihini, psikolojisini ve dilini öğrenmek gerektiğini söylemiştir. Kamu diplomasisi kavramını ilk kullanan kişi 1965 yılında Tufts Üniversitesi'nde Fletcher School of Law and Diplomacy'nin Dekanı olan Edmund Gullion olmuştur. Kavram uluslararası ilişkilerin geleneksel diplomasi dışında kalan kısımları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bizans diplomasisi</span>

Bizans diplomasisi, Bizans İmparatorluğu'nun diğer devletler ile müzakere etmek ve dış politikasının hedeflerini yükseltmek için benimsediği ve kullandığı ilke, yöntem, mekanizma, ideal ve teknikleri anlatır. Dimitri Obolensky, Doğu Avrupa medeniyetlerinin korunmasının, Bizans'ın Avrupa ve Orta Doğu tarihine kalıcı katkılarından biri olan Bizans diplomasisinin beceri ve becerisine bağlı olduğunu iddia eder.

<span class="mw-page-title-main">Savunma sanayii</span>

Savunma sanayii veya silah endüstrisi, silah ve askerî teknolojinin üretim ve satışından sorumlu bir sanayidir. Savunma sanayi, askerî malzeme, teçhizat ve tesislerin araştırma ve geliştirme, mühendislik, üretim ve servis hizmetlerinde yer alan ticari bir endüstriden oluşur. Bir devletin silahlı kuvvetleri ve güvenlik güçleri veya siviller için silah üreten şirketler, silah satıcısı veya savunma müteahhitleri olarak da adlandırılır. Hükûmet kurumları da silah, mühimmat ve diğer askerî araç ve gereçleri alıp satarak silah endüstrisinde faaliyet göstermektedir.

Diplomasi, eski Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Henry Kissinger tarafından yazılan ve 1994'te yayımlanan kitaptır. Kitap, uluslararası ilişkiler tarihinin ve diplomasi sanatının büyük ölçüde 20. yüzyıl ve Batı Dünyası'nın bir taraması niteliğindedir. Realist teori geleneğinin önemli temsilcilerinden biri olan Kissinger, I. Dünya Savaşı öncesi Avrupa'daki güç dengesine, raison d'État ve Realpolitik kavramlarına yoğunlaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Savunma Birliği Antlaşması</span>

Avrupa Savunma Birliği Antlaşması ya da Paris antlaşması, 27 Mayıs 1952'de Avrupa bütünleşmesine taraf olan 6 ülke -Benelüks ülkeleri, Fransa, İtalya ve eski Batı Almanya tarafından imzalanan, ama asla onaylanamayan anlaşmadır. Anlaşma, ortak bir Avrupa silahlı kuvvetleriyle beraber bir de Avrupa Savunma Topluluğu (AST) kuracaktı. Anlaşma Fransız parlamentosundan onay almayı başaramadı ve İtalya'da hiç meclise sunulmadı. Bu yüzden asla yürürlüğe giremedi. Onun yerine Batı Almanya, 1948'deki Batı Birliği'nin yanı sıra NATO'nun da faal olmayan halefi Batı Avrupa Birliği'ne (BAB) alındı.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-NATO ilişkileri</span> Rusya ve NATO arası ilişkiler

NATO askeri ittifakı ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkiler 1991 yılında Kuzey Atlantik İşbirliği Konseyi çerçevesinde kurulmuştur. 1994'te Rusya, Barış İçin Ortaklık programına katıldı ve o zamandan beri NATO ve Rusya iş birliği konusunda birkaç önemli anlaşma imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Panda diplomasisi</span>

Panda diplomasisi, Çin'in dev pandaları diplomasi aracı olarak diğer ülkelere gönderme uygulamasıdır. Pandalar, Çin'in ikili ilişkileri güçlendirmek istediği ülkelere gönderdiği diplomatik hediyelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Savaşçı kurt diplomasisi</span>

Savaşçı kurt diplomasisi Xi Jinping liderliğindeki Çinli diplomatlar tarafından kullanılan agresif ve mücadeleci bir diplomasi yaklaşımıdır. Çin hükûmetine, ÇKP'ye ve politikalarına yönelik her türlü eleştiriyi şiddetle kınamanın yanı sıra protestoculara ve muhaliflere karşı şiddet kullanmayı da içerir. Bu yaklaşım Xi Jinping'in Çin'e küresel sahnede daha aktif ve etkili bir rol vermeyi amaçlayan ve Batı dünyası ile ideolojik çatışmaya girmeyi de içeren "Büyük Ülke Diplomasisi "nin bir parçasıdır. Çin'in çıkarlarına uymayan ülkelere ticari yaptırımlar uygulamak gibi ekonomik baskıları da içerebilir. Bu yaklaşım birkaç yıldır mevcut olmakla birlikte COVID-19 salgını sırasında belirginlik kazanmıştır. Bu yaklaşımın Batı'dan algılanan düşmanlık, Çin diplomatik bürokrasisindeki değişimler ve Xi Jinping'in dış politika hedefleri tarafından yönlendirildiği düşünülmektedir. Çin, bu yaklaşımın bir parçası olarak 2008-2022 yılları arasında 16 ülkeyi ekonomik olarak zorlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gambot diplomasisi</span>

Gambot politikası, gambot diplomasisi veya filo gösterisi, deniz güçlerinin bir veya daha fazla savaş gemisi aracılığıyla kendi çıkarlarını savunmak için daha küçük güçlere yönelik eylemlerini tanımlamak için kullanılan terimdir. Özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısından 20. yüzyılın ilk yıllarına kadar emperyalizmin en parlak dönemini yaşadığı Birinci Dünya Savaşı öncesinde güç yansıtmanın yaygın bir yoluydu. Ekonomik ve güç çıkarlarını savunmanın yanı sıra, gambot diplomasisi aynı zamanda borçları tahsil etmeye ve kendi vatandaşlarını korumaya da hizmet ediyordu - son argüman bazen sadece bir bahane olarak hizmet ediyordu; gambotların kullanımını meşrulaştırmayı amaçlıyordu. Düşmana gemilerin gösteri gücü ile zorla istekleri dikte ettirmeyi hedeflemektedir.

Bir ülkenin, başka ülkelerde yatırım yapmış olan özel girişimci vatandaşlarının çıkarlarını korumak ve geliştirmek amacıyla bu ülkelere karşı güç kullanmaya kadar varabilen baskı uygulamasıdır. Amerika Birleşik Devletleri'nin dolar diplomasisi, özellikle William Howard Taft'ın başkanlığı döneminde (1909-1913), askerî güç kullanımını veya tehdidini en aza indirmek ve bunun yerine yabancı ülkelere verilen kredileri garanti ederek ekonomik gücünü kullanmak yoluyla Latin Amerika ve Doğu Asya'daki hedeflerini ilerletmek için bir Amerikan dış politikası biçimiydi. Taft, 3 Aralık 1912'de Kongre'ye gönderdiği mesajda dolar diplomasisi politikasını özetledi:

Uluslararası ilişkiler ve siyaset biliminde sert güç, diğer siyasi organların davranışlarını veya çıkarlarını etkilemek için askeri ve ekonomik araçların kullanılmasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.