İçeriğe atla

Savranda Kalesi

Koordinatlar: 37°8′56″K 36°27′33″D / 37.14889°K 36.45917°D / 37.14889; 36.45917
Savranda Kalesi
Osmaniye, Türkiye
Kalenin görünümü
Koordinatlar37°8′56″K 36°27′33″D / 37.14889°K 36.45917°D / 37.14889; 36.45917
TipKale
Yapı bilgisi
Bugünkü durumuKısmen yıkılmış
Yapı tarihçesi
İnşa ettirenKilikya Ermeni Krallığı

Savranda Kalesi (ErmeniceՍարվանդիքար, romanize: Sarvandikar), Türkiye'nin Osmaniye ilinde bulunan bir kaledir. Kilikya Ermeni Krallığı döneminde inşa edilmiş olup Adana'nın yaklaşık 115 km doğusunda yer almaktadır.

Sarvandik'ar veya Sarvandakar eski Ermeni dilinde "kayalık plato" anlamına gelir.

Tarihçe

Savranda, Bahçe Geçidi'nin güney ucunu korumak için inşa edildi. Kalenin, doğu ve güney kanatları boyunca kuleler ve sağlam perde duvarlarla yoğun bir şekilde güçlendirilmiş ve kuzeyde ve batıda dik kayalık uçurumlarla korunan iki ayrı avlusu vardır. Kısa süreli Bizans işgali yaşanmış olsa da, kale esas olarak Frank lordları tarafından yaptırılan bir Ermeni yapısıdır. Tüm kompleksin yüzey araştırması planını da içeren ilk ayrıntılı tarihi ve arkeolojik değerlendirme, 1979 yılında R. W. Edwards tarafından tamamlandı.[1] Bu kompleks, çıkıntıya dikkatlice uyarlanmış düzensiz bir planın yanı sıra yuvarlak kuleler, kavisli bir giriş ve ince rustik kesme taş duvar işçiliği ile karakterize edilir. Ayrıca kapı evinin hemen güneyindeki çevre duvarına küçük bir şapel inşa edildi.[2] 1977 yılında Türkiye hükûmeti geçidin güney ucunda Kalecik Barajı'nın inşaatına başladı. Kalenin altındaki Orta Çağ köyü yok edilmeden önce kısa bir açıklama yayınlanmıştı.[3]

Savranda Kalesi'nden, 1069 yılında bir Selçuklu birliğinin kalenin ve Bizans garnizonunun yakınındaki Amanos'tan geçtiği sırada bahsedilmiştir.[4] Birinci Haçlı Seferi sırasında Celile Prensi Tancred'in birlikleri kaleyi işgal etti ve 1101-02'de Saint-Gilles'li Raymond'u buraya hapsetti. 1135'te Rubenid Baronu Levon I kaleyi ele geçirdi. Bir yıl sonra Levon, Franklar tarafından yakalandı ve ancak Savranda'nın da dahil olduğu önemli bir fidye ödedikten sonra serbest bırakıldı. 1172 ile 1185 arasındaki benzer mülkiyet değişimlerinin ardından kale, 1190'lardan 1298'e kadar kesin olarak Het'umid Baronu Smbat ve onun mirasçılarının Ermeni mülkiyetindeydi.[1] O sırada Memlûkler Savranda'yı geçici olarak işgal ettiler ve 1337'de Ermeni hükümdarlığını kalıcı olarak sona erdirmek için geri döndüler.

Kaynakça

  1. ^ a b Edwards, Robert W. (1987). The Fortifications of Armenian Cilicia: Dumbarton Oaks Studies XXIII. Washington, D.C.: Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University. ss. 216-21. ISBN 0-88402-163-7. 
  2. ^ Robert W. Edwards, "Ecclesiastical Architecture in the Fortifications of Armenian Cilicia: First Report," Dumbarton Oaks Papers 36, 1982, pp.165, pl.1.
  3. ^ Robert W. Edwards, "Settlements and Toponymy in Armenian Cilicia," Revue des Études Arméniennes 24, 1993, pp. 199-201.
  4. ^ Honigmann, E., ed. A. Vasiliev (1935). Die Ostgrenze des byzantinischen Reiches von 363 bis 1071. Brüksel: Corpus bruxellense historiae byzantinae vol.3. s. 121, note2. 

Ek okuma

  • Unknown crusader castles by Kristian Molin, Hambledon Continuum, 2001

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zilkale</span> Orta çağda inşa edilmiş bir kale

Zilkale ya da asıl adıyla Zirkale, Rize'nin Çamlıhemşin ilçesi sınırlarında, Fırtına Deresi Vadisi’nde yer alan, ilk inşa tarihi kesin olarak bilinmeyen bir kaledir.

<span class="mw-page-title-main">Anavarza</span>

Anavarza, Türkiye'nin Adana ilinde, Kozan sınırları içerisinde, Kadirli, Ceyhan ve Kozan ilçe sınırlarının kesiştiği yerde, tarihi Kilikya bölgesinde bulunan antik kent. Çevresi mesire yeri olarak kullanılır. Kilikya ovasının önemli merkezlerinden olan Anavarza'nın antik kaynaklarda adı Anazarbos, Anazarba, Aynızarba veya Anazarbus olarak geçer.

<span class="mw-page-title-main">Silifke Kalesi</span>

Silifke Kalesi, Mersin ili Silifke ilçesinde bulunmakta olup, şehrin batı tarafında 185 m yükseklikte doğu-batı yönündeki ana kaya üzerine oturmuş, etrafı hendekle çevrili ve 16 burçla tahkim edilmiş olup 29.000m² lik bir alanı kaplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Levon</span>

II. Leo, ayrıca II. Leon, II. Levon ya da II. Levon, Onuncu Kilikya Ermeni Lordu ya da "Dağların Lordu" ve ilk Kilikya Ermeni kralı ya da I. Levon.

<span class="mw-page-title-main">Bellinzona Kaleleri</span> Birden fazla inşa edilmiş obje kompleksi

Bellinzona Kaleleri İsviçre'nin, Ticino kantonunda Bellinzona şehrinin çevresinde bulunan savunma amaçlı bir grup kale ve koruma duvarından oluşan tahkimattır. Grup Castelgrande, Montebello kalesi, Sasso Corbaro kalesi ile koruma duvarlarından oluşur. Castelgrande vadiyi kuşbakışı gören kayalık bir tepededir ve şehri koruma amacıyla yapılmış duvarlarıyla eski şehri korurken Montebello kalesine bağlanır. Üçüncü kale olan Sasso Corbaro kalesi ise diğer iki kaleden izole olmuş, diğer iki kalenin güneydoğusunda kayalık bir çıkıntıda yer alır. Bellinzola kaleleri denilen üç kale UNESCO Dünya Mirası listesi listesinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kız Kalesi (Mersin)</span> Mersinde bulunan tarihi kale

Kız Kalesi, Mersin'in Erdemli ilçesinde bulunan tarihî kale. Mersin merkeze uzaklığı yaklaşık 80 km' dir. Turistik belde Kızkalesi ismini bu tarihi kaleden alır. Kıyıdan yaklaşık 300 metre (980 ft) açıktadır. Adanın toplam alanı yaklaşık 15.000 metrekare (160.000 ft2) olup, kale bu alanın çoğunu kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Foça Kalesi</span> İzmir, Türkiyede bir kale

Foça Kalesi veya Beş Kapılar Kalesi, İzmir'in Foça ilçesindeki bir kaledir. 11. veya 12. yüzyılda inşa edilmiştir. Phocaea antik kentinin etrafındaki sur duvarının tarihi, kaleden de eskidir; MÖ 590-580 yıllarında inşa edilmiştir. Duvarlar Bizans İmparatorluğu döneminde restorasyon görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Fındıkpınarı</span> Mersin ilinin Mezitli ilçesine bağlı mahalle

Fındıkpınarı Mersin ilinde bir belde ve popüler yayladır. Ortalama 1.050 metre yükseklikte yer alır. Mersin merkez ilçelerinden Mezitli kırsal alanında, Toros dağları üzerinde ve 36°55′K 34°22′D koordinatlarındadır. Mersin'e uzaklığı 55 kilometredir. 2023 rakamlarına göre nüfusu 1012'dir.

<span class="mw-page-title-main">Birtvisi</span>

Birtvisi Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesinde bulunan yıkık bir Orta Çağ kalesidir. Parthtsi Kalesinin 6- 7 kilometre doğusunda yer almaktadır. Kaleye giden yolun sonunda küçük bir giriş kapısı vardır. Algeti nehri geçidindeki kireçtaşı kayalıklarla iç içedir. Günümüzde ülke başkenti Tiflis'in güneyindeki Algeti Milli Parkı'nın bitişiğinde yer alan Tetri-Tsqaro belediyesinin sınırları dahilindedir.

<span class="mw-page-title-main">Güvercinada</span> Aydın, Türkiyede bir ada

Güvercinada, Türkiye'nin Aydın ilinde bulunan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Sparapet Sempad</span>

Sparapet Sempad (1208–1276), bir asil ve Kilikya Ermenistanı'nda Kral I. Hethum'un ağabeyiydi. Kilikya'da diplomat, yargıç ve askeri subay olarak görev yapan, Ermenistan silahlı kuvvetlerinin başkomutanı Constable veya Sparapet unvanına sahip önemli bir figürdü. Aynı zamanda bir yazar ve çevirmendi, özellikle çeşitli yasal metinlerin çevirilerini sağlaması ve Kilikya tarihinin önemli bir kaydı olan Chronique du Royaume de Petite Armenie'nin çevirisiyle tanınıyordu. Mari Savaşı gibi birçok savaşı organize etti ve bu savaşlarda görev aldı ve kardeşi Kral Hethum tarafından Moğol İmparatorluğu ile gerçekleştirilen müzakerelerde önemli bir müzakereci olarak görevlendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Yaka Kalesi</span> Akdeniz ilçesinde bir kale

Yaka Kalesi Mersin ilinde bulunan bir kale örenidir. 36°51′40″K 34°44′04″D koordinatlarındaki kale öreni ovalık alanda ve Mersin'in 15 kilometre kadar doğusundadır. Mersin'i doğuya bağlayan D.400 devlet kara yolundan ayrılan kısa bir yol ile ulaşılabilir.

<span class="mw-page-title-main">I. Levon (Ermenistan prensi)</span> Ermenistan prensi

I. Leo, ayrıca I. Levon ya da I. Leon, beşinci Kilikya Ermeni Lordudur ya da “Dağların Lordu” (1129/1130-1137).

Sirarpie Der Nersessian Ermeni ve Bizans araştırmalarında uzmanlaşmış Ermeni sanat tarihçisidir. Der Nersessian tanınmış bir akademisyen ve Ermeni sanat tarihi alanında öncü bir isimdi. Massachusetts'teki Wellesley Kolejinde ve Harvard Üniversitesi'nin Henri Focillon Sanat ve Arkeoloji bölümünde Profesör ünvanı ile dersler vermiştir. Dumbarton Oaks'ta başta kıdemli üye, sonrasında ise 1954-1955 ve 1961-62 yılları arasında müdür yardımcısı olarak görev yaptı. Aynı zamanda Scholars Kurulunun da bir üyesiydi. Der Nersessian, British Academy (1975), Académie des Inscriptions et Belles-Lettres (1978) ve Ermeni Bilimler Akademisi (1966) gibi çeşitli uluslararası kuruluşların da üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Namrun Kalesi</span> Çamlıyaylada bir Kale

Namrun Kalesi, Türkiye'nin Mersin şehrine bağlı Çamlıyayla ilçesinde yer alan bir kaledir. Genel özellikleri daha eski tarihleri işaret ettiği için, Asurluların "İllubru" adlı kalesi olduğu da söylenir. Orta Çağ'da Kilikya Ermeni Krallığı'nın bir parçası iken, kale Lampron adıyla biliniyordu ve Ermeni Hethumid prenslerinin atalarının ikamet yeriydi. Toros Dağları'nda yer alan kale, Tarsus ve Gülek Boğazı'na geçiş yapar.

<span class="mw-page-title-main">Saranta Kolones Kalesi</span> Kıbrıs adasındaki Baf limanının kuzeyinde bulunan orta çağ kalesi

Saranta Kolones büyük bölümü harabe olmuş bir Orta Çağ kalesidir ve Kıbrıs adasındaki Baf limanının kuzeyinde yer alır. Adını bölgede bulunan ve muhtemelen bir zamanlar antik bir agoranın bir parçasını oluşturan çok sayıdaki granit sütundan alır. Kale ilk inşaat edildiğinde Bizans ait olup MS 7. yüzyılın sonlarına doğru kalenin çevresini Arap akınlarından korumak amacıyla inşa edildiğine ve daha sonra Lüzinyanlar tarafından yeniden şekillendirildiğine inanılıyor. Kale; harabe olmadan önce köşelerde bulunan dört büyük kule, kaleyi savunma amaçlı çevreleyen hendek, ana duvarları boyunca bulunan dört ara kule ve üç metre kalınlığında bir duvara sahipti. Kalenin giriş ve çıkışı hendeğin üstünde bulunan ahşap bir köprüden sağlanıyordu. Kalenin içinde bulunan kare meydan her köşesinde bir kule bulundurmakta ve 35 metre çapındadır. Ana giriş, doğu tarafındaki at nalı şeklindeki beşinci bir kulede bulunmaktadır. Kale 1222 yılında yaşanan bir depremle yıkılmış ve daha sonra terk edilmiştir. Son yıllarda kale üzerinde bir dizi kazılar yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzucubelen Kalesi</span> Mezitlide bir kule

Kuzucubelen Kalesi, Türkiye'nin Mersin ilinin Mezitli ilçesinin Kuzucubelen köyünde, günümüzde harap bir hâlde bulunan eski bir gözetleme kulesidir. Bölge halkı tarafından Taş Kale olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Bodrumkale</span>

Bodrumkale, Türkiye'nin Osmaniye ilinde bulunan bir kale harabesidir. Kale, il merkezi Osmaniye'den 12 km uzakta Kastabala antik kentinin kuzeydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Darb-ı Sak Kalesi</span>

Darb-ı Sak Kalesi, Türkiye'nin Hatay ilinde bulunan bir kaledir. Kale, 11. yüzyılda Tapınak Şövalyeleri tarafından inşa edilmiş olup Kırıkhan kent merkezinin 4 km uzakta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bahçe Geçidi</span>

Bahçe Geçidi, Türkiye'nin güney-orta kesiminde, Osmaniye ve Gaziantep illeri arasındaki sınırda yer alan bir dağ geçididir. Geçit, Kilikya'yı güney Anadolu ve kuzey Suriye'ye bağlayan kuzey Nur Dağları'ndan geçen bir yol sağlamaktadır. Belen Geçidi ile birlikte Amanos'tan geçen iki geçitten biridir.