İçeriğe atla

Savaşın Yüceltilmesi

Savaşın Yüceltilmesi
Sanatçı Vasili Vereşçagin
Yıl 1871 (1871)
Tür Tuval üzerine yağlı boya
Boyutlar 127 cm × 197 cm (50 in × 78 in)
Konum Tretyakov Devlet Galerisi, Moskova

Savaşın Yüceltilmesi veya Savaşın Tanrılaştırılması, Rus ressam Vasili Vereşçagin'in 1871 yılında yaptığı bir tablodur. Vereşçagin tabloyu tamamladıktan sonra eserini "geçmişteki, günümüzdeki ve gelecekteki tüm büyük fatihlere" ithaf etmiştir.[1] Tuval üzerine yağlı boya olarak yapılan tablo, Orta Asya'daki bir şehrin duvarlarının dışında bir kafatası yığınını tasvir etmektedir.[1] Vereşçagin'in Türkistan Serisi'nin bir parçası olarak kabul edilir.

Ressamın en bilinen, felsefi ve pasifist tablolarından biri olan tablo, 1874 yılında Pavel Tretyakov tarafından satın alındı.[1] Tablo, Tretyakov'un kurduğu Moskova'daki Tretyakov Devlet Galerisi'nde sergilenmektedir.[1]

Tablo

Arkaplan

Vereşçagin tabloyu 1869-1870 yıllarında Rus İmparatorluk Ordusu ile Türkistan'a yaptığı ikinci yolculuğun ardından 1871'de Münih'teyken yaptı.[1] Ressam Münih'te bulunduğu sırada Rusya'nın Orta Asya'ya yaptığı seferlerde gördüklerinden esinlenerek bu tablo da dahil olmak üzere 13 tablo yaptı. Klasik eğitim almış bir savaş ressamı olan Vereşçagin'in eserlerinin çoğu Rus ordusu ile Hive ve Hokand hanlıkları arasındaki savaş sahnelerine odaklanmıştır.[2]

Vereşçagin başlangıçta tabloya "Timur'un Yüceltilmesi" adını vermeyi ve sadece Timur'un zalimliğine ithaf etmeyi planlamıştı.[1] Ancak daha sonra konuyu ve eserin adını daha anlamlı ve genel hale getirmeye karar verdi ve eserin adını Savaşın Yüceltilmesi olarak değiştirdi.[1]

Tasvir

Savaşın Yüceltilmesi, bir savaş ya da kuşatmanın ardından çorak toprak üzerine yerleştirilmiş insan kafatası yığınını tasvir eder. Bir leş kargası sürüsünün yığının üzerini eşelemekle meşgul olduğu görülmektedir. Bazı kargalar çoktan yere inmiş, diğerleri ise uçmakta ya da yakındaki ağaçlara tünemiştir. Yer, kısmen ağarmış kafataslarının kirli fildişi rengini tamamlayan, otlarla kaplı solgun, toprak sarısı bir renktedir. Yığının oluşturduğu gölge, boş çene ve göz çukurlarının yarattığı çok sayıda siyah delik ile birleştiğinde tabloya derinlik hissi katmakta ve yığının ölçeğini daha da büyütmektedir.

Bir dizi dağ, bozkırların uçsuz bucaksızlığını gökyüzünün boşluğundan ayırarak tabloda bir ayrım çizgisi görevi görürken Semerkant şehri tablonun sağında görülebilmektedir. Şehrin surlarında gözle görülür bir gedik açılmıştır. Bu gedik, 1868 yazında Rus garnizonunun Buharalıların saldırısını püskürttüğü Semerkant Kuşatması'na bir göndermedir.[2][3] Vereşçagin eserin çerçevesine tabloyu "geçmişteki, günümüzdeki ve gelecekteki tüm büyük fatihlere" ithaf ettiğini yazmıştır.[2]

Karşılama

Vereşçagin 1870'ler ve 1880'lerde tablosunu çeşitli mekânlarda sergiledi. Daha geleneksel çalışmaları iyi eleştiriler alırken savaşı anlatan iki eseri önemli tartışmalara yol açtı.[2] Özellikle Savaşın Yüceltilmesi ve Geride Kalanlar’ın son derece savaş karşıtı olduğu ve bazı eleştirmenler tarafından Rus ordusunu kötü bir şekilde tasvir ettiği ileri sürüldü. Bu eleştiriler Rus hükümetinin bu iki tablonun Vereşçagin'in Rusya'daki sergilerinde sergilenmesini yasaklamasıyla sonuçlandı. Sanatçı, eserlerini Almanya'da sergilediğinde de benzer bir tepkiyle karşılaştı.[4] Vereşçagin, Berlin'deki sergisini ziyaret eden Alman mareşal Helmuth von Moltke'yi bilinçli olarak Savaşın Yüceltilmesi tablosuna yönlendirdi.[4] Tablo Moltke'de kafa karışıklığına neden oldu ve Alman askerlerinin tabloyu görmelerinin yasaklanmasını emretti.[4] Bu emre Avusturya İmparatorluğu Savaş Bakanı da benzer bir yasak getirerek destek verdi.[2][4]

Rusya'da da Vereşçagin'in eserlerinin sergilenmesi ve Rus ordusuna iftira atıldığı gerekçesiyle tabloların kitap ve dergilerde çoğaltılması yasaklandı. Ressam bu suçlamalara tepki olarak Unutulmuş Asker, Kuşattılar ve Takip Ettiler ve Girdiler adlı üç tablosunu yaktı.[4] Vereşçagin bazı eserlerine yapılan eleştirilere rağmen, Rus-Japon Savaşı sırasında ölene kadar savaşları resmetmeye devam etti.[2]

Vereşçagin göre, güneşin kavurduğu bozkırın ortasında insan kafalarından oluşan "piramit" herhangi bir savaşın sonucudur. Kıyametin habercisi olan kargalar, tüm yaşamın yıkımı ve ölümüne dair bir tür "anıt" üzerinde gezinmektedir. Arka plandaki kale kalıntıları, dünyanın ve insan yaratımlarının ne kadar kırılgan olduğunu ve insan çekişmelerinin çiçek açan ve değerli insan yaşamını ne kadar kolay yok edebileceğini hatırlatmaktadır.[1] Vereşçagin sonraki yaşamını ve eserlerini tüm savaşları protesto etmeye adamıştır.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i "THE APOTHEOSIS OF WAR (1871)". tretyakov.ru. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
  2. ^ a b c d e f  Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Vereshchagin, Vassili Vassilievich". Encyclopædia Britannica. 27 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 1021. 
  3. ^ Shahrisabz, Katti-Kurgan, Hussein Bek of Urgut, Omar Bek of Chilek, Jura Bek, Baba Bek and others.
  4. ^ a b c d e "VASILY VERESHCHAGIN". artchallenge.ru. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Timur</span> Timur İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı (1336–1405)

Timur sonrasında Timur Küregen, Timurlu İmparatorluğu'nun kurucusu olan Türk veya Türk-Moğol asker ve komutan. 1370'ten itibaren düzenlediği seferlerle günümüzdeki Orta Asya, Rusya, İran, Hindistan, Afganistan, Kafkasya, Ortadoğu ve Anadolu'nun büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Çağatay ulusunu oluşturan boylardan Barlaslar'ın önderi olan Turagay ile Tekina Hatun'un çocuğu olarak 1336'da Semerkant yakınlarındaki Şehr-i-Sebz'e bağlı Hoca Ilgar köyünde dünyaya gelen Timur, 1370'te Çağatay Hanlığı'nın batısını denetim altına alan askeri bir lider olarak kendini göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Semerkant</span> Özbekistan şehri

Semerkant, Özbekistan'ın 12 ilinden biri olan Semerkant ilinin yönetim merkezi olan şehir. Zerefşan Nehri vadisinde, başkent Taşkent'in 275 km güneybatısında yer alır. Nüfus açısından Özbekistan'ın en büyük ikinci şehri, tarihi ve sosyo-kültürel açıdan en önemli şehridir. 2500 sene öncesine dayanan tarihiyle dünyanın en eski şehirleri arasında yer alan Semerkant, İpek Yolu'nun önemli bir kavşağında yer almasından dolayı tarih boyunca siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan önemli bir yerleşim yeri oldu.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Siyah Kalem</span>

Mehmed Siyah Kalem veya eserlerine attığı imza ile Kar-ı Üstat Mehmet Siyah Kalem, Topkapı Sarayı, Hazine Kitaplığı, 2152, 2153, 2154, 2160 numaralı Fatih Albümü'nde yer alan bir dizi rulo resimde imzası olan ve bu nedenle bu resimlerin çizeri olduğu düşünülen kişidir. Mehmed Siyah Kalem'in kim olduğu veya gerçek bir kişi olup olmadığı bilinmemektedir. Resimlere atılan imzaların birbirinden farklı tarzda yazılması ve aynı üsluptaki bazı resimlerde imza olmaması nedeniyle resimlerin birden fazla kişi tarafından çizildiğini düşünenler de vardır.

<span class="mw-page-title-main">İlya Repin</span>

İlya Yefimoviç Repin (Rusça: Илья́ Ефи́мович Ре́пин, Ukraynaca: Ілля Юхимович Рєпін, Rusya'nın önde gelen ressam ve heykeltıraşlarındandır. Peredvijniki sanat okulunun bir üyesi olan Repin, çalışmalarının önemli bir bölümünü, doğduğu memleketi olan Ukrayna'ya adamıştı. Gerçekçi eserlerinin çoğunda büyük bir psikolojik derinlik vardır ve mevcut sosyal düzenle olan gerilimi yansıtırlar. 1920'lerin sonlarında hakkında ayrıntılı eserler yayınlanmış ve yaklaşık on yıl sonra bir Repin tutkusu gelişmiştir. SSCB'deki "Sosyalist Realist sanatçılar tarafından örnek alınması gereken model bir "ilerici" ve "gerçekçi" olarak övülmüştür.

Édouard Manet, Fransız ressam. 19. yüzyılda modern hayatı konu alan resimler yapmaya başlamış ilk ressamlardandır. Manet, gerçekçilik akımından izlenimciliğe geçişte önemli bir rol oynadı. İlk dönem başyapıtlarından Kırda Öğle Yemeği ve Olympia, kendisinden genç ressamlara esin kaynağı oldu. Daha sonraki yıllarda ise o ressamlar izlenimciliğin en önemli isimleri oldular. Günümüzde, bu iki resim, modern sanatın başlangıcı kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Tretyakov Devlet Galerisi</span>

Tretyakov Devlet Galerisi, 1856 yılında Moskova'da tüccar Pavel Tretyakov tarafından kurulan sanat müzesi. Dünyanın en önemli güzel sanatlar koleksiyonlarından bazılarına ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnold Böcklin</span> İsviçreli ressam, heykelci ve mimar (1827-1901)

Arnold Böcklin, İsviçreli ressam, heykeltıraş, süsleme sanatçısı ve grafist.

<i>3 Mayıs 1808</i> İspanyol ressam Francisco Goyanın tablosu

3 Mayıs 1808 ya da Madrid'de 3 Mayıs 1808, İspanyol ressam Francisco Goya'nın 1814 yılında tamamladığı tablosudur. Eser şu anda, Madrid'deki Prado Müzesi'nde sergilenmektedir. Goya bu çalışmayı, Fransızların 1808'de Madrid'i işgali sırasında, Napolyon'un ordularına direnen İspanyolların anısına çizdi. Bu direniş aynı zamanda Yarımada Savaşı'nın tetikleyicisiydi. İspanyol ressamın, aynı boyutlardaki eş çalışması 2 Mayıs 1808 de tıpkı bu tablo gibi İspanya'nın geçici hükûmeti tarafından, Goya'nın önerisi ile, ressama ısmarlandı. Goya, Aragonca yazdığı bir mektupta bu tabloları yapma amacını şöyle açıkladı:

<span class="mw-page-title-main">Théodore Géricault</span> Fransız ressam (1791 – 1824)

Théodore Géricault, özellikle Medusa'nın Salı isimli tablosuyla tanınan Fransız ressam ve taş baskı sanatçısıdır. Romantik akımın önderlerinden biridir.

<i>Türk Sultanına Mektup Yazan Zaporojya Kazakları</i> tarihî Rus tablosu

Osmanlı İmparatoru Sultan IV. Mehmed'e mektubu yazan Zaporojya Kazakları veya Türk sultanına mektup yazan Zaporojya Kazakları o, Rus sanatçı İlya Repin'in bir tablosudur. Sanatçı, boyutları 2.03 m'ye 3.58 m olan tuvale 1880'de başladı ve 1891'de tamamladı. Bitirdiğinde, III. Aleksandr tabloyu 35.000 rubleye ressamdan satın aldı. Bu, o devre kadar bir Rus tablosuna ödenen en yüksek fiyattı. Tablo hâlen Sankt-Peterburg'daki Rus Devlet Müzesi'nde sergilenmektedir.

<i>Korkunç İvan Oğlunu Öldürüyor</i> Ilya Repinin tablosu

Korkunç Ivan ve Oğlu İvan, 16 Kasım 1581'de İlya Repin'in en meşhur tablolarından biridir. Korkunç İvan Oğlunu Öldürüyor olarak da bilinir. Resim, ilk Rus Çarı IV. İvan'ın, bir öfke krizi sonucu oğlu Çareviç İvan İvanoviç'in şakağına asasıyla vurmasından sonra oğlunun babasının kucağında ölüşünü göstermektedir. Tabloda, babanın dehşeti, pişmanlığı ve azabı ve hayatı sönmekte olan oğlunun sakin ifadesi görülmektedir. 1885'te tamamlanan tablo, Moskova'da Tretyakov Galerisi'nde sergilenmektedir.

Pavel Andreyeviç Fedotov (Rusça: Павел Андреевич Федотов; d. 22 Haziran 1815 - ö. 14 Kasım 1852), Hogarthçı tarzı ile bilinen Rus ressam. Bir psikiyatri hastanesinde öldüğünde yalnızca 37 yaşındaydı.

<i>Bir Kadının Portresi</i> (tablo)

Bir Kadının Portresi veya diğer isimleriyle Bilinmeyen Kadın (The Unknown Woman), Bilinmeyen Leydi (An Unknown Lady) veya Yabancı (Stranger) (Rus:Неизвестная (Neizvestnaya)) Rus ressam İvan Kramskoy tarafından 1883 yılında çizilen tablodur. Kramskoy kimliği bilinmeyen sessiz, güçlü ve mağrur bir kadının portresini resmetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Vereşçagin</span> Savaş ressamı

Vasili Vasilyeviç Vereşçagin, Rus savaş sanatçı ve yurt dışında yaygın olarak tanınan ilk Rus sanatçılarından biridir. Gerçekçi sahnelerinin grafik niteliği, birçoğunun hiçbir zaman basmamasına ya da sergilenmemesine neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Realizm (sanat)</span>

Realizm veya Gerçekçilik, 19. yüzyılda ortaya çıkan bir sanat akımıdır. Bu yüzyılda gerçekleşen endüstriyel gelişmeler, toplumsal sınıfların belirginleşmesi, insanları duygular dünyasından gerçekler dünyasına itmiştir. Sanatçılar da bu gelişmelere tepki olarak Realist (gerçekçi) çalışmalar gerçekleştirmeye başladılar. Realizm, konuların idealist bir tarzda ele alındığı Romantizm’e bir tepki olarak başladı. Realistler sıradan veya gerçekçi temaları ortaya koyabilmek için teatral dramadan ve sanatın klasik formlarından uzaklaşma eğiliminde oldular.

Timurlu Rönesansı veya Türk Rönesansı, Asya ve İslam tarihinde 14. ve 15. yüzyıl ile 16. yüzyılın başlarını kapsayan tarihi bir dönemi tanımlayan ifadedir. İslam'ın Altın Çağı'nın kademeli olarak gerilemesinin ardından Orta Asya'da Timurlu hanedanı tarafından yönetilen Timur İmparatorluğu, sanat ve bilimin yeniden canlanmasına ön ayak oldu. Bu canlanma, Müslüman dünyasına yayıldı ve geç dönem Orta Çağ Asyası üzerinde derin etkiler bıraktı. Fransızca rönesans kelimesi "yeniden doğuş" anlamına gelir ve bir dönemdeki kültürel canlanmayı tanımlar. Terim "yeniden doğuş" anlamına geldiği için rönesans tabirinin bu dönem için kullanılması, bu dönemin aslında yeniden bir doğuştan çok son bir çırpınış veya bir jübile olduğunu düşünen akademisyenler arasında çekinceler yarattı.

<span class="mw-page-title-main">Georges Rouault</span> Fransız ressam (1871 – 1958)

Georges Henri Rouault fovizm ve dışavurumculuk akımları dahilinde eserler vermiş Fransız ressam ve baskı resim sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Zaharov-Çeçenets</span>

Pyotr Zaharoviç Zaharov-Çeçenets, Çeçen kökenli bir Rus ressamdı. 19. yüzyılda yaşayan Çeçen kökenli tek profesyonel ressam olduğu kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İvan Kramskoy</span>

İvan Nikolayeviç Kramskoy (Rusça: Иван Николаевич Крамской;, Rus realist ressam ve sanat eleştirmeniydi. 1860-1880 yılları arasında Geziciler olarak bilinen sanat hareketinin entelektüel lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Ge</span>

Nikolay Nikolayeviç Ge (Rusça: Николай Николаевич Ге;, Rus sembolizminin gelişiminde etkili olan bir Rus ressamdı. Tarihi ve dini konulardaki eserleriyle ünlüdür. Geziciler olarak bilinen sanat hareketinin üyelerinden biriydi.