İçeriğe atla

Saudi Aramco

Saudi Arabian Oil Company
TürDevlet şirketi
Kuruluş1933 (California-Arabian
Standard Oil Co.)
1944 (Aramco)
1988 (Saudi Aramco)
Genel merkeziZahran, Suudi Arabistan
Önemli kişilerAmin H. Nasser,
(Başkan ve CEO)[1]
Ali El Naimi
(Petrol ve Doğal Kaynaklar Bakanı)[2]
ÜrünPetrol, doğalgaz ve diğer petrokimyasallar
Gelirartış 378 milyar $ (2014)[3]
SahibiSuudi Arabistan Hükûmeti (100%)
Çalışan sayısı76,000 (2020)[4]
Web sitesiwww.saudiaramco.com
Saudi Aramco'nun Zahran'daki genel merkezi

Saudi Aramco (Arapça: أرامكو السعودية, Aramko es-Saudiyye) veya resmi adıyla Saudi Arabian Oil Company, Suudi Arabistan'nın ulusal petrol ve doğalgaz şirketidir.[5][6] Şirket ilk olarak Kral Abdülaziz İbn-i el-Suud ve ABD Başkanı Franklin Roosevelt tarafından ortak olarak kuruldu. Saudi Aramco'nun değeri 2.42 trilyon[7] ile 10 trilyon dolar[8] arasında olduğu tahmin edilmekte olup bu rakamlar ile Apple'ı da geride bırakarak dünyanın en değerli şirketi olmuştur. Şirketin merkezi Zahran'da yer almaktadır.[9]

Saudi Aramco 260 milyardan fazla varil[4] ile dünyanın en büyük kanıtlanmış ham petrol rezervlerine ve en büyük günlük üretim seviyesine sahiptir.[10] Şirket Suudi Arabistan'daki tüm enerji kaynaklarını yönetmektedir. 2015 Forbes raporuna göre, Saudi Aramco dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz şirketidir. Saudi Aramco, dünyanın en büyük kıyı petrol sahası Gavar ile dünyanın en büyük açık deniz petrol sahası olan Sefaniye sahalarını işletmektedir.[11] Saudi Aramco şirketi, 11 Ekim 2016 Salı günü Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ve Suudi Arabistan Enerji Bakanı Al-Falih'in katılımıyla 18 Türk şirketi ile anlaşma imzaladı.

Tarihçe

Dammam No. 7, 1938 yılında petrol buldu ve Suudi Arabistan'ın ilk ticari petrol kuyusu oldu.

Saudi Aramco'nun kökeni, I. Dünya Savaşı sırasında yaşanan petrol sıkıntısına ve 1920'de imzalanan San Remo Petrol Anlaşması uyarınca Birleşik Krallık ve Fransa'nın Amerikan şirketlerini Mezopotamya'dan dışlamasına dayanır.[12] ABD yönetimi, Ticaret Bakanı Herbert C. Hoover'ın 1921 yılında başlattığı "Açık Kapı Politikası"na halk desteği sağlamıştı. Yurt dışından yeni petrol kaynakları arayan ABD'li şirketler arasında Standard Oil of California (SoCal) da yer aldı.[13]

Suudi Arabistan hükümeti, Irak Petrol Şirketi'nin rakip teklifine tercih olarak SoCal'a bir imtiyaz verdi.[14] İmtiyaz, SoCal'ın Suudi Arabistan'da petrol aramasına izin verdi. SoCal, bu imtiyazı tamamen kendisine ait bir yan kuruluş olan California-Arabian Standard Oil'e (CASOC) devretti. 1936'da, şirketin petrol bulmada hiçbir başarısı olmaması üzerine, Texas Şirketi (Texaco) imtiyazın %50 hissesini satın aldı. Dört yıl süren sonuçsuz araştırmaların ardından ilk başarı, 1938'de Zahran'daki yedinci sondaj sahasıyla geldi; bu kuyuya Dammam No. 7 adı verildi.[15]

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Saudi Aramco ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Our Leadership". Saudi Aramco. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  2. ^ "Saudi Aramco - 75 years" (PDF). 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  3. ^ "Saudi Arabian Oil Co. Company Profile". 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  4. ^ a b "Page not found". Saudi Aramco. 9 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  5. ^ The Report: Saudi Arabia 2009. Oxford Business Group. 2009. s. 130. ISBN 978-1-907065-08-8. 29 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  6. ^ "Our company. At a glance". Saudi Aramco. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. The Saudi Arabian Oil Co. (Saudi Aramco) is the state-owned oil company of the Kingdom of Saudi Arabia. 
  7. ^ "Stop the press! Apple is NOT the world's most valuable company". 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  8. ^ "Could Saudi Aramco Be Worth 20 Times Exxon?". Wall Street Journal. 8 Ocak 2016. 21 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2016. 
  9. ^ "Contact Us" 5 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Saudi Aramco; 12 Nisan 2016 tarihinde erişilmiştir. "Headquarters: Dhahran, Saudi Arabia Address: Saudi Aramco P.O. Box 5000 Dhahran 31311 Saudi Arabia"
  10. ^ "Top 10 oil companies worldwide based on daily production as of 2014" 13 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; statista, 13 Nisan 2016 tarihinde erişilmiştir.
  11. ^ Aramco Overseas Company - About Saudi Aramco 18 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., aramcooverseas.com; 13 Nisan 2016 tarihinde erişilmiştir.
  12. ^ "Conference of San Remo". Encyclopædia Britannica. 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2015. 
  13. ^ Owen, E.W. (1975). Trek of the Oil Finders: A History of Exploration for Petroleum. Tulsa: AAPG. ss. 1290–93. 
  14. ^ Yergin, Daniel (2008). The Prize: The Epic Quest for Oil, Money and Power. New York: Simon and Schuster. ss. 265–74. ISBN 978-1439110126. 
  15. ^ "Seven Wells Of Dammam". Saudi Aramco World. 24 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zahran</span>

Zahran, Suudi Arabistan'ın Doğu Bölgesi'nde bulunan bir şehirdir. Şehir, Basra Körfezi'nin kıyısında yer almaktadır. Bazı yerlerde şehir olarak da bilinir ancak resmî olarak El Huber'e ait bir vilayettir. Dammam'a ve El Huber'e oldukça yakındır. Şehrin nüfusu 2012 yılı itibarı ile 138,135'tir.

<span class="mw-page-title-main">El-Huber</span>

El Huber, Suudi Arabistan'ın doğusunda, Bahreyn'e yakın bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Ed-Dammam</span>

Ed-Dammam, Suudi Arabistan'da El Huber şehir merkezinin 15 km kuzeybatısında olan bir ilçe. El Huber şehrinin ünlü limanı ve deniz feneri bu bölgede yer alır. Aynı zamanda Sheraton Oteli'nin El Huber'deki merkezi de Ed-Dammam'da yer alıp, ilçeye önemli bir turizm kaynağı sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Trans Arabistan petrol boru hattı</span>

Trans Arabistan petrol boru hattı (Tapline) Suudi Arabistan'daki Kaysume köyünden Lübnan'daki Sayda şehrine kadar çalışan bir petrol boru hattı idi. Uluslararası petrol ticareti için önemli bir etmendi. Lübnan ekonomisinin ve keza Amerika Birleşik Devletleri ve Orta Doğu ilişkilerinin gelişimi açısından önemliydi.

<span class="mw-page-title-main">Cizan</span>

Cizan, Suudi Arabistan'ın Cizan Bölgesi'nin merkezi olan şehirdir. Şehir, Kızıldeniz'in kıyısında Farasan Adası'nın karşısında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2012 yılı itibarı ile 105,193'tür.

Gavar, Suudi Arabistan'ın Doğu Bölgesi'nde bulunan bir petrol sahasıdır. Zahran'ın 100 km güneybatısında yer almaktadır. 1948 yılında keşfedilmiş olup 1951'de petrol üretimine başlanmıştır. Gavar, dünyanın en büyük konvansiyonel petrol sahası olup Suudi Arabistan'ın kümülatif petrol üretiminin yarısından fazlasını oluşturmaktadır. Gavar, devlete ait Suudi petrol şirketi Saudi Aramco tarafından sahip olunmaktadır ve işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rebiğ</span>

Rebiğ, Suudi Arabistan'ın Mekke Bölgesi'nde bulunan bir şehirdir. Şehir ülkenin batısında Kızıldeniz'in kıyısında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 55,304'tür.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Suudi Arabistan ekonomisi, büyük ekonomik faaliyetler üzerinde güçlü bir devlet kontrolüne sahip petrole dayalı bir ekonomidir. Suudi Arabistan satın alma gücü paritesi bakımından 14. büyük ve nominal olarak dünyanın 19. büyük ekonomisidir. Suudi Arabistan dünyadaki kanıtlanmış petrol rezervlerinin %18'ine sahip olup dünyanın petrol en büyük ihracatçısıdır ve uzun yıllar OPEC'te öncü bir rol oynamıştır. Petrol sektörü neredeyse tüm hükûmet gelirlerini ve ihracat kazancını oluşturmaktadır. Özellikle de özel sektörde çalışanlarının çoğu ülkeye çalışmaya gelen yabancı işçilerden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Seyhat</span> Suudi Arabistanda bulunan bir şehir.

Seyhat, Suudi Arabistan'ın Doğu Bölgesi'nde bulunan bir şehirdir. Şehir Basra Körfezi'nin kıyısında Dammam'ın yanında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 75.794'tür.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Selman</span> Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı

Muhammed bin Selman Âl-i Suud, halk arasında MBS olarak bilinen, Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.

Suudi Arabistan'ın 2030 vizyonu, (İngilizce):Saudi Vision 2030, Suudi Arabistan'ın petrole olan bağımlılığını azaltma, ekonomisini çeşitlendirme ve sağlık, eğitim, altyapı, rekreasyon ve turizm gibi kamu hizmet sektörlerini geliştirme planıdır. Hedefler arasında ekonomik ve yatırım faaliyetlerini güçlendirmek, mallar ve tüketim ürünleri yoluyla ülkeler arasında petrol dışı sanayi ticaretini artırmak ve askeriye, üretim ekipmanı ve mühimmatı için hükûmet harcamalarını artırmak yer alıyor.

<span class="mw-page-title-main">2019 Abkayk ve Hureys saldırısı</span>

2019 Abkayk ve Hureys saldırısı, 14 Eylül 2019 tarihinde Suudi Arabistan'ın doğusunda Abkayk ve Hureys petrol sahalarında devlete ait olan Saudi Aramco petrol işleme tesislerine drone ile düzenlenen saldırılardır. Yemen'deki Husi hareketi, Yemen İç Savaşı'nda Suudi Arabistan'ın askerî müdahalesini çevreleyen olaylara bağlayan ve tesislerin güneyinde Yemen'den başlatılan saldırıda on dron kullandıklarını iddia ederek saldırıların sorumluluğunu üstlendi. Suudi Arabistanlı yetkililer saldırıda kuzeyden ve doğudan gelen daha fazla İran yapımı dron ve seyir füzesinin kullanıldığını iddia ettiler. ABD ve Suudi Arabistan, daha sonra Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık'ın da saldırıların arkasında İran'ın olduğunu iddia etti. İran ise saldırılarda herhangi bir parmağı olduğu iddiasını reddetti. Saldırılar, Basra Körfezi'ndeki krizi daha da kötüleştirdi.

Hureys, Suudi Arabistan'ın Doğu Bölgesi'nde bulunan bir petrol sahasıdır. 2.890 km² ve 127 km uzunluğa sahip olup Riyad'ın 150 km kuzeydoğusunda yer almaktadır. Hureys'te pilot ölçekli üretim 1963'te başladı, ancak alan hiçbir zaman tam olarak gelişmedi. Hureys, devlete ait Suudi petrol şirketi Saudi Aramco tarafından sahip olunmaktadır ve işletilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan'da turizm</span>

Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki 2017 yılında 16 milyondan fazla ziyaretiyle en büyük ikinci turizm merkezidir. Suudi Arabistan'daki turizm, çoğunlukla büyük ölçüde dini haclarla ilgili olsa da, eğlence amaçlı turizm sektöründe büyüme vardır. Turizm sektörü son zamanlarda büyük ölçüde artmakta olduğundan, sektörün Suudi Arabistan için ak petrol olması bekleniyor. Turizm sektörünün 2019 yılında 25 milyar dolar kazanması beklenmektedir. Potansiyel turistik yerler arasında Hicaz ve Sarawat Dağları, Kızıldeniz'e dalışlar ve çok sayıda antik kalıntılar bulunmaktadır.

Amin H. Nasser Suudi Arabistan Petrol Şirketi Aramco'nun icra kurulu başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kanada-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Kanada-Suudi ilişkileri, Kanada ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ilişkilerdir. Bu ikisi, Suudi Arabistan'ın Orta Doğu'daki en büyük ikinci ticaret ortağı olan Suudi Arabistan ile güçlü ekonomik bağları paylaşıyor, Şubat 2014'te Suudi Arabistan'ın 15 milyar dolar değerinde Kanada silahı satın almasıyla güçlenen bir ilişki. Ağustos 2018'e kadar, Kanada'da devlet burslu 16.000'den fazla Suudi öğrenci vardı.

Aşağıda 2016 yılında Suudi Arabistan Krallığı'nda meydana gelen olaylar listelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri Rusya Federasyonu ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke, iki petrol süper gücü olarak anılıyorlar ve dünya ham petrol üretiminin yaklaşık dörtte birini karşılıyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Kral Fahd Uluslararası Havalimanı</span>

Kral Fahd Uluslararası Havalimanı, Dammam Uluslararası Havalimanı olarak da bilinir, Suudi Arabistan'ın Dammam kentine servis sağlayan uluslararası havalimanı. Dammam kent merkezinin 32 km kuzeybatısında bulunur. 1982 ile 2005 yılları arasında hüküm sürmüş Kral Fahd'ın adını taşımaktadır. Havalimanı, Suudi Arabistan'ın Doğu Bölgesi'nin tamamına hizmet vermektedir ve krallıktaki başlıca üç uluslararası havalimanından biridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.