İçeriğe atla

Satoshi Nakamoto

Satoshi Nakamoto için yapılmış bir büst.

Satoshi Nakamoto, Bitcoin'in yaratıcısı olarak bilinen kişi veya grupların kullandığı takma isimdir. Bu uygulamanın bir parçası olarak aynı zamanda ilk blok zinciri veritabanını tasarlamış, Aralık 2010'a kadar Bitcoin'in geliştirilmesinde aktif bir rol oynamıştır.[1]

Kim olduğu hâlâ bilinmeyen Nakamoto'nun, 5 Nisan 1975 doğumlu Japonya'da yaşayan bir adam olduğu iddia edilmiştir.[2] Fakat ortaya atılan iddiaların çoğu Nakamoto'nun; Amerika veya Avrupa'da yaşayan, Japon asıllı olmayan, kriptografi (şifreleme) uzmanı ve bilgisayar bilimcilerinden biri olduğu yönündedir.

Satoshi Nakamoto'nun yaklaşık 1 milyon adet Bitcoin'e sahip olduğu tahmin ediliyor. Bu rakam, Bitcoin'in tüm zamanların en yüksek seviyesini gördüğü 14 Mart 2024 fiyatı baz alındığında yaklaşık 73,780 milyar dolara tekabül ediyor.[3]

Bitcoin'in geliştirilmesi

Çalışmasına 2007 yılında sistemin kodlarını yazarak başlayan Nakamoto, 2008'in Ekim ayında metzdowd.com adlı sitede bir yazı yayımladı. Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System adlı yazıda, elektronik para birimi olarak adlandırdığı Bitcoin'i anlattı. Ocak 2009'da Bitcoin ağını başlatan, kripto para biriminin ilk adımlarının atıldığı Bitcoin yazılımını yayınladı. 9 Ocak 2009'da ise yazılımın düzenlenmiş versiyonu Bitcoin 0.1'i yayınladı.

Nakamoto tarafından alınan Bitcoin.org alan adı ”Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System” isimli yazı yayımlanmadan yaklaşık 3 ay önce anonim domain, hosting ve e-posta hizmeti veren bir site aracılığı ile kaydedildi. Bitcoin.org alan adı, Satoshi’nin ortadan kaybolmasından sonra ikinci Bitcoin geliştiricisi olan Sirius kullanıcı isimli Martti Malmi tarafından yönetilmektedir.

Nakamoto, 2010'un ortalarına kadar diğer yazılımcılarla birlikte Bitcoin yazılımını geliştirmeye devam etti. Bu dönemde kaynak kodu deposu ve ağ uyarı anahtarını Gavin Andresen'e,[4] Bitcoin ile ilişkili birkaç alan adını ise Bitcoin topluluğunun önde gelen bazı üyelerine teslim etti ve kurduğu projeden ayrıldı. Ayrılmadan kısa bir süre önce ise kaynak kodundaki tüm değişiklikleri kendisi yaptı.

Bitcoin’in yaratıcısının hakkında bilinmeyen birçok nokta bulunmaktadır. Bu noktalardan birisi de Bitcoin’i oluştururken ve geliştirirken hangi işletim sistemini kullandığıdır. 2010 yılının başlarında Bitcoin ağının bir parçası haline gelen ve yaklaşık bir yıl boyunca Satoshi Nakamoto ile birlikte çalışan Bitcoin geliştiricisi Laszlo Hanyecz, Mayıs 2020'de bu soruya açıklık getirmiş ve Nakamotu'nun Windows işletim sistemini kullandığını söylemiştir.

Bitcoin teriminin hikayesi

Bitcoin kelimesi resmi olarak 2008’de Satoshi Nakamoto tarafından yayınlanan White Paper teknik incelemesinde tanımlanmıştır. Bitcoin, bit (bir şeyin en küçük parçası, birimi) ve coin (madeni para) kelimelerinin birleşiminden oluşmuş bir terimdir.[5]

Karakteri

Nakamoto teknik konularda görüşürken kişisel bilgilerini açıklamamıştır. Bankacılık ve kesirli rezerv kredileri konusunda bazı yorumlar yapmıştır. P2P Foundation'daki üyelik profiline bakılırsa Nakamoto'nun Japonya'da yaşamış 37 yaşında bir adam olduğu tahmin ediliyor. Bazı iddialara göre ise İngilizceyi kusursuz kullanması ve bitcoin yazılımının Japonca değil de İngilizce olarak yayınlanmış olması, Japon olma olasılığını ortadan kaldırmaktadır.

Bitcoin'in kurucusu Satoshi Nakamoto'nun kim olduğu bilinmemekte olup, Nakamoto olduğu düşünülen adaylardan bazıları şunlardır: Nick Szabo, Dorian Nakamoto, Vincent van Volkmer,[6] Hal Finney, Craig Steven Wright, Paul Le Roux,[7] Cyrano Jones,[8] Ross Ulbricht,[9] Gavin Andresen,[10] Elon Musk.[11]

Satoshi Nakamoto'nun serveti

Bitcoin'in yaratıcısı Satoshi Nakamoto'nun, yaklaşık 1.1 milyon Bitcoin'e sahip olduğu tahmin edilmektedir. 1.1 milyon Bitcoin'in değeri ise 2023 yılında 20.7 milyar dolara eşittir.

1.1 milyon sayısı ise Bitcoin madenciliği trendinin ilk 2 yılında tanımlanan bir model baz alınarak bulunmuştur. Bu model RSK Labs Baş Bilim İnsanı Sergio Demian Lerner adlı bir blok zinciri analisti tarafından tespit edildi ve Patoshi modeli olarak adlandırıldı.

Lerner’ın tahminine göre tek başına çalışan bir Bitcoin madencisi Bitcoin'in ilk yılında 22.000 blok işlemi yapabilir ve 1.1 milyon ya da hiç harcanmamış 1.8 milyon Bitcoin toplamış olabilir.[5]

Kaynakça

  1. ^ S., L. (2 Kasım 2015). "Who is Satoshi Nakamoto?". The Economist explains. The Economist. 
  2. ^ Patron, Travis (9 Kasım 2014). "Who is Satoshi Nakamoto?". diginomics.com. Diginomics. 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2017. 
  3. ^ "Bitcoin'i geliştiren Satoshi Nakamoto dünyanın en zengin 15'inci kişisi". NTV. 2 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2024. 
  4. ^ Bosker, Bianca. "Gavin Andresen, Bitcoin Architect: Meet The Man Bringing You Bitcoin (And Getting Paid In It)". HuffPostTech. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2017. 
  5. ^ a b "Satoshi Nakamoto Kimdir?". coinotag.com. 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2023. 
  6. ^ "历代"中本聪" 大起底 这次会是真的吗" ["Satoshi Nakamoto"nun tarihi bu sefer gerçek olacak]. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020. 
  7. ^ "Was Bitcoin Created by This International Drug Dealer? Maybe!". 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2022. 
  8. ^ https://satoshi.nakamotoinstitute.org/posts/Cyrano_Jones[] []
  9. ^ "Study Suggests Link Between Dread Pirate Roberts and Satoshi Nakamoto". 25 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2022. 
  10. ^ "Who Is Satoshi Nakamoto, the Creator of Bitcoin?". 5 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2022. 
  11. ^ "Elon Musk Probably Invented Bitcoin". 30 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bitcoin</span> kripto para birimi

Bitcoin, Satoshi Nakamoto adını kullanmış bilinmeyen bir kişi veya grup tarafından 2008'de icat edilmiş bir kripto paradır. 2009'da bir açık kaynak kodlu yazılım olarak piyasaya sürüldüğünde insanlar tarafından kullanılmaya başlandı. Herhangi bir merkez bankasına veya tek bir yöneticiye bağlı olmamasıyla da bilinen Bitcoin, aracılara ihtiyaç duyulmadan bitcoin ağında kullanıcıdan kullanıcıya transfer edilebilen, merkezi olmayan bir dijital para birimidir. İşlemler, kriptografi yoluyla düğümler tarafınca doğrulanır ve blok zinciri adı verilen halka açık bir ana deftere kaydedilir. El Salvador, 8 Haziran 2021 tarihinde senatodan geçen tasarı sayesinde Bitcoin’i resmi para birimi ilan etmiştir.

Nick Szabo bilgisayar bilimcisi, yazar ve George Washington Üniversitesi'nde eski hukuk profesörüdür. Smart contract bilgisayar protokolü ve dijital para birimi araştırmalarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Dogecoin</span> Doge logolu kripto para birimi

Dogecoin, anlık, eğlenceli ve geleneksel bankacılık ücretlerinden muaf bir ödeme sistemi kurmaya karar veren yazılım mühendisleri Billy Markus ve Jackson Palmer tarafından icat edilmiş bir kripto paradır. Dogecoin, logosunda ve isminde popüler bir internet meme'i olan ve Doge olarak anılan bir Shiba Inu cinsi köpeği taşır. Litecoin tabanlı bir elektronik para birimidir. 6 Aralık 2013'te tanıtılan Dogecoin, hızlı bir şekilde kendi internet topluluğunu geliştirerek 28 Ocak 2021'de 5,4 milyar ABD Doları tutarında bir piyasa değerine ulaştı. 8 Mayıs 2021'de Dogecoin'in piyasa değeri 94 milyar ABD dolarını aşarak tarihinin en yüksek piyasa değerine ulaştı. 2 Şubat 2021 itibarıyla, r/dogecoin subreddit'inin toplam takipçi sayısı 781.000'e ulaşmıştır. Dogecoin Türkçeye "Aya!" veya "Aya doğru!" olarak çevrilebilen "To the moon!" sloganıyla anılır.

<span class="mw-page-title-main">Blok zinciri</span> sanal para aktarımlarının dağıtık olarak depolandığı veritabanı

Blok zinciri, blokzincir ya da özgün İngilizce tabiriyle blockchain, kriptografi kullanılarak bağlanan ve güvenli hale getirilen, bloklar adı verilen, sürekli büyüyen bir kayıt listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ethereum</span> Programlanabilir işlem fonksiyoneli ile halka açık blok zinciri platformu.

Ethereum, ERC-20 kod sistemi sayesinde birçok kripto para biriminin altyapısını oluşturan merkeziyetsiz ve açık kaynak kodlu bir blok zinciridir. Ethereum blok zincirinin kurumsal kripto para birimi ise Ether'dir. Ether, Bitcoin'den sonra en büyük piyasa değerine sahip sanal paradır.

Hisse ispatı, (PoS) bir kripto para blok zinciri ağının dağıtık fikir birliğine ulaşmayı amaçladığı bir algoritma türüdür. PoS tabanlı kripto para birimlerinde, bir sonraki bloğu oluşturan, rassal seçim ve zenginliğin ya da yaşın çeşitli kombinasyonları yoluyla seçilir. Aksine, bitcoin gibi emek ispatınadayanan kripto paraların algoritması, madencilik kullanır. Yani, kayıtları (transaction) doğrulamak ve yeni bloklar oluşturmak için yoğun hesaplamalı bulmacaların çözümünü gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Kripto para</span> İşlemleri güvence altına almak ve mülkiyet transferini doğrulamak için defter üzerinde kriptografi kullanan dijital değişim aracı

Kripto para veya kısaca kripto, bir değişim aracı olarak çalışmak üzere, işlemleri güvence altına almak için matematiğin bir dalı olan kriptografi kullanılarak tasarlanmış bir dijital unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal dövizdir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir.

Kripto para cüzdanı, internet üzerinde bir dijital para olarak kabul edilen Bitcoin ile hayatımızda yerini almıştır. Kripto para cüzdanları, halka açık ve özel anahtarları depolayan, kripto para transferine izin veren fiziksel, yazılım veya donanım araçlardır. Halka açık anahtar, tıpkı bankalar aracılığı ile verilen IBAN benzeri, kullanıcıların ödeme kabul etmek için kullanabileceği rakam ve sayılardan oluşan bir adrestir. Halka açık ve özel anahtarlar, blokzincir üzerinde bir kullanıcı hesap kimliğidir. Bu kimlik sayesinde kişiler P2P eşler arası iletişim sağlayarak birbirlerine dijital varlık (para) olarak bilinen Bitcoin vb. diğer kripto para transferlerini gerçekleştirebilir. Özel anahtar, yazılım cüzdanlar ve donanım cüzdanlar gibi farklı kripto para cüzdanı türlerinde depolanır. Bu cüzdanlar kullanıcının özel anahtarı ile blok zincir üzerinde transfer işlemlerini gerçekleştirmesini sağlar. Bitcoin ağında onaylanan transferleri geri çevirmek mümkün değildir. Ancak henüz madenciler tarafından onaylanmamış transferler daha yüksek transfer ücreti ile çifte harcama yapılarak geri çevrilebilir.

<span class="mw-page-title-main">PeerBlock</span>

PeerBlock, kara listedeki ana bilgisayarların tutulan bir listesinden gelen veya gelen paketlerin engellenmesini sağlayan özgür ve açık kaynaklı bir güvenlik duvarıdır. PeerBlock, PeerGuardian yazılımının Windows halefidir. Kara listelerde yer alan IP adreslerine gelen ve giden bağlantıları ve kullanıcı tarafından belirtilen adresleri engeller. PeerBlock, genellikle iblocklist.com tarafından sağlanan kara listeleri kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Gavin Andresen</span> Amerikan Yazılım geliştirmecisi

Gavin Andresen Satoshi Nakamoto'nun Bitcoin'in güvenlik anahtarlarını teslim ettiği çekirdek geliştirici.

X.com, Kasım 1999'da teknoloji milyarderi Elon Musk tarafından kurulmuş daha sonra Confinity ile birleşerek PayPal ismini almış bir çevrimiçi banka sitesidir ve 23 Temmuz 2023 itibarıyla sosyal medya platformu X'e yönlendirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">2020 Twitter bitcoin dolandırıcılığı</span>

15 Haziran 2020'de, saat UTC'ye göre 20:00-22:00 arasıyken, 130 ünlü kişinin hesabı bir bitcoin dolandırıcılığı gerçekleştirmek için ele geçirilmiştir. Twitter ve diğer medya kaynakları hesabı ele geçirenlerin Twitter'in özel erişim aletlerine sahip olduklarını ve bu sayede her türlü hesaptan direkt olarak tweet atabildiklerini düşünmektedir. Dolandırıcılar, özel aletlere Twitter çalışanlarına sosyal mühendislik yaparak erişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bitcoin Cash</span> Bitcoin çatalı bir kripto para birimi

Bitcoin Cash, Bitcoin'in bir çatalı olan Kripto para. Bitcoin Cash, 2017 yılında oluşturulan bir spin-off ürün veya altcoin.

Bitcoin çatalları, bitcoin ağının protokolündeki değişiklikler veya "iki veya daha fazla blok aynı blok yüksekliğine sahip olduğunda" meydana gelen durumlar olarak değişken olarak tanımlanmaktadır. Bir çatal, kuralların geçerliliğini etkiler. Çatallar, genellikle bir blok zincirine yeni özellikler eklemek, bilgisayar korsanlığı veya yıkıcı hataların etkilerini tersine çevirmek için yapılır. Çatalların çözülmesi için fikir birliği gerekir, yoksa kalıcı bir bölünme ortaya çıkar.

Bitcointalk, bitcoin, blockchain teknolojisi ve kripto para birimi tartışmalarına adanmış bir İnternet forumudur. Forum başlangıçta Bitcoin'in Satoshi Nakamoto adıyla bilinen biri veya bir grup tarafından 17 Kasım 2009'da oluşturuldu.

<span class="mw-page-title-main">Peercoin</span>

PPCoin veya PPC olarak da bilinen Peercoin, hem proof-of-stake hem de proof-of-work sistemlerini kullanan bir peer-to-peer kripto para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Nxt</span>

Nxt, anonim yazılım geliştiricisi BCNext tarafından 2013 yılında başlatılan açık kaynaklı bir kripto para birimi ve ödeme sistemidir. İşlemler için fikir birliğine varmak için hisse ispatı kullanılır çünkü sabit bir para tedariki vardır ve Bitcoin'in aksine madencilik yoktur. Nxt, özellikle uygulama ve finansal hizmetlerin oluşturulabileceği değişken bir platform olarak tasarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Ethereum Classic</span> kripto para

Ethereum Classic, akıllı sözleşme işlevselliğine sahip açık kaynaklı, blok zinciri tabanlı dağıtılmış bir bilgi işlem platformudur. Halka açık bir Ethereum Sanal Makinesi'nde (EVM) yürütülen işlem tabanlı durum geçişleri aracılığıyla Satoshi Nakamoto fikir birliğinin değiştirilmiş bir sürümünü destekler. Ethereum Classic, Ethereum ağının orijinal, değiştirilmemiş geçmişini korur.

Namecoin orijinal olarak bitcoin yazılımından çatallanan bir kripto para birimidir. Bitcoin kodunu temel alır ve aynı çalışma kanıtı algoritmasını kullanır. Bitcoin gibi, 21 milyon jetonla sınırlıdır.

Blok zincirinde çatal kavramı çeşitli şekillerde tanımlanır:


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.