Satoru Iwata

Satoru Iwata
Satoru Iwata; 岩田聡
	Iwata 2011 yılındaki Game Developers Conference'ta.
4. Nintendo CEO'su ve başkanı
	Görev süresi; 24 Mayıs 2002 - 11 Temmuz 2015
Yerine geldiği	Hiroshi Yamauchi
Yerine gelen	Tatsumi Kimishima
Kişisel bilgiler
Doğum	6 Aralık 1959; Sapporo, Japonya
Ölüm	11 Temmuz 2015 (55 yaşında); Kyoto University Hospital, Kyoto, Japonya
Ölüm nedeni	Safra kesesi kanseri
Milliyeti	Japon
Evlilik(ler)	Kayoko Iwata
Bitirdiği okul	Tokyo Teknoloji Enstitüsü
İmzası

Satoru Iwata (Japonca: 岩田聡; d. 6 Aralık 1959 - ö. 11 Temmuz 2015), Japon iş adamı, video oyun programcısı, video oyun tasarımcısı ve üreticisidir. 2002’den ölüm yılı olan 2015’e kadar Japon firması Nintendo’nun CEO’luğunu yapmıştır. Nintendo’nun 4. ve aynı zamanda şirketin kurucusu olan Yamauchi ailesinden gelmeyen ilk CEO’sudur.

Çocukluk Yılları

Satoru Iwata 6 Ocak 1959 tarihinde Japonya’nın Sapporo şehrinde dünyaya geldi. Teknolojik cihazlara ve o dönemde bulunan yapıca basit, numara bazlı oyunlara küçük yaşlardan itibaren ilgi duymaya başladı. 15 yaşında kendi harçlıklarını biriktirip ilk programlanabilir hesap makinesini satın aldı. 1 yıl sonra liseye girdiğinde kendi oyunlarını küçük çapta geliştirmeye başladı. Bu kendi geliştirdiği numara temelli basit oyunları çevresiyle de paylaştı.

İlk bilgisayarı olarak 1978’de Commodore PET satın aldı.^[2] Bu makineyi kurcaladı ve prensiplerini anlamaya uğraştı. Bu bilgisayar daha sonra çalışacağı Nintendo’nun NES konsollarına benzer bir CPU sistemi kullanmaktaydı.^[3]^[4] Liseden sonra Tokyo Teknoloji Enstitüsü Bilgisayar Bilimleri bölümüne katıldı. Bu yıllarda yazılım programlama konusunda iyice uzmanlaştı.

Üniversite yıllarında ayrıca Commodore Japonya bünyesinde stajyer olarak çalıştı. Bu stajyerliği parasız yapıyordu zira amacı halka açık olmayan teknolojik bilgileri birinci elden deneyim edebilmekti. Bu süreç boyunca Iwata ve arkadaşları beraber oyunlar geliştirdi ve bunu da insanlarla paylaştı. Bu sayede ilk ciddi iş deneyimi olan ve o dönemde yeni kurulmuş HAL Laboratory firmasında işe alındı.

HAL Laboratory

Iwata 1980 yılında HAL Laboratory bünyesinde yarı zamanlı çalışan olarak işe başladı. Hal Laboratory içerisindeki ilk projelerinden birisi eski bilgisayarların video oyunlarının grafiklerini kaldırabilmesini sağlayan bir cihazdı. Bu cihazla beraber HAL Laboratory’de dönemin en büyük oyun firmalarından birisi olan Namco’nun Rally-X ve Galaxian gibi oyunlarının çakmalarını geliştirmeye başladılar.^[5] Kısa süre sonra ise bizzat Namco ile anlaşarak lisanslı Namco oyunları geliştiren ilk firma oldular.^[5] Bu başarılardaki payları neticesinde tam zamanlı bir çalışan oldu.

Iwata firmanın yazılım üretim koordinatörü oldu. Bu görevi ifa ederken bir yandan da Nintendo ile temas kurarak HAL’in Nintendo Famicom konsoluna oyunlar yapmaya başlaması yolunda adımlar attı. Bunun tecellisi olarak Joust, Pinball ve Golf gibi Famicom oyunları üzerinde çalıştı.

Kendi deyimiyle bunlar içinde en önemlilerinden birisi Golf oyunuydu. Çünkü 18 farklı golf sahasının oldukça kısıtlı bir hafıza alanında tutulması gerekiyordu. O dönemde veri sıkıştırmaya izin veren bir teknoloji de bulunmamaktaydı. Öyle ki Nintendo bu oyun fikriyle daha önce kapısını çaldığı birçok geliştirici firmadan sırf bu sebeple ret yanıtı almıştı. Iwata ise yine kendi deyimiyle gözünü karartarak bu projeyi devraldı ve kendi sıkıştırma sistemini tasarladı.^[5]

Programlama konusundaki uzmanlığı ve özverili çalışma tarzı sonucu 1993 yılında HAL Laboratory başkanlığına yükseldi. Yönetim konusunda daha önce deneyimi bulunmasa da birçok kitap okudu, kendini geliştirmeye adadı ve tavsiyeleri göz ardı etmedi.^[6]

O yıllarda Pokémon video oyunları serisi çok geniş satış rakamlarını yakalamış bir hitti. Konseptin sahibi Game Freak firması sadece 4 kişiden oluşan küçük bir geliştirici ekibine sahipti ve Nintendo ile anlaşıp ilk oyunu çıkardıklarında serinin çok büyük bir hit olmasını tahmin etmiyorlardı. Serinin büyük hit olmasının tezahürü olarak Nintendo tarafından gelecek oyun olan Pokémon: Gold and Silver için bütçe ve yardım almaya başlasalar bile kaynak kodların diğer yazılımcılar tarafından anlaşılamayacak kadar düzensiz yazılmış oluşu Nintendo yardımını etkisiz kılıyordu. Proje ise 4 kişilik orijinal ekibin kaldıramayacağı kadar büyük çaptaydı. Projenin başarısızlığa uğraması bekleniyordu.^[7]

Bütün bu süreç yaşanırken bunları gözlemleyen HAL Laboratory başkanı Iwata Game Freak’e yardım teklifi götürdü. Game Freaks teklifi kabul etti ve kodların kopyasını HAL Laboratory ile paylaştı. Iwata ilk oyun olan Pokémon:Red and Green’in kaynak kodlarını yeniden düzenledi ve notlarını diğer yazılımcılarla paylaşarak aradaki anlaşılmazlık problemini çözdü. Eski oyunla yeni oyun arasındaki uyuşmazlık sorununu çözerek eski oyunun dövüş sistemini yenisine entegre etti. Oyuna gece/gündüz döngüsünün eklenmesine yardım etti. Ayrıca kendi eseri olan sıkıştırma sistemini kullanarak eski oyundaki hafızada büyük yer kaplayan Kanto bölgesinin yeni oyunda tamamen erişilebilir olmasını sağladı. Shigeki Morimoto, Game Freak programcısı, bu yardımlardan sonra “Bu ne tür bir başkan böyle” yorumunu yaptı.^[7]

Bu yardımlarla beraber Pokémon: Gold and Silver satış rakamlarında başarı yakaladı. Bütün bu süreçlerdeki dahli ise Iwata için Nintendo kapılarını açtı.

Nintendo

2000 yılında Iwata planlama biriminin başı ve yönetim kurulunun bir üyesi olarak Nintendo’da çalışmaya başladı. 2 yıl sonra şirketin başkanı Yamauchi’nin emekli olması ve halef olarak kendisini işaret etmesinin ardından Nintendo’nun 4. CEO’su olarak göreve başladı.^[8] Nintendo’nun kuruluş yılı olan 1889 tarihinden beri kurucu aile Yamauchilere kan veya evlilik bağı olmaksızın şirketi yöneten ilk CEO oldu.^[9]

Iwata’nın başkan olarak göreve başladığı bu yıllarda firma sektörde büyük yer kaplasa dahi eskiden olduğu büyük paya sahip değildi. Sektörde Sony’nin Playstation 2’si ve Microsoft’un Xbox’u gibi satışlarda Nintendo’yu geçmiş rakipler vardı. Ayrıca Iwata’nın sektörde yaygınlaşan online oyunlara bakış açısı ve görece basit yapıda oyunlar çıkarması eleştiriliyordu. Sektörde karmaşık oynanış şeması olan ve yüksek grafikli Grand Theft Auto gibi kompleks yapıda oyunlar öne çıkmaktaydı. Iwata ise bu eleştirilere karşılık online oyunlara karşı olmadıklarını ve kompleks oyunlar kadar basit yapıda oyunların da başarılı olabileceğini savunuyordu.^[10]

Birçok kişi teknolojik gelişmenin otomatik olarak daha gerçekçi bir oyun deneyimi vaat ettiğini ileri sürse de ben bunun doğru olmadığına inanıyorum
— Satoru Iwata, Profile: Satoru Iwata, IGN

Iwata şirket doktrini olarak basit yapıda oyunlar çıkarmayı ve bu sayede daha büyük bir kitleye ulaşmayı hedefledi. Bir oyunun bütün aile üyeleri tarafından oynanabilir olmasını istedi. Ayrıca önceki başkanların aksine çalışanlarıyla daha çok yakın oldu, birebir ilişki kurdu. Mario oyunlarının yapımcısı Miyamoto gibi insanları terfi ettirerek şirket içinde kendi pozisyonuna eş konuma yerleştirdi.

Bu doktrinin ve sektörün genelinden farklı bakış açısının etkisinde Nintendo DS konsolu geliştirildi. Tek ekranın iki parçaya bölünerek iki farklı kamera açısı sunması ve dokunmatik ekran teknolojileri bu konsolda yer aldı.^[2] Ayrıca konsol özel geliştirilen oyunlar bu sistemlere uyumlu ve anlaması, oynaması basit yapıda yapıldı. 2004 yılında bu şekilde çıkış yapan Nintendo DS konsolu 154 milyon satış rakamıyla bugün hala tarihin en çok satan 2. Oyun konsoludur. [1] 18 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

2006 yılında geliştirdikleri Wii konsolu hareket sensörlü kontrolcüsü ile beraber 101.63 milyon satış rakamı yakaladı ve başarılı oldu. İlerleyen dönemlerde Nintendo Switch konsolu ve Pokémon: Go gibi başarılı projelere de imza atıldı.

Ölüm

24 Haziran 2014’te Iwata kendisine tümör teşhisi konulduğunu sosyal medya hesabından duyurdu. İlerleyen dönemde birkaç operasyon geçirdi, bir dönem iyiye gittiğine dair emareler gösterip tekrar toplantılara katılsa da sonrasında tekrar hastaneye kaldırıldı. Hastanedeyken Pokémon: Go projesi üzerinde mentorluk yapmaya devam etti. 11 Temmuz 2015 tarihinde hayatını yitirdi. Ölümü oyun dünyasında ve hayranları tarafından büyük üzüntüyle karşılandı.

Kaynakça

^ "Satoru Iwata obituary". theguardian.com. 14 Temmuz 2015. 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
^ ^a ^b Inoue, Osamu (2009). Nintendo Magic: Winning the Video Game Wars. Translated by Paul Tuttle Starr. Tokyo, Japan: Vertical (published April 27, 2010). ISBN 978-1-934287-22-4.
^ Stanton, Rich; Stuart, Keith (July 13, 2015). "Satoru Iwata changed the whole games industry and now leaves it in mourning". The Guardian. Archived from the original on July 19, 2015. Retrieved July 26, 2015.
^ Andersen, John (October 9, 2015). "A former mentor recalls the early career of Satoru Iwata" 17 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Gamasutra. UBM plc. Archived from the original on October 9, 2015. Retrieved August 21, 2020.
^ ^a ^b ^c Iwata, Satoru (1999). "Satoru Iwata – 1999 Developer Interview". Used Games (Interview). Archived from the original on September 14, 2019. Retrieved July 13, 2016
^ Nakamura, Toshi (July 22, 2015). "Smash Bros. Creator Remembers Satoru Iwata". Kotaku. Gawker Media. Archived from the original on November 16, 2015. Retrieved July 26, 2015.
^ ^a ^b Whitworth, Spencer. (June 15, 2022). Pokémon: How Satoru Iwata Saved an Endangered Franchise. Collider. Archived from the original June 15 2022. Retrieved May 17 2023
^ Kageyama, Yuri (July 12, 2015). "Nintendo President Satoru Iwata Dies of Tumor". Associated Press. Archived from the original on September 4, 2015. Retrieved July 12, 2015.
^ Stack, Liam (July 13, 2015). "Satoru Iwata, Nintendo Chief Executive, dies at 55". New York Times. Archived from the original on July 15, 2015. Retrieved July 13, 2015.
^ Burns, James (July 16, 2004). "Profile: Satoru Iwata". IGN. Ziff Davis. p. 3. Archived from the original on April 23, 2013. Retrieved July 19, 2015.