İçeriğe atla

Satır (alet)

Modern bir ahşap saplı satır
Çinli şefin bıçağı (üstte) ve eski Kuzey Amerika satırı (altta)

Satır, şekli değişen ancak genellikle dikdörtgen ağızlı bir baltaya benzeyen büyük bir bıçaktır. Büyük kemik ve kalın et parçalarını ayırmak için tasarlanmıştır. Genellikle mutfak veya kasap bıçağı olarak kullanılır. Bıçağın geniş tarafı, yemek hazırlamada sarımsak gibi malzemeleri ezmek için veya doğranmış yemek malzemelerini toplamak için de kullanılabilir.[1]

Satır olarak isimlendirilen aletler, Aşölyen döneminden beri kullanılmaktadır.[2]

Tasarım

Diğer mutfak bıçaklarının aksine satır; doğrudan kalın ete, yoğun kıkırdağa, kemiğe ve kesme tahtasına karşı tekrarlanan darbelere dayanacak şekilde özellikle dayanıklı kenara sahiptir. Bu esneklik ve yumuşaklık, daha sert bir çelik ve daha kalın bir bıçak kullanılarak sağlanır çünkü daha sert bir çelik veya daha ince bir bıçak, sert kullanımda kırılabilir veya bükülebilir.

Kullanılırken et döveceği veya çekiç gibi sallanır. Bıçağın tasarımı, testere hareketiyle kesmek yerine düz bir şekilde ve verimli şekilde kesmek için momentuma dayanır. Momentum, kullanıcının baltayı ne kadar sert salladığına ve baltanın ne kadar ağır olduğuna bağlıdır. Bu nedenle, bir et satırının kenarının özellikle keskin olması gerekmez – aslında, bir satırda bıçak keskinliğinde bir kenar istenmeyen bir durumdur. Yaklaşık 25 derece körelmiş bir et satırı diğer bıçaklardan daha keskindir.[3]

Satırın sert metali ve kalın bıçağı aynı zamanda onu bıçağın kenarıyla ezmek için uygun bir alet haline getirir. Oysa sert ve ince dilimleme bıçakları bu tür darbelerin tekrarlanması halinde çatlayabilir.

Bazı satırların üst ön köşesinde duvara asmak için küçük bir delik bulunur. Kasaplar, bıçağın köreleceğini veya zarar göreceğini düşündükleri için onları düz bir şekilde bırakmaktan hoşlanmazlar.[4]

Kullanım

Satırlar genellikle ince veya yumuşak kemikleri ve sinirleri kesmek için kullanılır. Örneğin bir tavuğun veya kuşun ince kemiklerini kesmek veya kaburgaları ayırmak için kullanılabilir. Satırlar ayrıca sert sebzelerin ve ince bir dilimleme bıçağı kullanıldığında bıçağın parçalanma riski taşıdığı kabak gibi diğer yiyeceklerin hazırlanmasında da kullanılabilir.

Katı, kalın ve sert kemikleri kesmek için satırlar kullanılmaz. Bunun yerine manuel veya elektrikli bir kemik testeresi kullanılır.

Kültürel referanslar

Geleneksel Çin düşüncesinde satırlar belli bir sıklıkta görülür.

Farklı boyutlardaki Deba bocho bıçağı.

Zhuangzi'den bir satırın doğru kullanımıyla ilgili bir hikâye, öküz gövdelerini (karkaslarını) zahmetsizce ayıran ve asla baltasını bilemeye ihtiyaç duymadan bir kasaptan bahseder. Bunu nasıl yaptığı sorulduğunda; o, kemikleri kesmediğini, kemikler arasındaki boşlukları kullandığını söyledi.[5]

Konfüçyüs, soyluları taklit etmeye çalışan sıradan insanların amaçsızlığı üzerine idealini açıklarken, "Neden bir tavuğu kesmek için öküz satırı kullanalım?" demiştir.[6]

Doğu Asya

Çin satırı

Çinli şeflerin bıçağı, benzer dikdörtgen şeklinden dolayı sıklıkla yanlış bir şekilde "satır" olarak anılır. Bununla birlikte Çinli şef bıçakları, en olarak çok daha incedir ve daha çok genel amaçlı mutfak bıçakları olarak tasarlanmıştır. Çoğunlukla kemiksiz etleri dilimlemek, küp küp doğramak veya sebzeleri inceltmek, sarımsak ve soğanları veya zencefili yassılaştırmak için kullanılır. Aynı zamanda hazırlanan malzemeleri bir kaba taşımak için spatula görevi görür.[7]

Kasaplarda kullanım için ve kemikli et hazırlamak için Batı'dakine benzer şekilde kullanılan daha ağır bir Çin "satırı" vardır.

Japonya

Japon bıçak takımında kullanılan satır, öncelikle balığın kafasını kesmek gibi hafif görevleri olan deba bocho bıçağıdır.

Kaynakça

  1. ^ "What are Meat Cleavers Used for?" (İngilizce). 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021. 
  2. ^ de la Torre (5 Temmuz 2016). "The origins of the Acheulean: past and present perspectives on a major transition in human evolution". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 371 (1698). doi:10.1098/rstb.2015.0245. ISSN 0962-8436. PMC 4920301 $2. PMID 27298475. 
  3. ^ Eastern Asian kitchen knives have a grind of 15–18 degrees, while most Western kitchen knives have 20–22°
  4. ^ "Cleaver". CooksInfo (İngilizce). 16 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  5. ^ Zhuangzi, chapter 3
  6. ^ Erica Brindley (2009). ""Why Use an Ox-Cleaver to Carve a Chicken?" The Sociology of the Junzi Ideal in the Lunyu". Philosophy East and West. 59: 47-70. doi:10.1353/pew.0.0033. 
  7. ^ "Chinese Cleaver". CooksInfo (İngilizce). 16 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Seramik</span> ısı etkisiyle hazırlanan inorganik, metalik olmayan katı

Seramik iyonik veya kovalent bağlara sahip metal ve metal olmayan inorganik bileşik içeren katı bir malzemedir. Yaygın kullanım örnekleri çanak-çömlek, porselen ve tuğladır.

<span class="mw-page-title-main">Katana</span> kılıç türü

Katana, kavisli, tek ağızlı, iki elle tutulabilecek kadar uzun saplı bir Japon kılıcı. Japon samurayı tarafından kullanılan, geleneksel tek-yönlü, kıvrık kılıç çeşididir. Vakizaşi veya şoto ile ya da tanto ile eş olarak bilinen katana, buşi sınıfı savaşçılar olan bukeler tarafından kullanılırdı. İki silah beraber olduğunda büyük-küçük anlamına gelen dayişo olarak adlandırılır ve samurayların kişisel onur ve sosyal gücünü temsil ederdi. Uzun kılıç açık alanda yapılan dövüşlerde kullanılırken kısa kılıç yan silah olarak taşınır ve saplama amacıyla ya da yakın dövüşlerde ve seppuku için kullanılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Kaçamak (yemek)</span> Mısır unu ile yapılan bir tür yemek

Kaçamak ya da mamaliga, Balkan, Kafkas ve Türk mutfağında yer alan mısır unundan yapılan bir yemektir. Edirne, Çanakkale ve Denizli'de ünlüdür. Kırklareli, Manavlar tarafından yapılan kaçamak'a malay ve malak, Çerkesler tarafından yapılan kaçamak'a ṕaste (п1астэ), Abhazlar tarafından yapılan tuzsuz kaçamağa da abıst denir. Çerkes ve Abhazlar önceleri ak darı (fığo) unundan ṕaste ve abıst yaparken, giderek ak darının yerini mısır unu almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alet</span> bir hedefe ulaşmak için kullanılabilecek fiziksel madde

Alet, belirli bir işi yapmak için özel olarak üretilmiş, iş sürecinde kullanılan ancak tüketilmeyen nesnedir.

<span class="mw-page-title-main">Balta</span> İnsanoğlu tarafından odun kesmek, savaşlarda karşıdakine zarar vermek amaçlı kullanılan temel alet

Balta, insanoğlu tarafından on binlerce yıldır odunu kesmek, şekillendirmek ve parçalamak için; savaşlarda silah olarak veya seremonilerde gösterişli bir sembol olarak kullanılan bir alettir. Baltaların birçok formu vardır; ama çoğu temel olarak bir baş ve bir saptan oluşurlar.

<span class="mw-page-title-main">MDF</span> silindir baskı malzemeleri ile karışımı sağlanan ve üzerine pvc, tutkallı kağıt gibi malzemelerin katılabildiği çok amaçlı kullanımı olan bir maddedir.

MDF, sert veya yumuşak ahşap kalıntılarını parçalayıp ahşap life çevirdikten sonra, yüksek ısı ve basınç altında mum ve reçine tutkal ile oluşan levha şeklinde tasarlanmış ahşap üründür.

<span class="mw-page-title-main">Rāmen</span>

Rāmen , Uygur ve Çin kökenli olan ve çorba içinde sunulan eriştenin Japon mutfağı'ndaki adıdır. Genellikle çorbası, et suyu ile yapılır ve dilimlenmiş et, kurutulmuş deniz yosunu , kamaboko, yeşil soğan ve hatta mısır gibi üst malzemeleri ile servis edilir. Japonya'daki hemen hemen her yöre veya ada, Kyūşū'nun tonkotsu rāmeninden Hokkaidō'nun miso rāmenine kadar, kendi rāmen çeşidine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Eldiven</span>

Eldiven, dış etkilerden korumak ya da farklı amaçlar için ele giyilen kumaş, deri, kauçuk veya diğer malzemelerden üretilen el giysisi. Soğuktan korunmak ve hijyenik nedenler eldivenlerin kullanım amaçları arasında bulunmaktadır. Kış şartlarının ağır olduğu ülkelerde özel derilerden yapılan bu tür giysiler çokça tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan mutfağı</span> İtalyan Mutfağı

İtalyan mutfağı, kökeni MÖ 4. yüzyıla kadar uzanan, toplumsal ve siyasi değişimlerle yüzyıllar içerisinde gelişmiş, dünyanın her tarafında bilinip, sevilen, çok zengin bir mutfaktır. İtalyan mutfağında Etrüsk, Antik Yunan, Antik Roma, Bizans, Yahudi ve Arap mutfaklarının etkisi çok belirgindir. Yeni Dünyanın keşfiyle, bugünkü İtalyan mutfağının temeli olarak bilinen fakat aslında 18. yüzyıla kadar halk kitlelerine ulaştırılamamış patates, domates, dolmalık biber ve mısır gibi gıda ürünlerinin Avrupa'ya getirilmesiyle mutfakta önemli değişimler görüldü. İtalyan mutfağının özelliği bölgesel çeşitliliğinin fazla olması, ve çok farklı lezzetleri barındırmasından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Lakerda</span> palamut veya torikten yapılan tuzlanmış balık mezesi

Lakerda uzun süreli saklanmak üzere özel şekilde hazırlanmış balık etidir. Esasen torik, günümüzde torik az bulunduğu için palamut balıklarının temizlenmiş takoz etleri serin, tuzlu, baskılı, defne yapraklı istiflenmiş şekilde haftalarca dinlendirilerek üretilir. tuzu durulanıp, soğan, karabiber, zeytinyağı ve limonla salata gibi servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mikrotom</span>

Mikrotom, alınan doku örneklerinin son derece ince bir şekilde kesilerek incelenmesine imkân tanıyan kesme aracı. Mikrotom, mikroskopta incelenecek materyallerin görünür ışık altında veya elektron ışınımı altında histopatolojik olarak incelenebilmesi için hazırlık aşamasında kullanılan önemli bir araçtır.

<span class="mw-page-title-main">Çakı</span>

Çakı, ikiye katlanarak kesici ağzı sapı içine saklanan, böylece hem sapının kın vazifesi görmesi, hem de boyunun yarılanarak küçülmesi sayesinde daha cepte taşımaya uygun hale gelen küçük boyutlardaki bıçakların genel adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Oklava</span> hamur açmada kullanılan ahşap çubuk

Oklava, düzgün ve kaygan, silindir şeklinde genellikle sert bir tahtadan, bazen de metal, cam ya da porselenden, düzgün yassı bir yüzey üzerindeki hamuru üstünde yuvarlanıp ezerek ince bir tabaka haline getirmeye yarayan mutfak aletidir. Merdane de denir.

<span class="mw-page-title-main">Bileğileme</span> kesici aleti keskinleştirme işi

Bileğileme veya Bileme kesici aletlerin

<i>Huarache</i> (yemek)

Huarache, Meksika mutfağına ait bir yemektir. Yassılaştırılmış ve ovalimsi bir şekil verilmiş, içerisinde ise pişmiş fasulye ezmesi bulunan bir parça mısır hamurunun üst yüzeyine delikler açılarak kızartılması ile hazırlanmaktadır. Pişmiş hamurun üzerine ise doğranmış nopal, marul, soğan, patates, kişniş gibi malzemelerin yanı sıra farklı hayvanların etleri, yumurta, queso fresco ve salsa gibi farklılık gösteren malzemeler eklenerek tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Kore yemekleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kore mutfağından yemeklerin listesi aşağıda sıralanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mandolin rendesi</span>

Mandolin, julien dilimleme ve kesilmesi için kullanılan bir mutfak gerecidir; uygun aparatlarla kırışık kesimler yapabilir.

<span class="mw-page-title-main">Mezzaluna</span>

Bir mezzaluna her iki ucunda birer sap bulunan bir veya daha fazla kavisli bıçaktan oluşan, ileri geri sallanan ve her harekette aşağıdaki malzemeleri doğrayan bir bıçaktır. Genellikle tek bıçaklıdırlar, ancak bazen iki veya üç bıçakla görülürler.

Testere; sert dişli kenarlı sert bir bıçak, tel veya zincirden oluşan bir alettir. Bazen metal veya taş kesimi için kullanılsa da, çoğu zaman ahşap olan malzemeleri kesmek için kullanılır. Kesim, dişli kenarı malzemeye yerleştirerek ve ileri geri veya sürekli ileri hareket ettirerek yapılır. Bu kuvvet elle uygulanabilir veya buhar, su, elektrik veya başka bir güç kaynağı ile yapılabilir. Aşındırıcı testere, metal veya seramiği kesmek için tasarlanmış güçlü dairesel bir bıçağa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Mutfak bıçağı</span>

Mutfak bıçağı, yiyecek hazırlamada kullanılmak üzere tasarlanmış herhangi bir bıçaktır. Bu işin çoğu birkaç genel amaçlı bıçakla gerçekleştirilebilirken, özellikle büyük bir şef bıçağı, sert bir satır, küçük bir soyma bıçağı ve bir çeşit tırtıklı bıçak, belirli görevler için tasarlanmış birçok özel bıçak da bulunmaktadır. Mutfak bıçakları birkaç farklı malzemeden yapılabilir.