İçeriğe atla

Sasık Gölü

Koordinatlar: 45°38′37″K 29°39′27″D / 45.64361°K 29.65750°D / 45.64361; 29.65750
Sasık Gölü
Harita
Havza
KonumKaradeniz
Wikimedia Commons

Sasık veya Kunduk (UkraynacaСасик, Кундук, RumenceLimanul Sasic, Conduc), güney Ukrayna'daki Tuna Deltası yakınında yer alan bir lagün veya limandır. Göçmen, üreyen ve tüy döken kuşlar için önemli olan ve Ramsar listesinde yer alan sulak bir alandır. Yaklaşık 25.000 çift sulak alan kuşu yuvalarını bu alanda yapar ve kuşların mevsimsel nüfusları 100.000 bireye kadar ulaşabilir.[2]

Lagünün alanı 215 km2'dir ve derinliği 3,3 metreye kadar ulaşır. 1978 yılına kadar lagün iki kısma ayrılmıştı: Cogalnic ve Sarata nehirleri de dahil olmak üzere kuzey acı su alanı ve bir güney deniz alanı. Lagün denizden 0,5 kilometre uzunluğunda bir kum tepesi ile ayrılmıştır.

Baraj ve tuzluluğun azalması

1978'de kum üzerine beton bir baraj inşa edildi ve lagün, taze sel sularının aktığı bir kanalla Tuna Nehri'ne bağlandı. Bu, göldeki tuzluluğu olumsuz yönde değiştirdi ve bununla birlikte rekreasyon ve ticari balıkçılık faaliyetlerinden kaynaklanan etkinlikler, yaban kuşlarının yaşam alanını etkiledi.[2]

Bu Sovyet baraj projesinin amacı, lagünü sulama için kullanılacak bir tatlı su gölüne dönüştürmekti. Bununla birlikte, bu başarısız oldu ve Sasık'tan su kullanımı, yaklaşık 30.000 hektar alanın tuzlanmasıyla sonuçlandı, bu da mahsuller üzerinde zararlı etki ve yeraltı suyu ve kuyuların mineralizasyonu ile sonuçlandı.[3] Proje ekolojik, sosyal ve ekonomik felaketle sonuçlandı.[4]

2007 raporunda, lagünün böcek ilaçları ve ağır metaller de dahil olmak üzere kirlilik nedeniyle yüzme için çok tehlikeli hale geldiği belirtildi. Su hoş olmayan bir koku ile yeşilimsi renk ile kaplandı.[4][5] Birçok kişi barajı yıkmayı ve lagünü denize yeniden bağlamayı desteklemektedir.[4][5]

Notlar ve kaynaklar

  1. ^ "Sasyk Lake". Ramsar Sites Information Service. 27 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2018. 
  2. ^ a b "Information Sheet on Ramsar Wetlands: Sasyk Lake"[]
  3. ^ Anna Onisimova (21 Ocak 2016). "Women Transform the Mainstream" (PDF). MAMA-86. s. 38. 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017. 
  4. ^ a b c Chantal van den Bossche (14 Ağustos 2008). "Give Sasyk back to the sea!". WECF International. 18 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2017. 
  5. ^ a b Anna Samwel, WECF (22 Ağustos 2007). "Tatarbunary, Odessa Oblast, Ukraine – Partner visit to Mama-86 and Vozrozhdeniye in the frame of the Empowerment & Local Action/MFS Program" (PDF). 10 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Lagün</span>

Lagün, Kıyı set gölü veya deniz kulağı dalgalar tarafından oluşturulan kıyı birikim şekillerindendir. Oluşumunda, kıyı akıntılarının da etkisi vardır. Kıyılardaki koyların ve girintilerin ağız kısımlarının dalga biriktirmesiyle oluşan kıyı kordonları ile kapanması sonucunda meydana gelirler. Lagünler genellikle kıyı lagünleri ve atol lagünleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Karışık kum ve çakıl kıyılarında oluşur. Kıyı lagünleri olarak sınıflandırılan su kütleleri ile haliç olarak sınıflandırılmış su kütleleri arasında bir çakışma vardır. Lagünler dünyanın birçok yerinde ortak kıyı özellikleridir.

<span class="mw-page-title-main">Burdur Gölü</span> Türkiyede yer alan bir tektonik göl

Burdur Gölü, Göller Bölgesi göllerinden Burdur ve Isparta illeri arasında yer alan bir tektonik göldür. Göl büyüklüğü açısından Türkiye'de yedinci sıraya sahiptir. Burdur şehir merkezine çok yakındır. Ortalama göl alanı 153 km², rakımı ise 842,87 metredir. Güneybatısına doğru Burdur'un diğer göllerinden Salda Gölü ile Yarışlı Gölü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kara Boğaz Göl</span>

Kara Boğaz Göl Türkmenistan'ın kuzeybatısında ve Hazar Denizi'nin doğusunda yer alan 18.000 km^2 yüzölçümüne sahip sığ bir lagün ve körfezdir. Dünya üzerindeki en tuzlu su kütlelerinden biridir. Gölün su yüzeyi, Hazar Denizi'nden birkaç metreden birkaç santimetreye kadar değişen seviyelerde daha alçaktır ve bu nedenle Hazar Denizi'nden bu göle sürekli su akışı olmuştur. Tuzluluk oranı yapılan ölçümlere göre 270-300 g/l seviyelerindedir ve doğal olarak göl bünyesinde çeşitli evaporitler oluşmaktadır. Bu tuz kayaçları 1920'lerden bu yana ticari amaçlarla kullanılmaktadır. 1980 yılında Hazar Denizi'nin su seviyesinin düşümünü azaltmak adına bu lagün üzerine baraj kurulmuştur, zira 1977 yılındaki su seviyesi Hazar Denizi'nin son 400 yıllık tarihindeki en düşük su seviyesi olmuştu. Bu insan müdahalesine yanıt olarak, lagün 1983 Kasım'ında tamamen kurumuştur. 1992'de baraj yıkıldı ve yılda 1.7 metrelik bir su miktarıyla lagün yeniden suyla dolduruldu. Lagünün su seviyesi yıllık ve mevsimlik olarak Hazar Denizi'ne benzeyen değişim, dalgalanma gösterir. Lagünün çevresi sert bir karasal iklim etkisiyle yarı çöl özelliği gösterir. Lagünün hidrojeolojik ve hidrokimyasal rejimi Hazar Denizi'nden akan sularla belirlenir ve bu suyun akış miktarıyla lagünün suyunun özellikleri kontrol edilir.

<span class="mw-page-title-main">Seyfe Gölü</span>

Seyfe Gölü, Kırşehir'in 35 kilometre doğusunda bulunan sığ, 15 km² alana sahip tektonik göl. Denizden 1080 metre yükseklikte olan gölün bulunduğu Seyfe Ovası'nın tamamı 152.200 hektardır. Bunun 1550 hektarı göl, 9700 hektarı geçici bataklık, geriye kalanı ise tarım alanıdır. Gölün derinliği, içeriye doğru 200 metre ilerledikçe 4-5 metreyi bulmaktadır. En derin yeri 10-12 metre arasındadır. Uzunluğu 10 km, genişliği 5 km, çevresi 26 km'dir.

<span class="mw-page-title-main">Işıklı Gölü</span>

Işıklı Gölü ya da Çivril Gölü, Denizli ili Çivril Ovası üzerinde yer alan bir tatlı su gölüdür. Büyük Menderes ırmağı Işıklı Gölü'nden çıkar. Göl yazın karasal tarımda sulama amacıyla kullanılması nedeniyle derinliğinde 3 metreye varan yıllık varyasyon göstermektedir. Göl, aynı zamanda bir düzenleyici (regulateur)’dir. Işıklı gölünün geleğeni de gideğeni de vardır. Aslında doğal bir göl olmasına karşın su seviyesinin yükseldiği dönemlerde etrafında yer alan yerleşim yerlerinin ve tarım alanlarının su baskınlarından korunması için DSİ tarafından etrafına bent yapılması suretiyle bir baraj gölüne dönüşmüştür. Gölün güneybatısında yapılmış bir düzenekle, sular Büyük Menderes’e aktarılır ve ekeneklerin sulanmasında kullanılır. Son yıllarda makrofitlerin aşırı çoğalmasıyla bir otlanma problemi yaşanmaktadır. Günümüzde göl sulama, balıkçılık ve balık çiftlikleri amaçları ile değerlendirilmektedir. Göl, kerevit vebasının 1984 sonbaharında Türkiye'de görüldüğü ilk yerdir.

Göksu Deltası veya Silifke Ovası, Göksu Nehri'nin, Mersin ili, Silifke ilçe sınırlarında Akdeniz'e döküldüğü alanda oluşturduğu deltadır. Türkiye için, Çukurova'dan sonra Akdeniz kıyısındaki ikinci büyük deltadır. 1994'te Ramsar alanı ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Sultansazlığı Millî Parkı</span> Türkiyede bir ulusal park

Sultan sazlığı, İç Anadolu Bölgesinde Kayseri il sınırları içerisinde Develi, Yahyalı ve Yeşilhisar ilçelerinin oluşturduğu üçgen içerisinde bulunmaktadır.

Yumurtalık Lagünü, Türkiye'nin Adana ilinin Yumurtalık ilçesinde yer alan bir lagündür. 21 Temmuz 2005'te Ramsar alanı olarak belirlenen lagün, 16 Aralık 2008'de millî park ilan edildi. Öncesinde tabiatı koruma alanı olarak sınıflandırılan Yumurtalık Lagünü 2008 yılında millî park yapılmış, Danıştay bu değişikliği iptal etse de 2016 yılında tamamlanan mahkeme süreciyle lagünün statüsü millî park olarak kesinlik kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Akyatan Gölü</span> Çukurova delta ovasındaki Türkiyenin en büyük lagün gölü

Akyatan Gölü, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin oluşturduğu Çukurova delta ovasında yer alan Türkiye'nin en büyük lagün gölüdür. Delta alanlarının deniz kıyısına yakın alanlarda göller, bataklıklar ve lagünler oluşur. Göl Adana ilinin Karataş ilçesi sınırlarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kuyucuk Gölü</span>

Kuyucuk Gölü, Kars ili Arpaçay ilçesi sınırlarında Türkiye'nin 13. Ramsar alanı olan kuş cenneti.

Kızılırmak Deltası, diğer adıyla Bafra Ovası, Kızılırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü yerde, taşıdığı alüvyonlarla oluşturduğu, delta ovası ve sulak alanlar kompleksidir. Samsun ilinde Ondokuzmayıs, Bafra ve Alaçam ilçeleri sınırlarındadır. 56.000 hektarlık alanıyla Türkiye'nin en büyük deltalarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Kurutulmuş arazi</span>

Kurutulmuş arazi, deniz, göl veya bataklık gibi sulak alanlardan suyun uzaklaştırılması ile elde edilen topraklardır. Denizden kurutma yöntemi ile arazi kazanan en önemli ülke Hollanda'dır. Polder adı verilen topraklar denizden elde edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tengiz</span>

Tengiz Gölü veya Deniz Gölü kuzey Kazakistan'ın orta kesiminde yer alan tuzlu bir göldür. Tengiz veya teñiz Türk dillerinde "deniz" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Paradeniz</span>

Paradeniz, Göksu Deltası'nda, Mersin ili sınırlarında bulunan lagün gölüdür. Deltada bulunan dört gölden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mana Havuzları Millî Parkı</span>

Mana Havuzları Milli Parkı Kuzey Zimbabve'deki 219.600 hektarlık bir yaban hayatı koruma alanı ve ulusal parktır. Zimbabve'nin Zambezi Nehri'nin alçaklarında bir bölge olup, her yağışlı mevsimden sonra sel sularının geniş bir göl alanına dönüştüğü bir bölgedir. Sular geri şekilde göller kurur ve Afrika'daki su arayan hayvanların en önemli toplanma arazilerden biri haline gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Butrint Millî Parkı</span> Milli Park

Butrint Ulusal Parkı güney Arnavutluk'da bir millî parktır. Park 9,424 hektar (0,09424 km2) bir alan kapsıyor. 9,424 hektar (0,09424 km2) tatlı su gölleri, sulak alanlar, tuz bataklıkları, açık ovalar, sazlıklar ve adaların bulunduğu bir arazi. Parkda 1.200'den fazla hayvan ve bitki türü bulunuyor. Koruma altında olan alan butari gölü ve lagünü, Vivari'nin doğal kanalı, Ksamil adaları ve bir arkeolojik site içerir.

<span class="mw-page-title-main">Manıç-Gudilo Gölü</span>

Manıç-Gudilo Gölü Kalmukya, Rusya'da büyük bir yapay tuzlu su gölüdür. Gölün bir kısmı da Rostov Oblastı ve Stavropol Krayı'nda bulunmaktadır. Yaklaşık 344 km²'lik bir alana ve ortalama olarak 0,6 m derinliğe sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Poda Koruma Alanı</span>

Poda Doğa Koruma Alanı, 1989 yılında Bulgaristan Su ve Çevre Bakanlığı tarafından ilan edilen bir doğa koruma alanıdır. Bulgaristan'da tamamen bir sivil toplum kuruluşu olan Bulgaristan Kuşları Koruma Derneği (BSPB) tarafından yönetilen ve sürdürülen ilk korunan alandır. BSPB, Bakanlar Kurulu Yönetim Planı tarafından kabul edilen faaliyetleri hazırlar ve uygular, ancak fonunu tamamen giriş ücretleri, satılan hediyelik eşyalar ve bağışlardan alır. Bu düzenleme ile doğanın korunması, çevre eğitimi ve eko-turizm için sürdürülebilir bir model olmayı hedeflemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bundala Millî Parkı</span>

Bundala Milli Parkı, Sri Lanka'daki göçmen su kuşları için uluslararası öneme sahip bir kışlama alanıdır. Bundala, 197 kuş türüne ev sahipliği yapmaktadır, bu kuşlar içinde en dikkat çekici olanlar büyük sürüler halinde göç eden büyük flamingolardır. Bundala, 1969 yılında bir vahşi yaşam sığınağı olarak belirlendi ve 4 Ocak 1993'te bir millî park olarak yeniden tanımlandı. 1991'de Bundala, Sri Lanka'da Ramsar alanı olarak ilan edilen ilk sulak alan oldu. 2005 yılında millî park, UNESCO tarafından biyosfer rezervi olarak belirlendi ve Sri Lanka'daki dördüncü biyosfer rezervi oldu. Millî park Colombo'nun 245 kilometre (152 mi) güneydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aşağı Turgay ve Irgız Gölleri</span> Kazakistanda bir  koruma alanı

Aşağı Turgay ve Irgız Gölleri Kazakistan'da Turgay Depresyonu'nda yer alan bir Koruma alanı'dır. Aktöbe eyaletinin Irgız ilçesinde bulunmaktadır.