Ada, çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçasına verilen addır. Yeryüzündeki adaların bütünü on milyon kilometrekarelik bir yer kaplar. Adalar, tek tek olabileceği gibi, gruplar halinde de olabilir. Bu şekildeki adalara “takımada” adı verilir. Yarımada ise suyla çevrili, ancak bir tarafından ana kara parçasına bağlı bulunan coğrafi şekildir. Yer bilimi açısından adalar, kıtasal adalar ve okyanus adaları olmak üzere temelde ikiye ayrılır. Yüzen adalar ise yeni bir yer bilimi konusudur.
Akdeniz, Atlas Okyanusu'na bağlı, kuzeyinde Avrupa, güneyinde Afrika, doğusunda Asya kıtaları bulunan deniz. 2,5 milyon km² civarında alanı kaplayan deniz, Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusu'ndan, Çanakkale Boğazı ile Marmara Denizi'nden ve Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz'den ayrılır. Akdeniz'in tuzluluk oranı ‰ 38 olup tuz oranı fazla olan denizler grubunda değerlendirilir.
Havza, bir nehir ya da göl havzası, nehrin kaynağı ile sonlandığı yer arasında kalan, nehre su veren tüm alanı kapsamaktadır. Akarsuyun ana kolu ve yan kolları ile birlikte sularını topladığı ve drene ettiği bu alana akaçlama havzası da denilir.
Hint Okyanusu, kuzeyde Asya, batıda Afrika ve Arabistan Yarımadası, doğuda Malay Yarımadası, Sunda Adaları ve Okyanusya tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük okyanusudur. Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan Avustralya'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır. Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000 km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000 km³ olduğu tahmin edilmektedir.
Arktika, Kuzey Kutup Dairesi’nin üstünde kalan bölge olarak tanımlanır.
Buzdağı; büyük bir su kütlesinde serbest yüzen, tatlı sudan müteşekkil, büyük buz kütlesi. Buzdağlarına Kuzey ve Güney Kutbu çevresindeki denizlerde ve Arktik bölgelerdeki buzul göllerinde ve haliçlerinde (fiyord) rastlanır.
Bermuda, tam adıyla Bermuda Adaları, Atlas Okyanusu'nda, ABD'nin doğu ve Karayipler'in kuzey açıklarında bir takımadadır. Birleşik Krallık'ın denizaşırı topraklarından biridir. Ana ada olan Bermuda adası dâhil yedi ana ada ile 150 küçük ada ve kayalıktan oluşur.
Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.
Deniz, bir okyanus ile bağı olan ve büyük bir alanı kaplayan ve genellikle tuzlu olan su kütlesi. Terim genellikle okyanus terimi yerine de kullanılır.
Okyanus, bir gezegenin hidrosferinin çoğunu oluşturan bir su kütlesidir. Dünya üzerinde bir okyanus, Dünya Okyanusunun ana geleneksel bölümlerinden biridir. Bunlar, bölgeye göre azalan sırada, Pasifik, Atlantik, Hint, Güney (Antarktika) ve Kuzey Kutbu Okyanuslarıdır. Spesifikasyon olmadan kullanılan "okyanus" veya "deniz" ifadeleri, Dünya yüzeyinin çoğunu kapsayan birbirine bağlı tuzlu su kütlesini ifade eder. Genel bir terim olarak, "okyanus" çoğunlukla Amerikan İngilizcesinde "deniz" ile değiştirilebilir; ancak İngiliz İngilizcesinde değil. Açıkça söylemek gerekirse, deniz kısmen veya tamamen karayla çevrili bir su kütlesidir.
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı, (TÜDAV) bir gurup bilim insanı, denizci ve doğasever tarafından Türk deniz ve iç sularıyla ilgili bilimsel araştırma, yayın, eğitim, koruma alanları ve bilgi bankası gibi konular hakkında çalışmak üzere 1997 yılında kurulmuş, ulusal ve uluslararası ölçekte faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşudur.
Kuzey yarımküre, Dünya'yı ekvator hizasından bölen hayalî bir düzlemin üstünde (kuzeyde) kalan yarısıdır. 0° paraleli ile 90° kuzey paraleli arasında yer alır. Güneyde kalan kısma ise güney yarımküre denir. Dünya'nın kuzey yarımküresi, birçok ülkeyi ve dünya nüfusunun yaklaşık %90'ını kapsamaktadır.
Bermuda Şeytan Üçgeni, Atlantik Okyanusunda, geçmişte çok sayıda uçak ve geminin kaybolduğu iddia edilen şehir efsanesi olan bölge. Eskiden manyetik olduğu sanılan fakat günümüzde okyanus akıntılarının etkisiyle oluşan bir doğal gaz kaynağına ev sahipliği yaptığı düşünülen bir alandır.
Oyuncak ördek olayı, özel bir şirket tarafından Hong Kong'dan sipariş edilen plastik oyuncak ördek benzeri banyo oyuncaklarını içeren bir konteynerin Büyük Okyanusa düşmesi sonucu meydana gelen olaydır. Konteynerdeki 28 bin oyuncak okyanus akıntılarını gösterecek şekilde dağılmış ve bilimsel bir araştırma için önemli bir fırsat sunmuştur. Okyanus bilimcisi Curtis Ebbesmeyer, 1992 yılında yaşanan olaydan sonra okyanusa saçılan oyuncakları izleyerek önemli bilimsel çıkarımlarda bulunmuştur.
Deniz kirliliği, kimyasal, endüstiyel, tarımsal ve evsel atıkların denizlere dökülmesi veya karışması ile yeryüzündeki su birikintilerinde oluşan çevre kirliliği türüdür.
Termohalin döngü, yüzey ısısı ve tatlısu akıntıları tarafından oluşturulan küresel yoğunluk grandyanları tarafından yönlendirilen büyük ölçekli okyanus sirkülasyonunun bir parçasıdır. Rüzgâr sürümlü yüzey akıntıları, yol boyunca soğuyarak yüksek enlemlerden ekvatoral Atlas Okyanusu'ndan kutup yönünde ilerlemektedir. Bu yoğun su okyanus havzalarına akar. Güney Okyanusunda yeryüzünün büyük kısmına yerleşmişken, Kuzey Pasifik'te en yaşlı sular yükselmiştir. Bu nedenle, okyanus havzaları arasında geniş çaplı karıştırma gerçekleşir; bu karıştırmalar, aralarındaki farklılıkları azaltır ve Dünya okyanuslarını küresel bir sistem haline getirir. Su kütleleri hem enerjiyi hem de maddelerin dünyaya taşınmasını sağlar. Dolayısıyla, dolaşım hali Dünya'nın iklimi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
Kuzey Atlantik Akıntısı ve Kuzey Atlantik Deniz Hareketi olarak da bilinen Kuzey Atlantik Akıntısı (NAC), Atlantik Okyanusu içinde Gulf Stream'i kuzeydoğuya doğru uzatan güçlü bir sıcak batı sınır akıntısıdır. Grand Banks'ten başlayarak İrlanda'ya kadar uzanır ve burada iki kola ayrılmaktadır. Güneye yönelen akıntı Kanarya Akıntısı olarak bilinir. Kuzeye yönelen akıntı ise Faroe Adaları ve İzlanda arasında Irminger ve Norveç akıntılarına ayrılmaktadır. Bu akıntılar Avrupa'nın iklimi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
Norveç Akıntısı, Barents Denizi açıklarında 50 ila 100 metre derinlikte Norveç'in Atlantik kıyısında kuzeydoğuya doğru akan bir akıntıdır. Sularının büyük çoğunluğunun Norveç'teki fiyort ve nehirlerden geldiğinden Kuzey Atlantik Akıntısı'ndan farklı olarak daha soğuktur ve az miktarda tuz içermektedir. Bununla birlikte, Arktik Okyanusu'ndan daha sıcak ve daha tuzludur. Norveç Akıntısı'ndaki kış sıcaklıkları genellikle 2 ila 5 °C arasında olup Atlantik suyunun sıcaklığı 6 °C'yi aşmaktadır.
Kuroshio Akıntısı veya Kara Akıntı ve Japonya Akıntısı , Kuzey Büyük Okyanus'un batı tarafında kuzeyden akan, sıcak bir okyanus akıntısıdır. Kuzey Atlantik'teki Körfez Akıntısı gibi güçlü bir batı sınır akıntısıdır ve Kuzey Pasifik Subtropikal Döngü'nün batı kolunu oluşturur.
Ekvator Karşı Akıntısı, 100-150 metre (330-490 ft) derinliğe kadar uzanan, doğuya doğru akan, rüzgarla çalışan bir akıntıdır. Atlantik, Hint ve Pasifik Okyanuslarında. Daha çok Kuzey Ekvator Akıntısı (NECC) olarak adlandırılan bu akıntı, Atlantik, Hint Okyanusu ve Pasifik havzalarında, Kuzey Ekvator Akıntısı (NEC) ile Güney Ekvator Akıntısı (sn). NECC, yaklaşık 200 metre (660 ft) ) derinliklerde ekvator boyunca doğuya doğru akan Ekvator Alt Akımı (EUC) ile karıştırılmamalıdır. batı Pasifik'te 100 metre (330 ft) doğu Pasifik'te.
