İçeriğe atla

Saraçhane

Saraçhane
Atatürk Bulvarı üzerinde bulunan Bozdoğan Kemeri
Fatih
Fatih
ÜlkeTürkiye Türkiye
BölgeMarmara
İlİstanbul
İlçeFatih
Zaman dilimiUTC+03.00 (UDAS)
Alan kodu(+90) 212
Plaka kodu34
Saraçhane'de bulunan İstanbul Belediye Sarayı

Saraçhane veya Saraçhanebaşı, İstanbul'un tarihi ilçesi Fatih'te, merkezi Atatürk Bulvarı ile Şehzadebaşı Caddesi'nin kesiştiği nokta olan; Bozdoğan Kemeri'nin çevresinde ve kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda Zeyrek ve Aksaray, doğu-batı doğrultusunda ise Şehzadebaşı ile Kıztaşı arasında kalan semt.

Saraçhane'de Roma ve Erken Bizans döneminde inşa edilmiş en önemli yapı, bazı kaynaklara göre Hadrianus (117-138), başka kaynaklara göre ise Valens döneminde (364-378) yapılmış olan Bozdoğan Kemeri'dir. Saraçhane'nin asıl gelişimi Osmanlı döneminde olmuştur. II. Mehmed İstanbul'un fethinden sonra, bugün onun adıyla anılan semtte kendi külliyesini inşa ettirmiş ve 1475'te İstanbul Saraçhanesi'ni kurdurmuştur. Fatih Sultan Mehmet'in vakfiyesinden saraçhane'nin 110 bab dükkân olarak kurulduğunu biliyoruz.

Büyük yangınlar ve imar hareketleri Saraçhane semtinin fiziki ve sosyal yapısında önemli değişiklikler yaratmış, semt bir esnaf bölgesi özelliğini kaybederek kentin önemli bir kavşak noktası haline gelmiştir.

1941'de açılan Atatürk Bulvarı, günümüzde yoğun bir motorlu araç trafiğini kaldırmakta ve iki yanını apartmanlar kaplamaktadır. Atatürk Bulvarı'nın açılması, hem birçok tarihî eserin ortadan kalkmasına neden olmuş, hem de Saraçhane semtinin tam ortasında kesişen bu iki arterle semtin bütünlüğü bozmuştur. Atatürk Bulvarı ile Şehzadebaşı Caddesi'nin kesiştiği noktada trafik sıkışıklığı meydana geldiğinden Belediye Başkanı Haşim İşcan döneminde (1963-1968) Atatürk Bulvarı'nın kotu düşürülerek burada, 1964'te bir trafik altgeçidi oluşturulmuştur. Atatürk Bulvarı'nın Şehzadebaşı tarafında kalan kesiminde de İstanbul Belediye Sarayı (1953) bulunur.

Günümüzde Saraçhane, Atatürk Bulvarı Şehzadebaşı Caddesi ana arterlerinin kesiştiği bir trafik noktası özelliği kazanmıştır.

Saraçhane mevkiindeki yıkılmış yapılar arasında Muhtesib Karagöz Mescidi bulunmaktadır.[1]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Saraçhane ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

Kaynakça

  1. ^ Ayverdi, Ekrem Hakkı (1973). Osmanlı Mi‘mârîsi Fâtih Devri Mi‘mârîsi (855-886 (1451-1481) III. İstanbul: Baha Matbaası. s. 466. 

Konuyla ilgili yayınlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Beşiktaş</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beşiktaş, İstanbul ilinin bir ilçesidir. Adını İstanbul'un en eski semtlerinden biri olan Beşiktaş semtinden alır. 8,4 km uzunluğunda sahili olduğu İstanbul Boğazı'nın Rumeli yakasında yer alan ilçe batıda Şişli ve Kâğıthane, güneybatıda Beyoğlu, kuzeyde Sarıyer ilçeleriyle komşudur. Yüzölçümü 18 km², nüfusu ise 2019 ADNKS verilerine göre 182.649'dur.

<span class="mw-page-title-main">Eminönü</span> Fatih sınırları içerisinde bir semt

Eminönü, İstanbul'un bir semtidir. İstanbul'un Tarihî yarımada olarak bilinen kısımda, Haliç'in batısında yer alır. 7 Mart 2008 tarihine kadar ilçe belediyesi olan Eminönü bu tarihte lağvedilerek kanunla Fatih ilçesine bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karagümrük</span> Fatih, İstanbul, Türkiyede mahalle

Karagümrük İstanbul ili Fatih ilçesine bağlı tarihi bir mahalledir.

Yıldız, İstanbul, Beşiktaş'ın bir mahallesidir.

İstanbul Yolu, Ankara'nın en büyük çıkış arterlerinden biridir. İstanbul istikametinde yaklaşık 35 km uzanan yolun etrafı sanayii bölgeleri ve mesken alanları ile doludur. Günün her saatinde trafik yoğunluğu olan yol İstanbul devlet yoluna ve otoyola bağlanır. Ayrıca Ankara içinde Yenimahalle, Batıkent, OSTİM, Etimesgut, Ayaş, Sincan, Eryaman, Güzelkent, Fatih, Elvankent, Törekent ve diğer semtlerin de Ankara ile bağlantısını sağlar. Atatürk Orman Çiftliği, Ankapark(wonderland), Göksu Parkı bu yol üzerindeki önemli görülmeye değer yerlerdendir.

<span class="mw-page-title-main">Bozdoğan Kemeri</span>

Bozdoğan Kemeri ya da başka adı ile Valens Su kemeri, Romalılar tarafından İstanbul'da yaptırılan su kemeri. Roma imparatoru Valens tarafından 4. yüzyılın sonlarında tamamlandı. Farklı dönemlerde Osmanlı Sultanları tarafından restore ettirilen su kemeri, şehrin önemli tarihî eserlerinden birisidir. Orta Çağ'da, kentin su ihtiyacını karşılayan su kemerlerinin en önemlilerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Vatan Caddesi</span> İstanbulun Fatih ilçesinde cadde

Vatan Caddesi, ya da resmî adıyla Adnan Menderes Bulvarı, İstanbul, Fatih İlçesi'nde, Aksaray Meydanı'nda, Valide Sultan Camii ile Topkapı surları arasında, eski Bayrampaşa Deresi vadisi boyunca kuzeybatı-güneydoğu yönünde doğrusal olarak uzanan cadde. Vatan Caddesi olarak bilinen yolun günümüzdeki adı Adnan Menderes Bulvarı'dır. Yaklaşık 2.5 km uzunluğunda olan Adnan Menderes Bulvarı 1956-1957'de, dönemin başbakanı Adnan Menderes'in İstanbul'da giriştiği bir dizi imar operasyonu sonucunda Vatan Caddesi adıyla açılmış ve hizmete girmiştir. Caddede resmi bayram ve İstanbul'un Kurtuluşu günlerinde vali, belediye başkanı ve diğer resmi erkanın katılımıyla geçit töreni düzenlenmektedir. Caddenin batı tarafında Adnan Menderes Anıt Mezarı bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Zincirlikuyu</span>

Zincirlikuyu İstanbul'da Şişli ilçesinin Beşiktaş ilçesi ile olan sınırında, Esentepe ile Levent arasında kalan, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü bağlantı yolu, Büyükdere Caddesi ve Barbaros Bulvarı'nın kesiştiği bölgede yer alan semt. Büyükdere Caddesi ile Barbaros Bulvarı'nın kesişme noktası Zincirlikuyu Kavşağı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Gedikpaşa</span>

Gedikpaşa, İstanbul, Fatih İlçesi'nde, Emin Sinan, Küçük Ayasofya, Kadırga, Şahsuvar, Muhsine Hatun, Nişanca, Mimar Kemalettin ve Beyazıt mahalleleri ile çevrili olup, Mimar Hayrettin Mahallesi sınırları içinde kalan semt.

<span class="mw-page-title-main">Tepebaşı, Beyoğlu</span>

Tepebaşı, Beyoğlu'nda, İstiklal Caddesi'ne paralel giden Meşrutiyet Caddesi ile Tarlabaşı Bulvarı'nın devamı olan Refik Saydam Caddesi arasında kalan semt.

<span class="mw-page-title-main">Ordu Caddesi</span>

Ordu Caddesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan bir yoldur. Tarihî yarımadadaki anayollardan biridir. Aksaray semtinde Millet ve Vatan caddelerinin kesiştiği noktadan başlayarak Beyazıt Meydanı'nda sonlanır. İstanbul'un en önemli tramvay hatlarından T1 hattı Millet Caddesi'nden sonra Ordu Caddesi'ne girer. Tramvay hattının Aksaray, Laleli ve Beyazıt durakları bu cadde üzerindedir. Tarihî yarımadayı doğu-batı doğrultusunda aşan caddenin kuzeyinde İskenderpaşa, Kemalpaşa ve Balabanağa mahalleleri; güneyinde ise Aksaray, Mesihpaşa ve Mimar Kemalettin mahalleleri vardır. Caddenin orta bölümleri Laleli semti olarak anılmaktadır ve burada İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ile Osmanlı padişahlarından III. Selim'in türbesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Bulvarı, İstanbul</span>

Atatürk Bulvarı, İstanbul'un Fatih ilçesinde yer alan bir yoldur. Tarihî yarımadayı Beyoğlu yakasına bağlayan anayollardan biridir. Aksaray semtinde Millet, Ordu ve Gazi Mustafa Kemal Paşa caddelerinin kesiştiği noktada bir dörtyoldan başlayarak Unkapanı-Küçükpazar bölgesinde Haliç'i aşan Atatürk Köprüsü'ne bağlanarak sonlanır. Bulvarın sağ tarafında güneyden kuzeye Kemalpaşa, Kalenderhane, Mollahüsrev, Hacıkadın, Yavuzsinan; sol tarafında ise güneyden kuzeye İskenderpaşa, Zeyrek ve Cibali mahalleleri bulunur. Caddenin kuzey ucuna yakın bir noktada Saraçhane semtinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi binası ve Bizans döneminden kalma Bozdoğan Kemeri bulunmaktadır. Unkapanı bölgesinde kentin en eski organize ticaret alanlarından İstanbul Manifaturacılar Çarşısı, tarihî Şepsefa Camii ve Zeyrek Camii bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Bulvarı, Ankara</span>

Atatürk Bulvarı; Ankara'nın Altındağ ve Çankaya ilçelerini birbirine bağlayan bir bulvardır. Alman şehir plancı Hermann Jansen tarafından tasarlanan plana göre II. TBMM binası ile Çankaya Köşkü arasında kesintisiz bir hat inşa etmek amacıyla açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Burmalı Mescid Camii</span>

Burmalı Mescid Camii, İstanbul'un Vefa semtinde bulunan camidir. Osmanlı Devleti'nin Mısır kadısı olan Emin Nureddin Osman tarafından cami girişindeki kitabeye göre 1540 yılında yaptırıldı. Minaresinin yivli görüntüsü nedeniyle "Burmalı" olarak anılmaktadır.

Çarşıkapı, İstanbul ilinin Fatih ilçesinde bir semt. Adını, fetihten sonra II. Mehmed'in yaptırdığı Çarşu-yı Kebir'in (Kapalıçarşı) önemli giriş kapılarının birinin çevresinde olmasından alır.

<span class="mw-page-title-main">Gazanfer Ağa Medresesi</span>

Gazanfer Ağa Medresesi, III. Mehmed'in Macar asıllı kapıağalarından Gazanfer Ağa'nın (ö.1602/03) yaptırdığı, İstanbul Fatih'te bulunan medresedir. Atatürk Bulvarı ve Kovacılar Caddesi'nin Eminönü'ne inen yolunun sol kenarında kalmaktadır. Bozdoğan Kemeri'nin de dibinde kalmakla beraber etrafında Unkapanı ve İstanbul Manifaturacılar Çarşısı (İMÇ) bulunmaktadır. Medresenin inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Vakfiyesi ise 1595/96'da düzenlenmiştir. Bazı kaynaklarda mimarının Davud Ağa olduğu yönünde görüşler vardır. Medrese, dönemin bir külliye içinde yer almayan bağımsız kurumlarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Kumrular Sokak</span> Ankarada bir sokak

Kumrular Sokak veya diğer adıyla Kumrular Caddesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan tarihi bir sokaktır. Sakarya, Yüksel ve İzmir caddeleriyle birlikte Kızılay semtinin en önemli yaya bölgelerinden birini oluşturur. Sokağın adı, burada yaşayan kumru kuşlarından gelir. 1940'lı yıllarda, her iki tarafına da simetrik şekilde dikilmiş olan çınar ağaçları sayesinde bir hıyâban şeklini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mithatpaşa Caddesi (Ankara)</span> Ankarada bir cadde

Mithatpaşa Caddesi; Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan bir caddedir. Çankaya'nın Kızılay ve Sıhhiye semtleri arasında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Gökalp Caddesi</span> Ankarada bir cadde

Ziya Gökalp Caddesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir caddedir. Kurtuluş Kavşağı'ndan başlayıp Kızılay Meydanı'nda son bulur. Yaklaşık 1.400 metre uzunluğundaki cadde, araç ve yaya trafiğine açıktır. Adını, ünlü Türk düşünür Ziya Gökalp'ten almıştır.

Cemal Yener Tosyalı Caddesi veya eski adıyla Kovacılar Caddesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan bir caddedir. Kalenderhane Mahallesi ve Vefa semtinin ana arteridir. Vefa Caddesi ve Dede Efendi Caddesi ile kesişmekte ve Atatürk Bulvarı'ndan 16 Mart Şehitleri Caddesi'ne uzanmaktadır. Caddede Vefa SK ve Fatih Reşat Nuri Sahnesi bulunmaktadır. İsmini, 1953 yılında trafik koluna mensup öğrencileri caddenin karşı tarafına geçirirken meydana gelen trafik kazası sonucu ölen 19 yaşındaki Vefa Lisesi öğrencisi Cemal Yener Tosyalı'den alır.