İçeriğe atla

Sarıveliler

Sarıveliler
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKaraman
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamMerve Gülsüm Kütük
 • Belediye başkanıMehmet Ali Yılmaz
(AK Parti)
Rakım1650 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam12.601
 • Kır
6,181
 • Şehir
5.329
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu338
İl plaka kodu70

Sarıveliler, Karaman ilinin bir ilçesidir.

Genel bilgiler

Sarıveliler ilçesi Akdeniz Bölgesinin kuzeyinde Orta Torosların güney yamaçlarında Göksu havzasını kapsayan, Taşeli Platosunda yer alan ilçenin doğusunda Ermenek, kuzeydoğusunda Başyayla, kuzeyinde Taşkent, güneyinde Gazipaşa, güneybatısında Alanya ilçeleri ile çevrilidir. İlçe sınırları aynı zamanda Karaman-Konya ve Karaman-Antalya il sınırlarının bir kısmını oluşturmaktadır. İlçeye bağlı 1 belde ve 10 köy bulunmaktadır. Bunlar Göktepe Belediyesi ile Civler, Civandere, Çevrekavak, Uğurlu, Esentepe, Günder, Işıklı, Daran, Koçaşlı ve Dumlugöze köyleridir. İlçeye en yakın köy Çevrekavak, en uzak köy Dumlugöze köyüdür.

Tarihçe

İlçenin ilk kuruluşu ve yerleşim yeri oluşu hakkında elimizde kesin bir bilgi olmamakla beraber, Romalılar devrinde ilk yerleşim yeri olarak kurulmuş olabileceği tahmin edilmektedir. Ancak çevresinde bulunan tarihi kalıntılar ile Göktepe ve Uğurlu Körüstanlarındaki kabartmalar ve kaya mezarlarının incelenmesinden MÖ 2000'li yıllarda yerleşim yeri olarak kurulduğu tahmin edilmektedir. Karamanoğlu Beyliği zamanında Ermenek'e bağlı bir yerleşim yeri olmuştur ve Avşar Türkmenleri bu bölgeye yerleşmiştir. Selçuklu Sultanlarından Alaaddin Keykubat'ın Alanya'nın fethi sırasında Erenler Dağında ve Civandere köyümüzdeki At Meydanı mevkiinde konakladıkları rivayet olunmaktadır.

Osmanlı Devleti zamanında Ermenek'e bağlı bir yerleşim yeri olarak kalan ilçe, Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren 1967 yılına kadar köy statüsünde olup, 1967 yılında Turcalar ve K. Karapınar köyleri ile Sarıveliler köyünün birleşmesi ile kasaba olmuş, 27 Mayıs 1990 tarihinde ise 3644 sayılı yasa ile İlçe olmuş, 30 Ağustos 1991 tarihinde İlçe Kaymakamının göreve başlaması ile İlçelik statüsüne kavuşmuştur. 2009 yılında yapılan yerel referandum ile Ortaköy ve Adiller Köyleri de İlçeye bağlanarak mahalle statüsüne kavuşmuştur.

Arazi yapısı

İlçenin deniz seviyesinden yüksekliği ortalama olarak 1650 metre olup, bu yükseklik yaylalarda 1850 metreye kadar ulaşmaktadır. İlçe 343 km² lik bir alanı kaplamaktadır. Yerleşim olarak Orta Torosların eteklerinde kurulduğundan dolayı bölge dağlık olup, tarım arazileri ise kıt, yamaç arazilerde tarım yapılmaktadır. İlçeden Göksu ırmağının kolları geçmekte olup, bu çaylar derin vadiler oluşturmuştur. İlçenin tamamında %30 eğim bulunmaktadır

İklim yapısı

İlçenin tamamında karasal ile Akdeniz geçiş iklimi hakimdir. Yazları oldukça sıcak ve kurak, kışları ise sert ve kar yağışlıdır. Kış aylarında bol kar yağışı olduğundan dolayı bol miktarda su kaynakları vardır. İklime dayalı olarak İlçe genelinde geniş orman arazileri bulunmakta olup, yine yaz aylarında İklime dayalı olarak Alanya, Gazipaşa, Anamur ilçelerinden aşiretler ilçe sınırları içerisinde bulunan Barcın Yaylasına yaylaya çıkmaktadır..

Demoğrafik yapı (nüfus)

İlçenin 2000 yılı nüfus sayımına göre merkezde 6718, kasaba ve köylerde ise 14590 olmak üzere toplam 21308 nüfus bulunmaktadır. 343 km² alana sahip olan ilçede 1 km² ye 57 kişi düşmektedir Nüfus artış hızı ise İlçe merkezinde %25,07, köylerde ise %22,85 olup, ilçe genelinde ise %23,54 dür. Karışık kökenli nüfus bulunmamakta, tamamı Türkçe konuşmaktadır. Nüfus yoğunluğu bakımından, il içerisinde en yoğun nüfus bulunduran ilçedir. Nüfus artış hızı yüksek ve genç nüfusa sahiptir. Nüfusun % 50'si 21 yaşın altındadır.

Yıl Toplam ŞehirKır
1990[2]17.2415.22812.013
2000[3]21.3086.71814.590
2007[4]14.2804.7529.528
2008[5]14.5275.1279.400
2009[6]13.5924.5769.016
2010[7]13.2865.7337.553
2011[8]12.7835.5337.250
2012[9]12.4635.2907.173
2013[10]12.8765.8667.010
2014[11]12.1465.2456.901
2015[12]11.6224.9986.624
2016[12]11.4284.9056.523
2017[12]11.2514.8556.396
2018[12]12.6015.7496.852
2019[12]11.4955.3326.163
2020[12]11.5105.3296.181

Tarımsal yapı

İlçede başta gelen tarımsal ürün elmadır. Yoğun olarak Uğurlu ve Esentepe Köylerinde yetiştiriciliği yapılır. Elmayı, ceviz ve son yıllarda yetiştiriciliği hızla artan kiraz takip etmektedir. Taşeli yöresinde son turfanda kiraz Sarıveliler ilçesinden temin edilebilir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  2. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  3. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  4. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  5. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  6. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  7. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  10. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  11. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  12. ^ a b c d e f

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karaman (il)</span> Türkiyenin İç Anadolu Bölgesinde bir il

Karaman, Türkiye'nin bir ilidir. İç Anadolu Bölgesinde yer alan ilin merkezi Karaman şehridir. Nüfusu: 254.919'dur.. İlin yüzölçümü 8.678 km2'dir. İlde km2'ye 29 kişi düşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Karaman</span> Karaman ilinin merkezi olan şehir

Karaman, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Karaman ilinin merkezi olan şehirdir. Önemli bir ticaret, kültür ve sanat merkezidir. MÖ 8000'lerden itibaren yerleşilen Karaman ve yöresi; yer altı şehirleri, mağaralar ve inanç merkezlerine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Anamur</span> Mersinin ilçesi

Anamur, Mersin ilinin Antalya sınırında yer alan en batısındaki ilçesi. İsmi, Yunanca "yel değirmeni" sözcüğünden türeyen Anemourion (Ανεμούριον), "rüzgarlı burun" anlamına gelmektedir. Anemurium Antik Kenti, Anamur burnuna çok yakın ve sürekli rüzgâr alan bir noktada kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Akseki</span> Antalya ilçesi

Akseki, Antalya ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazipaşa</span> Antalya ilçesi

Gazipaşa, Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'ndeki Antalya ilinin en doğudaki ilçesidir. İl merkezine uzaklığı 180 kilometredir. Batısında Alanya, kuzeyinde Sarıveliler, doğusunda Anamur ilçeleri ve güneyinde Akdeniz bulunmaktadır. Türkiye'nin güney sahillerinde bulunan Gazipaşa, 921 km²'lik bir alana sahiptir ve TÜİK nüfus verilerine göre 2022'de nüfusu 53.702 kişidir. Gazipaşa ilçesi idari olarak Antalya iline bağlıdır, Gazipaşa Belediyesi ve ilçesi de Antalya Büyükşehir Belediyesi sorumluluk alanına girmiştir. Gazipaşa şehir merkezine 3 kilometre mesafede bulunan Alanya Gazipaşa Havalimanı 2012 yılında faaliyete geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İkizdere</span> Rizenin ilçesi

İkizdere, Rize iline bağlı bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenek</span> Karaman ilçesi

Ermenek, Karaman iline bağlı bir ilçedir. Kentin tarihteki adı Yunanca: Γερμανικόπολις Germenikopolis`tir. Kimi zamanlarda Ermenak olarak da anılan ilçe, Karamanoğulları Beyliği'ne başkentlik de yapmış olan ve nüfusunu Avşar Türkmenlerinin oluşturduğu önemli bir yerleşim iken, bu beyliğin yıkılması ve ardından gelen Osmanlı dönemiyle birlikte, Adana Eyaleti'ne bağlı İçel Sancağı'nın "Paşa Hassı" olarak yönetilmiştir. 1845 Yılında Konya Vilayeti'ne bağlı sancak merkezi olmuş, 1910 yılında ilçe yapılmış, önce Konya'ya sonra Mersin'e bağlanmıştır. Cumhuriyetin ilanı ile beraber yeniden Konya'ya bağlanmış, 1989'da Karaman'ın il olmasıyla Karaman'a bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Araç, Kastamonu</span> Kastamonu iline bağlı bir ilçe

Araç, Türkiye Cumhuriyeti'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Kastamonu ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Seben</span> Bolunun ilçesi

Seben, Bolu ilinin 56 km güneyinde bulunan ilçedir. Elması ile meşhurdur. Bir rivayete göre ilçe ismini kuzeyinde bulunan Seben Dağı'ndan almıştır. Ormanda yetişen Semen çiçeğinin de ilçeye ismini verdiği düşünülmektedir.

Gülnar, Mersin ilinin bir ilçesidir. Toros Dağlarının 950 m yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuştur. Akdeniz'e 32 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çumra</span> Konyanın bir ilçesi

Çumra, Konya iline bağlı Konya Ovası'nda yer alan bir ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Çaykara</span> Trabzonun ilçesi

Çaykara, Trabzon ilinin ilçesidir. İlin önemli turistik yerlerinden Taşkıran ve Uzungöl bu ilçede bulunur. İl merkezine 76 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mut</span> Mersinin ilçesi

Mut, Akdeniz Bölgesi'nde, Mersin iline bağlı bir ilçedir. Toros Dağları eteklerinde, Göksu Nehri kıyılarında kurulmuştur. Doğusunda Silifke, batısında Ermenek, kuzeyinde Karaman ve güneyinde Gülnar topraklarıyla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Taşkent, Konya</span>

Taşkent, Konya ilinin 31 ilçesinden birisidir. Konya'nın en güney ucunda yer alan ilçe, Karaman ve Antalya illerine ve diğer bir Konya ilçesi olan Hadim ile komşudur. 11 Ağustos 1988 tarihinde Hadim'den ayrılarak ilçe statüsüne kavuşmuştur.

Başyayla, Karaman ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Konya'nın ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Konya ilinde 31 ilçe vardır.

<span class="mw-page-title-main">Karaman'ın ilçeleri</span> Vikimedya liste maddesi

Karaman ilinin ilçeleri,

<span class="mw-page-title-main">Civandere, Sarıveliler</span>

Civandere, Karaman ilinin Sarıveliler ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Uğurlu, Sarıveliler</span>

Uğurlu, Karaman ilinin Sarıveliler ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Göktepe, Sarıveliler</span>

Göktepe, Karaman ilinin Sarıveliler ilçesine bağlı bir beldedir.