İçeriğe atla

Sarıkışla

İzmir Konak ve Sarıkışla, 1870'ler.

Sarıkışla veya Kışla-i Humayun, İzmir Konak Meydanı'nda 1829'da inşa ettirilmiş ve 1955'te Demokrat Parti yönetimindeki İzmir Belediyesi tarafından yıktırılması zamanla şehir bilinci açısından cinayete eşdeğer görülmüş büyük bir idari yapıdır. Yıkılmasından önce İzmir'in sembollerinden biriydi.

Denizin toprakla doldurulmasıyla elde edilmiş bir alan olduğu için Dolma denilen bir mevkiye kurulmuştur. Önceden burada 10 kadar sabunhane, Yahudi misafirhanesi ve meyhaneler bulunmaktaydı. Sarıkışla'nın inşasında binanın Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinin kozmopolit ve stratejik İzmir'inde devlet erkini yansıtması amaçlanmıştır. Çalışmaların başlatıldığı 1826 yılı aynı zamanda Yeniçeri Ocağı'nın kaldırılarak çağdaş bir ordunun temellerinin de atıldığı yıldır. Kara tarafındaki cümle kapısı, 1872'de Kadızade Konağı olarak bilinen yapının önemli bir yenilemeden geçirilerek dönüştürüldüğü İzmir Vilayet Konağı'na ve 1901'de inşa edilen Saat Kulesi'ne bakmakta, arkasında minyatür İngiliz Ayşe Camii (bugünkü Konak Yalı Camii) bulunmaktaydı. İç kısmı Talimhane Meydanı olarak anılmaktaydı. Sarı renkte, kesme sarımsak taşlarından inşa edilmişti. Taşlarının nereye götürüldüğü bugün bilinmemektedir.

1950 yılında Milli Savunma Bakanlığı ile birlikte alınan müşterek bir kararla, şehrin merkezinde kalan askeri garnizonun dışarıya taşınması fikri benimsendi. Belediye tarafından askeri amaçlı beş adet binanın yapılması ve bakanlığa devredilmesi üzerinde anlaşıldı. Buna karşılık Sarıkışla da belediyeye verilecekti. Belediye Sarıkışla'yı devralır almaz yıktı. Ancak Sarıkışla'nın yıkılmasıyla boşalan Konak Meydanı'nı ne yapacağını bilemedi. Londra, New York ve Rio de Janeiro belediyelerine başvurularak fikir istendi. Boş kalan alan birahaneler ve çiçekçilerle doldu. Uzun süre İzmir toplu taşıma ağının merkezi oldu ve çirkin bir görünüm aldı. 1980'lere gelindiğinde denizin doldurulmasıyla inşa edilen Mustafa Kemal Sahil Yolu'na bağlanacak geniş bir yol hattı ve bu hatta bağlı üst geçit planları yapılması meydanın gözden çıkarılmaya başladığına işaret etmektedir. Ardından Galleria tartışmaları gündeme geldi. Birkaç kez bir park görünümünde düzenleme girişimleri yapıldı.

Sarıkışla'dan Konak Meydanı'nda geriye sadece hitapnamesi kalmış, bir anıt şeklinde dikilmiştir. Hitapname yıkımı gercekleştiren müteahhidin bir vicdan muhasebesi sonucu bahçesinden çıkarıp geri getirmesi üzerine geri kazanılabilmiştir. Hitapname, Ahmet Piriştina Kent Arşivi Müzesi'nde sergilenmektedir.[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karesi, Balıkesir</span> Balıkesir ilçesi

Karesi, Türkiye'nin Balıkesir ilinin bir ilçesi. 12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Balıkesir merkez ilçesinin ikiye bölünmesi sonucu ilçe olmuştur. Karesi tarımsal ekonomi merkezi olup oldukça işlek yolların kavşağında bulunan bir ulaşım merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">İstinye</span> Sarıyer, İstanbul, Türkiyede mahalle

İstinye, İstanbul'un Sarıyer ilçesine bağlı, İstanbul Boğazı'nın Rumeli yakasında yer alan bir sahil semtidir. Kuzeyde Yeniköy, güneyde Emirgan semtleriyle komşudur. Semt, Boğaz'ın büyük koylarından biri olan İstinye Koyu'nun kuzey ve kuzeybatı doğrultusundaki sahil şeridinde ve yamaçlarında yerleşim gösterir ve çok eski bir yerleşim bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Meydanı</span> İstanbul, Türkiyede bir meydan

Taksim Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve İstanbul kentinin en ünlü noktalarından biri olan meydan. Çevresindeki lokanta, mağaza, otel, eğlence ve kültür yerleriyle İstanbul'un en büyük turistik çekim merkezinden biridir. Cumhuriyet Döneminde bir meydan haline gelmiş olan Taksim Meydanı, pek çok siyasi ve toplumsal olaya da ev sahipliği yapmıştır. Meydandaki trafiği kısmen yer altına indiren Taksim Yayalaştırma Projesi, 2013 yılında kısmen tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nusretiye Camii</span> İstanbulda cami

Nusretiye Camii, İstanbul'un Tophane semtinde bulunan 19. yüzyılda inşa edilmiş selatin camidir. Halk arasında daha çok “Tophane Camii” olarak anılır.

Hatay, İzmir ilinin Konak ve Karabağlar ilçelerinin ortak semtlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tophane Kasrı</span>

Tophane Kasrı, Sultan Abdülmecid'in emriyle inşa edilen kasır. Tophane'de, Necatibey Caddesi üzerinde ve Nusretiye Camii'nin yanındadır. Eski Tophane Meydanı'nın en önemli ögelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Yasak Şehir</span> Çin imparatorluk sarayı

Yasak Şehir, Ming Hanedanı'nından Çing Hanedanı'nın sonuna kadar kullanılmış Çin imparatorluk sarayıdır. Çin'in Pekin şehrinin ortasında bulunmaktadır. Yaklaşık 500 yıl imparator ve hizmetlilerine ev sahipliği yapmış, aynı zamanda Çin hükûmetinin törensel ve politik merkezi olmuştur. 1925'ten beri Saray Müzesi'ni barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Konak Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Konak Camii, bilinen diğer adıyla Yalı Camii, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir camidir. Konak ilçesinde, kent merkezindeki Konak Meydanı'nda konumlanır.

Ankara Palas Oteli, İzmir'in Kemeraltı semtinde bulunan, günümüzde kullanılmayan tarihi otel. 20. yüzyıl başından itibaren otel olarak kullanılmaya başlamış bir yapıdır. Otel, Konak Meydanı’ndaki Sarıkışla denilen askeri karargâha yakınlığı nedeniyle askerler tarafından ilgi görmüştü. Önceleri 21 oda ve 15 yataklı bir koğuş ile hizmet veren otel, Cumhuriyet devrinde 19 odalı bir tesis olarak yeniden düzenlendi ve “Ankara Palas” adını aldı. Otelin altındaki “Ankara Palas Pastanesi”, çevrenin “aydın mekanı” olarak ünlendi. 1930'lu yılların sonunda binanın yarısının yıktırıldığı düşünülür; yerine modern üslupta bir bölümün eklenmesi ile 57 odalı bir tesis haline gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi</span> İzmir, Türkiyede bir müze

İzmir Resim Heykel Müzesi ve Galerisi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan bir müzedir. 1952'de açılan müzede resim ve heykel sanatına ait eserler sergilenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Karaköy Camii</span> Tarihi bir camii

Karaköy Camii veya diğer adıyla Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Camii, 1903'te Karaköy Meydanı'nda Raimondo D'Aronco tarafından inşa edilen cami. 1956'da dönemin Başbakanı Adnan Menderes tarafından başlatılan “İstanbul’da İmar Hareketi” kapsamında Karaköy Meydanı'ndaki tarihi caminin de yerinden sökülerek Kınalıada'da yeniden inşa edilmesine karar verildi; bu yüzden günümüzde, camii Karaköy Meydanı'ndaki yerinde bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kestanepazarı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Kestanepazarı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan (Hicri) 1078, (Miladi) 1667-68 yılında inşası tamamlanmış cami.

Kemeraltı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, adını içinde bulunduğu Kemeraltı Çarşısı'ndan alan, çarşının ana güzergahlarından olan Anafartalar Caddesi üzerindeki camidir. Yusuf Çavuşzade Ahmet Ağa Camii ve Mûsâ Bâlî Camii olarak da bilinir.

Eşrefpaşa Camii, adını banisi olan Osmanlı dönemi valilerinden Hacı Mehmet Eşref Paşa'dan alan, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan cami.

<span class="mw-page-title-main">Çorakkapı Camii</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Çorakkapı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde, Basmane semtinde bulunan, Basmane Garı'nın karşısındaki cami.

<span class="mw-page-title-main">Mithatpaşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi</span>

Mithatpaşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan tarihi 1867'ye kadar uzanan ve ilk olarak 1868-1869 öğretim yılında hizmete sunulan bir okuldur. İlk açıldığında ismi İzmir Islahhanesi olan okul ayrıca İzmir'in ilk ıslahhanesidir. Açılma sebebi ise kimsesiz ve fakir çocukların barındırılıp, sanat öğretilerek memlekete faydalı bireyler haline getirilmesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Konak Pier</span> İzmir, Türkiyede bir bina

Konak Pier, 1867 yılında İzmir'de gümrük binası olarak kullanılmak üzere inşa edilmiş yapıdır. Binanın projesi Fransız mimar ve inşaat mühendisi Gustave Eiffel tarafından çizildiği düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamidiye Camii (İzmir)</span> İzmir, Türkiyede bir cami

Hamidiye Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan ve adını banisi II. Abdülhamid'den alan camidir.

<span class="mw-page-title-main">Konak, Konak</span>

Konak, İzmir ilinin Konak ilçesine bağlı bir mahalledir. Mahalleye ve bağlı bulunduğu ilçeye adını veren İzmir Hükûmet Konağı ve Konak Meydanı ile belediye ve diğer yönetim binaları bu mahallede bulunmaktadır. Mahalle iki kısımdan oluşmaktadır: Bunlardan biri Kordon, vapur iskelesi, metro ve tramvay istasyonu, belediye ve kamu binalarının bulunduğu sahil kesimi, diğeri de Kemeraltı'nın Anafartalar Caddesi'nin denize bakan tarafında kalan bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Egemenlik Evi</span> İzmir, Türkiyede bir bina

Egemenlik Evi, Türkiye'nin İzmir şehrinde yer alan tarihî bir binadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.