İçeriğe atla

Sarıg-Höl(sum)

Sarıg-Höl sumu
Сарыг-Хөл сумузу (Tıva Türkçesi)
Сарыг-Хольский сумон (Rusça)
Üst idare Övür kojuunu
Üst idare Övür kojuunu
Ülke Tuva
KojuunÖvür kojuunu
sumSarıg-höl sumu
İdare
 • yöneticiVladik Baazan
Yüzölçümü
 • Toplam31,65 km²
Nüfus
 • Toplam463
Zaman dilimiUTC+07.00 (DAZD)

Sarıg-Höl sumu (Tuva Türkçesi: Сарыг-Хөл сумузу) — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

Tek nüfuslu yerleşim ve yönetim merkezi — Ak-Çıraa.

Söz tanımı

Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır. Tıva'da köy ve kasaba türü yerleşimler için ködee suur denilmektedir. İlçe, belediye, belde türüne karşılık olarak ise sum, rayon adlandırmaları kullanılır. Tıva'da eski dönemlerden kalma idari birim adları halen kullanılmaktadır. Eskiden bu adlandırmalar şöyle idi.

  • 10 ailelik yer — arban,
  • 150 kişi üzeri — sumon(sum,sumu),
  • 2 ve daha fazla sum — hoşun (kojuun).

Şimdi Tıva Cumhuriyeti'nde idari bölge birimleri ve belediyeleri (kırsal yerleşim statüsünde) sumu, sumon olarak adlandırılıyor.

Tarih

Yörede Türkler ve Türklerin atalarına ait çok sayıda tarihi kalıntılar bulunmaktadır.[1]

Coğrafya

Amdaygın-Höl adlı göl yanında yer alır.

Sokakları

İrbitey, Malçın, Seven-ool, Tumat, Çalaa, Çıjırgana.

Nüfusa sahip olmayan yer adları: Dorug attıg, Dıttıg-Honaş, İştii bel, Kara kojagar, Kara-Çıraa, Kök Haak, Kuu ovaa, Kızıl-Sayır, Kızıl-Haya, Kıstar ödee, Ovaa, Ortaa Sarıg-Höl, Raga-Sayır, Saglan dıt, Sarıg-Sigen, Sarıg-Höl, Teeli beldiri, Uzun-Sayır, Üstüü Sarıg-Höl, Hayırakan baarı, Hoolu işti, Çalaa baarı, Çalaa uju, Evegen dag.

Nüfus

Toplam Nüfusu 2002[2] yılında 472 iken 2020 yılı — 463 kişi.[3]

Yıllara göre kişi sayısı:

200220102011201220132014201520162017201820192020
472470469479463463465459464456458463

Altyapı

Ak-Çıraa Ortaöğretim Okulu - Övür Kojuun[4]

«Sayzanak» Anaokulu Ak-Çıraa köyü

Ak-Çıraa postanesi

Ak-Çıraa köyü Kültür Evi

Ak-Çıraa köyü yönetimi

Sarıg-Höl Belde Yönetimi

Ulaşım

«Samagaltay- Ak Çıraa» yerel otoyolu vardır.

Kaynakça

  1. ^ "Tarihi kalıntılar". 26 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Nüfus verileri". 13 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "2020 yılı Nüfus sayımı". 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Ak-Çıraa Orta Öğretim Okulu". 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Bora Tayga sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 750 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Bora-Tayga köyüdür.

Kara Çıraa sumuzu, Tuva Cumhuriyeti'nde Sütgöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belde idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Bora Tayga köyüdür. 2020 yılı nüfusu 786 kişidir. İdari merkez ve sumuzun tek yerleşim yeri Kara-Çıraa köyüdür.

Şuy sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmakta olup sumu idari merkezi de Şuydur. 2020 yılı nüfusu 1800 kişidir. Şuy kırsal belediyesinin idari merkezi ve tek nüfuslu yerleşimi de Şuydur.

<span class="mw-page-title-main">Kara-Höl sumu</span>

Kara-Höl sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir. Belde, belediye anlamında sum sözü kullanılmakta olup sumun idari merkezi de Kara-Höl köyüdür. 2020 yılı nüfusu 1348 kişidir. İdari merkez ve beldenin tek yerleşim yeri Kara-Höl'dür.

Hemçik sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Baytayga kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Handagaytı(sum)</span>

Handagaytı sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dus-Dag (sum)</span>

Dus Dag sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Belde anlamında sumu sözü kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Saglı (sum)</span>

Dus Dag sumu ,Kızıl Tey (Кызыл-Тей) — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Sınır bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Solçur (sum)</span>

Solçur sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Sınır bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çaa-Suur (sum)</span>

Çaa-Suur sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Övür kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir. Sınır bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irban (sum)</span>

Irban sumu, Tuva Cumhuriyeti'nde Toju kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Çazılar (sum)</span>

Çazılar sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Toju kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Azas (sum)</span>

Azas sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Toju kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Balıktıg (sum)</span>

Balıktıg sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Kargı (sum)</span>

Kargı sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Şınaa (sum)</span>

Şınaa sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Emi (sum)</span>

Emi sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Sarıg-Sep (sum)</span>

Sarıg-Sep sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Kaa-Hem kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Beldir Çazı</span>

Beldir Çazı — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Kargı beldesinin yönetim merkezi olan köy.

<span class="mw-page-title-main">Ottuk Daş, Tere Höl kojuun</span>

Ottuk Daş — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Emi beldesinin yönetim merkezi olan köydür.