İçeriğe atla

Sarı müzik

Sarı müzik, popüler müziğin bir türüdür. Bu terim Çin ve Vietnam'da ayrı kökenleri olan müzikleri tanımlamak için kullanılmıştır.

Çin

Sarı müzik (Çince (basitleştirilmiş): 黄色音乐; Çince (geleneksel): 黃色音樂; pinyin: huángsè yīnyuè) ya da Sarı Şarkılar (Çince (basitleştirilmiş): 黄色歌曲; Çince (geleneksel): 黃色歌曲; pinyin: huángsè gēqǔ) 1920'lerden 1940'lara kadar Şanghay'daki erken dönem Çin popüler müziğini tanımlamak için kullanılan terimdir. Sarı renk ülkedeki erotizm ve seks ile bağlantılıdır. Mandarin alfabesindeki "sarı" anlamına gelen 黄, huáng, aynı zamanda "erotik" anlamına da gelmektedir. Çin Komünist Partisi pop müziği cinsel açıdan uygun bulmadı ve C-pop türünü böyle tanımladı.[1] Bu kısıtlamalar birçok Şanghaylı sanatçının Hong Kong'a kaçmasına vesile oldu. Göçler 1950'lerden ta ki Mandarin dilinde Taiwan popunun (daha sonra Cantopop) C-popun önüne geçtiği 1960'ların sonuna kadar zirve yaptı. Terim Çin Kültür Devrimi'ne kadar kullanılmaya devam edildi. Yine de Sarı Müzik 1980'lerin başında tekrar sahne bulabildi.

Vietnam

Sarı Müzik (Nhạc vàng) Vietnam Savaşı döneminde Kuzey Vietnam'ın Komünist hükûmetinin kullandığı "Kırmızı Müzik" (Nhạc đỏ) teriminin karşıtı olarak Güney Vietnam'da yapılan müziği tanımlamak için kullanılırdı. Bu türün konu aldığı konular ve sahip olduğu özellikler yozlaşmış kabul edildi ve 1975'te yasaklandı. Bu müziği dinleyenler cezalandırıldı ve müziklerine el kondu. Çoğu Sarı Müzik bolero türüyle ilişkilendirildi. Saigon'un Düşüşü'nden sonra birçok Vietnamlı sanatçı Birleşmiş Devletler'e kariyerine orada devam etmek için göç etti. Sarı Müzik'e yapılan yasaklar 1986'da hafifletildi ama müzik endüstrisi varlığı sona ermişti.[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Jones. Andrew F. [2001] (2001). Yellow Music – CL: Media Culture and Colonial Modernity in the Chinese Jazz Age. Duke University Press. 0-8223-2694-9
  2. ^ Duy, Dinh (12 Ekim 2016). "The Revival of Boléro in Vietnam". The Diplomat. The Diplomat. 15 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Çin karakterleri</span>

Çin karakterleri veya Çin harfleri, günümüzde Çince, Japonca ve nadiren Korecenin yazılmasında kullanılan simgesel grafikler ya da logogramlardır. Bunlara Mandarin Çincesinde hànzì, Japoncada kanji, Korecede hanja ya da hanmun, Vietnamcada ise hán tự ya da chữ nho adı verilir.

New wave, müzik alanında pek çok gelişmeyi tanımlamakta kullanılsa da, en yaygın olarak 1970'lerin sonlarında ve 1980'lerin başlarında Batı popüler müziğinde punk rock hareketinden esinlenerek ortaya çıkan müzik akımının adıdır. Bu müzik türü, 1980'ler boyunca popülerliğini sürdürmüş ve 2000'lerde tekrar bunu elde etmiştir. Başlangıçta punk rock'tan esinlenen New Wave; Funk, Disco, Reggae ve Ska türlerinin de bir karışımıdır.

Pop müzik, 1950'lerin ortalarında ABD ve İngiltere'de ortaya çıkmış bir popüler müzik türüdür. “Popüler müzik” ile “pop müzik” terimleri sıklıkla birbirinin yerine kullanılmasına rağmen, “popüler müzik” terimi popüler olan tüm müzikleri tanımlar ve pop müzik dışındaki türleri de kapsar. 1960'ların sonlarına dek “pop” ve rock" terimleri de sıklıkla birbirinin yerine kullanılıyordu, ancak zaman içinde bu türler birbirinden ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Rüyası</span>

Çin Rüyası, Çin siyasetinde 2013 yılından sonra popüler olan, Çin değerleri ile sosyalizmin hedefleri doğrultusunda Çin Komünist Partisi'nin görüşlerini yansıtan terim. Çin siyaseti kapsamında bu ifade gazeteciler, resmi hükûmet yetkilileri, çeşitli aktivistler gibi toplumum çeşitli katmanlarından kişilerce kullanılmaktadır ve "Çin ulusunun hedeflerini" tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Halkın demokratik diktatörlüğü</span> Çin Komünist Partisinin halkı temsil ettiğini, diktatörce güçleri olduğunu ve bunu kullanabileceğini anlatan Maoist terim

Halkın demokratik diktatörlüğü ,, Çin Komünist Partisi lideri Mao Zedong tarafından Çin anayasasına eklenmiş bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin'de propaganda</span>

Çin Halk Cumhuriyeti'nde propaganda, Çin Komünist Partisi tarafından kendi lehine kullanılan propaganda. Ülke içinde basın özgürlüğünü sansürlemek ve hükûmet lehine yapılan haberleri artırmak bu propagandanın kapsamında gerçekleştirilir. Yaygın Çince terim xuānchuán (宣传), "yayma", "propaganda" ve "tanıtım" anlamlarına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uyumlu Sosyalist Toplum</span>

Uyumlu Sosyalist Toplum, Çin'in Çin değerleri ile sosyalizm politikalarının yansıması olan sosyoekonomik vizyonunu ifade eden terim.

<span class="mw-page-title-main">Çin sineması</span>

Çin sineması, Hong Kong sineması ve Tayvan sinemasıyla birlikte Çince sinemanın üç ayrı tarihi unsurlarından birini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Çin müziği</span>

"Çin müziği", Çin halkının ürettiği ve çaldığı müzikleri içerir; bu bağlamda hem Han Çinlileri hem de Çin anakarasında yaşayan diğer etnik gruplar "Çin halkı" kapsamına girer. Çin müziği ayrıca Çin anakarası dışındaki bazı topraklarda yaşayan Çin kökenlilerin geleneksel Çin çalgılarıyla ya da Çin dilinde ürettiği müzikleri de kapsar. Gelenekselden moderne kadar çok çeşitli müzik çeşitlerini kapsar.

Üç Yıllık Büyük Çin Kıtlığı, Çin Halk Cumhuriyeti tarihinde 1959 ile 1961 arası, yaygın kıtlıkla karakterize edilen bir dönem. Çin Komünist Partisi tarafından Üç Yıllık Doğal Afet ya da Üç Yıllık Sıkıntı olarak anılır. Kuraklık, kötü hava ve Çin Komünist Partisi politikaları kıtlığın oluşmasında etkili oldu, ancak Büyük İleri Atılım nedeniyle bu katkıların göreceli ağırlıkları tartışılmaktadır.

Baihua, 20. yüzyılın başına kadar İmparatorluk Çini'nde kullanılan yazılı standart olan Klasik Çincenin aksine, Çin genelinde konuşulan lehçelere dayanan yazılı Çince biçimidir. Baihua, Mandarin Çincesi'ne dayanmakta olup Ming ve Qing hanedanları zamanında romanlarda kullanılmaktaydı. 1920'lerin başlarından beri, bu modern sözlü form, Modern Standart Çincenin yazılı şekli olarak Çin anakarası, Tayvan, Malezya ve Singapur'daki tüm Çince konuşanların ana yazı biçimi haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Jin Çincesi</span>

Jin, kuzey Çin'de aşağı yukarı 63 milyon insanın konuştuğu Çin dilidir. Dilin coğrafi dağılımı; aşağı Fen Nehri vadisi haricinde Şansi eyaletinin çoğunu, merkez İç Moğolistan'ın büyük bir alanı ve Hebei, Henan ile Şensi eyaletlerindeki bunlara bitişik alanları kapsar. Jin Çincesinin statüsü dilbilimcileri arasında tartışılmaktadır; bazıları Jin'i Mandarin'in bir dalı olarak, bazıları da bundan bağımsız bir Çince dalı olarak sınıflandırmayı tercih eder.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Çin</span>

Büyük Çin ya da Büyük Çin Bölgesi ; Çin anakarası, Hong Kong, Makao ve Tayvan'ı kolektif olarak kastetmek için kullanılan bir terimdir. Terim birçok çeşitli bağlamda kullanılmaktadır ve politik anlam taşıması gerekmeden sırf ticari ya da kültürel faaliyetlere atfetmek için de kullanılır. Bu coğrafi alanların paylaştığı bağlantılar, ör. Çince televizyon programları, filmler ve müzik, "Büyük Çin"in kültürel boyutuyla bağdaşlaştırılır. Terim ayrıca ticari/ekonomik kalkınmaya atıf olarak kullanılır, ör. "Büyük Çin Bölgesi'nde ekonomik entegrasyon." Terimin kullanımı ayrıca tam olarak kastettiği coğrafi bölgelere göre değişim gösterebilir. "Büyük Çin" terimi, egemenliği kastetmemektedir, ancak yine siyasi çağrışımları önlemek için bunun yerine "Çince konuşan dünya" terimi kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">C-pop</span>

C-pop, "Chinese popular music" öbeğinin kısaltmasıdır. Çin anakarası, Hong Kong ve Tayvan'dan gelen sanatçılarını kapsayan, gevşekçe tanımlanmış bir müzik tarzı. Singapur ya da Malezya gibi Çincenin nüfusun büyük bir kısmı tarafından konuşulduğu ülkelerde de C-pop sanatçıları vardır. Bazen "C-pop" terimi sadece Çince pop müziği değil; R&B, balad, Çince rock, Çince hip hop ve Çin ambient müziğini kapsayan bir şemsiye tabiri olarak da kullanılır; ancak 1990'ların başında Çince rock müzik, C-pop'tan ayrı bir tarz olarak evrimleşti.

<span class="mw-page-title-main">Mandopop</span> Mandarin pop müziği

Mandopop, "Mandarin pop music" öbeğinin kısaltmasıdır; Mandarin Çincesinde söylenen popüler müziği tanımlar. C-pop 'un bir alt kategorisidir. İlk kez Şanghay'da ortaya çıktı; daha sonra Hong Kong, Taipei ve Pekin, Mandopop müzik endüstrisinin önemli merkezleri haline gelmiştir. Çin anakarası, Makao, Hong Kong, Tayvan, Malezya ve Singapur; Mandopop müziğinin en çok dinlendiği yerlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Cantopop</span>

Cantopop, "Cantonese pop music" öbeğinin kısaltması; çoğunlukla Hong Kong'da yapılan, Kantonca dilinde söylenen popüler müzik tarzı. Bu ifade, müziğin yapımının ve tüketiminin bağlamını da içerir. 1970'lerde başlayan Cantopop, 1980'lerde ve 1990'larda kendi popülerliğinin zirvesine ulaştı, ancak 2000'lerde popülerliği yavaş yavaş azaldı. İlk kez 1974'te kullanılan "Cantorock" teriminden türeyen "Cantopop" terimi, kendisi ilk kez 1978'de kullanıldı. Zirvesi boyunca Çin, Tayvan, Vietnam, Güney Kore, Japonya, Singapur, Malezya ve Endonezya'ya yayılmıştı.

<span class="mw-page-title-main">Çin Tatarları</span>

Çin Tatarları, günümüz Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) topraklarında yaşayan Tatarlardır. ÇHC'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin Tatarlarının %90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşamaktadır.

Hezhou dili Çin'in Kansu eyaletinde konuşulan kreolleşmiş karma dildir. Yüzyıllardır Linxia İli'nin lingua franca'sı olarak işlev göstermiştir. Uygurca ve belki de Salarcanın temellerinden oluşmuştur. Mandarin Çincesiyle yeniden sözcükleşme süreci geçirmiştir; yani sözcüklerin neredeyse tümü Çince kökenlidir. Buna rağmen, dilbilgisi açısından Türk dili özelliklerine sahiptir: Hezhou dilinde altı farklı isim hâli, eklemeli morfoloji ve özne-nesne-fiil cümle yapısı mevcuttur. Hezhou dilinde hem Türkçe hem de Çince kökenli son ekleri kullanılmaktadır; Çince kökenli olanlar özgün işlevlerini kaybetmişlerdir ve Çince anlambilimiyle ilişkilerinden yoksun sayılırlar. Fonolojisi Çinceye çok benzer: Hezhou dilinde üç farklı ton mevcuttur, fakat Hezhou dilindeki ton değişimi Çinceninkinden farklı şekilde çalışır. Han, Hui, Donşian ile Bao'an etnik gruplarında Hezhou dilini konuşanların arasında etnik gruba göre ton kullanımında farklılıklar gözlemlenmiştir, fakat Hezhou dilini anadil olarak konuşanlarda bu farklılıkların ortaya çıktığı yönünde belirtiler yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Yaolar</span> Çin ve Vietnamda yaşayan etnik grup

Yao halkı ya da Mien halkı, Çin ve Vietnam'da çeşitli azınlıklara atanan bir sınıflandırma. Çin hükûmetinin resmî olarak tanıdığı 55 etnik azınlıktan biri olan Yao halkı, Çin'in güneybatısı ve güneyindeki dağlık alanlarda yaşar. Ayrıca Vietnam'ın resmî olarak tanıdığı 54 etnik gruptan birini teşkil eder. 2000 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre Çin'de 2.637.421 Yao var; 2019 yılı Vietnam Nüfus Sayımı'na göre Vietnam'da 891.151 Yao var.