İçeriğe atla

Sanhedrin

Eski Yahudi Sanhedrin konseyinin 1883 ansiklopedisindeki illüstrasyon (Yunanca synedrion, synhedrion'dan)

M.Ö. 165'ten Doğu Roma İmparatorluğu tarafından kaldırıldığı M.S. 425'e kadar Roma Filistini'nde çalışan Yahudi Konseyi. Asıl olarak Yahudilerin en yüksek düzeydeki mahkemesi olmasına rağmen çeşitli kaynaklarda Sanhedrin'in dini, yargılama ve yasama işlevleri hakkında birçok belgeye rastlanmıştır. Yeni Ahit'in birçok kitabında da İsa'nın çarmıha gerilmesiyle, ayrıca elçi Petrus ile yoldaşı Yuhanna hakkında hüküm verilmesiyle ilişkisi olduğu belirtilmiştir. Talmudların kaynaklarına göre Sanhedrin 71 bilgeden oluşan ve bunların belirli zamanlarda Kudüs Tapınağı'nda, yasama, yargı, diyanet ve tören işlevlerini yerine getirdiği bir kuruldu.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hukuk</span> genellikle devlet otoritesi tarafından desteklenen kurallar ve yönergeler sistemi

Hukuk ya da tüze birey, toplum ve devletin hareketlerini, birbirleriyle olan ilişkilerini; yetkili organlar tarafından usulüne uygun olarak çıkarılan, kamu gücüyle desteklenen, muhatabına genel olarak nasıl davranması yahut nasıl davranmaması gerektiğini gösteren ve bunun için ilgili bütün olasılıkları yürürlükte olan normlarla düzenleyen normatif bir bilimdir. Ayrıca, toplumu düzen altına alan ve kişiler arası ilişkileri düzenleyen, ortak yaşamın huzur ve güven içinde akışını sağlayan, gerektiğinde adaleti yerine getiren, kamu gücü ile desteklenen ve devlet tarafından yaptırımlarla güvence altına alınan kurallar bütünüdür. Hukuk, birey-toplum-devlet ilişkilerinde ortak iyilik ve ortak menfaati gözetir.

<span class="mw-page-title-main">İncil</span> Nasıralı İsanın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan biyografi metinleri

İncil, İsa'nın yaşamını, öğretilerini, ölümünü ve dirilişini anlatan her bir biyografidir. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna tarafından kaleme alınmış olan ve yazarlarının adlarıyla anılan dört incil, Yeni Ahit'in ilk dört bölümünü teşkil eder. İncil sözcüğü Türkçe konuşan kimseler arasında sıklıkla Yeni Ahit anlamında kullanılır. Bu kullanıma –hatalı olsa dahi– Türkçe Hristiyan kaynaklarda da rastlanabilir. Bu kaynaklarda Müjde sözcüğü de Yeni Ahit anlamında kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Vandallık</span> Bilerek zarar verme eylemi

Vandallık veya akım olarak vandalizm, bilerek ve isteyerek, kişiye ya da kamuya ait bir mala, araca ya da ürüne zarar verme eylemidir.

Talmud, Yahudi medeni kanunu, tören kuralları ve efsanelerini kapsayan dinî metinlerdir. İbranice lamad (öğrenmek) kökünden gelir. Mişna ve Gemara bölümlerinden müteşekkildir. Talmud'un iki versiyonu vardır: 3. ila 5. yüzyıla ait olduğu kabul edilen ancak daha eski dokümanları da içeren Babil Talmudu ve daha eski olan Filistin ve Yeruşalayim (Kudüs) Talmudu.

Nuh'un Evrensel Yasaları, Talmud'da geçen, Nûhîlerce takip edilen ve Yahudilerce tüm insanlık için evrensel prensipler olduğuna inanılan prensipler. Yedi tanedir:

  1. Puta tapmamak
  2. Tanrı'nın ismini mübarek kılmak ve bu isimle lanet etmemek
  3. Cinayet işlememek
  4. Cinsel ahlaksızlık yapmamak
  5. Hırsızlık etmemek
  6. Adil bir yargı sistemi oluşturmak ve uyulmasını sağlamak.
  7. Canlı bir hayvanın etini kopartıp yememek.

Mişnah/Mişna, Yahudilik'in medenî ve ceza hukuku olan Talmud'un ilk bölümüdür. Sözlü kanunlar ilk olarak Haham Yehuda HaNasi tarafından derlenmiş ve Mişna (משנה) adı verilmiştir. Mişna İbranice Şana kökünden gelir bu tekrarlayarak belleme anlamındadır. Mişnalar İbranice kaleme alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yahuda (havari)</span> Yahudi havari

Yahuda veya Hristiyanların söylemiyle Yahuda İşkariyot, birinci yüzyılda Yahudilerin yaşadığı Yahudiye eyaletine, İsa'yı öldürmek için gelmiş Roma lejyonlarına, para karşılığı İsa'nın saklandığı yeri söyleyen Yahudi havari ve din adamı. Hristiyanlığa göre Romalılar İsa'yı çarmıha gerip öldürdükten sonra, yaptığı hainlikten ötürü pişmanlık duymuş, vicdan azabı çekmiş ve en sonunda kendini asarak intihar etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Roş Haşanah</span> Yahudi Bayramı

Roş Haşanah, Yahudiler tarafından kutlanan İbrani takviminin yeni yılıdır. Tanah'ta Yom Teruah olarak geçen bu günün manasal meali "haykırış (çoşku) ve devirme günü"dür.

<span class="mw-page-title-main">Josephus</span> MS 1. yüzyılda yaşamış Yahudi tarihçi

Titus Flavius Josephus veya doğum ismiyle Yosef ben Matityahu, Kudüs'te dünyaya gelmiş ve Roma İmparatorluğu'nda, tarih alanında önemli bir etki yaratmış Yahudi tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Titus (Roma imparatoru)</span>

Titus Flavius Vespasianus, Titus adıyla da bilinen Flavius Hanedanı mensubu, Roma imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Simon bar Kohba</span> Yahudi askerî lider

Simon bar Kohba, 132 yılında Roma İmparatorluğu'na karşı Yahudilerin yapmış olduğu Bar Kohba Ayaklanması'nın lideriydi. Ayaklanma sonucu kurduğu Yahudi devletinin üç yıl süreyle başkanlığını yaptı; bu devlet iki yıllık bir savaşın ardından Romalılar tarafından 135 yılında fethedildi.

<span class="mw-page-title-main">Bar Kohba İsyanı</span>

Bar Kohba Ayaklanması (132-136), Yahudiye topraklarında Roma İmparatorluğu'na karşı yapılmış üçüncü büyük ayaklanması ve Yahudi-Roma savaşlarının sonuncusudur. Bu ayaklanma ayrıca İkinci Yahudi-Roma savaşı, İkinci Yahudi ayaklanması, 115-117 yılları arasında gerçekleşen Kitos Savaşı dikkate alındığında Üçüncü Yahudi-Roma savaşı veya Üçüncü Yahudi ayaklanması olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Evaristus</span>

Papa Aziz Evaritus, Aristus olarak da tanınır. Evaristus MS 99-107 döneminde papalık yapmıştır. Aziz Evaristus, hakkında çok az şey bilinmektedir. Liber Pontificalis'e göre, Beytüllahim'li Yahudi kökenli bir aileden gelmekteydi. Papalık döneminde Roma İmparatoru Trajan'un saltanat döneminde geçmiştir. Bu imparatorun saltanat dönemi, Roma'nın en zulümlü dönemiydi.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon ve Yahudiler</span>

Napolyon Bonapart iktidarı, Avrupa Yahudileri'nin tarihinde, gettolarda yaşama zorunluluğunu kaldıran; varlık, ibadet ve meslek alanındaki haklara özgürlük getiren Yahudi emansipasyonu için önemli bir dönüm noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nürnberg Yasaları</span>

Nürnberg Yasaları, 15 Eylül 1935'te Nürnberg'de yıllık Nazi Partisi toplantısında kararlaştırılan Nazi Almanyası'nda antisemitik yasalardı. Yasalar, Alman ve Yahudi insanlarını sınıflandırdı. Bu kanuna göre, ari ırktan olmayanlar alt sınıf insanlardır ve ari ırkına ait insanlar ile evlenmeleri yasaklanmıştır. Kanunlar 26 Kasım 1935'te Romanları ve Siyahileri da kapsayacak şekilde genişletildi.

<span class="mw-page-title-main">Elçilerin İşleri</span>

Elçilerin İşleriResullerin İşleri ya da Havarilerin İşleri, Yuhanna İncili'nden sonra gelir. İsa'nın öğretilerinin Yeruşalim'den (Kudüs) Anadolu'ya, oradan da Roma'ya yayılışını anlatır. Bu nedenle, Grekçe Kutsal Yazılarda yer alan mektuplar ile İnciller arasında bir köprü kurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Aristobulus</span>

I. Yehuda Aristobulus, kendinden önce gelen lider Yohanan Hurkanus'un beş oğlundan biri olup İbrani Haşmonayim hanedanlığında kendisine "kral" diyen ilk hükümdardır. Josephus, Aristobulus için 481 yıldan sonra "başına taç takan" ilk Yahudi der. Yahudi geleneğine göre sadece Yehuda kabilesinden olan Davud hanedanlığına bağlı kişiler İsrail'in kralı olabilir bu nedenle Aristobulus ve ardılları için "nasi" yani "başkan" denir.

<span class="mw-page-title-main">Bar ve bat mitzvah</span>

Bar mitzvah, inançlı Yahudi erkek çocukları, bat mitzvah ise inançlı Yahudi kız çocukları için yapılan bir çeşit reşit olma törenidir. Erkekler için yapılan tören isminin çoğulu b’nai mitzvah, kızlar içinse b’not mitzvahdir. Yahudi hukukuna göre, Yahudi erkek çocukları, 13 yaşına geldiğinde yaptıkları eylemlerden sorumlu olurlar ve bar mitzvah ile reşit olurlar.

Sanhedrin, Mişna'nın Nezikin faslının dördüncü bölümü. Bu bölümün onbir kısmı dini mahkemelerin kuruluşu ve işletilmesi ile ilgili yasaları ele alır. Erets Yisrael'de belirli bir kentin büyüklüğüne ve davaya göre 3, 23 ve 71 kişilik mahkemeler kurulurdu. En büyük Mahkeme, Büyük Sanhedrin adını alır ve Bet-Amikdaş'ın kesme taşlı salonunda toplanırdı. Mişna, parasal konularla ilgili ve çeşitli suç davalarını, cinayet suçlarını, infazı ve kralın yargıyla ilgili haklarını tartışır.

<span class="mw-page-title-main">Gamaliel</span> Önde gelen Yahudi bir kişilik

Gamaliel, MS birinci yüzyılın başlarında Sanhedrin'de önde gelen bir otoriteydi.