İçeriğe atla

Sanal müze

Üst katta engelli erişimi olmadığı için müzenin üst katında sanal tur veren ekran. Manor House Müzesi, İlkley'de.

Sanal müze veya E-müze, 1990’lı yılların başından itibaren teknolojik gelişimin hızıyla birlikte müzelerin iletişim sağlamaya yönelik olarak interneti kullanmaya başlamaları ile ortaya çıkmış bir kavramdır[1][2] Sanal Müze, farklı medya olanaklarından yararlanılarak hazırlanmış sayısal nesneleri ve bunlara ait bilgileri barındıran, ziyaretçi ile iletişimin kesintisiz olduğu ve çeşitli erişim şekillerini karşılamak için alışıldık iletişim yöntemlerinin ötesinde olan, dünya çapında erişimini olanaklı kılmak amacıyla da fiziksel anlamda bir mekâna ihtiyaç duymayan müze şeklinde tanımlanmaktadır.[3][4][5]

Temel Yapı ve Kullanılan Teknolojiler

Kullanılabilecek teknolojilere her gün yenileri eklenmektedir. Ancak kullanıcı açısından genelleştirerek ele alındıgında bazı başlıklar öne çıkar. Sanal Müzeler, temel olarak Web Servis Tabanlı bir yapıda geliştirilmelidir. Bu yolla zaman ve mekandan bağımsız erişim sağlanır. Web servisi tüm dış platformlara veri aktaran yapıdadır. Müzeye eklenen yeni materyaller otomatik olarak servisler kanalıyla farklı web ortamlarına aktarılabilir. Ayrıca RSS (Rich Site Summary) yöntemiyle verilerin anlamsal dönüşümleri sağlanarak kullanıcının müzeye gelmeden bilgilendirme işlemi kendi sayfasına sunulur.

Müzenin, bilgisayarların veriyi okuyabileceği anlamsal bir alt yapısı bulunmalıdır. Bu olay makinenin okuyabilmesi (örn. Semantik Web 3.0) ve anlayabilmesi anlamına gelmektedir. Örnek ile açıklamak gerekirse “Koleksiyonumuzda kuvars bulunmaktadır” ifadesi bunun bir saat mi yoksa mineral mi olduğunu anlamlandıracaktır.

Müzenin değişik platformlardan veri okuma yeteneği olmalıdır. Bu paylaşım özelliği olan diğer benzer çalışmalara atıf yapılabilmesini sağlayacaktır.

Müzenin veri sistemi veri ambarlama ve veri çıkarsama tekniğine uygun olmalıdır. "Data Miner" tekniği ile de verilerin her türlü ilişkisel modellemesi yapılabilmelidir. Örneğin ziyaretçi profiline bakarak en çok takip edilen materyal veya örneklem belirlenebilmelidir.

Örneklem uzayına sorgulayarak konum bilgilerinden veya destekçi bilgilerinden “Ne nerede, Örnek türü kimde bulunur yargısı sorgulanabilmelidir.

E-müzeler için çeşitli yapılar önerilmiştir[1]. Önerilen yapılar genelde erişim ve depolama ikilisini denetler yapıda tasarlanmaktadır. AMICO (Art Museum Image Consortium6 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) tarafından belirlenmiş veri modeli en yaygın kullanılan modeldir.

Sanal Müzenin, veri ambarı modeli ile tasarlanması önerilir. Anlamsal bağ modeli ile modellenebilmeli ve içerik arama ve veri alanları arasında denetim sınıflaması kullanılanılabilmelidir.

Yazılım Teknolojisi olarak olanaklar çok daha çeşitlidir örnek olarak PHP, JavaScript, Jquery, Perl vb. kullanılabilir. Ayrıca sistem üzerinde Google API kullanılarak konum ve ziyaretçi bilgileri tutulması ileriki dönemlerde yapılacak güncellemeler için yararlı olacaktır.

Veritabanı tum yazılımın omurgası durumundandır. İstenilen anda ve türde değişikliğe güncellemeye açık olmalıdır. Zaman içinde eklenecek veya çıkarılacak bilgiler yapısal değişikliğe gerek duyulmadan yapılabilmelidir. Farklı materyal türleri için bağimsiz veri tabanları kullanılmaldır. Örnek olarak MySQL kullanılanılabilir.

Veri tabloları hiyerarşik olarak birbirleriyle bağlanmalıdir. Gelenkesel müzelere benzer olarak kataloglama sistemi kullanılabilir.

Çok dillik desteği için etiket modeli olması önerilir. Uluslararası ziyaretler için yararlı olacaktır.

Yazılım üzerinde web servisleri yazılımları çalışması yapılabilmeli ve verilerin günümüzün olmazsa olmazı akıllı telefonlar veya kisok akranları gibi başka ortamlara taşınabilmeside sağlanmalıdır.

Erişim ve Sorgulama

Müzede bulunan verilere müzenin internet sitesi aracılığıyla erişim ve sorgulama olanağı sağlanmalıdır. Bu amaçla hazırlanan Web sitesi üzerinden ziyaretçilerine aşağıda örnekleri verilen ayrıntılı bilgiler sunulabilmelidir.

  • Müzedeki materyallerin listelenmesi,
  • Müzedeki materyallerin sorgulanması,
  • Müzedeki katkı verenlerin sorgulanması,
  • Müze salonları için sanal gezi,
  • E-Müze ziyaretçi defterine yazı yazma,
  • E-Müze duyuru ve haberlerini okumak,

Bu liste sınırlı değildir ve müzenin türüne göre sorgu maddeleri artırılabilir. Buna ek olarak Materyal hakkında sunulan bilgiler gerektiğinde arttırılıp azaltılabilmelidir. Farklı materyal türleri için bağimsiz veri tabanlarının olması bu nedenle önemlidir. Materyal türüne göre de farklı bilgilerin sunumu sağlanabilmelidir. Bu şekilde ziyaretçinin ilgi alanına göre gerek gördüğü ayrıntılara ulaşabilmesi sağlanmalıdır.

Sanal Müze Gezisi

Sanal geziler, genel olarak ziyaret edilen ortamda istenilen bir yöne bakabilme ve ilerleme veya sabit bir noktadan çevreyi izleme (panoramik) olarak sınıflanabilir. İlk seçenekte ziyaretçi bilgisayarın bazı özel yazılımları (Ör: Ipix, QuickTime vb.) içermesi gerekirken ikinci seçenekte her bakış açısı, bir fotoğraf karesindeki gibi doğru orantılara sahiptir. Bu gerçekliğinden ötürü perspektif görüntüleme tercih edilmektedir. Kullanıcı seçilen resim üzerinde, fare veya tuşlar yardımı ile sağa, sola, hareket edebilmelidir. Sanal geziler, özellikle büyük mekânlarda yerleşen geleneksel müzeler için önemlidir. Küçük ölçekteki alana yerleşen müzeler için ise panoramik görüntü yeterli olacaktır. Herhangi bir fiziksel mekânı kullanmayan müzeler için bu seçenek, çevreyi tanıtıma veya çalışanları tanıtma gibi başka amaçlarla kullanılabilir.

Kullanıcı İstatistiği

Sanal medyanın veya yayınların başarısı ziyaretçi sayısı ile ölçülmektedir. Bu amaçla arama motorları ayrıntılı bilgiler sunmaktadır. Bu amaçla Google arama motoru tarafından sunulan istatistik bilgiler kullanılabilir. Bu istatistik bilgileriyle ziyaretçilerin hangi ülkeden giriş yaptığı, hangi bağlantı üzerinden geldiği, hangi anahtar kelime veya kelimeleri araştırdığı, günde kaç ziyaretçi geldiği gibi bilgiler kayıt altına alınmaktadır.

Hangi materyalin veya ayrıntılarının ne kadar çok sorgulandığının bilinmesi örnek bilgilerinin güncellenmesinde önemlidir. Eğitim açısından ele alındığında ziyaretçinin öğrenmek istediği öncelikli bilgi tanımlanmış olacak ve kullanıcı istatistiği izlenerek ileriye yönelik planlama yapılması kolaylaşacaktır.

Örnekler

İnternet kullanımının yaygınlaşmasına paralel olarak oldukça fazla koleksiyon resim bazlı veya panoromik görüntü olarak sanal ortama taşınmaya devam etmektedir. Kültür Bakanlığının21 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve YerelNET27 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. web sayfasında Türkiye deki sanal gezi ve sanal müze örnekleri görmek olasıdır. Sanal veya e-müzeler eğitim kurumları için yeni bir uygulama alanı yaratmıştır. Son yıllarda Üniversitelerde eğitime destek vermek için bu tür uygulamalara yönelmeye başlamıştır.[6][7] Gerek birim bazında gerekse üniversite24 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. olarak bu tür uygulamalar, web üzerinde izleyicilerin hizmetine sunulmaya başlanmıştır. Ayrıca her geçen gün artan sayıda özel müzeler ve kolleksiyonlara web ten ulaşılabilmektedir.

Kaynakça

  1. ^ Dong, Shaochun, Xu, Shijin; Wu, Gangshan 2006. Earth Science Digital Museum (ESDM):Toward a new paradigm for museums Computers and Geosciences, V 32, (6), p. 793-802.
  2. ^ Schweibenz, W., 2004. The Development of Virtual Museums. ICOM News No:3.
  3. ^ Bastanlar Y., Altingövde I. S., Aksay A., Alav O., Çavus O., Yardimci Y., Ulusoy Y. ,Güdükbay U., Çetin E., Bozdagi Akar G., Aksoy S., 2006. E-Museum: Web-based Tour and Information System for Museums, IEEE SIU (14th National Signal Processing and Applications Conference), Antalya, Turkey
  4. ^ Dyson, C. M. & Moran, K. 2000. Informing the Design of Web Interfaces toMuseum Collections. Museum Management and Curatorship, Vol. 18, No. 4.
  5. ^ Franca Garzotto, Maristella Matera, and Paolo Paolini, 1998. “To use or not to use?Evaluating museum web sites.” Museums and the Web (online: http://www.museumsandtheweb.com/ 29 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013. 
  7. ^ Kıyak E., Yasar C., Altınoluk I., Ulugergerli E.,U. ve Çalık A., 2012. Uzaktan Eğitimde Sanal Egitim Olanakları: E-Müze Örneği : MERSEM-2012, Afyonkarahisar, Türkiye.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Web 2.0</span>

Web 2.0, O'Reilly Media tarafından 2004'te kullanılmaya başlayan bir sözcüktür ve ikinci nesil internet hizmetlerini - toplumsal iletişim sitelerini, vikileri, iletişim araçlarını, folksonomileri- yani internet kullanıcılarının ortaklaşa ve paylaşarak yarattığı sistemi tanımlar. Kelimenin tam anlamı tartışmaya açıktır, Tim Berners-Lee gibi teknoloji uzmanları da kelimenin manasını sorgulamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnternet sitesi</span> tek bir web alanından sunulan ilgili web sayfaları kümesi

Web sitesi, Ortak bir alan adı ile tanımlanan ve en az bir web sunucusunda yayınlanan web sayfaları ve ilgili içeriklerden oluşan bir koleksiyondur. Web üzerindeki sayfalar; metin, görsel ve animasyon şeklinde ziyaretçisine bilgi aktaran veya hizmet sunan sayfaların tümünü kapsayan bir doküman topluluğudur. Ziyaretçiler bir web sitesine, HTTP veya HTTPS protokollerinde aşağıdaki bileşenlerden oluşan benzersiz bir adresi kullanarak erişirler:

<span class="mw-page-title-main">Askerî Müze (İstanbul)</span> Harbiyede bulunan askerî müze

Askerî Müze, İstanbul'un Harbiye semtinde Cumhuriyet Caddesi üzerinde bulunan, 54.000 m²lik bir alan üzerinde kurulu 18.600 m²lik binasıyla bir yapılar kompleksidir. Geniş bir alana yayılan Mekteb-i Harbiye binası, Osmanlı Devleti’ne subay yetiştirmek amacıyla kurulmuş ve 1862’de inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Müze</span> kazılarda bulunan yapıtların, eski devirlerden kalan antikaların, sanata ve bilime ilişkin nesnelerin, sanat ve bilim yapıtlarının, budunbilimsel vb. nesnelerin bir arada ya da ayrı ayrı sergilendiği, saklandığı, korunduğu yapı

Müze, somut ve somut olmayan kültürel mirası araştıran, ilgili nesneleri toplayan, muhafaza edip sergileyen kurumlar ve sergileme mekanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Coğrafi bilgi sistemi</span>

Coğrafi bilgi sistemi (CBS); Dünya üzerindeki karmaşık sosyal, ekonomik, çevresel vb. sorunların çözümüne yönelik mekana/konuma dayalı karar verme süreçlerinde kullanıcılara yardımcı olmak üzere, büyük hacimli coğrafi verilerin toplanması, depolanması, işlenmesi, yönetimi, mekansal analizi, sorgulaması ve sunulması fonksiyonlarını yerine getiren donanım, yazılım, personel, coğrafi veri ve yöntem bütünüdür.

Anlamsal ağ, web içeriklerinin sadece doğal dillerde değil, aynı zamanda ilgili yazılımlar tarafından anlaşılabilir, yorumlanabilir ve kullanılabilir bir biçimde ifade edilebileceği, böylece bu yazılımların veriyi kolayca bulmasını, paylaşmasını ve bilgiyi birleştirmesini sağlamayı amaçlayan, gelişen bir internet eklentisidir.

<span class="mw-page-title-main">Çorum Müzesi</span>

Çorum Müzesi, Çorum il merkezinde bulunan bir arkeoloji ve etnografya müzesidir. Müzede Alacahöyük, Boğazköy, Hattuşaş, Pazarlı ve Kuşsaray gibi arkeolojik kazı merkezlerinden çıkarılan buluntular sergilenmektedir. Çorum Müzesi ilk olarak 13 Ekim 1968 tarihinde, günümüzde kullanılmayan ilk binasında hizmete girmiştir. 1968 yılından itibaren 33 yıl hizmet veren müze binası, arkeolojik kazılardan elde edilen eserlerin yoğunluğu nedeniyle ihtiyaca cevap veremez duruma gelmiştir. Bunun üzerine yapımı 1908 yılında başlayıp 1914 yılında tamamlanan ve yapıldığı günden itibaren hastane, Ziraat Mektebi, Makine Meslek Yüksek Okulu olarak hizmet veren bina, Çorum Müzesi'nin yeni binası olarak kullanılmak üzere 1986 yılında tahsis edilmiştir. 1988 yılında yangın geçiren bina, 1989 yılında müze olarak kullanılmak üzere restore edilmeye başlanmıştır. Restorasyon çalışmalarının tamamlanması ile Çorum Müzesi; 11.03.2003 tarihinde, bu tarihî binada ziyarete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kullanıcı arayüzü</span> bir kullanıcının bir makineyle etkileşime girdiği ve makineyi kontrol ettiği araçlar

Kullanıcı arayüzü ya da kullanıcı arabirimi, insanların bir makine, cihaz, bilgisayar programı ya da karmaşık aletlerle etkileşimini sağlayan yöntemlerin bileşkesine verilen addır.

Dijitalleştirme, özellikle eski yazılı kaynakların OCR ve benzeri uygulamalarla dijital ortama aktarılma işlemidir. Dijitalleştirme görsel veya işitsel ögelerin bilgisayara tanımlanabilmesi, işlenebilmesi ve saklanabilmesi amacıyla sayısal kodlara dönüştürülmesidir. Bu işlemin amacı belgenin bütünlüğünü, içeriğini ve fiziksel özelliklerini koruyarak gelecek nesillere aktarmaktır.

<span class="mw-page-title-main">500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi</span> İstanbulda müze

500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi, 500. Yıl Vakfı tarafından topluma Türk Yahudilerinin gelenekleri ve tarihi açısından bilgi sunmak amaçlı kurulmustur. 25 Kasım 2001'de açılmıştır. 500. Yıl Vakfı 1989'da 113 Yahudi ve Müslümandan oluşan Türk vatandaşları tarafından Sefaradların 500 yıl önce Osmanlı İmparatorluğu'na gelişini kutlamak için kuruldu. Müze fikri, müzenin ilk küratörü olan Naim Güleryüz tarafından ortaya atıldı ve Kamhi ailesinin maddi destekleriyle açıldı.

<span class="mw-page-title-main">Google ürünleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Google ürünleri listesi Google tarafından satın alınan tüm ana masaüstü, mobil ve çevrimiçi ürünleri içerir. Bu ürünler son ürün ya da beta sürümler olabilir. Liste ayrıca kullanımdan kaldırılmış, birleştirilmiş ya da tekrar isimlendirilmiş ürünleri de içerir. Ürünlerin içinde olan özellikler ayrıca listelenmemiştir.

Diyaloguer (ingilizce) olarak da bilinen, ağ işletim sistemi, bir sunucu üzerinde çalışan ve verileri, kullanıcıları,grupları, güvenliği, uygulamaları ve ağ üzerinde koşan diğer çoğu ağ işlevlerinin yönetilmesine olanak sağlayan bir yazılımdır. Ağ işletim sistemleri, bir ağ içerisinde bulunan bilgisayarların ağ içerisindeki diğer bilgisayarlarla yazıcı paylaşımı, ortak dosya sisteminin ve veritabanının paylaşımı, uygulama paylaşımı gibi işlevleri yerine getirmek için tasarlanmıştır. En popüler olanları Novell NetWare, Linux, Windows Server 2003, Mac OS X tir.

Türkiye’de, yerbilimleri alanında hizmet vermek için kurulmuş ve hem fiziksel hem de sanal olarak hizmet veren ilk sanal müzelerden biridir. Örnekler, sadece Türkiye'den değil, çeşitli ülkelerden de toplanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Deniz Müzesi</span>

Mersin Deniz Müzesi, Mersin'in Yenişehir ilçesinde bulunan bir müze. 16 Eylül 2009 tarihinde inşaatına başlanan müze 15 Ekim 2010 tarihinde geçici kabul ile ziyaretçilere açılmış, 14 Temmuz 2011 tarihinde ise resmî açılış töreni yapılmıştır. İstanbul, Çanakkale ve İskenderun'un ardından açılan dördüncü deniz müzesi olan Mersin Deniz Müzesi; İzmir ve Gölcük'te de deniz müzeleri açılması sonrası Türkiye'deki altı deniz müzesinden biri olarak faaliyet göstermektedir.

İstanbul Üniversitesi Zooloji Müzesi, İstanbul Üniversitesi Vezneciler Kampüsünde Biyoloji bölümünün en üst katından bulunan ve Türkiye faunasını yansıtır nitelik taşıyan müzedir. Türkiye’nin ilk zooloji müzesi olma özelliğini taşır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Yılın Müzesi Ödülü</span>

Yılın müzesi ödülü (EMYA) Avrupa Konseyi himayesinde Avrupa Müze Forumu (EMF) tarafından her yıl verilen en uzun soluklu ve Avrupa'nın en prestijli müzecilik ödülüdür. 1977 yılında gazeteci, anti-müzeolog, yayıncı ve kitap yazarı Kenneth Hudson öncülüğünde ödül'ün tahsisine başlandı. Avrupa Konseyi üyesi 47 Avrupa ülkesinde yeni açılan veya geçmiş iki sene içinde modernleşmiş veya genişlemiş herhangi bir müze ödüle aday olabilir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Kadın Müzesi</span>

İstanbul Kadın Müzesi, kadın tarihini gündemde tutmak ve kadın belleği oluşturmak amacıyla 2012’de sanal ortamda açılmış bir kent kadın müzesidir.

Çevrimiçi ofis paketi bir hizmet olarak yazılım biçiminde web siteleri tarafından sunulan bir ofis paketi türüdür. Herhangi bir işletim sistemini çalıştıran herhangi bir İnternet uyumlu cihazdan çevrimiçi erişilebilirler. Bu, insanların dünya çapında ve her zaman birlikte çalışmasını sağlar ve böylece uluslararası web tabanlı işbirliği ve sanal ekip çalışmasına yol açar. Genellikle, temel sürümler ücretsiz olarak sunulur ve daha gelişmiş sürümler için nominal bir abonelik ücreti ödemek zorunludur.

Dosya barındırma hizmeti, bulut depolama hizmeti, çevrimiçi dosya depolama sağlayıcısı veya cyberlocker de adlanır, kullanıcı dosyalarını barındırmak için özel olarak tasarlanmış bir İnternet barındırma hizmetidir. Kullanıcıların bir şifre veya başka bir kimlik doğrulama sağlandıktan sonra yalnızca telefon kullanıcısı tarafından kullanılan İnternet üzerinden erişilebilen dosyaları yüklemelerine olanak tanır. Genellikle, hizmetler HTTP erişimi ve bazen FTP erişimi sağlar. İlgili hizmetler, içerik barındırma servisleri, sanal depolama alanı ve uzaktan yedekleme hizmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Beypazarı Yaşayan Müze</span> Beypazarında müze

Yaşayan Müze; Ankara'nın Beypazarı ilçesinde 2007 yılında bir sivil inisiyatif girişimi ile kurulmuş halk bilim müzesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.