İçeriğe atla

San Pedro kaktüsü

Çiçeklenen bir San Pedro kaktüsü

San Pedro kaktüsü olarak da bilinen Echinopsis pachanoi veya Trichocereus pachanoi, Trichocereus cinsine ait And Dağları'nda 2.000-3.000 metre arasında yetişen bir kaktüs türüdür.[1] Bir süs bitkisi olarak yetiştirilmesi çok yaygın olan kaktüs, içerisinde halüsinojen meskalin ve diğer psikoaktif alkaloidleri barındırır. Yerliler tarafından entojen veya geleneksel tıbbi madde olarak kullanımı yaygındır.

Tarihçe

Amerika'nın yerli dinlerinde kullanılan entojenik maddelerin birçoğu gibi halüsinojenik etkilere sahip San Pedro kaktüsünün kullanımı Peru'da 3000 yıldan eskiye dayanır.[2][3] Kaktüsün en erken tasvirleri San Pedro'yu muhafaza eden bir mitolojik varlığı gösteren bir oymadır. Bu tasvir, Chavín kültürüne ait ve Peru'nun kuzey dağlık bölgelerindeki Chavín de Huantar'daki eski bir tapınakta bulunmuştur ve yaklaşık M.Ö. 1300 yılına dayanmaktadır. San Pedro tasvirleri sanat alanında Chavín tekstil ve seramiklerinde de görülür. Kaktüs ayrıca Salinar tarzı (M.Ö. 400-200) ve Nasca çömlekleri gibi daha sonraki Peru seramiklerinde dekoratif bir motif olmaya devam etmiştir. Moche sanatında tekrarlayan bir salyangoz motifinin, San Pedro'ya katılan meskalene batırılmış bir salyangozu temsil ettiği de ileri sürülmüştür.[]

San Pedro kaktüsü günümüzde ruhani açıdan transa girmek için veya geleneksel tıpta kullanılabilir.[] Ayrıca halüsinatif etkileri dolayısı ile keyif verici madde olarak kullanımı yaygındır.

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Rätsch, Christian (2002). Enzyklopädie der psychoaktiven Pflanzen. Botanik, Ethnopharmakologie und Anwendungen. Aarau: AT-Verlag. s. 15. ISBN 978-3-85502-570-1. 
  2. ^ Bigwood, Jeremy; Stafford, Peter J. (1992). Psychedelics encyclopedia. Berkeley, CA: Ronin Pub. ss. 118-9. ISBN 978-0-914171-51-5. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2019. 
  3. ^ Abbott, Alison (20 Mayıs 2019). "Altered minds: mescaline's complicated history". Nature (İngilizce). 569 (7757): 485-486. doi:10.1038/d41586-019-01571-2. 19 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hititler</span> Tunç Çağında Anadolu yarımadasının büyük çoğunluğunu egemenliği altına alan bir Hint-Avrupa kavmi

Hititler ya da Etiler, Tunç Çağı'nda Anadolu, Levant ve Kıbrıs'ta varlık göstermiş bir halk.

<span class="mw-page-title-main">Seramik</span> ısı etkisiyle hazırlanan inorganik, metalik olmayan katı

Seramik iyonik veya kovalent bağlara sahip metal ve metal olmayan inorganik bileşik içeren katı bir malzemedir. Yaygın kullanım örnekleri çanak-çömlek, porselen ve tuğladır.

<span class="mw-page-title-main">Kosta Rika</span> Orta Amerikada yer alan ülke

Kosta Rika, resmî adıyla Kosta Rika Cumhuriyeti, bir Orta Amerika ülkesidir. Kosta Rika adı İspanyolcada zengin sahil anlamına gelmektedir. Kuzeyde Nikaragua, güneydoğuda Panama ile komşudur. Batısında Büyük Okyanus, doğusunda ise Karayip Denizi vardır. Büyük Okyanus'taki toprağı Cocos Adası Ulusal Parkı dolayısı ile Güney Amerika ülkesi Ekvador'a komşu sayılmaktadır. Ayrıca Kosta Rika, ordusu bulunmayan az sayıdaki ülkelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Fince</span> Sondan eklemeli Finlandiyanın resmi dili

Fince (

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mezopotamya mimarisi</span>

Mezopotamya sözcüğü Grekçe Potamos (nehirler) ve Mezos (arası)sözcüklerinin birleşiminden doğmuştur ve bu yeni sözcük genel anlamda Fırat ve Dicle nehirlerinin Anadolu'yu terk ettiği bölgeden başlayıp iki nehrin birleşerek Basra körfezine döküldüğü noktaya dek uzanan nehirler arasındaki geniş alanı kapsar.

San Pedro de Atacama, Şili'nin kuzeyinde, Antofagasta Bölgesinde bir köy.

<span class="mw-page-title-main">Kaktüsgiller</span> bitki familyası

Kaktüs, Caryophyllales takımının 1750 kadar bilinen türüne ve yaklaşık 127 cinsine sahip Cactaceae bitki familyasının bir üyesidir. "Kaktüs" kelimesi Latince aracılığıyla, Theofrastos tarafından kimliği kesin olmayan dikenli bir bitki için kullanılan Antik Yunanca kelimesinden türemiştir.

Çini, bir yüzü sırlı, su geçirmez bir tabaka veya cam ile seramiğin ateşle birbirine kaynaştırılması sonucu ortaya çıkan levhadır.

<span class="mw-page-title-main">Meskalin</span>

Meskalin (3,4,5-trimetoksifenetilamin) fenetilamin grubundan halüsinojen bir alkaloiddir. Peyote kaktüsü, San Pedro kaktüsü, Peru meşale kaktüsü ve kaktüsgiller (Cactaceae) ailesinin bazı üyelerinde doğal olarak bulunur. Meskalin ilk olarak 1897 yılında Alman Arthur Heffter tarafından bulunmuş ve izole edilmiştir ve ilk olarak Ernst Späth tarafından 1919 yılında sentezlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Minas Gerais</span> Brezilyanın güneydoğusunda eyalet

Minas Gerais Brezilya'nın 26 eyaletinden biridir. Ülkenin güneydoğusunda yer alır. En kalabalık ikinci, yüzölçümü bakımından en büyük dördüncü eyalettir. Belo Horizonte başkenti ve en büyük şehridir. Fiat'ın Brezilya fabrikası burada yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Olmekler</span> En eski mezoamerikan uygarlık

Olmekler, bilinen en eski Mezoamerikan uygarlığıydı. Soconusco'daki ilerici bir gelişmenin ardından, günümüz Meksika eyaletleri Veracruz ve Tabasco'nun tropikal ovalarını işgal ettiler. Olmeklerin kısmen komşu Mokaya veya Mixe-Zoque kültürlerinden türediği tahmin edilmektedir. Olmekler, Mezoamerika'nın oluşum döneminde gelişti ve kabaca MÖ 1500'den MÖ 400'e kadar sürdü. Olmek öncesi kültürler yaklaşık MÖ 2500'den beri gelişti, ancak MÖ 1600-1500'de, erken Olmec kültürü, güneydoğu Veracruz'da sahile yakın San Lorenzo Tenochtitlán bölgesinde merkezlenmiş olarak ortaya çıktı. İlk Mezoamerikan uygarlığıydılar ve sonraki uygarlıkların birçoğunun temellerini attılar. Diğer "ilkler" arasında, Olmek, ritüel kan alma pratiği yapıyor gibi göründü ve neredeyse tüm Mezoamerikan toplumlarının ayırt edici özelliği olan Mezoamerikan balo oyununu oynadı. Olmeklerin şu anda en aşina olduğu yönü, sanat eserleri, özellikle uygun bir şekilde adlandırılan "devasa kafalar"dır. Olmek medeniyeti ilk olarak koleksiyoncuların 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Kolomb öncesi sanat pazarından satın aldıkları eserlerle tanımlandı. Olmek eserleri, antik Amerika'nın en çarpıcıları arasında kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Karakalem çizim</span> kurşun, kömür veya grafit ile yapılan bir çizim türü

Karakalem; kurşun, kömür, grafit gibi çizim araçları ile çizilen resim. Pek çoğu doğada bulunan, geniş malzeme yelpazesi nedeniyle en eski sanat dallarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Tiwanaku</span>

Tiwanaku Tiahuanaco veya Tiahuanacu, Bolivya'da Pre-İnka (İnka-öncesi) kültürüne ait önemli harabelerin bulunduğu küçük bir şehirdir. Tiahuanaco'nun nüfusu günümüzde 800 kişidir, şehir deniz seviyesinden 4.000 m yüksekte, Altiplano'nun verimsiz düzlüğünde bulunur. La Paz'dan 70 km batıda Peru sınır geçişi olan Desaguadero yolu üzerindedir. Harabeler 2000 yılından beri UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası'dır. Kelimenin Aymara dilinde anlamı "merkezdeki taş'"'tır.

Kolomb öncesi sanat; Kuzey Amerika, Meksika, Orta Amerika, Karayipler ve Güney Amerika'da 15. yüzyılda Avrupa'dan kolonici fetihçiler gelmeden önceki zaman dönemindeki sanat olarak kabul edilebilir. Kolomb öncesi sanat MÖ 1800'den M.S. 1500'lere kadar Amerikalarda gelişip meyve verdiği kabul edilebilir.

Kaman Kalehöyük, Kırşehir İl merkezinin kuzeybatısında, Kaman İlçesi'nin 3 km. doğu-kuzeydoğusunda yer alan bir höyüktür. Tepe yaklaşık 280 metre çapında olup 16 metre yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Vazo</span>

Vazo, genellikle çiçek koymak için kullanılan, cam, porselen, toprak gibi farklı malzemelerden, türlü boyut ve şekillerde yapılabilen açık bir kaptır. Sözcük Türkçeye, İtalyanca vaso kelimesinden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Erotik sanat</span>

Erotik sanat, görsel sanatların geniş bir alanıdır. Genellikle insan çıplaklığını tasvir eden ve cinsel uyarılmayı amaçlayan herhangi bir sanat eserleridir. Bu, çoğu zaman sanatsal özgürlük olarak kabul ediliyor. Çizimler, gravürler, filmler, resimler, fotoğraflar ve heykeller de dahil olmak üzere tüm görsel çalışmalar içeriyor. Bilinen en eski sanat eserlerinden bazıları, tarih boyunca farklı toplumlarda tekrarlanan erotik temaları içerir. Bununla birlikte, bunlar "pornografik", "ahlaksızlık" veya "müstehcenlik" olarak kabul edildiğinde, birçok toplumlarda bunların yaratılmasını, dağıtılmasını ve bulundurulmasını kısıtlayan yasalar da yaygın olarak tabu olarak kabul edilmiştir.

<i>Echinopsis</i>

Echinopsis, bazen kirpi kaktüsü, deniz kestanesi kaktüsü veya Paskalya zambak kaktüsü olarak bilinen Güney Amerika'ya özgü kaktüslerin bir cinsidir. Küçük bir tür olan E. chamaecereus, fıstık kaktüsü olarak bilinir. 128 tür, ağaç benzeri büyük türlerden küçük küresel kaktüslere kadar uzanır. Adı, echinos kirpi veya deniz kestanesinden ve bu bitkilerin yoğun diken kaplamalarına atıfta bulunan opsis görünümünden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ege sanatı</span> Bronz Çağı boyunca Ege Denizi yöresinde yaratılan sanat

Ege sanatı, Bronz Çağı boyunca, yani MÖ 11. yüzyıla kadar, Antik Yunan sanatından önce Ege Denizi'ni çevreleyen topraklarda ve içindeki adalarda yaratılan sanattır. Çoğunlukla modern Yunanistan topraklarında bulunduğu için bazen Yunan Bronz Çağı sanatı olarak da adlandırılır; ancak sadece Miken Yunanlıları sanatını değil, aynı zamanda Yunan olmayan Kiklad ve Minos kültürlerinin sanatını da içerir.