Ayasofya, resmî adıyla Ayasofya-i Kebîr Câmi-i Şerîfi, İstanbul'da kiliseden camiye çevrilmiş önemli bir tarihî yapıdır. Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından, 532-537 yılları arasında İstanbul'un tarihî yarımadasındaki eski şehir merkezine inşa ettirilmiş bazilika planlı bir patrik katedrali olmuştur. 1453 yılında İstanbul'un Osmanlılar tarafından fethedilmesinden sonra II. Mehmed tarafından camiye dönüştürülmüştür. Mustafa Kemal Atatürk tarafından 1934 yılında yayımlanan kararname ile tadilat çalışmasına alınmış, 1935 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile müzeye dönüştürülme kararı alınıp müzeye dönüştürülmüş, kazı ve tadilat çalışmaları başlatılmış ve 1935'ten 2020'ye kadar müze olarak hizmet vermiştir. 2020 yılında ise tekrar camiye çevrilmiştir. 2024 yılında caminin üst katı ücretli bir müze olarak hizmet vermeye başlamıştır. Böylelikle Ayasofya'nın alt katı cami, üst katı müze olmuştur.
Kariye Camii veya eskiden Azize Kurtarıcı Hora Kilisesi, İstanbul'un Fatih ilçesinin Edirnekapı semtinde camiye çevrilmiş bir Rum Ortodoks kilisesi ve müze.
Konstantinopolis veya Kostantiniyye, Roma İmparatorluğu (330–395), Bizans İmparatorluğu, Latin İmparatorluğu (1204–1261) ve Osmanlı İmparatorluğu'na (1453–1922) başkentlik yapmış tarihî bir şehir. Günümüzde şehir, Atatürk'ün inkılaplarından biri olarak 1928'de Latin harflerine geçilmesi sonrası, kentin Türkçe adının Latin harfleriyle yazılmış hali olan İstanbul olarak adlandırılmaktadır.
Bode Müzesi, Almanya'nın başkenti Berlin'de Müzeler Adası'nda, Am Kupfergraben caddesinin karşısında tarihi koruma altındaki bir bina bünyesinde kurulan bir müzedir. 1904 yılında Kaiser Friedrich Müzesi adıyla açılan müze heykel, madalya ve madeni para koleksiyonunun yanı sıra Bizans sanatı müzesini de barındırmaktadır. 17 Ekim 2006 yılında yaklaşık 6 yıl süren restorasyon çalışmaları sonrasında yeniden kullanıma açılmıştır. Bu tarihten itibaren müzenin adı kurucularından biri sayılan Wilhelm von Bode'nin onuruna değiştirilmiştir. Anadolu'da arkeolojik kazılarda bulunan pek çok eser burada sergilenmektedir.
Madaba Haritası Ürdün Madaba'daki erken dönem Bizans mimari örneklerinden olan Aziz George kilisesinin tabanındaki mozaik çalışmasının bir parçasıdır. Madaba haritası Kutsal Topraklar, antik Filistin ve özellikle Kudüs'ün işlendiği günümüze ulaşan en eski özgün harita çalışmasıdır. Üzerinde tasvir edilen Kudüs simgesinde bulunan, I. Justinianus tarafından inşa ettirildiği bilinen Nea kilisesinden dolayı MS 6. yüzyıla tarihlendirilir. Madaba haritası, Necef Çölü'nde bulunan ve başka kaynaklarda geçmeyen yerlerin adları ile ayrıntılı bir Kudüs haritası vermesi nedeniyle büyük önem taşır.
Kaiser-Wilhelm-Gedächtniskirche Berlin'in Charlottenburg-Wilmersdorf ilçesinin Charlottenburg semtinde bulunan protestan kilisesidir. Kilise bugün Batı Berlin'in bir simgesi olarak görülüyor. Gedächtniskirche 1 Eylül 1895 senesinde büyük bir seremoni ile halka açıldı. Kilise Almanya imparatoru I. Wilhelm adına bir anıt olarak yapıldı. Kasım ayının 1943 senesinde Kilise bir bombardıman sırasında büyük hasar gördü ve bu hali ile bugünde duruyor. Kilise'nin bulunduğu yer Breitscheidplatz.
San Vitale Kilisesi veya Aziz Vitale Kilisesi, Ravenna'da, muhtemelen 537 yılında yapımına başlanmış, 547 yılında aziz Vitalis'e adanmış, Geç Antik - Erken Bizans döneminin en önemli kiliselerinden biridir. Yapıda Bizans İmparatorluğu mimari formlarının yanı sıra, o zamana özgü tipik italyan mimarisinin izlerini de görmek mümkündür.
Sovyet Savaş Anıtı veya Kurtarıcı Savaşçı Heykeli, Berlin'deki Treptower Parkı'nda yer alan savaş anıtı. Sovyet mimar Yakov Belopolskiy ve Sovyet heykeltıraş Yevgeniy Vuçetiç tarafından tasarlanmış olup elinde birer kılıç ile çocuk tutan, Nazilerin sembolü olan Svastika sembolünün parçalanmış hali üzerinde yer alan bir Sovyet askerini tasvir eder. Yaklaşık 12 m uzunluğunda ve 70 ton ağırlığındaki anıtın bulunduğu meydanda ayrıca Berlin Muharebesi'nde ölen yaklaşık 7 bin Sovyet askerinin mezarları da bulunmaktadır.
Bizans sanatı genel olarak 4. yüzyıl ile 15. yüzyıl arasında varlığını sürdüren Bizans İmparatorluğu döneminde yapılan sanata verilen addır. Bunun dışında Bizans sanatından etkilenen Yakın Doğu, Kafkasya, Balkan, Hazar denizi ve Rusya gibi komşu bölgelerde de etkisini göstermiştir. İstanbul'un Fethi'nden sonra da devam eden Bizans sanatı etkisi Karolenj ve Otto dönemi sanatı ve mimarisini de etkilemiştir. Bizans sanatı daha çok dini sanat olarak da ele alınabilir. Mozaik, kitap sanatları, ikonalar, freskler vb. başlıca inceleme alanı arasındadır.
Santa Sabina bazilikası, Roma'da Aventine Tepesi üzerinde bulunan tarihi bir kilisedir. Tiber Nehri'nin kuzeyi ve Circus Maximus'un doğusunda konumlanan Santa Sabina bilinen en eski Roma Bazilikasıdır. Bu haliyle orijinal kolonadlı dikdörtgen plan şemasını hala korumaktadır. Diğer birçok kiliseye kıyasen, örneğin Santa Maria Maggiore, Santa Sabina'nın geçirdiği restorasyonlar onun orijinal dekorasyonunu bozmamıştır.
Yeni Aziz Apollinare Bazilikası (Sant’Apollinare Nuovo), 35 metre uzunluğunda ve 21 metre genişliğinde, Teoderik tarafından 500lü yıllarda inşa ettirilen bir geç antik çağ bazilikasıdır. Yapıyı ilginç kılan özelliklerinden birisi Konstantinopolis'ten getirilen Prokonnesos mermeri yapımı olan sütunları ve yapı içerisindeki eşşiz mozaiklerdir.
Valdoculuk, ilk olarak 12. yüzyılda dindar laikat kesimin Lyonlu Petrus Valdo'nun düşünceleri etrafında toplanması üzerine Güney Fransa'da kurulmuş çileci bir akımdır. Katolik Kilisesi'ne karşı takındığı eleştirel yaklaşım nedeniyle zaman zaman proto-Protestan (önprotestan) olarak da adlandırılan Valdocular, Katolik Kilisesi'nce sapkın ilan edilmiş, engizisyona tabi tutulmuş ve dinden atılmıştır.
Santa María de Quintanilla de las Viñas ya da Santa María de Lara, İspanya'da Vizigotlar döneminden kısmen günümüze ulaşmış bir kilisedir. Yapının esasen eskiden bir manastıra ait olduğu ancak manastırın sonraki dönemlerde yıkıldığı düşünülmektedir. Kilise, 1929 yılından itibaren Bien de Interés Cultural listesindedir.
Germigny-des-Prés kilisesi, Centre-Val de Loire bölgesinde Loiret'de bulunan karolenj dönemi kilisesidir. 806 yılında inşası tamamlanan kilise Fransa'nın en eski kiliselerinden birisidir. Yapının mimarisi kısmen Aachen Katedrali örneğine bağlı kalınarak düzenlenmiştir.
Theodosius Missoriumu, MS 4. yüzyıla tarihlenen törensel amaçlarla kullanıldığı düşünülen gümüş bir tepsidir. Theodosius dönemine ait olduğu tahmin edilen tepsi, 1847 yılında Almendralejo şehrinin güneydoğusunda beraberindeki diğer nesneler ile birlikte bulunmuştur. Missorium, günümüzde Madrid'te Real Academia de la Historia'nın Gabinete de Antigüedades adlı koleksiyonunda bulunmaktadır.
Tbeti Kilisesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Tbeti olan Cevizli köyünde orta çağda Gürcülerden kalma bir yapıdır. Büyük ölçüde yıkılmış olan yapı, Tbeti Manastırı'nın ana kilisedir.
Kariye Camii iç narteksinin güney bölümü, doğu duvarı üzerindeki geniş bir kemer açıklığında yer alan,14. yüzyılda mozaik pano şeklinde yapılmış bir deisis sahnesidir.
San Nazaro Rölikeri, MS. 4. yüzyıla tarihlenen gümüş bir rölikerdir. Adını Milano'daki aynı isimli kiliseden almakta olan röliker, günümüzde yine Milano'da bulunan Museo Diocesane'da sergilenmektedir.
Bizans Uyanış çoğunlukla dini, kurumsal ve kamu binalarında görülen bir mimari uyanış hareketidir. Özellikle İstanbul ve Ravenna Eksarhlığı olmak üzere 5. ila 11. yüzyıllardan kalma Doğu ve Ortodoks Hristiyan mimarisiyle ilişkili Bizans stilinin unsurlarını içerir. Yeni Bizans mimarisi 1840'larda Batı Avrupa'da ortaya çıktı ve 19. yüzyılın son çeyreğinde Rusya İmparatorluğu'nda ve daha sonra Bulgaristan'da zirveye ulaştı. Yeni Bizans ekolü Yugoslavya'da I. Dünya Savaşı ile II. Dünya Savaşı arasında etkindi.
Meryem Ana Doğuş Kilisesi veya Santa Maria Latin Katolik Kilisesi, İstanbul'un Sarıyer ilçesi, Büyükdere semtinde bulunmaktadır. İstanbul Boğazı'nda bulunan tek Latin Katolik Kilisesi'dir.
