İçeriğe atla

Samurzakanolular

Megrelya Prensliği'nin 15. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar olan sınırları

Samurzakanolular (Rusça: Самурзаканцы, Gürcüce: სამურზაყანოელები, Abhazca: Myrzaҟanaa), Samurzakano'da[1] (modern Gali, Tkvarçeli ve kısmen Oçamçire bölgeleri) yaşamış insanları tanımlamak için[2] 19. ve 20. yüzyılın başlarındaki Rus İmparatorluğu resmi belgelerinde yaygın olarak kullanılmış bir etnik terimdir.[2][2] Samurzakano, Enguri ve Ğalidzga nehirleri arasında konumlanmış bir etnik temas bölgesiydi.[3] 18. yüzyılda bölge halkını Abhazlar ve Megreller oluşturuyordu.[3] 1670'lere kadar bölge, daha sonraları Abhazya Prensliği tarafından işgal edilecek Megrelya Prensliği'nin parçasıydı. Abhazya bölgeyi işgal edince kayda değer bir Abhaz nüfus bölgeye göç etti.[2][4][5] Yoğun Abhaz göçüne rağmen 17. yüzyılda bölge nüfusunun çoğunluğunu hala Megreller oluştuyordu. 19. yüzyılda Samurzakano nüfusunun etnik bileşimi daha karmaşık hale geldi.[2] Bölgede Abhaz ve Megrel yönetici hanedanları arasında çekişmeler yaşandı. Bölge halkının çoğu Gürcü Ortodoks Kilisesi'ne bağlıydı ve hem Abhazca hem de Megrelce biliyordu.[6][7] Doğu Samurzakanolular arasında Megrelce, batı kesimde ise Abhazca hakimdi.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Small nations and great powers a study of ethnopolitical conflict in the Caucasus. Richmond, Surrey, England: Curzon. 2001. s. 144. ISBN 1-135-79669-6. OCLC 1162441747. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ a b c d e Соловьева, Л. Субэтноним самурзаканцы: возникновение, история, современность. — 2010.
  3. ^ a b Lavrovskiĭ sbornik : materialy Sredneaziatsko-Kavkazskikh issledovaniĭ : ėtnologii︠a︡, istorii︠a︡, arkheologii︠a︡, kulʹturologii︠a︡. I︠U︡. I︠U︡. Karpov, I. V. Stasevich, Ю. Ю. Карпов, И. В. Стасевич, Lavrovskie chtenii︠a︡ (2007 : Muzeĭ antropologii i ėtnografii im. Petra Velikogo (Kunstkamera)), Лавровские чтения (2007 : Muzeĭ antropologii i ėtnografii im. Petra Velikogo (Kunstkamera)). Sankt-Peterburg: Muzeĭ antropologii i ėtnografii im. Petra Velikogo (Kunstkamera). 2006–2007. s. 75. ISBN 978-5-88431-150-3. OCLC 383773783. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022. 
  4. ^ The making of modern Georgia, 1918–2012 : the first Georgian republic and its successors. Stephen F. Jones. New York. 2014. s. 488. ISBN 978-0-415-59238-3. OCLC 668197135. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022. 
  5. ^ Transcaucasian boundaries. John F. R. Wright, Suzanne Goldenberg, Richard N. Schofield. Londra: UCL Press. 1996. s. 194. ISBN 0-203-21447-1. OCLC 252906502. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022. 
  6. ^ Conflict resolution and status : the case of Georgia and Abkhazia, 1989–2008. Brussels, Belgium. 2011. s. 102. ISBN 90-5487-899-1. OCLC 868969497. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ The Abkhazians : a handbook = [Aphsuaa]. B. G. Hewitt. New York, N.Y.: St. Martin's Press. 1998. ISBN 0-312-21975-X. OCLC 39706880. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lazika</span>

Lazika ya da Egrisi, ayrıca Laz İmparatorluğu olarak da bilinir, Karadeniz'in güneydoğu kıyısında tarihsel bölge. Latince'de 'Lazika'; "Lazların ülkesi" anlamına gelmektedir. Aynı dönem devleti Perslerin resmi literatüründe ise "Lazistan" olarak yer almıştır. Bugün Türkiye, Rusya ve Gürcistan sınırları içinde yer alır. Bu bölgeden “Lazika” adıyla ilk kez 7. yüzyılda yazarı bilinmeyen, Ermenice "Coğrafya” adlı kitapta bahsedilmiştir. Lazika Krallığı'nın sınırları 4. yüzyılın ikinci yarısında batıda Trabzon kuzeyde Kafkas Sıradağları ve doğuda Lihi Dağları'na kadar uzanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Abhazlar</span> Güney Kafkas halkı

Abhazlar Abhazya’da yaşayan Kuzeybatı Kafkasya halkı. Abhazya dışında en büyük Abhaz nüfusu Türkiye’dedir. Türkiye’deki Abhazların ataları 19. yüzyılda diğer Kafkas halklarıyla birlikte Ruslar tarafından sürgün edilmiştir. Ayrıca Rusya, Kazakistan ve Ukrayna’da da Abhaz nüfusu vardır. Kuzey Kafkasya’da yaşayan Abazalar ile Abhazların aynı kökenli olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Zugdidi</span> Gürcistan şehri

Zugdidi, Gürcistan’ın batısında, tarihsel Megrelya bölgesinde bulunan bir kenttir. Odişi ovasında, Çhouşi ırmağının kıyısında yer alır. Nüfusu 42.998 'dir (2014). Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinin yönetsel merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Megrelya</span>

Megrelya, Gürcistan'ın batısında, tarihsel bölgelerden biridir. Eskiden Odişi olarak adlandırılıyordu. Bölgenin yerli halkı Megreller, Güney Kafkasya halklarından biridir ve Megrelce konuşurlar; ama yazı dili Gürcüce'dir. Yönetim bölgesi olarak Megrelya, kuzeyindeki Svaneti bölgesiyle birlikte Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesini oluşturur ve bu bölgenin yönetsel merkezi Zugdidi kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Megreller</span> etnik grup

Megreller, Gürcistan'da Karadeniz'e kıyısı olan Megrelya'nın yerli halkı. Önemli bir Megrel nüfusu da başkent Tiflis’te ve Abhazya’da yerleşiktir. 1990’ların başında, Gürcü-Abhaz savaşı sırasında, ayrılıkçı yönetim tarafından Abhazya’dan göç ettirilen halkın yaklaşık 180.000-200.000 kadarı Megrel'di. Göç edenlerden önemli bir kısmı geri dönebilmiştir. En yakın akrabaları Lazlar olup birlikte Zanlar adıyla ele alınır ve Zan dilinin birbirine yakın iki kolunu konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Megrelce</span>

Megrelce, Güney Kafkas dillerinden biridir. Gürcistan'ın güneybatısındaki antik Kolhis halkıyla ilişkili olduğu sanılan yaklaşık 500.000 Megrel tarafından konuşulur.

<span class="mw-page-title-main">Guria</span>

Guria, Gürcistan’ın Karadeniz kıyısında, tarihsel ve coğrafi bölgesidir. Bugün ülkenin yönetsel bölgelerinden (mhare) biri olan Guria’nın merkezi kenti Ozurgeti’dir.

<span class="mw-page-title-main">Sohum</span> Abhazya Cumhuriyetinin başkenti

Sohum, Karadeniz kıyısında bulunan bir şehir. Abhazya Özerk Cumhuriyeti'nin de başkentidir. Osmanlı dönemindeki adı Sohumkale'ydi.

<span class="mw-page-title-main">Kırgız Kağanlığı</span>

Kırgız Kağanlığı (Kırgızca: Улуу Кыргыз Дөөлөтү; Çince: 黠戛斯汗國 ya da Kırgız hanlığı, 840 yılında Ötüken ve çevresini ele geçirerek merkezi Asya'da kurulan Türk devleti. 840 yılında Uygurlar'ı yıkan Kırgızlar, Uygur topraklarının ele geçirerek, Kırgız Kağanlığını kurdular.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Abhazya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya kısaca Abhazya ÖSSC, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı 1931'den 1996'ya kadar varlığını sürdürmüş özerk Sovyet sosyalist cumhuriyettir.

Bu sayfa nüfus yoğunluğu, etnik köken, eğitim düzeyi, sağlık, sosyoekonomik statü, dini aidiyetleri ve nüfusun diğer yönleri dahil olmak üzere, Abhazya nüfusunun demografik özellikleri ile ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Krallığı</span> 780lerden 1088e feodal bir devlet

Abhazya Krallığı, ayrıca Abasgia ya da Egrisi-Abhazya olarak da bilinir, 780 yılından 1008 yılında birleşmiş Gürcistan Krallığı çatısı altında hanedan verasetiyle Tao-Klarceti Krallığı ile birleşmesine kadar Kafkasya'da hüküm sürmüş Orta Çağ feodal devletiydi. Bizans kaynaklarına göre Abhazya Krallığı 10. yüzyılın başlarında, Haldia Thema'sı sınırlarından Nikopsis Irmağı ağzına kadar Karadeniz kıyısında üç bin Antik Yunan mili boyunca uzanan ve arkadan Kafkas Dağları ile çevrili bölgeye hakimdi.

<span class="mw-page-title-main">Megrelya Prensliği</span> Eski bir devlet

Megrelya Prensliği ya da Samegrelo Prensliği, Dadiani hanedanı tarafından Gürcistan'ın Megrelya bölgesinde kurulmuş eski bir devlettir. Bazı kaynaklarda adı Odişi Prensliği olarak da geçer.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya Prensliği</span>

Abhazya Prensliği, Gürcistan Krallığı içerisinde devam eden iç karışıklıklar içerisinde ortaya çıkmış feodal karakterli eski bir devlettir. Bağımsızlığını kaybetmesinden sonra önce Osmanlı İmparatorluğu tarafından sonra da Çarlık Rusyası tarafından belli ölçüde otonomi elde edip varlığını sürdürse de, 1864 yılında Rusya tarafından tamamen ele geçirilmiştir.

Apsiller veya Apsilyalılar, Apsilia bölgesinde yaşayan antik bir halktır. Apsiller, Karadeniz'e yakın yerlere yerleşmiş antik Zygii halklarından türemiştir. Apsillerin günümüz Abhazlarının mı yoksa Gürcülerin mi atası olduğu siyasallaştırılmış bir tartışma konusudur. Apsillerden ilk kez Büyük Plinius MS 1. yüzyılda bahsetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Heniohiler</span>

Heniohiler Kolhis'in kuzeybatı kıyılarında ve bazı görüşlere göre Fasis bölgesinde yaşamış antik bir halktır. Bu halkın ülkesinin adı Henioheia idi.

<span class="mw-page-title-main">V. Levan Dadiani</span>

V. Levan Dadiani, 1804'ten 1846'daki ölümüne Megrelya'nın prensliğini yapmıştır. Dadiani hanedanından gelen Levan, Grigol Dadiani'nin oğludur. Babası Grigol Dadiani'nin ölümünden sonra tahta geçmiştir. 1804-1811 yılları arasında yaşı küçük olduğu için annesi Nino Megrelya'yı yönetmiştir. Levan Dadiani hükûmet işlerine pek ilgi göstermemiş ve 1840 yılında oğlu David Dadiani'nin tahta geçmesi için istifa etmiştir. Bununla beraber ölümüne kadar Megrelya Prensi unvanına sahip olmuştur.

Abhazya Ermenileri, Abhazya'da Abhazlardan sonra gelen en büyük ikinci etnik gruptur. Ermeniler 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Abhazya'ya yerleştiler ve şu anda Sohum, Gulripş ve Gagra ilçelerinde toplam 242.862'den yaklaşık 42.000'i ile Abhaz nüfusunun %20'sini oluşturan en büyük etnik gruptur.

İnal Nexw veya Büyük İnal, 1427-1453 yılları arasında Çerkesya kralı. Tüm Çerkes prensliklerini tek devlet altında birleştirmiştir. Çeşitli seferler düzenledi ve devlet sınırlarını tüm yönlerde genişletti. İnanışa göre İnal, Kabardey, Besleney, Çemguy ve Hatukay boylarının atasıdır.