İçeriğe atla

Samuel P. Huntington

Samuel Phillips Huntington
Doğum18 Nisan 1927(1927-04-18)
New York, ABD
Ölüm24 Aralık 2008 (81 yaşında)
Amerika Birleşik DevletleriMassachusetts, ABD
MilliyetAmerika Birleşik Devletleri ABD
Kariyeri
DalıSiyaset Bilimi
Çalıştığı kurumlarHarvard Üniversitesi

Samuel Phillips Huntington (d. 18 Nisan 1927 New York, ABD - ö. 24 Aralık 2008, Massachusetts, ABD) Amerikalı siyaset bilimci.

Ölümünden önce Harvard Üniversitesi'ne bağlı John M. Olin Stratejik Araştırmalar Enstitüsünde öğretim görevlisiydi. Aynı zamanda ABD Savunma Bakanlığı'na danışmanlık yapmaktaydı.

Tezleri

"Medeniyetler Çatışması"

Pek çok sayıda çalışmaya imza atmış olmakla birlikte, Türkiye'de ve dünyanın çeşitli yerlerinde daha çok Medeniyetler Çatışması adlı kitabıyla tanınmaktadır.

Huntington 1988 tarihinde yayımlanan kitabında ülkeler arasındaki çatışmaların ve ülkelerin kendi bünyelerinde yaşanan çatışmaların giderek kültürel ağırlık kazandığını savunmaktadır. Yazar, küreselleşme sürecinde Batı ve diğerleri arasındaki çatışmaların artacağı öngörüsünde bulunmaktadır. Huntington, milli devletlerin 21'inci yüzyılla birlikte artık merkezi siyasi rolünün tamamlandığı görüşüne asla katılmamaktadır.

"Biz kimiz?"

2004 yılında yayımlanan "Biz kimiz? Amerika'nın Ulusal Kimlik Arayışı" (Who Are We - The Challenges to America's National Identity) başlıklı kitabı da tartışma yaratmıştır. Kitap, medeniyetler çatışması tezini Amerika'nın "içinden" değerlendirmekte, ülkedeki farklı kültürlere ilişkin gözlemini aktarmaktadır. Başta Meksika olmak üzere Latin Amerika'dan gelen göç dalgalarını kaygı verici olarak değerlendirmekte, ABD'nin gerçek milli kimliği olarak kabul ettiği, Avrupalı ilk göçmenlerin Anglo-Sakson-Protestan değerlerine dönüşü önermektedir. Bu yaklaşım, özellikle Latin Amerikalı örgütlerle sol-liberal aydınların tepkisine neden oldu. Huntington'un resmettiği geleceğe dair muhtemel senaryolar, Latin Amerika kökenli göçmenlerin bazı eyaletlerde hakim unsur haline gelip Anglo-Sakson kökenlilerin belli eyaletlerden kaçışını, ABD'nin giderek çift dilli, çift kültürlü bir topluma dönüşümünü içermektedir.

Eleştiri

Düşünceleri, tartışılmakla beraber özellikle ABD'de etkilidir. Almanya'dan siyaset bilimci Harald Müller ve Gazi Çağlar'ın Huntington'a yönelik eleştirileri bulunmaktadır. Ünlü Fransız bilim adamı Olivier Roy da Huntington'ın çalışmasını teorik ve metodolojik olarak birçok açıdan eleştirmektedir.[] Bassam Tibi ise Huntington'un Medeniyetler Çatışması tezini kendi yorumuyla savunan Avrupalı aydınlar arasında kabul edilmektedir.[]

Eserleri

  • The Soldier and the State: The Theory and Politics of Civil-Military Relations (1957).
  • The Common Defense: Strategic Programs in National Politics (1961).
  • Political Order in Changing Societies (1968).
  • American Politics: The Promise of Disharmony (1981).
  • The Third Wave: Democratization in the Late Twentieth Century (1991).
  • The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order (1996).
  • Who Are We? The Challenges to America's National Identity (2004).

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Noam Chomsky</span> Amerikalı filozof ve dil bilimci

Avram Noam Chomsky (,

<span class="mw-page-title-main">Boston</span> ABDnin Massachusetts eyaletinin başkenti

Boston, Amerika Birleşik Devletleri'nin Massachusetts Eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Ayrıca New England olarak bilinen Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeydoğu bölgesinin de resmî olmayan merkezidir. Harvard ve MIT gibi dünyaca ünlü üniversitelere ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Martin Luther</span> Protestanlık reformunu başlatan Alman rahip, teolog, üniversite profesörü ve yazar (1483–1546)

Martin Luther, Alman keşiş, teolog, üniversite profesörü, Protestanlığın babası ve Lüterciliği yaratan, geliştiren ve yayan kişi. Almanya'da baskılara rağmen Kutsal Kitap'ın Latinceden Almancaya tercüme edilmesinde rol oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Uygarlık</span> bir devletin karmaşık toplum veya genel anlamda küresel bir tezahürü

Bir uygarlık kentsel gelişme, kültürel seçkin sınıf tarafından empoze edilen sosyal sınıflaşma, iletişimle ilgili sembolik sistemler ve doğal çevreden ayrı olma ve üzerinde hükmetme algısı ile karakterize edilen karmaşık yapıdaki toplumdur.

Güneş Dil Teorisi, Türkçenin dünya tarihindeki ilk dillerden biri olduğunu savunan sözdebilimsel ve sözdedilbilimsel bir teoridir. Teori, 1930'lu yıllarda Mustafa Kemal Atatürk tarafından desteklendi ve bizzat geliştirildi, ancak dilbilimciler tarafından kabul görmedi ve kısa sürede önemini yitirdi. Terimin kökeni, "dili Güneşe saygı göstermek için yarattığı varsayılan Güneş'e tapan Orta Asyalılardı".

<span class="mw-page-title-main">İslamofobi</span> Müslümanlara karşı hoşnutsuzluk, korku, düşmanlık veya ön yargı

İslamofobi, kelime anlamı olarak "İslam korkusu" demektir. İslam dinine ya da Müslümanlara karşı duyulan nefret, ayrımcılık, düşmanlık ve kin besleme anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Tarih Tezi</span> sözdebilimsel çalışma

Türk Tarih Tezi, 1930'lu yıllarda, Mustafa Kemal Atatürk'ün teşvikiyle oluşturulan tarih yorumu. 1930 yılında yüz adet basılan Türk Tarihinin Ana Hatları isimli eser Türk Tarih Tezi'nin bildirgesi sayılır. Bu eser doğrultusunda hazırlanan ve 1931-1941 yılları arasında liselerde okutulan dört ciltlik ders kitabı da Türk Tarih Tezi'nin temel metinlerindendir. İslam ve Hristiyan çatışmasına dayalı Osmanlı tarihi tezine ve Türkler aleyhinde yazılan Batılı tarih tezlerine tepki olarak ortaya konmuştur. Bilimsel çevrelerde Türk Tarih Tezi, siyasi gayeler taşıdığı, hayalci veya romantik milliyetçi yönlerinin olduğu savlarıyla eleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hannah Arendt</span> Alman asıllı Amerikalı filozof, tarihçi ve yazar (1906-1975

Hannah Arendt, Almanya doğumlu Yahudi kökenli Amerikalı siyaset bilimcidir. Çoğu kişi tarafında felsefeci olarak da bilinmekle birlikte, kendi felsefenin "bireyin kendi"ne dair sorunlarla uğraştığını söyleyerek bu sıfatı reddetmiştir. Siyaset bilimci olarak tanımlanmayı istemesinin sebebi çalışmalarının "tekil olarak insana değil, dünyada yaşayan ve dünyayı kaplayan insanlığa" odaklanmış olmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Medeniyetler Çatışması</span>

Medeniyetler Çatışması, Samuel Huntington tarafından işlenen, Soğuk Savaş sonrasına tekabül eden 1990'lı yıllardan itibaren uluslararası ittifak ya da ihtilaflarda belirleyici olan unsurun politik ya da ekonomik ideolojiler değil, medeniyetler olmaya başladığını ve 21. yüzyılda da bu trendin devam edeceğini ifade eden bir tezdir.

<span class="mw-page-title-main">Zbigniew Brzezinski</span>

Zbigniew Kazimierz Brzezinski, Polonya kökenli Amerikalı siyaset bilimci, devlet adamıdır. Kendisi aslen bugün Ukrayna'ya bağlı Brzezany kasabası kökenlidir ki soyadı Brzezany'li anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Mongoose Operasyonu</span>

Mongoose (Firavunfaresi) Operasyonu, ABD Başkanı John Kennedy döneminde CIA tarafından örtülü olarak başlatılan operasyon. Başarısız Domuzlar Körfezi Çıkarmasından sonra 30 Kasım 1961 tarihinde Küba’daki Fidel Castro yönetimine karşı örtülü saldırılara Kennedy tarafından onay verilmiştir. Operasyona Hava Kuvvetleri Generali Edward Lasdale komuta ediyordu.

<span class="mw-page-title-main">John Mearsheimer</span> Amerikalı siyasetbilimci

John J. Mearsheimer Chicago Üniversitesi'nde görev yapan bir Amerikalı Siyaset Bilimi profesörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Almanya-Amerika Birleşik Devletleri ilişkileri</span>

Almanya-Amerika Birleşik Devletleri, 1680'lerden beri süre gelen ticaret ve yatırımlar gibi ekonomik ilişkileri, demografi, göç ve kültürel ve entelektüel değişimleri de içermektedir.

Çoğu Avrupa dili Hint-Avrupa dil ailesine üyedir. 2018'le birlikte 744 milyonluk toplam Avrupa nüfusunun %94'ü bir Hint-Avrupa dilini ana dili olarak konuşmaktadır. Her biri 200 milyon konuşanla Latin, Cermen ve Slav dilleri Avrupalıların %90'ını oluşturarak en büyük grubu oluşturmaktadır. Daha küçük Hint-Avrupa dillerine Helenik, Baltık, Arnavutça, Hint-Aryan ve Kelt dilleri örnek verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Batı karşıtlığı</span> Batı dünyasına veya insanlarına karşı nefret veya muhalefet

Batı karşıtlığı veya Atlantik karşıtlığı, Batı kültürü ve Batı dünyası ile ilişkili kurumlara karşı olumsuz bir tutumdur.

Siyaset biliminde, demokrasi dalgaları tarihte meydana gelen demokratik rejim sayısında görülen büyük demokrasi dalgalanmalarını ifade eder. Bu terimin litetarürde ilk olarak 1887'ye kadar dayanan bir geçmişi olsa da günümüz literatüründe siyaset bilimci Samuel P. Huntington'ın, Journal of Democracy'de yayınladığı makalesi ve daha sonra 1991 tarihli The Third Wave: Democratization in the Late Twentieth Century kitabında genişlettiği çalışmaları ile popülerlik kazanmıştır. Demokratikleşme dalgaları, kapsamlı yerel reformlar başlatmaya kolaylık sağlayan bir ortam yaratması ve bunları teşvik etmesi nedeniyle, büyük güçler arasında güç dağılımındaki ani değişimlerle de ilişkilendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alan çalışmaları</span>

Alan çalışmaları, belirli coğrafi, ulusal/federal veya kültürel bölgelere ilişkin disiplinlerarası araştırma ve öğrenim alanlarıdır. Terim, öncelikle, bilgi pratiği bakımından, hem sosyal bilimleri hem de beşeri bilimleri kapsayan birçok heterojen araştırma alanının ne olduğu hakkında genel bir tanımdır. Tipik alan çalışma programları arasında uluslararası ilişkiler, stratejik çalışmalar, tarih, siyaset bilimi, siyasi ekonomi, kültürel çalışmalar, diller, coğrafya ve edebiyat vardır. Kültürel çalışmaların aksine, alan çalışmaları genellikle diasporayı ve bölge göçlerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Latin Amerika Tarihi</span>

Latin Amerika, Batı Yarımküre'de İspanyolca ve Portekizce konuşulan ülkeleri kapsayan bir bölgedir. Avrupalıların 15. yüzyılın sonları ve 16. yüzyılın başlarında bölgeye gelişinden önce, birçoğu özellikle güneyde Olmek, Maya, Muisca ve İnka gibi ileri medeniyetler geliştirmiş olan çeşitli yerli halklar yaşıyordu. Bölge, kendi dillerini ve Roma Katolikliğini bölgeye empoze eden ve özellikle zorla çalıştırılabilecek yerli nüfusun bulunmadığı bölgelere işçi olarak Afrikalı köleler getiren İspanya ve Portekiz'in kontrolü altına girdi. 19. yüzyılın başlarında, Küba ve Porto Riko hariç, İspanyol Amerika'sındaki ülkelerin çoğu silahlı mücadele yoluyla bağımsızlıklarını kazandı. Portekiz'den ayrı bir monarşi haline gelen Brezilya, 19. yüzyılın sonlarında bir cumhuriyet haline geldi. Ancak, Avrupa monarşilerinden siyasi bağımsızlık, yeni egemen uluslarda köleliğin kaldırılmasına yol açmadı. Bağımsızlıktan sonra Latin Amerika siyasi ve ekonomik istikrarsızlık yaşadı ve Büyük Britanya ve Amerika Birleşik Devletleri gibi yabancı güçler önemli bir etkiye sahip oldu; bu da ülkelerin siyasi egemenliğini koruduğu ancak yabancı güçlerin önemli ekonomik güce sahip olduğu bir tür yeni sömürgeciliğe yol açtı.

Siyasi bozulma, başlangıçta Samuel P. Huntington tarafından tanımlanan bir siyasi teoridir ve toplumsal modernizasyonun siyasi ve kurumsal modernizasyondan daha hızlı bir şekilde artması sonucunda kaos ve düzensizliğin nasıl ortaya çıkabileceğini açıklar. Huntington siyasi gelişme için farklı tanımlar sunar ve siyasi bozulmanın çeşitli tanımlara göre şekillenen biçimlerini açıklar. Huntington, siyasi gelişmeyi modernleşme ve kurumsallaşma olarak ele alırken, farklı tanımların siyasi sistemlerin yükselişini anlama ve farklı ulusların siyasi sistemleri arasındaki ilişkiyi anlama için keyfi yollar olduğunu belirtir.

Büyük Güç Siyasetinin Trajedisi, Amerikalı akademisyen John Mearsheimer’ın 2001 yılında yayınladığı uluslararası ilişkiler teorisi konulu kitabıdır. Mearsheimer, “saldırgan realizm” teorisini, temel varsayımlarını, erken dönem realist teoriden evrimini ve öngörü kabiliyetini belirterek açıklamakta ve savunmaktadır. Kitaptan uyarlanan bir makale daha önce Foreign Affairs dergisinde yayınlanmıştır.