İçeriğe atla

Samsa tatlısı

Samsa tatlısı
Ülke(ler)Türkiye, Yunanistan, Tunus, Cezayir
Türüşerbeti tatlı
ÇeşitleriSamsades

Samsa tatlısı (Yunanca:Σαμουσάδες)[1] bir çeşit şerbetli tatlıdır. Muska biçiminde bir tatlıdır.

Osmanlı Mutfağındaki Çeşitleri

Stefanos Yerasimos'un Sultan sofraları: 15. ve 16. yüzyılda Osmanlı saray mutfağı adlı kitabında Senbûse olarak tarif verilmiştir.İç malzemesi şeker, badem ve gül suyudur.[2].Lâmiî Çelebi’nin Ferhâd ile Şîrîn Mesnevîsinde Senbûse olarak adı geçmektedir.[3]

Yörelere Göre Çeşitleri

Senirkent Samsa Tatlısı

Senirkent Samsa Tatlısı 05.05.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.[4]

Samsades

Muğla Samsı

Malzemeleri; hamuru için, un, yumurta ve sudur. İç harcı için, dövülmüş badem, dövülmüş ceviz, toz şekerdir.Kızartmak için, sıvı yağ kullanılır. Şerbeti için ise toz şeker ve su kullanılır.[5]

Çanakkale Samsa

Malzemeleri;un, şeker, yumurta, ceviz, badem, karanfil, tuz, zeytinyağı, sudur.[6]

Tokat Samsa

Malzemeleri; yufka veya işkefe, ceviz, tereyağı ve sudur. Şurubu İçin ise malzemeleri şeker, su, limon ve beyaz pekmezdir.[7]

Yunanistan'da Çeşitleri

Feta Me Meli (Φετα με μελι) beyaz peynir ince yufkanın içine sarılarak yapılır.Yağda kızartılır.Şerbet yerine üzerine bal dökülür.[8]

Kıbrıs Türk Mutfağı’nda Çeşitleri

Samsı

Malzemeleri; un, tuz, badem, yeni bahar, sıvı yağdır. Şerbeti için şeker, su ve çiçek suyudur.[9]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Επίκουρος (5 Kasım 2012). Η Νέα Ελληνική Κουζίνα (Yunanca). Εκδόσεις Ίκαρος. ISBN 978-960-9527-64-4. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023. 
  2. ^ "Tatlara Tat Katan Kabuk: Tarçın (Osmanlı Mutfağındaki Yeri)". Güldemir, Osman ve Işık,Nermin. (2012).Tatlara Tat Katan Kabuk: Tarçın (OsmanlıMutfağındaki Yeri).1. Türk Mutfak Kültürü Sempozyumu (Osmanlı Mutfa Kültürü)(14-15Ekim 2010),Bilecik: Bilecik Şeyh Edebalı Üniversitesi Yayınları, s. 311-334. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022. 
  3. ^ "Geleneksel Türk Mutfaği ve Lâmiî Çelebi'nin Ferhâd ile Şîrîn Mesnevîsinde Bahsettiği Yiyecek ve İçecekler" (PDF). İLMÎ ARAŞTIRMALAR, Sayi 21, 2006, 121-134. 28 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Aralık 2022. 
  4. ^ "Senirkent Samsa Tatlısı". Türk Patent ve Marka Kurumu. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022. 
  5. ^ "Samsı - Muğla". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 
  6. ^ "Samsa - Çanakkale". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 
  7. ^ "Samsa - Tokat". T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022. 
  8. ^ "YUNAN, TÜRK VE KIBRIS MUTFAKLARININ GASTRONOMİK KÜLTÜREL YANSIMASI" (PDF). Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 2021, 4(2), 465-481. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Haziran 2022. 
  9. ^ "SAMSI". www.starkibris.net. 18 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baklava</span> şerbetli bir Türk tatlısı

Baklava Türk, Orta Doğu, Balkan ve Güney Asya mutfaklarında yer etmiş önemli bir hamur tatlısıdır. İnce yufkaların arasına yöreye göre ceviz, antep fıstığı, badem veya fındık konarak yapılır. Genel olarak şeker şerbeti ile tatlandırılır. Ayrıca bal şerbeti de kullanılabilir. Bazı ticari firmalar kendi özel şerbetlerini kullanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Güllaç</span> sütlü Türk tatlısı

Güllaç, mısır nişastası, gül suyu, süt ve şeker ile hazırlanan geleneksel Türk tatlısıdır. Kitâb-ı Me’kûlât'da Gülac olarak tarifi verilmiştir. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) “terkib-i güllac” başlıklı tarifte sadece yufkasının yapımını anlatır.

<span class="mw-page-title-main">Zerde</span> Türk tatlısı

Zerde, Türk mutfağında İstanbul, Gaziantep, Balıkesir, Konya, Şanlıurfa Tekirdağ Edirne ve Karaman yörelerine ait geleneksel bir tatlıdır. Pirinçle su pişirilerek ve içine kızamık şekeri ve karanfil atılarak hazırlanır. Safranla renk ve koku verilen bir çeşit şekerli pirinç peltesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kadayıf</span>

Kadayıf Osmanlı mutfağında birçok şerbetli tatlının ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk mutfağı</span> Türk gastronomi geleneğine dahil bütün yiyecek ve içecekler

Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Şekerpare</span> Türk mutfağından şerbetli hamur tatlısı

Şekerpare, Türk mutfağından şerbetli ve hamurlu bir tatlı. Osmanlı mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Un helvası</span> Türk mutfağından bir tatlı

Un helvası, kavrulmuş una, şeker ve suyla hazırlanan şerbet dökülerek hazırlanan bir Türk tatlısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ekmek kadayıfı</span> şerbetli Türk tatlısı

Ekmek kadayıfı veya kaymaklı saray ekmeği, Türk mutfağında yer alan, Afyonkarahisar kökenli bir tatlı. Yapılan hamurun arasına, fıstık veya ceviz konularak hazırlanır. Daha sonra üzerine şerbet dökülerek pişirilir. Genellikle üzerine kaymak veya dondurma konulur. Afyon Kaymaklı Ekmek Kadayıfı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kalburabastı</span> Türk mutfağından şerbetli hamur tatlısı

Kalburabastı, adını hamuru bir kalbura ya da kevgire bastırıldığı için almıştır. Şerbetli bir tatlıdır. Hamur için malzeme olarak margarin, un, yoğurt, sıvı yağ, yumurta, kabartma tozu, ceviz içi kullanılır. Şerbeti için toz şeker, su, limon suyu kullanılır. Yunanistan'da yapılan melomakarono tatlısı kalburabastının ballı ve karanfilli çeşididir. Abhaz mutfağında benzer tatlı hurmitadır.

<span class="mw-page-title-main">Badem ezmesi</span>

Badem ezmesi, masapan, lauzinaj yabis ya da marzipan, Şeker ve oğutulmuş bademden yapılır. Badem ezmesine yumurta, süt ve tereyağ ekleyerek frangipane adlı turta iç harcı elde edilir. Özellikle İtalya ve Fransa'da yaygındır. Marzipanın kökeninin Arap ya da Fars kültürüne ait olduğu ve Batı'ya Türkler tarafından götürüldüğü sanılmaktadır. Osmanlı mutfağında levzine çeşidi yapılmaktaydı.

Gerdan tatlısı koyunun gerdan etinden yapılan bir tatlıdır. Kurban bayramında kesilen kuzuların gerdan kısmından yapılır. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nızbaç</span>

Nızbaç veya Nirbaç, malzemeleri oğlak eti, soğan, havuç, dövülmüş kişniş, tarçın, karabiber, dövülmüş damla sakızı, zencefil, kuru siyah üzüm, nardenk, taze nane, tuz, ceviz içi, su, gül suyu olan et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Levzine</span>

Levzine, malzemeleri çekilmiş badem, bal, su, tane badem olan Osmanlı mutfağında olan bir badem unu helvası veya badem ezmesidir. Lûz (لوز), Arapça badem demektir.Lâmiî Çelebi’nin Ferhâd ile Şîrîn Mesnevîsinde adı geçen tatlılardan biridir. Levzine helvasına Osmanlı Sürnameleri’nde adından sıkça bahsedilir. 1539 yılında Kanuni’nin şehzadelerinin Edirne Sarayı’ndaki ziyafet yemeğinde rastlanır. Levzine helvası lokmalık baklava dilimi şeklinde kesilir. Her bir dilimin üzerine yağsız bir tavada kavrulmuş iç badem saplanır.Erbil mutfağında yapılan tatlılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Selçuklu mutfağı</span>

Selçuklu mutfağı, Selçuklu dönemindeki mutfak kültürüdür. Selçuklu döneminde mutfak, geleneksel Türk Mutfağının devamı niteliğinde olmuştur. Selçuklu Mutfağı, göçebe yaşamın tabii sonuçları olan et ve süt gibi hayvansal gıdalar ile yerleşik yaşamın temel geçim kaynağını oluşturan tarımsal gıdalardan oluşan sade bir mutfak olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Zulbiye</span>

Jalbiko ismiyle de bilinen Jalebi, owrnur geleneğinde çok yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Raşidiye</span>

Raşidiye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri;koyun, kuzu, tavuk etlerinden herhangi biri, bal, sadeyağ, safran, tuz, kuru kayısı, buğday nişastası, su, badem, gül suyu, karanfil, tarçın ve şeker. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahimiye</span>

İbrahimiye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri;koyun eti, tuz, su, kuru kişniş, zencefil, karabiber, tarçın, karanfil, soğan, damla sakızı, koyun kıyması, badem sütü, koruk suyu, şeker, gül suyudur. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir. Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî tarafından 15.yüzyılda yazılan Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî)den Mustafa Argunşah ve Müjgân Çakır tarafından derlenen “15.Yüzyıl Osmanlı Mutfağı” adlı eserde ekşi yemekler kısmında geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Erik dolması (tatlı)</span>

Erik dolması veya Kuru erik dolması, bir çeşit tatlıdır. Osmanlı mutfağında yapılan tatlılardan biridir. Malzemeleri;kuru mürdüm eriği, su, bal, badem, tarçındır.Et Terkibat fi Tabhi'l Hulviyyat'da tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hulviye</span>

Hulviye (Ferhane Aşı), bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri;Kuzu eti, kuyruk yağı, tuz, su, kuru kişniş, havuç, soğan, karabiber, zencefil, damla sakızı, tarçın, sirke, şeker, safran, badem, hünnap, dolmalık fıstık, fındık, kızıl üzüm, kara erik, kiraz kurusu, gül suyudur. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir. Osman Güldemir, Gökhan Şallı, Emrah Yıldız, Onur Tugay, Seher Çelik Yeşil'in hazırladığı Osmanlı Meyveli Et Yemekleri kitabında tarif ayrıca verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hummaziye</span>

Hummaziye, bir çeşit et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yapılan et yemeklerinden biridir. Malzemeleri; koyun eti, tuz, su, kuru kişniş, zencefil, karabiber, tarçın, karanfil, koyun kıyması, turunç suyu, koruk suyu, badem sütü, şeker, gül suyudur. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir.