İçeriğe atla

Samizdat

SSCB'deki resmi olmayan literatürünRus samizdatı ve fotoğraf negatifleri. Moskova.

Samizdat (Rusça: самиздат) Sovyet bloğunu oluşturan ülkelerdeki kaçak yayınları ve bu yayınların el altından dağıtılmasını kapsayan terimdir.[1] Komünist rejim tarafından sansürlenen yayınların kopyaları kısa bir sürede basılır ve bu kopyaları alanlar da kopyalayarak dağıtmaya devam ederdi.[2] Bu kopyalar çoğunlukla el yazısı ya da daktilo yazısı olurdu.

Örnek olarak samizdat, Mikhail Bulgakov'un romanı Usta ile Margarita ya da Václav Havel'in yazısı Güçsüzlerin Gücü gibi metinlerin kopyalanması, arkadaşlar arasında dağıtılmasına denmektedir. Yasak edebiyat eserlerinin ve süreli yayınların çoğaltılma teknikleri, karbon kağıdı yardımıyla el yazısı olarak ya da daktiloyla birkaç kopyayla başlayıp daha büyük nicelikte yarı profesyonel baskı makineleriyle çoğaltmaya kadar değişiklik gösterdi. Glasnost'tan önce bu uygulama çok tehlikeliydi. Çoğaltma makineleri, baskı makineleri ve daktilolar bile KGB'nin kontrolü altındaydı; bu makinelerden alınan referans çıktı örnekleri KGB tarafından teşhis için saklanıyordu.

Etimolojik olarak samizdat sözcüğü "sam" (Rusça: сам, "kendi, kendi ile") ve "izdat" (Rusça: "издательство", izdatel'stvo; kısaltılmışı издат "yayımcı") kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Kendi yayım, kişisel yayım, kendi basım anlamına gelir.

Bir de bunun "Tamizdat" adı verilen bir türü vardır. "Tamizdat", "samizdat"ın ülke dışında, Batıdaki kapitalist yayınevleri tarafından yayımlanan versiyonuna verilen addır (Rusça: там, tam, “orada, oralarda”).

Kaynakça

  1. ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414. 
  2. ^ Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısaca: Estonya SSC, II. Dünya Savaşı sırasında, 21 Haziran 1940'ta Sovyetler Birliği'ne katılan bir cumhuriyettir. Kısa bir süre sonra bağımsızlığını ilan eden ülke 6 Ağustos 1940'ta tekrar Sovyetler'e katılmıştır. 1941'de Almanya tarafından işgal edilen ülke 1944'te Sovyet askerleri tarafından tekrar alınmıştır. Estonya'nın bağımsızlığı döneminde Narva'nın bir parçası olan Jaanilinn, 1945'in Ocak ayında Rusya SFSC'nin Leningrad iline bağlanmış ve İvangorod isimini almış ve 1954'te kent statüsü kazanmıştır.

Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi, Nail Çakırhan, Nâzım Hikmet, Şevket Süreyya Aydemir, Vala Nurettin gibi çoğu TKP üyesi aydının da öğrenim gördüğü Sovyet eğitim kurumu. Sun Yat-sen Üniversitesi de denir. Sıkça Rusça kısaltması olan KUTV olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Avrupa Radyosu</span> ABD hükümeti tarafından finanse edilen yayın kuruluşu

Özgür Avrupa Radyosu ABD Kongresi tarafından desteklenen radyo yayımı ve iletişim kurumunun adıdır. Özgür Avrupa için Ulusal Komite tarafından 1950'de kurulmuş ve John Foster Dulles başkanlığındaki kurum CIA tarafından anti-komünist propaganda yapmak amacıyla özellikle Soğuk Savaş döneminde yoğun şekilde kullanılmıştır. Bugün 28 farklı dilde kısa dalga, AM, FM ve internet üzerinden yayınlanan Özgür Avrupa Radyosu haftada 100 saat yayın yapmaktadır.

Eski Bolşevikler, 1917'de Ekim Devrimi'nin gerçekleşmesinin öncesindeki Bolşevik Parti üyelerini belirtmek için kullanılan, resmî olmayan ad.

<span class="mw-page-title-main">Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Karelo-Fin Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, kısa süreli bir Sovyet cumhuriyetidir. 1940'ta Karelo-Fin SSC adını alarak Sovyetlerde bağlı kalmıştır. 1956'ya kadar Sovyetlerin yönetiminde kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ekim Devrimi Nişanı</span>

Ekim Devrimi Nişanı 31 Ekim 1967'de, 1917 Ekim Devrimi'nin ellinci yıldönümü dolayısıyla, devlete çok değerli hizmetlerde bulunmuş Sovyet yurttaşlarını, ayrıca yabancı ülkelerle dostça ilişkilerin gelişmesine ya da barışın savunulmasına katkıda dokunmuş kişileri ödüllendirmek üzere 1967'de konulmuş olan Sovyet nişanı.

<span class="mw-page-title-main">Sergo Orconikidze</span>

Grigol Orconikidze, Sergo Orconikidze olarak da tanınır. Politbüro üyesi. "Koba" lakaplı Stalin'in yakın dostu. Orconikidze, Stalin ve Mikoyan ile birlikte yarı şaka maksatlı "Kafkasya hizbi" olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Buryat ÖSSC, Rusya SFSC içindeki bir Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Yudeniç</span>

Nikolay Nikolayeviç Yudeniç, Rus general, I. Dünya Savaşı'nda Rus Kafkas Ordusu'nun, Rus İç Savaşı (1918-1920) sırasında da kuzeybatıdaki karşıdevrimci Beyaz birliklerin komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Fyodor Tolbuhin</span>

Fyodor Ivanoviç Tolbuhin, Rus asıllı SSCB'li asker, Sovyetler Birliği Mareşali. II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan'a giren Sovyet Ordusunun başındaydı.

<span class="mw-page-title-main">Matvey Zaharov</span>

Matvey Zaharov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birlliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Pavel Batitski</span>

Pavel Batitski, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Vasili Petrov</span>

Vasiliy İvanoviç Petrov, Kızıl Ordu'nun komutanlarından biri, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Çuvaşistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Çuvaş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Sovyetler Birliği içinde bir Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oldu.

<span class="mw-page-title-main">Halk Kardeşliği Nişanı</span> SSCB madalyası

Halk Kardeşliği Nişanı 17 Aralık 1972 tarihli SSCB Yüksek Sovyeti başkanlığı kararınca Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin 50. yıldönümünü anmak ve birlik cumhuriyetlerinde, ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel gelişime önemli katkılarda bulunarak sosyalist ulusların ve halkların kardeşçe iş birliğinin güçlenmesine katkı sağlayan kişilere çalışmalarından dolayı verilen ödüldür.

Sovyetler Birliği Komünist Partisi 21. Kongresi 27 Ocak ile 5 Şubat 1959 tarihleri arasında Moskova'da toplanmıştır. Nikita Kruşçev'in, 1957 yılında "Karşı Parti Hareketi" darbe teşebbüsü sonrası rakiplerine karşı gücü elinde toplamaya çalıştığı, dönem arası ya da "olağanüstü" kongredir. Yedi yıllık ekonomik kalkınma planı kabul edilmiştir.

Uluslararası Sosyalist Gençlik Birliği, kısaltılışı IUSY, 24-27 Ağustos 1907'de 13 ülkeden 20 farklı genç vekilin Almanya'nın Stuttgart kentinde buluşmasıyla oluşan organizasyon. İkinci Enternasyonal'ın gençlik örgütü olarak "Uluslararası Sosyalist Gençlik" kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Kabardiya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Balkarların sürgün edilmesinden sonra Kabardey-Balkarya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne verilen isimdir. 1957 yılında tekrar eski ismini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">1948 Çekoslovakya darbesi</span> Çekoslovakya Komünist partisinin Sovyetler birliğinin desteğiyle ülke yönetimine el koyması

1948 Çekoslovakya darbesi veya Prag darbesi, Şubat 1948'de Çekoslovakya Komünist Partisi'nin Sovyetler Birliği'nin desteği ile Çekoslovakya'nın kontrolü ele geçirerek ülkedeki 40 yıllık sosyalist yönetimin başlangıcı olan olaydı.

<span class="mw-page-title-main">Cambridge University Press</span> Cambridge Üniversitesinin yayıncılık işi

Cambridge University Press, Cambridge Üniversitesi'ne bağlı faaliyet gösteren Cambridge, Birleşik Krallık merkezli yayınevidir. Kral VIII. Henry tarafından 1534'te kurulmuştur. Dünyanın ilk kurulan yayınevi ve Oxford University Press'in ardından en büyük ikinci yayınevi konumundadır.