İçeriğe atla

Samaçablo

Samaçablo, (Gürcüceსამაჩაბლო), Gürcistan'ın kuzeyinde Şida Kartli yönetim bölgesinde yer alan tarihî bölge ve burada hüküm sürmüş kadîm prensliğin adıdır. 1921'de Gürcistan'ın bağımsızlığına son veren bolşevik yönetimi, yaklaşık bu bölgenin sınırları içinde Güney Osetya Özerk Bölgesi'ni kurmuştur. Bu bölgedeki Osetler, savaşlar ve ekonomik koşullar nedeniyle Osetya'dan (Sovyet Rusya döneminde Kuzey Osetya, tarihsel olarak Alaniya) göç etmişlerdir.[1]

Samaçablo, Liahvi ırmağının orta ve yukarı boylarını kapsıyordu. Bu yöre, tarihsel Açabeti vadisiydi. Bu ad, Maçabeli Hanedânı'ndan gelmektedir. Bunlar eski aznavur ailesi Tavhelebidze Sülâlesi (Ançabadze olarak da bilinirler.) idi. Samaçablo’nun yönetim merkezi, Açabeti idi. Samaçablo’nun güney kesimi tarımla geçiniyordu, kuzey kesiminde ise çayırlarla kaplıydı. Hayvancılık çok gelişmişti. Bu prensliğin varlığı, 1850 yılında son bulmuştur. 1930'lara gelindiğinde bölgede sadece 4 Osetyalı aile yaşamaktadır. Bu mikro düzeydeki etnik nüfus farklılıkları günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Şu an ise bölgesel güç dengesi mücadelelerinde bu nüfus alanları, özellikle Rusya ve Gürcistan arasında egemenlik hakkı aracı olarak kullanılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Potier, Tim (1 Aralık 2000). Conflict in Nagorno-Karabakh, Abkhazia and South Ossetia: a legal appraisal (İngilizce). Leiden: Brill. s. 139. ISBN 978-90-411-1477-8. Erişim tarihi: 14 Eylül 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abhazya</span> Güney Kafkasyada kısmen tanınan devlet

Abhazya, Gürcistan'ın kuzeybatısında, Karadeniz'in doğusunda yer alan tarihsel bölgedir. Abhazya adı, tarihsel bölge dışında, de facto Abhazya Cumhuriyeti ile Gürcistan'a bağlı Abhazya Özerk Cumhuriyeti'ni de ifade etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan tarihi</span>

Gürcistan tarihi, Gürcistan'da tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan dönem boyunca yaşanan olayları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Güney Osetya</span> kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet

Güney Osetya veya Nisan 2017 tarihinde kabul edilen resmî adıyla Güney Osetya Cumhuriyeti - Alanya Devleti Kafkasların güneyinde ihtilaflı bölge ve kısmen tanınmış devlet. Sovyetler Birliği'ne bağlı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bünyesinde kurulmuş Güney Osetya Otonom Oblastı topraklarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Megrelya</span>

Megrelya, Gürcistan'ın batısında, tarihsel bölgelerden biridir. Eskiden Odişi olarak adlandırılıyordu. Bölgenin yerli halkı Megreller, Güney Kafkasya halklarından biridir ve Megrelce konuşurlar; ama yazı dili Gürcüce'dir. Yönetim bölgesi olarak Megrelya, kuzeyindeki Svaneti bölgesiyle birlikte Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesini oluşturur ve bu bölgenin yönetsel merkezi Zugdidi kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Şida Kartli</span>

Şida Kartli, Gürcistan’ın yönetsel bölgelerinden biridir. Gori, Kaspi, Kareli, Cava ve Haşuri ilçelerinden oluşur. 4.807 km²’lik bir alanı kapsar ve nüfusu yaklaşık 263.382 (2014) dolayındadır. Bölgenin kuzeyi, Gürcistan bağımsızlığını ilan ettikten sonra özerk bölge statüsü kaldırılan Güney Osetya’nın büyük bölümünü kapsar. Güney Osetya, Rusya'nın desteğiyle bugün Gürcistan yönetiminin kontrolü dışındadır. Şida Kartli'nin yönetsel merkezi Gori kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Guria</span>

Guria, Gürcistan’ın Karadeniz kıyısında, tarihsel ve coğrafi bölgesidir. Bugün ülkenin yönetsel bölgelerinden (mhare) biri olan Guria’nın merkezi kenti Ozurgeti’dir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Osetya-Alanya</span> Rusya Federasyonunda bir bölge

Kuzey Osetya-Alanya Cumhuriyeti (Rusça: Республика Северная Осетия - Алания

<span class="mw-page-title-main">Osetya</span>

Osetya, Kafkasya'da bulunan bir bölge.

<span class="mw-page-title-main">Svaneti</span> Gürcistanda tarihsel bir bölge

Svaneti, Gürcistan’ın tarihsel bölgelerinden biridir ve ülkenin kuzeybatı bölümünde yer alır. Svanlar bölgenin yerli halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Osetler</span> Kafkasyada Yaşayan İrani etnik grup

Osetler, Osetya'nın yerli bir etnik grubu olan İranî bir ulustur. Oset, Gürcülerin bu halka verdiği isimdir. Osetlerse kendilerine İron, ülkelerineyse İrişton derler. Osetlerin çoğunluğu Rusya'ya bağlı Kuzey Osetya'da ve Gürcistan'la yaşanan savaştan sonra Rusya tarafından bağımsızlığı tanınan Güney Osetya'da yaşamaktadır. Dilleri Hint-Avrupa dil ailesinin İrani Diller koluna bağlı Osetçedir.

<span class="mw-page-title-main">Raça</span>

Raça, Gürcistan'ın dağlık kuzeybatı bölümünde tarihsel bölge adıdır. Bugün Raça-Leçhumi ve Kvemo Svaneti bölgesindeki (mhare) Oni ve Ambrolauri ilçelerini kapsar. Kuzeyde ve doğuda Büyük Kafkaslar, güneyde İmereti, batıda Leçhumi ve Svaneti yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan'ın idari bölümleri</span>

Gürcistan, iki özerk cumhuriyet ve on idari bölgeden oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Gürcistan Savaşı</span>

Rusya-Gürcistan Savaşı, Ağustos 2008 tarihinde Güney Osetya - Rusya - Gürcistan ve son olarak Abhazya'nın katılımı ile aralarında gerçekleşen gerilim ve çatışmalarla başlayan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan-Güney Osetya çatışması</span>

Gürcistan - Güney Osetya Sorunu, Gürcistan ve de facto olarak bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya arasında, 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması ile başlayan ihtilaflardır.

<span class="mw-page-title-main">Abhazya ve Güney Osetya'nın uluslararası tanınması</span> Abhazya ve Güney Osetyanın uluslararası alanda tanınması

Güney Osetya ve Abhazya'nın uluslararası tanınması, de facto devletler olan Güney Osetya Cumhuriyeti ve Abhazya Cumhuriyeti'nin uluslararası alanda tanınması ve tanınma tepkilerini içeren maddedir.

Bölge ve Ülkeler

<span class="mw-page-title-main">Güney Osetya Geçici Yönetimi</span>

Güney Osetya Geçici Yönetimi, de jure olarak Gürcistan tarafından Güney Osetya bölgesine atanılmış yönetimdir.

<span class="mw-page-title-main">Terek (nehir)</span> Gürcistan ve Rusyada nehir

Terek Irmağı Kuzey Kafkasya'nın içinden geçen büyük bir nehirdir. Gürcistan ve Rusya'nın içinden geçerek Hazar Denizi'ne dökülür. Büyük Kafkas Sıradağları'na yakın noktada Gürcistan'a ve Khokh Dağları'na yükselir ve güneybatısında Kazbek Dağları vardır. Kuzey Osetya'nın içinden Vladikavkaz'tan geçer ve doğuya döner. Daha sonra Çeçenya'nın içinden geçer ve Dağıstan'ın altında ikiye ayrılır. Son olarak Hazar Denizi'ne boşalır. Kızılyar şehrinin aşağısında nehir deltası formları bataklığa dönüşmüştür. Nehir bölgede önemli bir doğal varlıktır, sulama ve hidroelektrik yönünden zengindir.

Güney Osetya Tarihi Gürcistan'ın kuzey kesimindeki bölgede tarih boyunca gerçekleşen olayları inceler.

<span class="mw-page-title-main">Guria Prensliği</span> Devlet

Guria Prensliği, Gürcistan'da tarihi bir devlettir. Guria kelimesi Megrelce ve Lazca kökenli bir kelime olup kalp ya da merkez anlamına gelmektedir. Gürcistan'ın güneybatı bölgesi Guria'da - Karadeniz ve Küçük Kafkas sıradağları arasında - yer alır. 1463 yılından 1829 yılına kadar Gurieli hanedanı'nın 22 prensi tarafından yönetilmiştir. Gürcistan Krallığı'nın dağılmasından sonra ortaya çıkmış, sınırları Osmanlı İmparatorluğu ile çıkan sürekli çatışmalar sebebiyle değişken olmuş, 1829 yılında Çarlık Rusyası tarafından ilhak edilene kadar farklı derecelerle özerk olarak hüküm sürmüştür.