Samara kültürü

Samara kültürü
(MÖ 5. bin yıl)
Evre	Eneolitik
Bölge	Orta Volga
Öncül	?
Ardıl	Hvalınsk kültürü

Samara kültürü, yukarı Volga Nehri'nin (modern Rusya) Samara kıvrım bölgesinde yer alan, MÖ 5. binyılın başında gelişen bir eneolitik kültürdür.^{[not 1]} Samara kültürü, Khvalynsk, Repin ve Yamna (veya Yamnaya) kültürleri gibi Pontik-Hazar bozkırının çağdaşı veya sonraki tarih öncesi kültürleriyle ilgili olarak kabul edilir.^[1] Proto-Hint-Avrupa anavatanı genellikle bu kültürlerden bir veya daha fazlasıyla bağlantılıdır.

Arkeolojik sit alanı

Samara kültürü, bozkır bölgesinin kuzey ucunda, orta Volga'nın Samara kıvrım bölgesinde, MÖ 5. binyılın başlarında gelişen^{[not 1]} eneolitik bir kültürdü.^[2] 1973 yılında Rusya'nın Syezzheye (Съезжее) köyü yakınlarında yapılan arkeolojik kazılar sırasında keşfedilmiştir. Samara ile ilgili sit alanları, Kuzey Hazar kültürünün bir parçası olan Volga'daki (MÖ 5500) Varfolomievka ve Dinyeper kıyısındaki Mykol'ske'dir. Samara kültürünün sonraki aşamaları, bölgedeki halef kültürü, erken Hvalınsk kültürü (MÖ 4700-3800)^[3]^{[not 1]} ile çağdaştır,^[2] ancak arkeolojik bulgular Dinyeper-Donets II kültürü^[2] (MÖ 5200/5000–4400/4200)^[4] ile ilişkili görünmektedir.

Samara nehri vadisi, "Samara kültürleri" veya "Samara vadisi kültürleri" olarak adlandırılan sonraki kültürlerden de alanlara ev sahipliği yapmaktadır. Bu alanlardan bazılarındaki kazılar günümüzde de devam etmektedir. Bununla birlikte, "Samara kültürü" tanımı bölgenin erken eneolitik dönemini ifade etmek için kullanılmaktadır.

Eserler

Mezarlar

Lebyazhinka'da gömülü, arkeolojik olarak MÖ 8000-7000 yıllarına tarihlenen ve genellikle arkeogenetik bilim insanları tarafından "Samara avcı-toplayıcısı" (diğer adıyla I0124; SVP44; M340431) olarak adlandırılan bir erkek, nadir görülen Y-DNA haplogrubu R1b1* (R-L278*) taşımış görünmektedir.^[5]

Bazı mezarlar, kurganın ilk selefi olan taş bir höyük veya alçak toprak bir höyük ile kaplıdır.^[]

Genetik

Mathieson ve ark. (2015, 2018), Samara Oblastı'nda yaşayan Lebyanzhinka'dan bir erkek avcı-toplayıcının yaklaşık olarak MÖ 5650-5540, Y-haplogroup R1b1a1a ve U5a1d'ye ait olduğunu bulmuştur.^[6]^[7]

Notlar

Wikimedia Commons'ta Samara kültürü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

^ ^a ^b ^c
Konu hakkında farklı taihler önerilmektedir.
- Gimbutas MÖ 5000 civarına tarihlendirmektedir.
- V.A. Dergachev'e göre (2007), О скипетрах, о лошадях, о войне: Этюды в защиту миграционной концепции М. Гимбутас, 5-98187-173-3, Samara kültürü Karbon tarihleme yöntemine göre MÖ 5200–4500 arasına tarihlendirilmektedir, ve, muhtemelen 5. binyılın ortalarına kadar sürmüştür. Bununla birlikte, Hvalınsk kültürü tahminen MÖ 4600–3900 arasına tarihlendirilmektedir. Bu veriler, Samara kültür sitlerinin radyokarbon tarihlemesine veya dendrokronolojisine değil, senkronizasyona dayanmaktadır.
- Mallory ve Adams, Hint-Avrupa Kültürü Ansiklopedisi'nde, kültürü "MÖ beşinci bin yıla tarihlendirirken", halefi olan Hvalınsk kültürünü MÖ 4900–3500 aralığına tarihlendirmektedir.

Kaynakça

^ Wang, Chuan-Chao; Reinhold, Sabine Reinhold; Kalmykov, Alexey; Wissgott, Antje; Brandt, Guido; Jeong, Choongwon; Cheronet, Olivia; Ferry, Matthew; Harney, Eadaoin; Keating, Denise; Mallick, Swapan; Rohland, Nadin; Stewardson, Kristin; Kantorovich, Anatoly R.; Maslov, Vladimir E.; Petrenko, Vladimira G.; Erlikh, Vladimir R.; Atabiev, Biaslan C.; Magomedov, Rabadan G.; Kohl, Philipp L.; Alt, Kurt W.; Pichler, Sandra L.; Gerling, Claudia; Meller, Harald; Vardanyan, Benik; Yeganyan, Larisa; Rezepkin, Alexey D.; Mariaschk, Dirk; Berezina, Natalia Y.; Gresky, Julia (2018). "The genetic prehistory of the Greater Caucasus". bioRxiv: 322347. doi:10.1101/322347 .
^ ^a ^b ^c Anthony 2007, s. 189.
^ Anthony 2007, s. 182.
^ Anthony 2007, s. 175.
^ Haak, W.; Lazaridis, I.; Patterson, N.; Rohland, N.; Mallick, S.; Llamas, B.; Brandt, G.; Nordenfelt, S.; Harney, E.; Stewardson, K.; Fu, Q.; Mittnik, A.; Bánffy, E.; Economou, C.; Francken, M.; Friederich, S.; Pena, R. G.; Hallgren, F.; Khartanovich, V.; Khokhlov, A.; Kunst, M.; Kuznetsov, P.; Meller, H.; Mochalov, O.; Moiseyev, V.; Nicklisch, N.; Pichler, S. L.; Risch, R.; Rojo Guerra, M. A.; Roth, C. (2015), "Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe", Nature, 522 (7555), ss. 207-211, arXiv:1502.02783 $2, Bibcode:2015Natur.522..207H, doi:10.1038/nature14317, PMC 5048219 $2, PMID 25731166
^ Mathieson 2015.
^ Mathieson 2018.

Bibliyografya

Anthony, David W. (2007). The Horse The Wheel And Language. How Bronze-Age Riders From the Eurasian Steppes Shaped The Modern World. Princeton University Press.
Marija Gimbutas, "The Civilization of the Goddess", HarperSanFrancisco, 1991, 0-06-250368-5 or 0-06-250337-5
J. P. Mallory, "Samara Culture", Encyclopedia of Indo-European Culture, Fitzroy Dearborn, 1997.
Mathieson, Iain (23 Kasım 2015). "Genome-wide patterns of selection in 230 ancient Eurasians". Nature. Nature Research. 528 (7583): 499-503. doi:10.1038/nature16152. PMC 4918750 $2. PMID 26595274.
Mathieson, Iain (21 Şubat 2018). "The Genomic History of Southeastern Europe". Nature. Nature Research. 555 (7695): 197-203. doi:10.1038/nature25778. PMC 6091220 $2. PMID 29466330.

Dış bağlantılar

The Horse in Mortuary Symbolism... 15 Ağustos 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Mitochondrial DNA and the origins of the domestic horse 25 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Widespread Origins of Domestic Horse Lineages 23 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Factual archaeological description of Samara culture (in Russian) 22 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[dating-1] Konu hakkında farklı taihler önerilmektedir.
Gimbutas MÖ 5000 civarına tarihlendirmektedir.
V.A. Dergachev'e göre (2007), О скипетрах, о лошадях, о войне: Этюды в защиту миграционной концепции М. Гимбутас, 5-98187-173-3, Samara kültürü Karbon tarihleme yöntemine göre MÖ 5200–4500 arasına tarihlendirilmektedir, ve, muhtemelen 5. binyılın ortalarına kadar sürmüştür. Bununla birlikte, Hvalınsk kültürü tahminen MÖ 4600–3900 arasına tarihlendirilmektedir. Bu veriler, Samara kültür sitlerinin radyokarbon tarihlemesine veya dendrokronolojisine değil, senkronizasyona dayanmaktadır.
Mallory ve Adams, Hint-Avrupa Kültürü Ansiklopedisi'nde, kültürü "MÖ beşinci bin yıla tarihlendirirken", halefi olan Hvalınsk kültürünü MÖ 4900–3500 aralığına tarihlendirmektedir.

[2] Gimbutas MÖ 5000 civarına tarihlendirmektedir.

[3] V.A. Dergachev'e göre (2007), О скипетрах, о лошадях, о войне: Этюды в защиту миграционной концепции М. Гимбутас, 5-98187-173-3, Samara kültürü Karbon tarihleme yöntemine göre MÖ 5200–4500 arasına tarihlendirilmektedir, ve, muhtemelen 5. binyılın ortalarına kadar sürmüştür. Bununla birlikte, Hvalınsk kültürü tahminen MÖ 4600–3900 arasına tarihlendirilmektedir. Bu veriler, Samara kültür sitlerinin radyokarbon tarihlemesine veya dendrokronolojisine değil, senkronizasyona dayanmaktadır.

[4] Mallory ve Adams, Hint-Avrupa Kültürü Ansiklopedisi'nde, kültürü "MÖ beşinci bin yıla tarihlendirirken", halefi olan Hvalınsk kültürünü MÖ 4900–3500 aralığına tarihlendirmektedir.

[2] Wang, Chuan-Chao; Reinhold, Sabine Reinhold; Kalmykov, Alexey; Wissgott, Antje; Brandt, Guido; Jeong, Choongwon; Cheronet, Olivia; Ferry, Matthew; Harney, Eadaoin; Keating, Denise; Mallick, Swapan; Rohland, Nadin; Stewardson, Kristin; Kantorovich, Anatoly R.; Maslov, Vladimir E.; Petrenko, Vladimira G.; Erlikh, Vladimir R.; Atabiev, Biaslan C.; Magomedov, Rabadan G.; Kohl, Philipp L.; Alt, Kurt W.; Pichler, Sandra L.; Gerling, Claudia; Meller, Harald; Vardanyan, Benik; Yeganyan, Larisa; Rezepkin, Alexey D.; Mariaschk, Dirk; Berezina, Natalia Y.; Gresky, Julia (2018). "The genetic prehistory of the Greater Caucasus". bioRxiv: 322347. doi:10.1101/322347 .

[FOOTNOTEAnthony2007189-3] Anthony 2007, s. 189.

[FOOTNOTEAnthony2007182-4] Anthony 2007, s. 182.

[FOOTNOTEAnthony2007175-5] Anthony 2007, s. 175.

[6] Haak, W.; Lazaridis, I.; Patterson, N.; Rohland, N.; Mallick, S.; Llamas, B.; Brandt, G.; Nordenfelt, S.; Harney, E.; Stewardson, K.; Fu, Q.; Mittnik, A.; Bánffy, E.; Economou, C.; Francken, M.; Friederich, S.; Pena, R. G.; Hallgren, F.; Khartanovich, V.; Khokhlov, A.; Kunst, M.; Kuznetsov, P.; Meller, H.; Mochalov, O.; Moiseyev, V.; Nicklisch, N.; Pichler, S. L.; Risch, R.; Rojo Guerra, M. A.; Roth, C. (2015), "Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe", Nature, 522 (7555), ss. 207-211, arXiv:1502.02783 $2, Bibcode:2015Natur.522..207H, doi:10.1038/nature14317, PMC 5048219 $2, PMID 25731166

[FOOTNOTEMathieson2015-7] Mathieson 2015.

[FOOTNOTEMathieson2018-8] Mathieson 2018.

[not 1]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Hint-Avrupa
Makale serilerinden

Diller Hint-Avrupa dilleri listesi Tarihi Arnavut Ermeni Baltık-Slav Baltık Slav Kelt Cermen Helen Yunan Hint-İran Hint-Aryan İrani İtalik Latin Ölü Anadolu Tohar Paleo-Balkan Daçya İlirya Liburni Messapi Misya Paeonya Frig Trak Rekonstrükte edilmiş Proto-Hint-Avrupa dili Kuramsal Ermeni-Frig Daço-Trakya Greko-Ermeni Greko-Aryan Greko-Frig Hint-Hitit İtalo-Kelt Trakya-İlirya
Filoloji Hitit yazıtları Luvi hiyeroglifleri Linear B Rigveda Avesta Homeros Behistun Latince yazıtbilimi Runik Ogham Gotik İncili Eski İrlandaca yazıtlar
Kökenler Anayurt Proto-Hint-Avrupalılar Toplum Din Ana akım Kurgan hipotezi Hint-Avrupalı göçleri Avrasyalı göçebeler Alternatif Anadolu hipotezi Ermeni hipotezi Yerli Aryanlar
Arkeoloji Bakır Çağı Pontus stepleri Atın evcilleştirilmesi Kurgan Kurgan kültürü Bozkır kültürleri Bug–Dinyester Sredny Stog Dinyeper–Donets Samara Hvalınsk Yamnaya Mikhaylovka kültürü Novotitorovka kültürü Kafkasya Maykop Doğu Asya Afanasiyevo Doğu Avrupa Usatovo Cernavodă Cucuteni Kuzey Avrupa Corded ware Baden Orta Dinyeper Bronz Çağı Pontus stepleri Savaş arabası Yamnaya Katakomb Poltavka Srubna Kuzey/Doğu stepleri Abashevo kültürü Andronovo Sintaşta Avrupa Globular Amphora Corded ware Beaker Unetice Trzciniec İskandinav Tunç Çağı Terramare Tumulus Urnfield Lusatian Güney Asya BMAG Yaz Gandhara mezar Demir Çağı Step Chernoles Avrupa Trakya-Kimmeryalılar Hallstatt Jastorf Kafkas Colchian Hint Painted Grey Ware Northern Black Polished Ware
Halklar ve toplumlar Bronz Çağı Anadolu halkları (Hititler) Ermeniler Miken Yunanları Hint-İranlılar Demir Çağı Hint-Aryanlar Hint-Aryanlar İrani İrani halklar İskitler Farslar Medler Partlar Doğu Asya Usun Yüeçiler Avrupa Keltler Galyalılar Keltiberyalılar Ada Keltleri Kimmerler Helen halkları İtalikler Cermenler Paleo-Balkanlar/Anadolu Traklar Daçlar İlirler Frigler Orta Çağ Doğu Asya Toharlar Avrupa Baltlar Slavlar Arnavutlar Norse halkı/Orta Çağ İskandinavları Hint-Aryan Antik Hindistan İrani Antik İran
Din ve mitoloji Rekontrükte edilmiş Proto-Hint-Avrupa mitolojisi Proto-Hint-İran dini Antik İran dinleri Tarihi Hitit mitolojisi Hint Vedism Hinduizm Budizm Jainizm Sihizm İrani Pers Zerdüştlük Kürt Yezidilik Yarsanizm İskit Oset mitolojisi Diğer Ermeni Avrupa Paleo-Balkan Yunan Romen Kelt İrlanda İskoç Breton Galler Kernevek Cermen Anglosakson Kıtasal Norse Balt Leton Litvan Slav Arnavut Ayinler Ateş kurbanları At kurban etme Sati Kış gündönümü/Yule