İçeriğe atla

Saman

Romanya'da bir saman yığını
Yaklaşık 30 kglık bir ot samanı balyası tek kişi tarafından taşınabilecek büyüklüktedir.
Ot samanının yakından görünümü. Kaliteli saman yeşil renkli, fazla kalın olmamalı ve sapların yaısıra tomurcuklar ve yapraklar da içermesi gerekir.

Saman, baklagiller veya buğdaygillerin kurutulmuş halidir, hayvan yemi olarak, özellikle inek, at, koyun ve keçi gibi otlanarak beslenen hayvanlar için kullanılır.[1] Yaz aylarında büyüyüp yeşillenen otlar çiftçiler tarafından kesilip kışın için depolanır.[1] Kış aylarında yeterli çimen olmadığı zaman veya taze çimen doğrudan sindirilemiyecek kadar zengin olduğu zaman ona karıştırılarak kullanılır.[1]

Saman için yaygınca kullanılan bitkiler arasında çavdar, çayır otu, çeşitli çimen türleri bulunur. Baklagillerden çeşitli yonca türleri de kullanılır.

Buğday, arpa ve yulaftan da bazen saman yapılabilirse de genelde bunların tohumları ayrılıp kalan sapları kurutulur. Besin değeri düşük olan bu sap samanı hayvanlara yataklık olarak kullanılır.[1]

Samanın kalitesini belirleyen ondaki tohum ve yaprak içeriğidir. Çiftçiler tohumlar tam oluşmadan ama yaprakların en çok olduğu zamanda otları kesmeye çalışırlar. Kesilmiş otlar yerde bırakılarak içindeki nemin çoğunun buharlaştırılır ama makinalarla kolayca toplanıp balyalanabilmesi için yaprakların tamamen kurumasına izin verilmez.

Saman hava durumuna çok duyarlıdır. Kuraklık zamanında hem tohum hem de yapraklar çelimsiz olur, sap oranı yüksek, besin değeri düşük bir saman elde edilir. Eğer hava çok nemliyse saman daha balyalanmadan çürüyebilir. Veya, balyalanmadan sonra saman çürüyüp küflenebilir ve içinde hayvanları hasta edebilecek bazı toksinler oluşabilir. Samanın ıslanmayacağı bir şekilde depolanması gerekir. Küf ve çürüme besin değerini düşürüp hayvanları hasta edebilir.

Başarılı bir saman hasatı, ekin, tarla ve hava şartlarının beraberce uygun düşmelerine bağlıdır. Bu gerçekleştiğinde çiftlikte yoğun bir etkinlik olur ve havanın kötüleşmesine kadar sürer. Okulların yaz tatili dönemi çiftçi çocuklarının saman ve diğer ürünlerün toplanmasına yardım edebilmeleri amacıyla oluşmuştu. Kalkınmış ülkelerde hayvancılıkla uğraşan okul öğrencilerinin oranı iyice azalmış olmasına rağmen bu gelenek günümüzde hala sürmektedir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orman</span> büyük bir alandaki yoğun ağaç topluluğu

Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir kara ekosistemidir.

<i>Yer fıstığı</i>

Yer fıstığı, baklagiller (Fabaceae) familyasından Arachis cinsinin bir türüdür. Tohumlarında %45-60 oranında yağ, %20-30 oranında protein, %18 oranında karbonhidrat, vitaminler ve madensel maddeler içeren, özellikle yağ sanayi ve çerez yapımı başta olmak üzere, sapı kuru ot ve kabuğu da çeşitli şekillerde değerlendirilen değerli bir bitkidir.

<span class="mw-page-title-main">Yulaf</span>

Yulaf (Avena), bol nişastalı taneleri (tohumları) için yetiştirilen bir tarım bitkisi. Daha çok hayvan yemi olarak kullanılan bu tahıldan insanların beslenmesinde de yararlanılır. Bir yulaf tarlası, buğday ya da arpa başaklarına benzemeyen, salkım biçimindeki dağınık başakları sayesinde öbürlerinden kolayca ayırt edilebilir. Sapçıkların ucunda bulunan başakcıkların her biri iki ya da üç tohum içerir. Dışları kılıfta örtülü olan bu tohumların ikisini birden yeniden zarsı iki yaprak kuşatır.

<span class="mw-page-title-main">Yonca</span> bitki türü

Yonca, baklagiller (Fabaceae) familyasından uzun yıllar yaşayan, gerek yeşil ot gerekse kuru ot olarak değerlendirilebilen çok yıllık bir serin mevsim yem bitkisi türü.

Bitkiler aleminde çoğu bitki, besin madde depolarını dış zararlılara karşı korumaya yarayan kimyasal bileşikleri sentezleyebilme yeteneğine sahiptir. Bu bileşikler, hayvanlar veya insanlar tarafından tüketildikleri zaman oldukça zararlı veya ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bunlar arasında proteaz inhibitörleri, goitrojenler, alkaloidler, okzalatlar ve fitatlar sayılabilir. Bu bileşikler bunları tüketen hayvanlarda büyümede gerilemeye yol açtıkları gibi, sindirim sistemi başta olmak üzere çeşitli vücut fonksiyonlarında da ciddi aksamalara yol açabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Yalancı mazı</span> Servigiller familyasından bir bitki türü

Yalıncı mazı, servigiller (Cupressaceae) familyasından Japonya'da endemik olan bir ağaç türü.

<span class="mw-page-title-main">Erguvan</span> Baklagiller familyasından bir bitki türü

Erguvan, baklagiller (Fabaceae) familyasından, 10 metreye kadar boylanabilen, tek gövdeli, yaprak döken, çalı görünümünde bir ağaççıktır.

<span class="mw-page-title-main">Saman balyası</span>

Saman balyası buğday, arpa, yulaf, pirinç vb. tahılların başaklarından ayrılmasının ardından bitkinin geriye kalan kısımlarının balyalama makinesi aracılığıyla sıkıştırılmasıyla elde edilir.

<span class="mw-page-title-main">Karahindiba</span> Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Karahindiba, papatyagiller (Asteraceae) familyasından yaygın bir bitki türü. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkinin adına "karahindiba" denilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kış uykusu</span> hayvan davranışı

Kış uykusu, soğuk ve kurak mevsimlere karşı koyabilmek için canlı varlıkların yapısında görülen olayların tümü olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Nohut (tür)</span> Baklagiller familyasından bir bitki türü

Nohut, baklagiller (Fabaceae) familyasının Faboideae alt familyasına ait Cicer cinsinden bir baklagil türü.

<span class="mw-page-title-main">Flamingo çiçeği</span>

Flamingo çiçeği, yılanyastığıgiller (Araceae) familyasından uzun sapları ve belirgin damarlı koyu yeşil yaprakları ile kırmızı, turuncu ve beyaz renkli büyük çiçek tablaları olan bitki türü.

<span class="mw-page-title-main">Bakla</span> baklagiller (Fabaceae) familyasına adını veren, gıda ve yem bitkisi olarak tarımı yapılan tek yıllık bitki

Bakla, baklagiller (Fabaceae) familyasına adını veren, gıda ve yem bitkisi olarak tarımı yapılan tek yıllık bir bitkidir.

<span class="mw-page-title-main">Bezelye</span> baklagiller familyasından bir bitki türü

Bezelye, baklagillerden (Fabaceae) taze, yeşil kabuğu ile taneleri ya da yalnız taneleri yenilen bir bitki türü. Ayrı taç yapraklı iki çenekli baklagiller familyasından tırmanıcı bir bitkidir. Bezelye adlı lezzetli ve çok besleyici sebzeyi ilkbaharda ve yazın verir. Gövdesi çok uzundur, bitkinin ağırlığını çekemeyecek inceliktedir. Beyaz çiçek açar. Yuvarlak tanelidir. Meyvesi bakla veya fasulyeye benzer, tohumları bir kılıf içerisinde dizilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Akasya</span> bitki familyası

Akasya, baklagiller familyasından Acacia cinsini oluşturan genellikle hep yeşil yapraklı ve dikenli ağaç ya da ağaççıkların ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Fasulye</span> bitki

Fasulye, baklagiller (Fabaceae) familyasının Phaseolus cinsinden Orta Amerika menşeli, bir yılda yetişen otsu bir bitki türü. Günümüzde fasulyenin; Orta Amerika (Mesoamerica) ve Güney Amerika (Andean) bölgeleri olmak üzere iki gen havuzuna sahip olduğu çeşitli araştırıcılar tarafından rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ginepig</span>

Ginepig veya kobay, tıknaz, birçok renkte ve şekilde tüyleri olan evcil kemiricidir. Özellikle Amerika ve Avrupa'da oldukça popüler bir evcil hayvandır.

<span class="mw-page-title-main">Mera</span> hayvanların otlatılması için kullanılan kısa boylu buğdaygil ve baklagil bitkileriyle kaplı arazi

Mera, otlak, meyilli, engebeli ve taban suyunun derinde olduğu yem bitkilerinin bulunduğu alanlara ve hayvancılık amacı ile kullanılan alanlara verilen addır. Çayırlara göre daha kısa boylu, seyrek otların bulunduğu meralar kaba yem alanlarıdır.

Ankara armudu, Türkiye'de İç Anadolu Bölgesinde özellikle Ankara yöresinde yetiştiriciliği yapılan kışlık armut çeşidi.

Sarı meyan, baklagiller (Fabaceae) familyasından, rizomlu, dik, çokyıllık, otsu bir bitkidir.