İçeriğe atla

Sam Nujoma

Sam Nujoma
1. Namibya Devlet Başkanı
Görev süresi
21 Mart 1990 - 21 Mart 2005
Yerine gelenHifikepunye Pohamba
Kişisel bilgiler
Doğum 12 Mayıs 1929 (95 yaşında)
Ongandjera
Milliyeti Namibyalı

Samuel Daniel Shafiishuna Nujoma ya da çoğu zaman sadece Sam Nujoma (d. 12 Mayıs 1929), Namibyalı siyasetçidir. Nujoma, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazanması sonrasında ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1990 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Nujoma Namibya ulusunun atası olarak görüldüğünden kendisine resmi olarak Founding Father of the Namibian Nation (Türkçe:Namibya ulusunun kurucu atası) unvanı verilmiştir.[1]

Ailenin on çocuğundan biri olarak dünyaya gelen Nujoma, Okahao'da ziyaret ettiği misyonerlik okulundan sonra Windhoek'ta akşam okuluna gitmiştir. Aynı dönemlerde Windhoek'ta bulunan South African Railways'te çalışmaya başlamıştır.

1959 yılında Güneybatı Afrika Halk Örgütü'nün (SWAPO) önceki kuruluşu olan Ovamboland Halk Örgütü'nün (Ovamboland People’s Organisation - OPO) genel başkanlığına getirilmiştir. OPO'nun yetkili yöneticileri gibi Nujoma'da Old Location yerleşim alanının Katutura'ya taşınmasına karşı protesto gösterileri düzenlemiştir. Bu gösteriler neticesinde tutuklanan Nujoma, 1 Mayıs 1960 tarihinde Bechuanaland'a (günümüzde Botsvana) sürgüne gönderilmiştir. Bundan sonraki birkaç yılını Tanzanya, Zambiya ve Angola gibi ülkelerde geçirmiştir. 26 Ağustos 1966'da Namibya'da Güney Afrika yönetimine karşı gerilla savaşı başlatılmıştır.

SWAPO başkanı Nujoma Mayıs 1983'te Birleşmiş Milletler genel sekreteri Perez de Cuellar'ı göreve çağırarak, SWAPO ile Güney Afrika arasında yaşanan şiddetin sonlandırılması, ateşkesin sağlanması ve BM'nin almış olduğu ve Güney Afrika'nın yasadışı bir şekilde ülkeyi idare ettiğini kabul eden 435 sayılı kararı[2] uygulamaya koymasını istemiştir. Nujoma ancak 19 Mart 1989'da Güney Afrika ile mütareke imzalayabilmiş, bu imzalar sonrasında da 435 sayılı BM kararın uygulanmasının önü açılmıştır.

21 Mart 1990 tarihinde bağımsızlığını ilan eden Namibya'da, Nujoma ülkenin ilk devlet başkanı olarak devlet başkanlığı makamına gelmiştir. 1994 seçimlerinde de başkan seçilerek zaferle ayrılan Nujoma, ülkenin tek yasal partisi SWAPO'nun anayasa değişikliği ile devlet başkanlığına üç dönem seçilebilme imkânı sağlayan değişikliği sonrasında da gerçekleştirilen 1999 seçimlerini de kazanarak 2005 yılına kadar bu makamda kalmıştır. Nujoma dördüncü kez bu makama seçilmesine olanak sağlayacak anayasa değişikliğini Namibya'nın uluslararası alanda olumsuz bir durumda bırakacağı için istememiş, SWAPO teşkilatları bu yönde taleplerini iletse de göreve yeniden talip olmamıştır.[3]

2005 seçimleri sonrasında görevi 21 Mart 2005'te başkanlığa seçilen Hifikepunye Pohamba devrederek görevi bırakmıştır.[4][5]

Nujoma iktidarında diktatör ve despot yönetimlere sahip Küba (Fidel Castro), Zimbabve (Robert Mugabe) ya da Kuzey Kore (Kim Jong Il - 1994'e kadar Kim İl-sung) ile kurduğu yakın ilişkiler toplumun demokratik fikirlere sahip olduğu ülke içerisinde ve uluslararası para kaynakları tarafından olumsuz karşılanmıştır.[6] Nujoma, görev süresinin bitmesine yakın bir dönemde Windhoek'ta yeni bir başkanlık sarayının yapılması emrini vermiştir. Bu inşaatta güvenlik gerekçesiyle Namibyalı inşaat firmalarının çalışmasına izin verilmeyerek tüm yapım Kuzey Kore firmalarına verilmiştir. Bu inşaat için resmi bir ihale açılmamış, inşaat masrafları hakkında hiçbir açıklama yapılmamıştır.[7][8][9]

Kaynakça

  1. ^ "Karar metni:gg/2005/3567.pdf". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  2. ^ Livia Pack,Peter Pack, Stefan Loose Reiseführer Namibia: mit Reiseatlas, Sayfa 178
  3. ^ "Nujoma dördüncü dönemi istememiştir". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  4. ^ "Namibya'nın başkanı Pohamba". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  5. ^ "Yeni yönetim açıklandı". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  6. ^ "www.az.com.na". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  7. ^ "Yeni başkanlık sarayı pahalıya geliyor". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  8. ^ "Saray inşaatı hakkında bilgiler". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  9. ^ "Başkanlık sarayı harcamaları tartışmalı". 1 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen
Makam oluşturuldu
Namibya Devlet Başkanı
1990 – 2005
Sonra gelen
Hifikepunye Pohamba

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Namibya</span> Güney Afrikada bulunan bir ülke

Namibya ya da resmî adıyla Namibya Cumhuriyeti, eski adıyla Güney Batı Afrika, batı sınırı Atlantik Okyanusu olan güney Afrika'da bir ülkedir. Kuzeyinde Zambiya ve Angola, doğusunda Botsvana, güney ve doğusunda Güney Afrika Cumhuriyeti ile sınır paylaşmaktadır. Zimbabve ile sınırı olmamasına rağmen, Zambezi Nehri'nin 200 metreden daha az bir kısmı iki ülkeyi en yakın noktalarında ayırır. Namibya Kurtuluş Savaşı sonrasında, 21 Mart 1990 tarihinde Güney Afrika Cumhuriyeti'nden bağımsızlığını kazandı. Başkenti ve en büyük şehri Windhoek'tir. Namibya Birleşmiş Milletler (BM), Güney Afrika Kalkınma Topluluğu (SADC), Afrika Birliği (AU) ve İngiliz Milletler Topluluğu'na üye bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Windhoek</span> Namibyanın başkenti

Windhoek, Namibya'nın başkenti. Şehir ayrıca ülkenin ticari ve siyasi açıdan da merkezi konumundadır. Ülke merkezine yakın bir noktada konumlanan başkent, deniz seviyesinden 1.654 metre yükseklikte yer alır. Şehir nüfusu 2011 verilerine göre 322.500 kişidir. şehridir. Namibya'nın merkezinde, Khomas platosu üzerinde, deniz seviyesinden yaklaşık 1.700 m (5.600 ft) yükseklikte yer alır ve ülkenin coğrafi merkezine oldukça yakındır. 2023 yılı itibarıyla Windhoek'un nüfusu 486.169'dur. Şehir, diğer Namibya bölgelerinden gelen sürekli göç nedeniyle hızla büyümektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güneybatı Afrika Halk Örgütü</span> Namibyada bulunan bir siyasi parti

Güneybatı Afrika Halk Örgütü (SWAPO), Namibya'da bulunan bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Hifikepunye Pohamba</span>

Hifikepunye Lucas Pohamba, Namibyalı siyasetçi. Pohamba, Afrika ülkesi Namibya'da 2005-2015 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Nahas Angula</span>

Nahas Gideon Angula, Namibyalı siyasetçi. Angula, Afrika ülkesi Namibya'da 2005 ile 2012 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Hage Geingob</span> Namibya devlet başkanı

Hage Gottfried Geingob, Namibyalı siyasetçi. Geingob, Afrika ülkesi Namibya'nın 2015-2024 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Omusati Bölgesi</span> Namibya bölgesi

Omusati, Afrika ülkesi Namibya'nın toplamda var olan on dört bölgesinden bir tanesidir.

<span class="mw-page-title-main">Saara Kuugongelwa</span> Namibya başbakanı

Saara Kuugongelwa-Amadhila, Namibyalı siyasetçi. Kuugongelwa, Afrika ülkesi Namibya'da 21 Mart 2015 tarihinden bu yana başbakan olarak görev yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Namibya devlet başkanları listesi</span>

Namibya devlet başkanı, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazandığı 1990 yılından bu yanan ülkenin en üst makamında bulunan kişiye verilen unvandır. Namibya devlet başkanı, aynı kişi en fazla iki dönem olmak üzere, beş yıllık bir süre için seçilmekte olup, bu kural günümüzde sadece ilk devlet başkanı olan Sam Nujoma için kullanım dışı bırakılmış ve Nujoma üç dönem üst üste bu göreve seçilmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

Namibya başbakanı, Afrika ülkesi Namibya'nın bağımsızlığını kazandığı 1990 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır. Ülkenin başbakanı seçimlerden galibiyetle ayrılan siyasi partinin üyesi olarak görevdeki devlet başkanı tarafından atanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Theo-Ben Gurirab</span>

Theo-Ben Gurirab, Namibyalı siyasetçi. Gurirab, Afrika ülkesi Namibya'da 2002 ile 2005 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

Nickey Iyambo, Namibyalı siyasetçi, bakan ve fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Kazenambo Kazenambo</span> Namibyalı siyasetçi

Kazenambo Kazenambo, Namibyalı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Mburumba Kerina</span>

Mburumba Kerina –, Namibyalı siyasetçi, çiftçi, akademisyen ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Gerhard Tötemeyer</span>

Gerhard Karl Hans Tötemeyer, Namibyalı siyasetçi, eğitimci ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Nangolo Mbumba</span>

Nangolo Mbumba, Namibyalı siyasetçi. Mbumba, Afrika ülkesi Namibya'da 4 Şubat 2024 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır. Mbumbo, 2018'den 2024'e kadar Namibya'nın ikinci başkan yardımcısı olarak görev yaptığı Hage Geingob'un ölümünden sonra devlet başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Caprivi çatışması</span>

Caprivi çatışması, Afrika kıtasındaki Namibya hükûmeti ile Caprivi Ucu'nun ayrılması için 1999'da kısa bir ayaklanma başlatan isyancı bir grup olan Caprivi Kurtuluş Ordusu arasındaki silahlı çatışmaydı.

<span class="mw-page-title-main">Mishake Muyongo</span>

Albert Mishake Muyongo,, Namibyalı bir siyasetçi ve eski parlamento üyesidir. Muyongo, günümüzde Danimarka'da sürgünde yaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Katrina Hanse-Himarwa</span>

Katrina Hanse-Himarwa, Namibyalı eğitimci ve siyasetçi.