Omurgalılar, hayvanlar aleminin kordalılar şubesine ait bir alt şubedir.
Kemikli balıklar, iskeletleri kemik yapıda ve dentin kökenli elemanlar bulunan balıkları içeren bir omurgalı üst sınıf. Vücutları çeşitli şekillerde olabilir. Vücutları üzerindeki pullar sikloid, ktenoid veya ganoid tiptedir. Kuyruk yüzgeçleri genellikle homoserk yapıdadır, ancak çeşitli gruplarda farklılık gösterebilir. Yine farklı gruplarda, diğer yüzgeçlerde görülen yapısal değişiklikler, sistematik açıdan önem taşır.
Kafadan bacaklılar (Cephalopoda), çok hücreli omurgasız hayvanların yumuşakçalar (Mollusca) şubesinin en gelişmiş sınıfı. Başları büyük olup gözleri ve sinir sistemleri iyi gelişmiştir. Başlarının ön kısmından çekmenli veya çengelli kollar uzanır. Bunlarla avlarını yakalar ve sürünebilirler.
Alabalıkgiller (Salmonidae), Salmoniformes takımına ait olan ve birçok tüketici tarafından sevilen alabalık ve somon balığı gibi türlerini içeren balık familyası.
Yağ yüzgeci, bazı kemikli balıklarda bulunan bir yüzgeç türü. İçinde yüzgeç-iskeleti ya da destek aldığı herhangi kemik parcaları bulunmaz. Bilimsel adı "adipose" yağ yüzgeci anlamına gelir ama bu yüzgeç aslında yağdan oluşmaz, aslında ettendir.
Sazansılar (Cypriniformes), ışınsal yüzgeçliler (Actinopterygii) sınıfına ait büyük bir balık takımı. Farklı iklimlere başarılı bir şekilde ayak uydurmuş çok sayıda türleri mevcuttur.
Siluriformes (Yayıngiller), kemikli balıklar üst sınıfına ait, 34 familyayı ve dünyaca 2400 balık türünü kapsayan bir balık takımı. Siluriformes balıkları genelde yassı yapılı tatlı su balıklarıdırlar. Sadece birkaç türleri denizde, çoğu tatlısuda yaşar.
Esociformes, kemikli balıklar sınıfına ait bir balık takımı. En tanınmış üyesi turna balığıdır.
Lepisosteiformes ya da Semionotiformes, kemikli balıklar üst sınıfına ait, yaşayan fosiller denilebilinecek bir takım. Sadece fosillerden tanıdığımız tarihi balık türleri için tipik olan bazı anatomik özelliklere sahiplerdir:
- Zırhli pullar
- Assimetrik bir kuyruk yüzgeci
- Kafasını yukarıya ve aşağıya hareket edebilmesini mümkün kılan bir boyun-kemik yapısı
- Sürüngenler ile eşit olan bir omurilik yapısı
Osteoglossiformes, "kemikli dilliler" anlamına gelen bilimsel adının nedeni, bu takıma ait balıkların dillerinin kısmen kemikleşmiş olması ve dillerinde dişler bulunmasından kaynaklanmaktadır.
Gasterosteiformes, kemikli balıkların ışınsal yüzgeçliler sınıfına ait bir takımıdır ve 5 familyadan oluşmaktadır. Bu takıma ait balıklar hem tatlı hem tuzlusuda bulunurlar.
Scorpaeniformes, kemikli balıkların ışınsal yüzgeçliler sınıfına ait bir takım. Çoğunluğu denizde bulunan 1200 balık türü ile bu takım, en büyük 5 takımın arasında yer almaktadır. Kafaları kemik tabakaları ile zırhlanmıştır ve vücutlarıda kısmen zırhlıdır.
Characiformes, Işınsal yüzgeçliler sınıfından Ostariophysi üst takımına ait bir balık takımı. Örneğin piranalar, tetra balıkları ve neon balıkları gibi birkaç bin balık türünü kapsayan en büyük takımlardan biridir.
Elopiformes, kemikli balıklar üst sınıfına ait, sadece 7 balık türünü kapsayan ufak bir takım. Bu takım Anguilliformes takımı ile akrabadır. Elopiformes takımına ait balıkların larvaları Anguilliformes takımının larvaları ile aynı yapıya sahiplerdir.
Yassı balıklar (Pleuronectiformes), kemikli balıklar sınıfına ait, yassı vücut yapıları ile dikkati çeken bir balık takımı. Yetişkin balıkların vücutları, rahatlıkla denizin tabanına yatabilecekleri şekilde yassılaşır. Gözlerinin ikisi de renkli olan üst taraflarında bulunur, beyaz renk olan kör tarafları ile yerde yatarlar. Sırt ve kuyruk yüzgeçleri birleşiktir. Suyun içinde dalga hareketleri ile ilerlerler. Ayrıca yattıkları yerin rengini kendi renkleri ile taklit etme kabiliyetleri vardır. En tanınmışları bayağı pisi balığı, Bayağı dil balığı ve kalkan balığıdır.
Tetraodontiformes, kemikli balıklar sınıfına ait olan ve aralarında ilginç yeteneklere sahip 500 balık türünü içeren bir takımdır.
Güneş balığı ya da Ay balığı (Mola mola. Latince mola değirmen taşı demektir), Molidae familyasına ait balık türüdür. Lezzetsiz ve kötü kokan etinden dolayı ticari değeri yoktur.
Dik burunlular (Lamniformes), kıkırdaklı balıklarda sınıflandırılan köpek balıkları alt-sınıfının on bir takımından birisidir. Bu takıma ait en tanınmış köpekbalığı türleri, dev köpekbalığı ve beyaz köpekbalığıdır.
Gerçek kemikli balıklar (Teleostei) Işınsal yüzgeçliler sınıfında üç infra sınıftan biridir. Bu çeşitli grup 40 takım ve 448 familyada 26,840 yaşayan tür kapsar. Çoğu yaşayan balık türleri bu gruba üyedir. Diğer iki infra sınıf, Holostei ve Chondrostei, parafiletik olabilir.
Yeni yüzgeçliler (Neopterygii), Işınsal yüzgeçliler sınıfından taksonomik konumu belirsiz olan Actinopterygii grubuna ait bir alt sınıf. Neopterygii adı "yeni yüzgeçler" demektir.
