İçeriğe atla

Salmas Muharebesi (1616)

Salmas Muharebesi
1615-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı

Salmas Türbesi
Tarih1616
Bölge
Salmas, İran
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı Devleti Safevî Devleti
Komutanlar ve liderler

Osmanlı İmparatorluğu Tekeli Mehmed Paşa

Yahya Bey		 Pir Budak Han  (ölü)
Güçler
5.000 5.000
Kayıplar
Hafif 1.000 ölü, 1.000 yaralı, 500 esir

Salmas Muharebesi, 1615-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

Van Beylerbeyi Tekeli Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı eyalet ordusu, 1616 yılında Safevî Devleti'nin Tebriz Valisi Pir Budak Han komutasındaki İran eyalet ordusu karşısında Salmas kenti yakınlarında büyük bir zafer kazandı.

Muharebe öncesi

Osmanlı İmparatorluğu ve Safevî Devleti arasında 1612 yılında imzalanan Nasuh Paşa Antlaşması uyarınca Safevîlerin her yıl vergi olarak göndermekle yükümlü oldukları 200 yük ipek ilk iki sene Osmanlılara teslim edildi, ancak bu vergi üçüncü sene İran Şahı Abbas tarafından kesilince Osmanlı İmparatorluğu da Safevî Devleti'ne yeniden savaş açtı.

Sadrazam Öküz Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 1615 yılında İran cephesine harejet ettiyse de, mevsimin gecikmesi nedeniyle ordunun Doğu Anadolu'da kışlayıp seferin 1616 yılında düzenlenmesine karar verildi. 1616 yılında ise Osmanlı ordusu ilk hedefi olan Revan'ı kuşattı (11 Eylül).[1]

Bu esnada ise Safevîlerin Tebriz yakınlarındaki Karnıyarık Kalesi'nin hâkimi Şahkulu Melilanoğlu Gazi Bey isyan ederek Safevîleri zora sokmuştu. Bu ayaklanmayı bastırmak için kuvvet ayırmak zorunda kalan Şah Abbas, Tebriz Valisi Pir Budak Han'ı görevlendirdi.[2] Osmanlılar ise Şahkulu Melilanoğlu Gazi Bey'e yardım amacıyla İran sınırını geçtiler.

Muharebe

Van Beylerbeyliği'ne bağlı Hakkâri Emiri İran topraklarına girerek Urmiye civarında bir Safevî birliğini imha etti.[3]

Van Beylerbeyi Tekeli Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı eyalet askerleri Yahya Bey'in birlikleriyle birleşti ve bölgeye gelen Pir Budak Han komutasındaki İran eyalet ordusunu Salmas'ta karşıladı.[4]

Yaklaşık 5.000 askere sahip Pir Budak Han'ın emrinde üç Safevî Hanı da vardı.[5] Muharebede, Osmanlılar Safevî eyalet ordusunu kesin bir yenilgiye uğratırken, yaklaşık 1.000 İran askeri öldü, 500'ü ise esir alındı. Ölen İranlılar arasında komutan Pir Budak Han da vardı.[6]

Muharebe sonrası

Osmanlı birliklerinin Salmas ve Nahçıvan'da kazandıkları zaferlere rağmen, Sadrazam Öküz Mehmed Paşa komutasındaki ana Osmanlı ordusu Revan kuşatmasında başarılı olamadı ve iki ülke arasında sulh müzakereleri başladı. Mutabakata varılamaması üzerine, Osmanlılar 1618'de bu defa Damat Halil Paşa komutasındaki bir orduyla yeni bir sefer düzenlediler.

Kaynakça

  1. ^ "Osmanlı-Safevi Münasebetleri", Özer Küpeli, İstanbul (2014), s.101
  2. ^ "Öküz Mehmed Paşa’nın Kafkasya Seferi", Enes Ağar, Vakanüvis-Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi, c.2, Kafkasya Özel Sayısı, ISSN: 2149-9535, s.9
  3. ^ "Hakkâri Emirliği (1130-1849)", İhsan Akın, 100. Yıl Üniversitesi, Van (2019), s.50
  4. ^ Hakkari İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, "Osmanlıların Bölgeye Gelişi ve Hakkari Sancağı"
  5. ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.8, s.163
  6. ^ "Naima Tarihi", Naima Mustafa Efendi, (nşr., Zuhuri Danışman), İstanbul (1968), c.2, s.684

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Sinan Paşa</span> 46. Osmanlı sadrazamı

Cığalazade Yusuf Sinan Paşa ya da Cağaloğlu Yusuf Sinan Paşa (1545-1605) III. Mehmed saltanatı döneminde 1591-1595 ve 1599-1604 yılları arasında toplam 10 yıl Kaptan-ı Deryalık, 27 Ekim 1596-5 Aralık 1596 tarihleri arasında da bir ay dokuz gün Sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'daki Cağaloğlu semti ve Bağdat'ta yaptırdığı Cığalazade Hanı onun ismini taşımaktadır.

Nasuh Paşa Antlaşması, 20 Kasım 1612 tarihinde Osmanlı Devletiyle Safevî Hanedanı'nın yönettiği İran arasında imzalanmış bir antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">İran-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar İran ve Osmanlı arasında süren bir dizi savaş

İran-Osmanlı Savaşları, 16 ilâ 19. yüzyıl arasında Osmanlı İmparatorluğu ile İran'da otoriteyi elinde bulunduran birbirinin devamı niteliğindeki çeşitli hanedanlar arasında gerçekleşmiştir. Osmanlılar ile İran arasındaki ilk savaş 1514 Çaldıran Muharebesi'dir. Son savaş ise 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1623-1639 yılları arasında yapılmış savaş

1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında, Irak meselesi için çıkan savaş.

1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı Devleti ile Safevî Devleti arasında, Batı İran, Kafkaslar ve Irak meselesi için çıkan savaşlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1578-1590 yılları arasında yapılmış savaş

1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında tüm Kafkaslar ile Güney Azerbaycan'da cereyan eden ve Osmanlıların zaferiyle sonuçlanan savaş.

Urmiye Muharebesi, 1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda bir evre. Muharebe İran ordusunun galibiyetiyle sonuçlanmıştır.

Pül-i Şikeste Muharebesi ya da Serav Muharebesi, Kırıkköprü Muharebesi, 1603-1612 Osmanlı Safevi Savaşı'nda bir evre. Muharebe Safevi ordusunun galibiyetiyle sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Revan Kuşatması (1616)</span>

Revan Kuşatması, 1615-1618 Osmanlı Safevi Savaşı'nda bir evre. Kuşatma Osmanlı ordusunun başarısızlığıyla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hoy Kuşatması (1724)</span>

Hoy Kuşatması, 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre, Köprülü Abdullah Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Safevî Devleti'nin elindeki Hoy kalesini 20 Mart-12 Mayıs 1724 tarihleri arasında kuşatarak büyük bir zafer sonunda ele geçirmesiyle sonuçlanan askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Revan Kuşatması (1724)</span>

Revan Kuşatması, 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre, Ahmed Arifî Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Safevî Devleti'nin elindeki Revan kalesini 24 Haziran-28 Eylül 1724 tarihleri arasında kuşatarak büyük bir zafer sonunda ele geçirmesiyle sonuçlanan askerî mücadele.

<span class="mw-page-title-main">Alvar Muharebesi</span>

Alvar Muharebesi ya da Alivar Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre, Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu 21 Eylül 1585'te Hamza Mirza komutasındaki Safevî ordusunu mağlup ederek 25 Eylül 1585'te Tebriz'i ele geçirdi.

<span class="mw-page-title-main">Tebriz Kuşatması (1585)</span>

Tebriz Kuşatması, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre, Özdemiroğlu Osman Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunun Safevîlerin eski başkenti Tebriz'i 23-25 Eylül 1585'te kuşatarak zaptetmesiyle sonuçlanan askerî çarpışma.

<span class="mw-page-title-main">Kuskunkıran Muharebesi</span>

Kuskunkıran Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Urmiye Kuşatması (1731)</span>

Urmiye Kuşatması, 1730-1732 Osmanlı-İran Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Van Kuşatması (1633)</span>

Kuskunkıran Muharebesi, 1623-1639 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Revan Kuşatması (1731)</span>

Revan Kuşatması, 1730-1732 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Şenbigazan Muharebesi</span>

Şenbigazan Muharebesi ya da Şenb-i Gazan Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı esnasında 28 Ekim 1585'te Osmanlı ve Safevî güçleri arasında yaşanan muharebedir.

<span class="mw-page-title-main">Mayan Muharebesi</span>

Mayan Muharebesi, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Kars Kuşatması (1735)</span>

Kars Kuşatması, 1732-1736 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda evre.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.