İçeriğe atla

Salisbury

Salisbury
Şehir
City of New Sarum
Salisbury Katedrali
ÜlkeBirleşik Krallık Birleşik Krallık
Kurucu Ülkeİngiltere İngiltere
BölgeGüney Doğu İngiltere
KontlukWiltshire
Nüfus
 (2011)
 • Toplam40.302
Zaman dilimiUTC±00.00 (BAS)
 • Yaz (YSU)UTC+01.00 (BAYS)

Salisbury, Birleşik Krallık'ta, İngiltere ülkesinde Güney Batı bölgesinde 2009'da "tek-seviyeli yerel idare" statüsü verilen Wiltshire kontluğuna bağlıdır ve bu kontluk içinde bir şehir mahallesi (urban parish) statülü, yetkileri çok sınırlı ama "Salisbury Şehri Yerel İdaresi" adı taşıyan bir ikincil bir yerel idare statüsü bulunmaktadır. Salisbury Orta Çağ'dan kalma eski bir katedrali olması dolayısıyla şehir statüsü taşımaktadır.

Salisbury bazen Yeni Sarum Şehri olarak da anılır ve böylece 1220 tarihinde yeni şehrinin, kuzeyinde bir tepeden bulunan eski orijinal yerleşke olan antik Eski Sarum şehrinden ayrılarak kurulmuş olduğuna da atıf yapılmıştır.

Şehir Wiltshire kontluğunun güneydoğusunda bulunan ve büyük ve çok düz olan Salisbury ovasının kenar tepelerine yakın konumlanmıştır. Yerleşke 5 değişik akarsunun birleştiği bir mevkide kurulmuştur. Bunlardan Nadder, Ebble, Wylye, Bourne ve beşinci akarsu olan Avon Nehri'nin kollarıdır. Ama bu Avon Nehri, Yukarı Avon, Warwickshire Avon veya Shakespeare'in Avon adıyla da anılan İngiltere'de Bristol'de denize karışan Avon Nehrinden farklıdır ve bu Avon İngiltere'nin güney sahilinde Dorset Kontluğunda Christchurch'te denize kavuşur.

Tarihçe

Günümüzdeki Salisbury şehri 1220'de kurulmaya başlanmıştır. Daha önceki yerleşke "Eski Sarum" idi ve bu şehir büyük düz ovayı kontrol eden ve savunması kolay olan bir tepe üzerinde kurulmuş ve antik Romalılar tarafından "Sorviodunum" adı ile yaşamına devam etmiş ve sonra Saksonlar geldiğinde ismi "Searesbyrig" olarak anılmaya başlamıştı. Bu eski tepe şehrine 1075'te bir katedral yapılıp onun yerine 1120'de daha büyük bir katedral yapılmıştı. Fakat katedral papazları ve eski şehir idarecileri büyük bir ihtilaf durumundaydılar. 1220'de hem papazlar ovanın bir kenarında "Yeni Sarum" şehrini kurmaya karar verdiler. Richard Poole adlı piskoposun idaresinde papazlar, çeşitli mitlere göre bazı ilahi göstergelere dayanarak, Avon Nehri kıyısında bir merada yer seçtiler. Kurdukları kasaba birbirine dikine kesişen sokaklar ve dikdörtgen şekilde bina inşa etme parsellerinden oluşmakta idi. Papazlar aynı zamanda çok büyük bir katedral inşa etmeye koyuldular.

Katedralin ana binası 38 yılında bitirildi ve Orta Çağ sonlarına doğru gelişen İngiliz katedral mimarisinin bir şaheseri oldu. Sonradan bu binaya çok yüksek ve ince, 120 metre yüksekliği olan kilise kulesi de İngiltere'nin en yüksek kilise kulesi olarak da bina edildi. Şehir de başarılı olup büyük bir nüfus çekmeye başladı. 14. yüzyılda Wiltshire kontluğunun en büyük yerleşkesi oldu. Dört ana kapısı olan şehir surları 14. yüzyılda şehrin etrafına inşa edildi.

Salisbury şehri birkaç önemli tarihi olaya sahne oldu. 1289'da İskoçya Krallığı görevine meşru varış, Norveç Kralı'nın ve karısı olan İskoç Kralı Alexander'ın kızının, kız çocukları Margaret idi. İngiltere Kralı I. Edward ile İskoçya'da gerçek iktidar naipler komitesi ve Robert Bruce Salisbury'de görüşüp İskoç tahtına kimin geçeceği hakkında bir anlaşma imzaladılar.

1583'te İngiliz Kralı III. Richard aleyhinde bir isyan çıkaran 2. Buckingham Dükü Henry Stafford yakalandı ve Salisbury'de başı kesilerek idam edildi. İdam edildiği eski "Bull's Head Pub" yerine inşa edilen büyük dükkâna idam edilen Buckingham Dükü'nün hayaletinin zaman zaman indiği Salisbury'de dolaşan bir söylenti olmuştur.

1688'de İngiliz kralı olan II. James Katolikliği tutan politikaları ile İngiliz ileri gelenlerini kızdırdı ve Hollanda'da hüküm süren damadı Oranjli William Flemenk orduları ile İngiltere'ye çıkıp krallığı eline almaya karar verdi. II. James buna direnmek için ordusunu Salisbury'de topladı. Ama komutanlarının moralleri ve hatta Kralın yakınlarının moralleri çok düşük olduğu için ordunun idarecileri bile şehirden ayrılmaya başladılar. Kral da direnişin imkânsız olduğunu anladı. Salisbury'deki bu fiyasko sonunda İngiltere'nin idaresi Oranjli William ile karısı Mary'nin eline geçti ama İngiliz tarihçileri 1689'da İngiltere'nin yabancı Flemenk orduları tarafından işgal edilip meşru kralın tahttan indirilmesine "Şanlı Devrim (Glorious Revolution)" adı verip adanın işgal edilme gerçeğini açıklamamaya çalışırlar.

Kardeş şehirler

Salisbury'nin şu şehirlerle resmî kardeş şehir antlaşmaları vardır:

Fransa Saintes, Fransa 1990
Almanya Xanten, Almanya 2006
Amerika Birleşik Devletleri Salisbury, Kuzey Karolina, Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri Salisbury, Maryland, Amerika Birleşik Devletleri

Resimler

  • "Kings House" Salisbury Müzesi
    "Kings House" Salisbury Müzesi
  • "Poultry Cross" - Salisbury çarşısında 15. yzy yarı kapalı tavuk satış binası
    "Poultry Cross" - Salisbury çarşısında 15. yzy yarı kapalı tavuk satış binası
  • "High Street" Salisbury merkezindeki çarşı sokağı
    "High Street" Salisbury merkezindeki çarşı sokağı

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Salisbury ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  • Curlie'de [1]/ Salisbury] (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
Vikigezgin'de Salisbury] ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Canterbury</span>

Canterbury, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesinde bulunup Kent Kontluğu'na bağlı ikincil Canterbury Şehir Yerel İdaresi merkezi ve Orta Çağ'dan beri şehir statüsü de taşıyan bir yörel idare ve yerleşim birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Derby</span>

Derby, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu Midlands bölgesinde bulunan yerleşim merkezidir. 1997'den itibaren tek-seviyeli Derby Şehri yerel idaresinin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Exeter</span>

Exeter, İngiltere'nin Güney Batı (South-West) bölgesinde, seremoni için Devon kontluğunun merkezi ve günümüzde Devon Kontluğu Yörel İdaresinin bulunduğu bir metropoliten olmayan yerel idareye de sahip ve Orta Çağ'dan beri katedrali bulunduğu için şehir statüsünü de taşıyan bir idare merkezi ve yerleşkedir. Şehir içinden geçerek denize dökülen Exe nehrinin doğusunda konuşlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Preston, Lancashire</span>

Preston, (

<span class="mw-page-title-main">Gloucester</span> İngilterede bir şehir

Gloucester, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde Gloucestershire Kontluğu içinde bulunup ve şehir olma ilk kraliyet beratı 1155'te İngiliz Kralı II. Henry tarafından verilen tarihsel bir yerleşkedir.

<span class="mw-page-title-main">Carlisle</span>

Carlisle, İngiltere'nin kuzey batısında bulunan Cumbria Kontluğu'na bağlı, Carlisle Vilayeti'nin ve Cumbria Kontluğu'nun idarî merkezlerinin bulunduğu kenttir.

<span class="mw-page-title-main">Norwich</span>

Norwich, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesindeki Doğu İngiltere'nin "East Anglia" coğrafi bölgesinde "Wensum Irmağı" kıyılarında kurulmuş bulunan, 1195'ten beri "şehir" olma statüsü de taşıyan bir kentsel yerleşkedir. "East Anglia" bölgesi ve "shire" tipi kontluk tipte yerel idare birimi olan Norfolk Kontluğu'nun merkezi şehridir. Orta Çağlarda ve ta İngiltere'de 1760'lı yıllarda Sanayi Devrimi başlayıncaya kadar Norwich, başkent olan Londra'dan sonra, İngiltere Krallığı içinde gayet önemli ikinci büyük şehirdi.

<span class="mw-page-title-main">Hereford</span>

Hereford şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Batı Midlands bölgesinde olan Herefordshire Törensel Kontluğu ve Tek Seviyeli Yerel İdare Konseyi'nin merkez şehridir. Katedrali bulunduğu için Orta Çağ'dan beri şehir statüsü bulunan bir yerel idare birimi ve yerleşkedir.

<span class="mw-page-title-main">Lichfield</span>

Lichfield, Birleşik Krallık'ta, İngiltere ülkesinde Batı İç bölgesinde Staffordshire kontluğuna bağlıdır ve bu kontluk içinde bir şehir mahallesi statülü, yetkileri çok sınırlı, ama "Lichfield Şehri Yerel İdaresi" adı taşıyan bir ikincil bir yerel idare statüsü bulunmaktadır. Lichfield Orta Çağ'dan kalma eski bir katedrali olması dolayısıyla ile şehir statüsü taşımaktadır. Lichfield Birleşik Krallık'ta şehir statüsünü taşıyan ama yerel idare olarak otonom olmadan bir üst kontluk tarafından idare edilen 7 şehirden biridir.

<span class="mw-page-title-main">St Albans</span>

St Albans, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu İngiltere bölgesinde ve Hertfordshire kontluğu içinde bulunan ve sınırlı yetkilerle mahalle yerel idaresi statüsünü taşıyan ve Harpenden'i de içeren St Albans Şehir ve Bölgesi Yörel İdaresi ve bir Belediye Reisi (mayor) ile yönetilen ve 1877'de Kraliçe Victoria beratı ile şehir olma statüsü kazanmış bir yerleşkedir.

<span class="mw-page-title-main">Ripon</span>

Ripon şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Yorkshire ve Humber bölgesinde bulunan metropoliten-olmayan "Kuzey Yorkshire Kontluğu"'na bağlı ikincil bölge "Harrogate Beldesi Yerel İdaresi"'ne bağlı ve çok sınırlı bir "mahalle yerel idaresi " bulunan ve orta-çağlardan kalan katedrali bulunması dolayısıyla şehir olma statüsü de taşıyan bir şehirsel yerleşkedir. Ripon küçük bir şehir olup İngiltere ülkesinde bulunan şehir statüsü taşıyan beldeler arasında nüfus sıralamasında alttan dördüncü sıradadır. Ripon'un coğrafi olarak ve kraliyet törenleri için "Kuzey Yorkshire" törensel kontluğuna bağlı olduğu kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Wells</span>

Wells Şehri, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinde bulunan eski bir küçük kenttir. Yerel idari bakımdan Güney Batı bölgesindeki Somerset Kontluğu'nun Mendip Metropoliten Olmayan Yerel Bölgesi'nin bir parçasıdır ve çok sınırlı bir "özel ardıl mahalle yerel idaresi " idaresi de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Inverness</span>

Inverness, yerel idare bakımdan Birleşik Krallık'ın İskoçya ülkesinin Highlands bölgesinin merkezidir. Coğrafya görüşüyle de İskoçya'nın en kuzey engebeli kısmı olan Highlands coğrafik alanının taşıma ve iletişim bağlarının düğüm noktasında olarak bu bölgenin doğal bir merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Stirling</span>

Stirling, İskoçya'da Forth Nehri kıyısında bulunan Orta Çağ'dan kalma eski bir belde ve bu beldenin etrafını kapsadığı büyük bir tepe üzerinde kaleden oluşan bir yerleşkedir. Edinburgh'un üzerinde bulunduğu "Firth of Forth" fiyorduna akan Forth Nehri'nin ağzında bulunan, üzerine sonradan eski bir taş köprü kurulan ve geçmişte bu köprü olmadan sığ bir akarsu su içinden geçit sağlayan, özel bir mevkide kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Wiltshire</span>

Wiltshire, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı İngiltere bölgesinde bir törensel kontluktur. Bu törensel kontluk 2009'da yapılan reformlar sonunda törensel "Wiltshire" Kontluğu Trowbridge merkezli "Wiltshire" tek-seviyeli-yörel-yönetim konseyi idaresi ile Swindon merkezli Swindon Borough tek-seviyeli-yörel-yönetim konseyi idaresinden oluşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Manfredonia</span> İtalyanın Apulia bölgesinde, Foggia iline bağlı ilçe (komün)

Manfredonia, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, Foggia iline bağlı ve Foggia şehrinin merkezinin 35 km kuzeydoğusunda bulunan bir komündür.

<span class="mw-page-title-main">Herefordshire</span>

Herefordshire, Birleşik Krallık'ta İngiltere ülkesinin Batı Midlands bölgesinde tarihsel bir kontluk, bir törensel kontluk ve 1996'da çıkarılan bir yasal kararname ile 1998'den itibaren bir tek-seviyeli metropoliten olmayan yerel idare bölgesidir. Merkezi kontlukta en büyük nüfuslu yerleşke ve bir katedral şehri olan "Hereford" şehrindedir. Hereford Kontluğunun toplam yüzölçümü 2.180 km² dir.

<span class="mw-page-title-main">Somerset</span>

Somerset, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Batı bölgesinde iki seviyeli bir metropoliten olmayan kontluk ve yine o bölgede bulunan tek seviyeli metropoliten olmayan yerel bölge/boroughlar için bir "törensel kontluk"'dur. Semorset Kontluğu'nun uzun bir tarihi olmakla beraber fiilen 1974'te kurulmuştur ve 1996'dan itibaren 1974'te kurulan Avon Kontluğu'nun ortadan kaldırılmasıyla bazı reorganizasyona uğramıştır. Somerset Kontluğu yerel idare merkezi Taunton kentindedir.

<span class="mw-page-title-main">St Asaph</span>

St Asaph, Birleşik Krallık'ın Galler Ülkesi'nin kuzeyinde "Denbighshire" Kontluğunda bulunan, Kraliçe II. Elizabeth'in tahta geçmesinin 50. yılı onuruna 2012'de "şehir" statüsü kazanmış bir yerleşkedir. Nüfusu 3.355 kişi olup Birleşik Krallık'ta şehir statüsü taşıyan yerleşkeler arasında nüfus bakımından Galler'de bulunan St Davids'den sonra alttan ikinci sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Chelmsford</span>

Chelmsford, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Doğu İngiltere bölgesinde bulunup Essex Metropoliten-Olmayan ve Törensel Kontluğu'nun merkez şehri ve Essex shire-kontluğuna bağlı olan ikincil Chelmsford Borough Yerel İdaresi'nin de merkezi şehridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.