İçeriğe atla

Salim Sürünool

Salim Sürünool
Doğum15 Nisan 1924
Tuva Cumhuriyeti
Ölüm10 Nisan 1995
MeslekYazar
MilliyetTuva (Türk)

Salim Sürünool (Tıva Türkçesi: Салим Сазыгович Сүрүң-оол) (15 Nisan 1924 - 10 Nisan 1995) Batı Hemçik yöresindeki Akka'da doğmuştur. Tıvalı şair, nesir ustası, mütercim, Tıva ulusunun milli yazarlarından biri olup Çağdaş Tuva edebiyatında tanınmış bir kalemdir.

Yaşamı

S. S. Sürüñ-ool 1924 yılının Nisan 15'te Tıva Arat Respublikanın Barıın-Hemçik Kojuun ilinin Akka yerleşiminde doğmuştur. Kızıl Majalık'ın ilk okulunu, Kızıl'ın öğretmen okuluna, sovyet parti okuluna ve sonra devlet öğretmen enstitüsüne girip öğrenimini almıştır.

S. Sürüñ-ool edebi çalışmalarına 1946 yılında başlamıştır. «Baştaygı Nom» (İlk Kitap) adlı şiirlerinin antolojisi 1952 yılında çıkmıştır. Çok sayıda ders kitabını, Rusça-Tıva Türkçesi, Tıva Türkçesi- Rusça ve Tıva dilinin Açıklamalı Sözlüğünü hazırlamaya girişmiştir. Tıva Türkçesine А. Puşkin'iñ «Hüler attıg», «Tsıgannar», «Kavkazka tutturukçu», M. Lermontov'uñ «Kalaşnikov sadıgjı dugayında ır» adlı manzumelerini, P. Erşov'uñ «Mögennig atçıgaş» adlı manzum masalını, Lu Sinniñ «А-Kyunuñ çogum töögüzü» adlı romanını ve başka çok edebi eserleri çevirmiştir.

Eserleri

  1. 2 tomnug çogaaldar çıındızı (Kızıl, 1974)
  2. 2 tomnug şilittingen çogaaldar (Kızıl, 1991-1992)
  3. «Baştaygı nom» (Kızıl, 1952)
  4. «Meeñ aalım» (Kızıl, 1957)
  5. «Adıjok» (Kızıl, 1966)
  6. «Kök-kök daglar» (Kızıl, 1969)
  7. «Çeçen çugaalar» (Kızıl, 1959)
  8. «Çaygı hünner» (Kızıl, 1963)
  9. «Inakşıl-dır» (Kızıl, 1965)
  10. «Çolaaçınıñ oglu» (Kızıl, 1967)
  11. «Ozalaaş hem» (çogaal)|«Ozalaaş hem» (Kızıl, 1968)
  12. «Leytenantınıñ daalgazı» (Kızıl, 1970)
  13. «Avazınga dañgırak» (Kızıl, 1973)
  14. «Kımnıñ oglul?» (Kızıl, 1977)
  15. «Öske kaday» (Kızıl, 1980)
  16. «Ak-Töş» (Kızıl, 1984)
  17. «Nogaan ortuluk» (Kızıl, 1986)
  18. «Tıvalaar kuskun» (Kızıl, 1994)

Ödül ve Mükafatlar

  • Vatanseverlik Savaşında Yiğit Emeğin Madalyası",
  • "1941-1945 Büyük Vatanseverlik Savaşında Otuz Yıllık Zafer",
  • "Emeğin Gazisi",
  • Tuvan ÖSSC'nin Onur Yazarı,
  • Tuva Halk Yazarı

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuvaca</span> Rusyada bir Türk dili

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

Saylıkmaa Kombu,, Tuva edebiyatçı, eleştirmen, çevirmen ve şair.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Darjay</span>

Aleksandr Darjay (3 Kasım 1944; Sug Aksı, Süt göl ilçesi, Çağdaş Tuva edebiyatında önemli bir yeri olan çok sayıda eserlere imza atmış roman, öykü ve oyun yazarıdır, şairdir. Tıva Edebiyatı'nın belkemiğidir. Tuva kişisi olarak yakından tanımıştır. Eserlerinde Tuva'daki yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış insanı insan çevre ilişkisi içinde yansıtmıştır. Vatansever bir şair, yazardır. Rusya Federasyonu Kültür Ansiklopedisinde Rusya'nın en önemli insanları arasında geçer.

Yekaterina Tanova — Tuva Türklerinden şair, öykücü, dramaturg, tercüman. 1930 yılının Mart 27-de Süt-Gölün Karaçıraada doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Salçak Toka</span> Tuvalı siyasetçi (1901-1973)

Salçak Toka, Tuva yazar ve devlet idarecisi. General. Sosyalist İşçi kahramanı. Tuva Halk Cumhuriyeti'nin cumhuriyet ödülünü aldı. Bağımsız Tuva Halk Cumhuriyeti'ni Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile birleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Eduard Mijit</span> Yazar

Eduard Mijit, Tuva asıllı Rus yazar, şair, akademik çevirmen, piyes yazarıdır. Rusyanın Yazarlar ve Tiyatro Çalışanları Cemiyetinin üyesi ve Tuva Cumhuriyetinin Yazarlar Cemiyetinin başkanıdır. "Ulug-Hem" (Yenisey) adlı edebiyat dergisinin baş redaktörü. Tuva Türkçesi ve Rusça dillerini bilmektedir.

Kızılenik Kudajı - Tıva yazar, şair, publitsist, çevirmen, piyes yazarı. Tıva Cumhuriyeti Ulus'un Yazarı. SSCB ve Rusya Federasyonu'nun Yazarlar Birliği üyeliğinde bulunmuştur.

Stepan Sarıgool (Kasım 17, 1908 yılı - Mayıs 27, 1983 yılı) — roman yazarı, şair, oyun yazarı, mütercim, Tıva ulusunun ulusal yazarı. Tıva Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin edebiyat ve sanatının ünlü kalemidir. Tıva Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin Yüksek Şura'sının milletvekili olmuştur. Çağdaş Tıva edebiyatının kurucularının arasında yer alır.

Vladimir Seren-ool, , Tıva Türkleri roman yazarı.

Viktоr Şоgjаpоviç Kök-ооl — Tuva Türkleri arasında ünlü bir oyun yazarı, yönetmen, Tıvа edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. Rusya Sovyet Sosyalist Federasyonu Cumhuriyeti'nin önde gelen, Tıvа Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti'nin milli sanatçısı idi.

Moldurga Salçak — Tuva Türklerinde ünlü Tıva yazarı, şair, Tıva Otonom Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin kültürünün tanınmış usta kalemi. Tıva Cumhuriyetinin Yazarlar Birliğinin üyesidir.

Oleg Sagan-ool — Tıvalı şair, nesir ustası, yazar, oyun yazarı.

Leonid Çadamba — Tıvalı şair, nesir ustası, yazar, oyun yazarı, çocuk edebiyatı yazarı, çevirmen, sosyal aktivist.

Eker-ool Keçil-ool — Tıvalı yazar, şair, çevirmen.

Zoya Namzıray Aldınoolkızı, Tuvalı kadın şairdir. Tuva Cumhuriyeti Yazarlar Birliği üyesidir.

Aleksey Dügeroğlu Arapçor (Ekim 8, 1925 doğ.) — Tıva şair, folklor derlemecisi. RSFSRnin okullarının ünlü öğretmeni. TÇE üyeliğinde bulunmuştur.

Çerligool Kuular — Tıva yazar, şair, nesir ustası, çevirmen, tiyatro yazarı. Tıva Edebiyatının kurucularından. 1940 yılı 10 Aralık tarihinde Bağımsız Tuva Arat Cumhuriyeti'nin Çöön-Hemçik ili Horumdağ ilçesinin Şemi-Aksı'da doğmuştur. Soyadı olan Kuular, Türkiye Türkçesine Kuğular olarak çevrilir.

Boris Çüdük Tıva Arat Cumhuriyetinin Batı Hemçik bölgesinin Baytal beldesinin Kalbaktaş adlı yerde doğmuştur. Tıvalı şair, manzum ustası, milletvekili.

Şomaadır Kuular Süthöl yöresinde Hör-Tayga'da doğmuştur. Tıva Türklerinden gazeteci-yazar, romancı.

Yuri Şoydakoğlu Künzegeş Toju yöresinde Arbık'ta doğmuştur. Tuva yazar, çevirmen.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.