İçeriğe atla

Saliha Sultan (II. Mustafa'nın eşi)

Saliha Sultan
Saliha Sultan'ın Jean-Baptiste Vanmour tarafından yapılmış portresi (17. yüzyıl)
Doğum(?)[1]
1680[2]
Azapkapı, İstanbul[2]
Ölüm21 Eylül 1739
İstanbul[2]
Defin yeriYeni Camii Turhan Hatice Valide Sultan Cedîd Havâtîn Türbesi[2]
DinMüslüman
EvlilikII. Mustafa
Çocuk(lar)I. Mahmud

Saliha Sultan (ö. 21 Eylül 1739, İstanbul) Osmanlı padişahı I. Mahmud'un annesi,[3] Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'nın eşiydi.[1]

Hayatı

Saliha Sebkati Vâlide Sultan'ın oğlu I. Mahmut.

Bazı kaynaklarda İstanbul doğumlu[4][5] olduğu iddia edilmiştir ancak kökeni, saraya alınışı hakkında bilgi bulunmamaktadır.[1] Çocukluğunu Haliç’in kuzey kesimindeki mahallelerde geçirdi. IV. Mehmet’in eşi Rabia Gülnuş Valide Sultan tarafından saraya alınarak iyi bir eğitim gördü. İlerleyen zamanlarda oğlu II. Mustafa ile evlendirildi.[6] 1696 tarihinde Sultan I. Mahmud'u dünyaya getirdi. Oğlunun 1730 yılında tahta çıkmasıyla Valide Sultan oldu. Oğlunun 24 yıllık saltanatının ilk 9 yılı boyunca Valide Sultan olarak kaldı. İstanbul Azapkapı’da 1732-1733 yılında Saliha Sultan Çeşmesi'ni yaptırmıştır. Sokollu Mehmet Paşa Camii, Saliha Sultan Sıbyan Mektebi ve Yeşildirek Hamamı ile bir külliye oluşturan çeşme, tarihsel süreçte çeşitli koruma sorunları ile karşı karşıya kalmıştır. Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi son olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2005 yılında “Kuveyt Türk” Katılım Bankası sponsorluğunda onarılmıştır.[7] 1739 yılında oğlunun saltanatı sırasında öldü. Cenazesi İstanbul Eminönü'nde Yeni Camii Turhan Hatice Valide Sultan Türbesi'ne gömüldü.

Galeri

  • Saliha Sultan'ın tarafından yaptırılmış bir çeşme. - Ali Saim Ülgen arşivinden.
    Saliha Sultan'ın tarafından yaptırılmış bir çeşme. - Ali Saim Ülgen arşivinden.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b c Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 286. ISBN 978-9-753-29623-6. . (İstanbul'un Azapkapı semtindeki yoksul bir ailenin kızıdır.)
  2. ^ a b c d "Diyanet İslâm Ansiklopedisi, cilt: 36, sayfa: 45, 2009". 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020. 
  3. ^ Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. s. 326. ISBN 978-9-753-29623-6. .
  4. ^ Özlem İnay (Mayıs 2005). "Çeşm-i İstanbul". Bütün Dünya. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2015. 
  5. ^ Padişah anneleri | Ibrahim Pazan
  6. ^ Saliha Sultan Sebil ve Çeşmesi. 18 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. haberkultur.net. Erişim Tarihi:17.10.2016
  7. ^ Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi Koruma Sorunları ve Restorasyon Değerlendirilmesi. 25 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. istanbulavrupa.vgm.gov.tr. Erişim Tarihi: 24.10.2016

Bibliyografya

  • Barışta, H. Örcün (1995) İstanbul Çeşmeleri-Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları / 1790- Yayımlar Dairesi Başkanlığı Tanıtma Eserleri Dizisi / 65, Ankara.
  • Cesur, Selcen (2001) Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi ile Çevresinin Koruma ve Değerlendirmesi, Y.T.Ü. F.B.E., Mimarlık Anabilim Dalı Rölöve-Restorasyon Programı Yüksek Lisans Tezi (yayınlanmamış), İstanbul.
  • Çeçen, C.; Saadi, N. ve Ünver, A.S. (1954) Azapkapı Çeşmesi, T.C., İstanbul Belediyesi Sular İdaresi Müdürlüğü, İstanbul.
  • Eyice, Semavi (1991) Azapkapı Çeşmesi ve Sebili, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 4. Cild, s. 310-311.
  • Eyice, Semavi (1981-82) İstanbul’un Ortadan Kalkan Bazı Tarihi Eserleri IV – Sadi Efendi Çeşmesi, Saliha Sultan Sıbyan Mektebi, Toklu Dede Mescidi, Tarih Enstitüsü Dergisi, Prof. Tayyip Gökbilgin Hatıra Sayısı, İstanbul Üniversitesi Ebediyet Fakültesi, Sayı 12, İstanbul, 847-879.
  • İncicyan, P.Ğ. (1976) 18. Asırda İstanbul, Tercüme ve Notlar: Hrand D. Andreasyan, 2. Baskı, İstanbul Fetih Cemiyeti İstanbul Enstitüsü yayınları: 43, İstanbul.
  • Kemalettin, A. (1934) Çeşme Abidelerimiz, Arkitekt Dergisi, sayı: 44, İstanbul, s. 210 (http://dergi.mo.org.tr)
  • Koçu, Reşad Ekrem (1958) Azebkapusu Çeşme ve Sebili, İstanbul Ansiklopedisi, 3. Cild, s.1679-1683.
  • Mamboury, Ernest (1953) The Tourists’ İstanbul, Çituri Birdarler.
  • Öztunçay, Bahattin (1992) James Robertson, Pioneer of Photography In Ottoman Empire, Eren Yayınları, İstanbul.
  • Tanışık, İbrahim Hilmi (1945) İstanbul Çeşmeleri II-Beyoğlu ve Üsküdar Cihetleri, T.C. Maarif Vekilliği Antikite ve Müzeler Müdürlüğü Seri: II, Sayı: 3, İstanbul.
  • Uluçay, M. Çağatay (1992) Padişahın Kadınları ve Kızları, 3. Baskı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları VII. Dizi, Sa.63b, Ankara.
Önce gelen:
Emetullah Rabia Gülnuş Sultan		Valide Sultan
1730-1739 		Sonra gelen:
Şehsuvar Sultan

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nilüfer Hatun</span> Orhan Gazinin eşi ve Murad Hüdavendigarın validesi. Valide Hatun ( 1362 - 1383)

Nilüfer Hatun,, Yarhisar Tekfuru'nun kızı, Osmanlı Devleti'nin ikinci padişahı Orhan Gazi'nin eşidir. Rumeli Fatihi Süleyman Paşa ve Osmanlı Devleti'nin üçüncü padişahı I. Murad'ın annesidir. Bursa ve İznik'te büyük izler bırakmıştır. Bursa'nın Nilüfer ilçesinin ve Nilüfer Çayı'nın adı ondan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Dilaşub Sultan</span> Sultan İbrahimin Hasekisi ve II.Süleymanın validesi. Valide Sultan (1687 - 1689)

Saliha Dilâşub Sultan Osmanlı İmparatorluğu'nun Valide Sultanı, padişah II. Süleyman'ın annesi ve Sultan İbrahim'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Nakşidil Sultan</span>

Nakşidil Sultan, Osmanlı padişahı II. Mahmud'un annesi, Valide Sultan ve I. Abdülhamid'in eşiydi.

Gülcemal Kadınefendi, Osmanlı padişahı Mehmet Reşat'ın annesi ve ve Sultan Abdülmecid'ın eşlerinden biriydi.

Ayşe Sineperver Sultan,. I. Abdülhamid'in 1776'da evlendiği Onbirinci eşi (1761 - 11 Aralık 1828), Osmanlı padişahı IV. Mustafa'nın öz annesi, Esma Sultan'ın annesidir. 29 Mayıs 1807'ten itibaren ise IV. Mustafa'nın tahta çıkması ile Valide Sultan olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şehsuvar Sultan</span> II.Mustafa Hanın kadını ve III.Osman Hanın validesi. Valide Sultan (1754 - 1756)

Şehsuvar Sultan, Osmanlı padişahı III. Osman'ın annesi, Valide Sultan ve Sultan II. Mustafa'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Emine Mihrişah Kadınefendi</span> III. Mustafanın annesi ve Sultan III. Ahmedin eşi

Emine Mîhrişâh Kadınefendi Osmanlı padişahı III. Mustafa'nın annesi ve Sultan III. Ahmed'in eşiydi.

<span class="mw-page-title-main">Rabia Şermi Kadınefendi</span> III. Ahmedin eşi ve I. Abdülhamidin annesi

Râbi'â Şerm-î Kadınefendi, Osmanlı padişahı I. Abdülhamit'in annesi ve Sultan III. Ahmet'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">Devlet Hatun</span> Yıldırım Bayezidın eşi ve Mehmed Çelebinin validesi. Valide Hatun ( 1413 - 1414)

Devlet Hâtûn (Tam adı: Tâcü'l-havatin Devlet Hâtun bint-i Abdullah) (doğum: ? - ölüm: Ocak 1414); Yıldırım Bayezid'in on ikinci eşi ve Osmanlı Padişahı I. Mehmet’in öz annesidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Gülbahar Hatun</span>

II. Gülbahar Sultan ya da Gülbahar Ayşe Hatun, Osmanlı padişahı Yavuz Sultan Selim'in öz annesi ve II. Bayezid'in sekizinci eşidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Gülbahar Hatun</span> Fatih Sultan Mehmedin eşi ve II.Bayezidin validesi. Valide Hatun (1481 - 1492)

Emine Gülbahar Hatun, Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmed'in 1446'da Manisa'da evlendiği ilk eşi, Gevherhan Hatun'un ve II. Bayezid'in annesi.

<span class="mw-page-title-main">Sitti Mükrime Hatun</span>

Sitt-i Mükrîme Hatun, II. Mehmet'in yedi eşinden üçüncüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Malhun Hatun</span> Osman Gazinin eşi 1280 yılında evlendiği ilk eşi

Malhun Hâtun, Mal Hâtun, Mala Hatun ya da Kameriye Hâtun, ikinci Osmanlı padişahı Orhan Gazi'nin annesi ve Osman Gazi'nin evlendiği ilk eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Hanedanı</span> Osmanlı İmparatorluğunu yöneten aile

Osmanlı Hanedanı, Osmanlı İmparatorluğu'nu yaklaşık 623 yıl yöneten hanedandır. Osmanlılar, Osmanoğulları, Âl-i Osman ve Hanedan-ı Âl-i Osman olarak da bilinir. Hanedan, adını Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Bey'den alır.

II. Ayşe Hâtûn (d. 1476, Bahçesaray, Kırım, Kırım Hanlığı - ö. 1539, Kırım); Kırım hanı Mengli Giray'ın kızıdır. Osmanlı Padişahı I. Selim'in Birinci hasekisidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Ayşe Hatun</span>

I. Ayşe Hâtûn, عایشه خاتون (doğumu: 1453, Elbistan - ölümü: 1505, Trabzon) Dulkadiroğulları Beyliği'nden Alaüddevle Bozkurt Bey'in kızı, II. Bayezid'in Dördüncü eşi ve Yavuz Sultan Selim'in mânevî / öz annesidir.

Ümmü Gülsüm Sultan, Sultan IV. Mehmed ve Kaniye Hatun'un kızı olan bir Osmanlı sultanıdır. II. Mustafa ve III. Ahmed'in üvey kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Saliha Sultan Çeşmesi</span>

Azapkapı Saliha Sultan Çeşmesi, İstanbul Azapkapı'da Lale Devri sonrasında I. Mahmud'un annesi Saliha Sultan tarafından yaptırılan çeşme. Sokollu Mehmet Paşa Camii, Saliha Sultan Sıbyan Mektebi ve Yeşildirek Hamamı ile beraber bir külliye oluşturması için tasarlanmıştır. Tarihsel süreç içerisinde çeşitli koruma ve düzenlemelere uğramıştır. İlk olarak 1953 yılında geniş kapsamlı bir şekilde restore edilen çeşme, son olarak da 2005 yılında onarılmıştır. Çeşmenin bir "meydan çeşmesi" olma özelliğini kaybetmesinde kent içindeki konumunun ve yaşanan yoğun trafiğin etkisi büyüktür. Meydan çeşmesi özelliğini kaybetmesi, görsel anlamdaki algısını da değiştirmiştir.

Mihrimah Sultan, Osmanlı Padişahı II. Mahmud ile Hoşyar Kadın'ın kızı, sonrasındaki padişahlar I. Abdülmecid ile Abdülaziz'in üvey kız kardeşidir.

Şah Sultan, Osmanlı Padişahı III. Mustafa'nın kızı, III. Selim'in üvey kız kardeşiydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.