İçeriğe atla

Salih İsmail bin Adil

Imad al-Din Ismail
Al-Malik al-Salih
Şam emiri
Hüküm süresi1237–1245
Taç giymesi1237
Önce gelenEşref Musa
Sonra gelenes-Sâlih Eyyûb
DoğumŞam, Eyyûbî Suriye
Ölüm1245
DefinŞam, Eyyûbî Suriye
Tam adı
Imad al-Din al-Malik al-Salih Ismail bin Saif al-Din Ahmad
HanedanEyyûbîler
BabasıI. Adil
DiniSünnilik

Al-Malik al-Salih Imad al-Din Ismail bin Saif al-Din Ahmed daha çok Salih İsmail (Arapçaالصالح إسماعيل) olarak bilinir. Şam merkezli Eyyûbî sultanıydı. Biri 1237'de ve ardından 1239'dan 1245'e kadar olmak üzere iki kez hüküm sürdü.

1237'de Salih İsmail'in kardeşi[1] Şam hükümdarı Eşref öldü. Yerine İsmail geçti ve iki ay sonra Mısır'ın Eyyûbî sultanı el-Kamil şehri kuşatmak için kuvvetler gönderdi. İsmail, Mısır kuvvetlerinin durdurmak için Şam'ın banliyölerini yaktırdı.[2] el-Kamil'in ölümü üzerine oğlu II. Âdil El Cezire'nin hükümdarı kardeşi Es-Sâlih Eyyûb'ün Mısır'da Sultan olarak el-Kamil'i yerine getirme niyetini açıkladıktan sonra Şam'ı işgal etti. Eyyûb, Şam'ı ele geçirmesi için Suriye'nin bazı yerel valileri tarafından davet edilmiş ve Aralık 1238'de fethi gerçekleştirmiştir.[1] Başlangıçta Busra ve Baalbek valisi (emiri) olan İsmail, Eyyûb ile ittifak kurdu.[1]

Ağustos 1239'da Eyyûb, Mısır'ı II. Adil'den devralma seferi için Nablus'ta kendisine katılması için İsmail'e baskı yapmaya başladı. İsmail, kuvvetlerini donatabilir en kısa sürede geleceğine söz verdi, ancak bu arada küçük bir birlik ile oğlu Mansur Mahmud'u gönderecekti. [3] Sonunda Eyyub, İsmail'in algılanan erteleme davranışından şüphelenmeye başladı ve vasalının ne yaptığını öğrenmek için ünlü bir doktor olan Sa'd al-Din al-Dimashqi'yi gönderdi. İsmail'in veziri, Eyyub'un planını keşfetti ve Eyyub'u, İsmail'in gerçekten de Nablus'a gitmekte olduğuna inandırmak için El Dimashqi'nin kayıtlarını gizlice uydurdu. Kendini yeterince hazır hissettiğinde, Eyyub'tan Mansur Mahmud'un Mısır seferinde yokken işleri yöneteceği Baalbek'e iadesini istedi. Eyyub itaat etti.[3]

İsmail, Eylül 1239'da Kerek, Hama ve Humus Eyyûbîlerinin desteğiyle Şam'ı Eyyub'den aldı. Eyyub, birlikleri tarafından terk edildi ve onu Nasır Davud'un kontrolüne devreden yerel Bedeviler tarafından esir alındı. Bu, İsmail ve Eyyub arasında gelecekteki bir rekabet çağını başlattı.[1] Eyyub sonunda Davud'un yardımıyla Mısır merkezli saltanatı yönetmeye başladı, ancak kısa süre sonra onunla tartıştı. Davud ve İsmail, Eyyub'un topraklarını fethetmesini önlemek için Haçlılarla barışmış ve ittifak kurmaya karar vermişlerdi. Temmuz 1240'ta Baronların Haçlı Seferi sırasında, Navarre'lı I. Theobald aracılığıyla, Haçlıların Mısır'a karşı Şam ile ittifak kurmasıyla bir anlaşma yapıldı. Haçlılar, Filistin'in güney sınırını Eyyub'dan güvence altına alırken, İsmail, Selahaddin Eyyubi'nin 1187'de Kudüs, Beytüllahim, Gazze ve Nablus da dahil olmak üzere Eyyûbîler için kazandığı Ürdün Nehri'nin batısındaki tüm toprakları etkin bir şekilde devretmek zorunda kaldı. İsmail ayrıca Hunin, Taberiye, Beaufort ve Safed'daki kendi kalelerinden de vazgeçti.[4] Antlaşmanın şartları, Arap dünyasında feryatlara ve şaşkınlığa yol açtı ve Müslüman imamlar, Kudüs'ün kaybından dolayı İsmail'i kınadı.[5]

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b c d Abulafia, McKitterick & Fouracre 2005, s. 612.
  2. ^ Burns 2005, s. 186.
  3. ^ a b Humphreys 1977, s. 256.
  4. ^ Tyerman 2009, s. 767.
  5. ^ Folda 2005, s. 165.
Genel
  • Abulafia, David; McKitterick, Rosamond; Fouracre, Paul (2005), The New Cambridge Medieval History (İngilizce), Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-36289-4 
  • Burns, Ross (2005), Damascus: A History (İngilizce), Routledge, ISBN 978-0-415-27105-9 
  • Folda, Jaroslav (2005), Crusader art in the Holy Land: from the Third Crusade to the fall of Acre, 1187-1291 (İngilizce), Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-83583-1 
  • Humphreys, R. Stephen (1977), From Saladin to the Mongols: The Ayyubids of Damascus, 1193-1260 (İngilizce), SUNY Press, ISBN 978-0-87395-263-7 
  • Richard, Jean; Birell, Jean (1999), The Crusades, c. 1071-c. 1291 (İngilizce), Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-62566-1 
  • Tyerman, Christopher (2009), God’s War: A New History of the Crusades (İngilizce), Belknap Press, ISBN 0674030702 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eyyûbîler</span> Orta Doğuda hüküm sürmüş olan geç dönem Orta Çağ Kürt devleti (1171–1250)

Eyyûbîler, Eyyûbîler Devleti veya Eyyûbî Sultanlığı, Zengî Devleti'nin komutanı ve daha sonradan Fâtımî Devleti'nin veziri olan Selahaddin Eyyubi'nin 1171 yılında kurduğu Eyyûbî Hanedanı'nın Mısır ve Suriye'de egemen olduğu Sünni Müslüman bir devlettir. En güçlü olduğu dönemde Mısır, Suriye, Irak, Hicaz, Filistin, Libya, Yemen ve Levant bölgelerini egemenliği altında tutmuştur. 1171'de Selahaddin Eyyubi tarafından Mısır'daki Şii Fâtımî Hâlifeliği'nin ortadan kaldırılmasının ardından doğan bir iktidar boşluğuyla tarih sahnesine çıkan devlet, 1187'de Hıttin Muharebesi ile Kudüs'ü Hristiyanlardan geri almış ve Orta Doğu'da önemli bir güç hâline gelmiştir. Hanedanlık, bölgedeki hâkimiyetini 13. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Selahaddin Eyyubi</span> Eyyûbî Devletinin kurucusu (1137–1193)

Selahaddin Eyyubi, Eyyûbîler Devleti'nin kurucusu ve ilk hükümdarıdır. 1187 yılında Kutsal Topraklar'ı Haçlılardan geri almak için bir ordu kurdu ve komutasındaki ordusuyla beraber 4 Temmuz 1187 tarihinde gerçekleşen Hıttin Muharebesi ile Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy'ın ordusunun büyük bir bölümünü yok etti. 2 Ekim 1187'de ise Kudüs'ü Haçlı kuvvetlerinden alarak bölgedeki 88 yıl süren Katolik egemenliğine son verdi ve kenti İslam dünyasına geri kazandırdı. Avrupalı Katolik Hristiyanlar yaşadıkları bu yenilgiden sonra, Kudüs'ü tekrar hâkimiyetlerine geçirebilmek amacıyla Üçüncü Haçlı Seferi'ni düzenlediler.

<span class="mw-page-title-main">Nûreddin Mahmud Zengî</span>

Nûreddin Mahmud Zengî, Büyük Selçuklular'ın Haleb Atabeyi.

Muizzuddin El-Mansur Aybeg, Mısır Memlûk Sultanlığı'nın kurucusu ve ilk sultanı olan Türkmen kökenli hükümdar. 1250 ve 1257 yılları arasında hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Şecerüddür</span> Memlûk Sultanlığının ilk hükümdarı

Şecerüddür, Memlûk Sultanlığı'nın ilk hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Yedinci Haçlı Seferi</span>

Yedinci Haçlı Seferi 1248 - 1254 yılları arasında Mısır'a yönelik olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Altıncı Haçlı Seferi</span>

Altıncı Haçlı Seferi, Kudüs'ün geri alınması için 1228 yılında Beşinci Haçlı seferi'nin başarısızlıkla bitmesinden yedi yıl sonra başlatılan Haçlı Seferidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Adil</span>

Melik Âdil Seyfeddîn. Necmeddīn Eyyûb'un oğlu, Selâhaddîn Eyyûbî'nin küçük kardeşi olup 1196-1218 yılları arası Eyyûbîler Suriye Sultanı olarak ve 1200-1218 yılları arasında da Eyyûbîler Mısır Sultanı olarak hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Kamil bin Adil</span> Eyyûbiler Devletinin Mısır Sultanı

Kamil bin Âdil (Arapça: "الملك الكامل" محمد بن سيف الدين أحمد" 1218-1238 döneminde dördüncü Eyyubiler Mısır Sultanı olarak, 1237-1238 yılları arası ise sekizinci Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü. Melik Kâmil feraseti ve siyasetteki ustalığıyla kardeşleri arasında temayüz etmiş, zekâsını ve dürüstlüğünü fark eden babası tarafından veliaht tayin edilmiştir. Sultan Adil henüz sağlığında ülkeyi oğulları arasında bölüştürmüş, Bilädü'şâm bölgesindeki Eyyübi topraklarını Melik Muazzam İsa'ya; Cezire'nin bir kısmını, Meyyafärikîn, Ahlât ve civar bölgelerini Melik Eşref Musa'ya; Ruha'yı Şihäbüddin Gâzi'ye; Caber Kalesi'ni Hafız Arslanşah'a, Mısır'ı ise Melik Kâmil'e bırakmıştır. Yemen ve Mekke, Mısır, Suriye, Anadolu ve el-Cezîre gibi çok geniş bir alanda hâkimiyet kurmayı başaran el-Melikü'l-Kâmil Mekke'de okunan bir hutbede “sultânü’l-kıbleteyn, rabbü’l-alâmeteyn, hâdimü’l-haremeyni’ş-şerîfeyn, Halîlü emîri’l-mü’minîn” lakaplarıyla anılmış ondan fazla hükümdar tarafından metbû tanınmıştır.

Efdal bin Selâhaddîn, tam adı Ebū Hasan Nūreddīn Melik el-Efḍal Alī bin Salāḥaddīn Yūsuf, Selahaddin Eyyubi'nin 17 oğlundan en büyüğüdür. 1186–1196 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı ve üst Eyyubiler Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

Muazzam bin Adil, 1218-1227 döneminde dördüncü Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hüküm sürdü.

Eşref Musa veya Melik Eşref Musa çocuk yaşında Emir Aybeg tarafından ismen son Eyyubiler Mısır Sultanı olarak 1250-1254 döneminde Mısır Sultanı olarak tahta geçirilmiş ve tahttan indirilmiş hükümdar.

II. Adil Seyfeddin Sultan Kamil bin Adil'in oğlu ve vârisi olarak 1238-1239 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1238-1239 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yapmıştır.

es-Sâlih Eyyûb ya da tam adıyla Ebü'l-Fütûh el-Melikü's-Sâlih Necmüddîn Eyyûb b. Muhammed 1240-1249 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1239 ile 1245-1224 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Muazzam Turanşah</span>

Muazzam Turanșah 1250 yılında önce çok kısa zaman için Eyyubiler Suriye Sultanı sonra Eyyubiler Mısır Sultanı olarak hükümdarlık yapmış ve bir Memluklu kliğinin komplosu ile suikaste kurban gitmiştir.

Nasır Davud, babası ölünce 1227 – 1229 döneminde kısa bir süre beşinci Eyyubiler Suriye Sultanlığı yapmış; bu sultanlıktan azlinden sonra 1229 – 1248 döneminde Kerek Emirliği görevine geçmiş; 1248'de bu emirlikten azledilikten sonra 21 Mayıs 1259'da Moğollardan kaçmakta iken Şam yakınlarında Buvayda köyünde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Harbiye Muharebesi</span> 1244de muharebe

Harbiye Muharebesi, ayrıca La Forbie Muharebesi olarak da bilinir, 17 Ekim 1244 - 18 Ekim 1244 tarihleri arasında Kudüs Krallığı, haçlı tarikat birlikleri, Eyyubilerden ayrılmış Şam, Humus ve Kerek birlikleri ile Harezmli paralı askerlerle takviye edilmiş Eyyubi Sultanı Es-Sâlih Eyyûb'inin Mısır ordusu arasında gerçekleşmiştir. Ortaya çıkan Eyyubi zaferi, Yedinci Haçlı Seferi çağrısına yol açtı ve Kutsal Topraklar'daki Hristiyan gücünün çöküşüne işaret etmiştir.

Nasır ad-Din al-Malik al-Mansur İbrahim bin Asad ad-Din Shirkuh, daha çok Mansur İbrahim olarak bilinir,, Eyyûbî hanedanı altında 1240'tan 1246'ya kadar Humus emiri ("valisi") olan Kürt hükümdarıydı. Humus'u göreceli bir bağımsızlıkla tuttu, ancak başlangıçta Şamlı Sâlih İsmail'in komutası altındaydı. Daha sonra Sâlih İsmail ve onun Harezmşah müttefiklerine karşı savaşacaktı. Mansur, Sâlih İsmail ile 1241, 1242, 1244 ve 1246'da karşı karşıya geldi.

<span class="mw-page-title-main">Gazze Muharebesi (1239)</span> 1239da muharebe

Gazze Muharebesi, Baronların Haçlı Seferi sırasında 13 Kasım 1239'da gerçekleşmiştir. İçinde Navarre Kralı I. Theobald Iliderliğindeki bir ordu Mısırlı Eyyûbîler tarafından mağlup edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yafa Antlaşması (1229)</span>

Yafa Antlaşması, bazen Yafa ve Tall al-'Ajūl Antlaşması, 18 Şubat 1229'da Kutsal Roma imparatoru ve Sicilya kralı II. Friedrich ile Mısır'ın Eyyûbî sultanı Kamil bin Adil arasında imzalanan bir anlaşmaydı. Bu, Friedrich'in liderliğindeki Altıncı Haçlı Seferi'ne, Kudüs şehrini ve diğer birkaç bölgeyi, o zamanlar kralı Friedrich'in küçük oğlu Konrad olan Kudüs Krallığı'na geri getirerek son verdi.