İçeriğe atla

Salankamen Muharebesi

Salankamen Muharebesi
Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları

Salankamen Muharebesi
Tarih19 Ağustos 1691
Bölge
Salankamen, Sırbistan
Sonuç Kesin Avusturya zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğuKutsal Roma İmparatorluğu Avusturya Arşidüklüğü
Komutanlar ve liderler
Fazıl Mustafa Paşa☪Kutsal Roma İmparatorluğu Baden Margravı Ludwig Wilhelm von Baden
Güçler
50.000 ~ 158 top 33.000 ~ 90 top
Kayıplar
25.000 8.000


Salankamen Muharebesi'nin anısına muharebe meydanına dikilmiş anıt.

Salankamen Muharebesi (Szlankamen, Slankamen, Slankamin diye de geçer) Osmanlı ordusu ile Habsburg Ordusu arasında 9 Ağustos 1691 tarihinde meydana gelen ve Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın parçası olan bir muharebedir.

Muharebenin gelişimi

Salankamen Muharebesi'nin krokisi

Sadrazam ve Serdar-ı Ekrem olan Köprülü Fazıl Mustafa Paşa 1691'de yılı için Avusturya üzerine askeri sefere 15 Haziran 1691'de Edirne’den başladı. Ordu başında Sofya’ya yaklaştığında Sultan II. Süleyman’ın ölüm haberini ve padişahlık tahtına küçük kardeşi II. Ahmed’in culûs ettiği haberini aldı. Yeni padişah mühr-ü humayununu Sofya'ya gönderip Fazıl Mustafa Paşa'yı Sadrazam ve Serdar-ı ekrem olarak görevlerinde bırakmıştı.

Fazıl Mustafa Paşa Sofya'dan seferi sürdürdü. Belgrad’a yetişince bir savaş meclisi kurup ordu ve sefere katılan devlet ileri gelenleri ile istişarelerde bulundu. Bu savaş meclisine daha Belgrad'a erişemediği için orduya katılamamış olan Kırım Hanı veya temsilcisi ve birkaç eyalet kuvvetleri komutanı olan valiler bulunmamaktaydı. Meclise katılanların çoğunluğu ordunun Belgrad'ta kalıp Kırım Hanı ordusunu ve eyalet askerlerini beklenmesini istemekteydiler. Fakat Sadrazam bu kararı dinlemeyip Belgrad'ın yakınlarında olan Sava Nehri üzerinde kurulan köprüden orduyu Zemun yakasına geçirdi.

Yaklaşık 100.000 kişilik Avusturya ordusu Baden Margravı Ludwig Wilhelm komutasında Varadin civarında bulunuyordu. Fazıl Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı ordusunu Belgrad’ın 60 km kuzeybatısında ve Karlofça’nın güneydoğusunda yer alan Tisza ırmağının Tuna ile karıştığı mevkide bulunan Salankamen (Szalankamen) palankası ile Varadin arasında mevzilendirdi. Fakat Kırım kuvvetleri hala yolda olup daha Osmanlı ordusuna katılmamışlardı. Kırım kuvvetlerinin gelip orduya katılması için burada beklemek istiyordu.

Avusturya ordusu ateş gücü yüksek piyade ve sahra toplarına sahipken Osmanlı ordusu sayı bakımından üstündü. Bu arada Kırım Hanı'nın ordusu da Osmanlı ordusunun yanında savaşa katılmak için ilerliyordu.

Fazıl Mustafa Paşa, bazı üst düzey komutanlarının da etkisiyle Kırım Tatar ordusunu ve yardımcı kuvvetleri beklemeden mevzilerinden saldırıya geçmek istemekteydi. Osmanlı kuvvetleri Tuna'da ele geçirdikleri 800 kayık dolusu düşman erzağını yakmıştı. Prens Ludwig, askeri erzak sıkıntısı içinde olmasına rağmen Varadin yolunun da kapanmış olduğunu dikkate alarak hemen muharebeye girişmeyi kabul etti. Çarpışmalara 19 Ağustos 1691 günü ikindi vakti başlandı. Çok yoğun çarpışmalar sonucu Avusturya ordusunda ilk dağılmalar başladı. Avusturya ordusu son büyük taarruza geçmeye kalktı ve 30 bin askerle Osmanlı ana hattına saldırdı. Bu çatışma denge halinde devam ederken merkeze hücum eden Avusturya kuvvetlerine karşı askeri cesaretlendirmek için öne çıkan Mustafa Paşa alnına bir kurşun isabetiyle hayatını kaybetti. Bu Osmanlı hatlarının çözülmesine yol açtı. Osmanlı ordusunun bocaladığını gören Habsburg kuvvetleri tam taarruza geçtiler. Serdarsız kalan Osmanlı ordusu dağıldı ve geri çekildi.

Osmanlı ordusunun ağırlıkları Avusturyalıların eline geçti. Kırım Hanı savaş yerine geldiğinde dağılmış Osmanlı ordusuyla karşılaştı. Bütün aramalara rağmen Fazıl Mustafa Paşa’nın naaşı bulunamadı.

Kaynakça

Özel
Genel
Wikimedia Commons'ta Salankamen Muharebesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Süleyman (Osmanlı padişahı)</span> 20. Osmanlı padişahı (1687–1691)

II. Süleyman, 20. Osmanlı padişahı ve 99. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Ahmed</span> 21. Osmanlı padişahı (1691–1695)

II. Ahmed, 21. Osmanlı padişahı ve 100. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">II. Viyana Kuşatması</span> Osmanlı ordusunun Viyanayı başarısız olarak ikinci kez kuşatması ve 60. günün sonunda bozguna uğradığı kuşatma

II. Viyana Kuşatması, 1683 Viyana Kuşatması veya Viyana Bozgunu, Osmanlı İmparatorluğu'nun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olan Avusturya Arşidüklüğü'ndeki Viyana şehrini ele geçirmek için yaptığı ikinci girişimdi. Viyana Savaşı, şehrin iki ay boyunca Osmanlı İmparatorluğu tarafından kuşatılmasının ardından 12 Eylül 1683 tarihinde Viyana yakınlarındaki Kahlenberg Dağı'nda gerçekleşti. Savaş, Habsburg monarşisi liderliğindeki Kutsal Roma İmparatorluğu ve Polonya-Litvanya Birliği tarafından, her ikisi de Kral III. Jan Sobieski komutasında, Osmanlılara ve onların vasal ve haraç devletlerine karşı yapıldı. Bu savaş, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kutsal Roma İmparatorluğu'nun Osmanlılara karşı ilk kez askerî işbirliği yaptığı savaş oldu. Osmanlıların yenilgisi, Avrupa'ya yayılmasında bir dönüm noktası oldu ve bundan sonra Osmanlılar daha fazla ilerleme kaydedemedi. Bunu takip eden ve 1699 yılına kadar süren savaşta Osmanlılar, Osmanlı Macaristanı'nın büyük bir kısmını Kutsal Roma İmparatoru I. Leopold'a bıraktı.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Fazıl Ahmed Paşa</span> 90. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Fazıl Ahmed Paşa veya Köprülüzade Fazıl Ahmed Paşa, Osmanlı Devleti'nde IV. Mehmed döneminde, 30 Ekim 1661 ile 3 Kasım 1676 tarihleri arasında on beş yıl dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Köprülü Mehmed Paşa'nın oğludur. Girit, Uyvar, Podolya, Kamaniçe fatihidir.

Sarı Süleyman Paşa ; IV. Mehmed'in saltanatında, 18 Aralık 1685-23 Eylül 1687 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Tekirdağlı Bekri Mustafa Paşa ya da Tekfur-Dağlı Bekri Mustafa Paşa, II. Süleyman saltanatında, 2 Mayıs 1688 - 25 Ekim 1689 tarihleri arasında bir yıl beş ay yirmi dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Fazıl Mustafa Paşa</span> 97. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa,, II. Süleyman saltanatında, 25 Ekim 1689 - 19 Ağustos 1691 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay yirmi beş gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Amcazade Hüseyin Paşa</span> 103. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa II. Mustafa saltanatında, 11 Eylül 1697 - 4 Eylül 1702 tarihleri arasında dört yıl on bir ay on altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Yeğen Mehmet Paşa I. Mahmud saltanatında, 19 Aralık 1737 - 22 Mart 1739 tarihleri arasında; bir yıl, üç ay, dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Zenta Muharebesi</span> 11 Eylül 1697de gerçekleşen muharebe

Zenta Muharebesi, Osmanlı İmparatorluğu ile Avusturya orduları arasında, 11 Eylül 1697 tarihinde Tisa Irmağı kıyısındaki Zenta’da yapılan ve Osmanlıların yenilgisiyle sonuçlanan muharebedir. Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın son önemli çarpışması olan bu savaşın ardından 1699 yılında Karlofça Antlaşması imzalandı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal İttifak (Habsburg İmparatorluğu, Polonya-Litvanya, Venedik, Rusya) arasında yapılan ve ittifakın zaferiyle sona eren bir dizi savaş (1683-1699)

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları (1683-1699), Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından cesaret alan bir grup Avrupa ülkesinin Kutsal İttifak adı altında birleşip Osmanlılara karşı giriştikleri ve bu ülkelerin Macaristan, Ukrayna ve Dalmaçya'da hâkimiyet kurup Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetine büyük darbe vurmaları ile sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri veya Küçük Kıyamet olarak da geçer. Avrupa tarihinde ise genelde Büyük Türk Savaşı olarak bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Petrovaradin Muharebesi</span> 1716da Osmanlı ordusu ile Avusturya ordusu arasında yaşanmış meydan muharebesi

Petrovaradin Muharebesi, 5 Ağustos 1716 tarihinde bugünkü Sırbistan’ın Novi Sad bölgesinde Osmanlı ordusunun Avusturya ordusu karşısında yaptığı bir meydan muharebesidir. Savaşı Avusturya ordusu kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kahlenberg Muharebesi</span>

Kahlenberg Muharebesi ya da Osmanlıların verdiği isimle Almandağı Muharebesi, 12 Eylül 1683'te Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma İmparatorluğu orduları arasında yapılan meydan muharebesidir. Muharebeyi Osmanlılar kaybetmiştir. Muharebe, II. Viyana Kuşatması'nı bitirmiştir ve Osmanlı-Habsburg Savaşlarının kesin bir dönüm noktasıdır. Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın yeniçerileri ve sipahileri metrislerden çıkarmayıp kuşatmaya devam ettirmesi muharebenin seyrini değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Şebeş Muharebesi</span> 1787-1791 yılları arasında Avusturya-Osmanlı Savaşı sırasında kazara gerçekleşen savaş

Şebeş Muharebesi, Romanya'nın Karansebeş bölgesinde Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu'na bağlı Avusturya Arşidüklüğü arasında yapılan bir muharebe olup, muharebe Osmanlı zaferi ile sonuçlanmıştır. Ancak Osmanlı kaynakları ve Avusturya kaynakları değişik olaylara önem vermekte ve bu anlatımların hangisinin gerçeği tam yansıttığı hususunda sorunlarla karşılaşılmaktadır. Özellikle Avusturyalılar tarafından yazılan Almanca mevcut kaynaklar savaştan uzun bir süre sonra yazılmıştır ve kendi tarafını hiç iyi göstermeyen gerçekler anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Muhadiye Muharebesi</span>

Muhadiye Boğazı Muharebesi, 1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı sırasında yapılan ve Osmanlıların zaferi ile sonuçlanan muharebenin adıdır. Muhadiye, Romanya'da Caraş-Severin ili'nde şimdi adı "Mehadia" olan şehrin adıdır.

III. Saadet Giray, 1691'de bir sene Kırım hanı olarak unvanını sürdürmüştür.

Silahdar Damat Dimetokalı Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında 9 Ocak 1736 - 6 Ağustos, 1737 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Belgrad Kuşatması (1693)</span>

Belgrad Kuşatması, Osmanlı-Kutsal İttifak savaşlarında evre.

<span class="mw-page-title-main">Batiçsa Muharebesi</span>

Batiçsa Muharebesi ya da Batoçine Muharebesi, Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nda evre.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.