İçeriğe atla

Salı Yeri Çeşmesi

Koordinatlar: 41°44′03″K 27°13′31″D / 41.73417°K 27.22528°D / 41.73417; 27.22528
Salı Yeri Çeşmesi
Harita
Diğer ad(lar)Kapan Çeşmesi
Genel bilgiler
TürSokak çeşmesi
KonumMerkez, Kırklareli, Türkiye
Koordinatlar41°44′03″K 27°13′31″D / 41.73417°K 27.22528°D / 41.73417; 27.22528
YaptıranHacı Hasan Ağa
Tamamlanma1771/1772 veya 1773/1774

Salı Yeri Çeşmesi ya da Kapan Çeşmesi Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.[1]

Tarihçesi

Salı Yeri Çeşmesinin kitabesi günümüze ulaşamadığı için inşa edildiği tarihe ve yaptıran kişiye dair farklı bilgiler bulunmaktadır. Bazı kaynaklara göre yapı, Hicri 1185 (Miladi 1771/1772) tarihinde Kayserili Hacı Hasan Ağa tarafından inşa ettirilmiştir.[1][2]:69 Günümüzde mevcut olmayan ve çeşme üzerine eklenmiş Türkçe yazılı mermer yazıtta da "Hacı Hasan Ağa tarafından yaptırılmıştır 1771" ibaresi bulunmaktadır.[3] Ali Rıza Dursunkaya ise çeşmenin kitabesinin okunuşuna göre Hicri 1187 (Miladi 1773/1774) tarihini aktarmaktadır.[4]:114-115 [5]:18

Mimarisi

Çeşme, Kapan Camii avlu duvarına bitişik olarak inşa edilmiştir.

Çeşmenin yüzeyi tamamen mermerle kaplanarak özgün görünümünü yitirdiğinden mimari özellikleri belirlenememiştir.

Salı Yeri Çeşmesinin günümüzdeki durumu, 2024

Kitabesi

Çeşmenin kitabesi günümüze ulaşamamıştır. Ali Rıza Dursunkaya, kitabenin transkripsiyonuna eserinde yer vermiştir.

Kitabenin transkripsiyonu:

Sahibül hayrat bir zatı güzin
umdei ayan memdu hüsnfat
Yâni el hac Hasan Ağa ki o dur
mekremetle giptesanı kâinat
Kayseri’ye menşei Davlik
eyleyip bu şehre azmi iltifat
Halkı muhtaç olduğun âbâ görüp
cuşetti cûdiçün Nil ve Fırat
Eyledi inşa bu vâlâ çeşmeyi
asbeten lillah ol âlisemat
Mısra bercestei tarihidir
barikallah çeşmei ayni hayat
Sene 1187 [4]:115 [6]:104

Kaynakça

  1. ^ a b Yıldız, A., & Yüksek, İ. (2008). Kırklareli Tarihi Çeşmelerinin Geleneksel Kent Dokusu İçerisindeki Yeri ve Önemi [Sempozyum Bildirisi].
  2. ^ Altuntaş, M. (1995). Kırklareli'deki Türk Devri Yapıları [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
  3. ^ "Kapan Çeşmesi/ Salı Yeri Çeşmesi - Kırklareli". 12 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2024. 
  4. ^ a b Dursunkaya, Ali Rıza (1948). Kırklareli Vilayetini Tarih, Coğrafya, Kültür ve Eski Eserleri Yönünden Tetkik. Yeşilyurt Basımevi. 
  5. ^ Yalnız, T. (1971). Kırklareli Tarihi ve Tarihi Eserleri [Mezuniyet Tezi]. İstanbul Üniversitesi. http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/24392.pdf
  6. ^ Bulut, Ö. (2019). Kırklareli ve İlçelerindeki Tarihi Su Yapıları [Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hasan Rıza Paşa Çeşmesi (Osmanağa)</span> İstanbul, Kadıköyde yer alan tarihî bir çeşme

Hasan Rıza Paşa Çeşmesi ya da Rıza Paşa Çeşmesi, İstanbul'un Kadıköy ilçesindeki bir çeşmedir. Hasan Rıza Paşa tarafından 1845 ya da 1846 yılında yaptırıldı. 1970'lerden itibaren tahrip edilmeye başlayan çeşme, işlevini de yitirdi. 2014'te tamamlanan restorasyon çalışmasıyla birlikte tekrar faaliyete geçti.

Hasan Rıza Paşa Çeşmesi ya da Rıza Paşa Çeşmesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Kadıköy ilçesinde yer alan bir çeşmedir. Hasan Rıza Paşa tarafından 1852 ya da 1853 yılında yaptırılan çeşme; 1986'da Kadıköy Belediyesi, 1994-1995 yıllarında ise Mühürdar Lions Kulübü tarafından onarıldı.

Güzelce Ali Paşa Çeşmesi ya da Ali Paşa Çeşmesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">İshak Ağa Çeşmesi (Ortaçeşme, Beykoz)</span> İstanbulun Beykoz ilçesindeki bir çeşme

İshak Ağa Çeşmesi ya da Palamar Çeşmesi, İstanbul'un Beykoz ilçesindeki bir çeşmedir. İstanbul Gümrük Emini İshak Ağa tarafından 1752 ya da 1753 yılında yaptırıldı. İnşa edildiği dönemde Beykoz Çayırı içinde yer alsa da, bölgedeki yapılaşmanın artmasıyla kent dokusu içinde kaldı. 1972 sonrasında özgün teknesinin şekli değiştirilen çeşme, günümüzde işlevseldir.

<span class="mw-page-title-main">Kadı Ali Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Kadı Ali Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Kayyumoğlu Çeşmesi</span> Kırklarelindeki tarihi bir çeşme

Kayyumoğlu Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Kocahıdır Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Kayyumoğlu Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Hapishane Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Cami Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Büyük Cami Çeşmesi, Alman Çeşmesi ya da Çarşı Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Paşa Çeşmesi</span> Kırklarelideki bir çeşme

Paşa Çeşmesi, Paşa Camii Çeşmesi veya Beyazıt Camii Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Kara Umur Bey Çeşmesi veya Hacı Hasan Çeşmesi, Kırklareli ili Merkez ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Kırklareli'deki çeşmeler listesi</span>

Türkiye'nin Kırklareli ilindeki mevcut ve günümüze ulaşamamış tarihi çeşmelerin listesidir.

Dört Yüzlü Çeşme, Meydan Çeşmesi ya da Fatih Çeşmesi Kırklareli ili Babaeski ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

<span class="mw-page-title-main">Çarşı Çeşmesi (Tirilye)</span> Tirilyede bir ikiz kurnalı çeşme

Çarşı Çeşmesi, Bursa ili Mudanya ilçesi Tirilye mahallesinde bulunan Osmanlı döneminde yapılmış bir ikiz çeşmedir.

Avcı Mehmet Çeşmesi, Çarşı Çeşmesi veya Orta Çeşme Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Şehzade Cemaleddin Efendi Çeşmesi veya Emrullah Efendi İlkokul Bahçesindeki Çeşme, Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Zafer Çeşmesi, Kırklareli ili Lüleburgaz ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Ferhat Bey Çeşmesi, Ferhat Ağa Çeşmesi veya Cemilzade Mahmut Ağa Çeşmesi, Kırklareli ili Vize ilçesinde bulunan bir çeşmedir.

Tek Kemerli Çeşme, Kırklareli ili Vize ilçesi Evrencik köyünde bulunan bir çeşmedir.

Sofular Çeşmesi veya Sofular Köyü Çeşmesi, Kırklareli ili Vize ilçesi Sofular köyünde bulunan bir çeşmedir.