Meiji dönemi veya Meiji devri, Japonya tarihinde 23 Ekim 1868-30 Temmuz 1912 tarihleri arasında İmparator Meiji'nin saltanatını kapsayan dönemdir. Bu dönem Japon toplumunun soyutlanmış bir feodal toplumdan modern biçimine geçtiği Japon İmparatorluğu'nun ilk yarısını temsil etmektedir. Meiji dönemindeki temel değişimler, sosyal yapı, iç politika, ekonomi, askeri ve dış ilişkileri etkilemiş olup Japonya çağdaşlaşmıştır ve dünyada güçlü bir statüye yükselmiştir. Bu devrin adı "Aydınlanmış Yönetimin Dönemi"dir.
Kanagava Antlaşması, Perry Sözleşmesi olarak da bilinir, ABD ve Japonya delegeleri arasında Kanagava'da 31 Mart 1854 tarihinde imzalanan Japonya'nın Batılı bir ülkeyle yaptığı bu ilk antlaşmayla Japonya'nın dış dünyaya kapalı olduğu dönem (1639-1854) sona erdi.
Naosuke Ii , Japon devlet adamı. ABD ile ilk ticaret antlaşmasını 1858 yılında imzalayarak, Japonya'nın batıya açılmasında önemli rol oynamıştır.
Edo dönemi veya Tokugawa dönemi , Japonya tarihinde 1603-1868 yıllarını kapsayan dönemdir. Bu dönem 24 Mart 1603 tarihinde Edo'da Tokugawa Ieyasu tarafından Tokugawa Şogunluğu'nun kurulmasıyla başlar ve 3 Mayıs 1868'de Meiji Restorasyonu'nun başlamasıyla sona ermektedir. Bu dönemde Japonya Tokugawa Şogunluğu ile 300 yerel daimyōnun yönetimindeydi. Edo dönemi Japonya'nın ilk modern dönemi olarak tanımlanmaktadır ve bu yıllar arasında Japonya dış dünyaya kapalı kalmış olup ekonomik büyüme, sıkı toplumsal düzen, istikrarlı bir nüfus ile sanat ve kültür alanında gelişmeler yaşanmıştır.
Meiji Restorasyonu, Meiji Ishin, Islah, Devrim, Reform ya da Meiji Yenilenmesi olarak da bilinen, 1868 yılında İmparator Meiji idaresi altındaki Japonya'nın imparatorluk yönetimini yenileyen bir olaylar zinciridir. Yeni Meiji hükümdarları, iktidarı o zamanlarda Güneş Tanrıçası Amaterasu'nun soyundan geldiğine inanılan İmparator Meiji'ye iade etmişlerdir. Meiji Restorasyonu'ndan önce de imparatorlar başa gelmiş olsa da bu olaylar uygulamadaki kabiliyetini yenilemiş ve politik sistemi Japonya İmparatorluğu altında birleştirmiştir.
Dış ticaret politikası, bir ülkenin doğrudan doğruya bir ticaretin sınırlandırılması, engellenmesi; yapılış, uygulanış biçimlerinin belirlenmesine yönelik sistematik olarak almış olduğu yöntem ve kararları oluşturur. Küreselleşen dünyada, tüm ülkelerin ekonomi politikalarını etkiler.
Tokugawa Şoğunluğu ya da Tokugawa Bakufu, Tokugawa boyu mensupları yönetimindeki Doğu Ordusunun Sekigahara Muharebesi'ni kazanmasıyla kurulan Japon feodal devletiydi. Devletin var olduğu dönem başkente ithafen Edo Dönemi olarak anılır. Tokugawa Şogunluğuna Hristiyanlığa karşı başlatılan katı bir izolasyon (Sakoku) yönetimi damga vurmuştur. 1858 yılında Komodor Matthew C. Perry yönetimindeki Amerikan Donanması gemilerinin Japonya açıklarına gelerek şogunluğu dış dünya ile ticaret yapmaya zorlamasıyla Sakoku yönetimi son bulmuştur. Şogunluğun batılılar karşısında attığı geri adım sonucunda ülkedeki soyluların bir kısmı bu duruma tepki göstermiş ve sembolik konumda olan Japon İmparatoru'nun ülkeyi yönetmesini ve batılılara karşı bir siyaset izlemesini arzulamaya başlamışlardır. Bu soylu ve samuray hizbi sayesinde Boshin Savaşı patlak vermiş ve batılı tekniklerle hazırlanmış İmparatorluk Ordusu'nun şogunluk kuvvetlerini yenip Edo'ya girmeleriyle Tokugawa Şogunluğu son bulmuştur.
Kara gemi ifadesiyle ; büyük boyutlardaki, Batı tarzı yelkenli gemiler kastedilmektedir. Kelime olarak da Edo Dönemi öncesinden başlayıp modern dönem Japonya’sında da kullanılmıştır. Fakat günümüzde oldukça dar bir anlamda kullanılmaktadır. Edo Dönemi’nin sonunda gelen gemileri; özellikle 8 Temmuz 1853’te Uraga Körfezi’ne ulaşan Amerika Birleşik Devletleri’nin Matthew Calbraith Perry öncülüğündeki birliklerin Amerikan Donanması Doğu Hindistan filosunu belirtmektedir. Günümüzde, dış güçlerin Japonya’ya yönelik baskılarının artması ve yabancı yatırımların yoğunluk kazanması gibi durumlar “modern zamanın kara gemileri” olarak adlandırılmaktadır.
Sonnō jōi, İmparator'u yüceltip, yabancı işgalcileri ülkeden kovmayı savunan bir düşünce akımıdır. Edo dönemi'nin sonlarına doğru (Bakumatsu) Mitogaku ve Kokugaku gibi ulusal tarih çalışmalarını derinden etkilemiş, Meiji Restorasyonu döneminde yaygınlaşan bir siyasi slogan olmuştur.
Japonya tarihi antik zamanların şehir devletlerinin modern Japon ulus devletine ulaşacak şekilde coğrafi ve sosyal tarihini anlatmaktadır.
Otarşi, (İngilizce autarky, Fransızca autarcie) kendi kendine yeterli olma niteliğidir.
Bakumatsu, Edo döneminin son yıllarını kapsamaktadır. 1853-1867 yılları arasında Japonya sakoku adı verilen dış dünyadan yalnızlaşma politikasından vazgeçti ve Tokugawa şogunluğu yerini Meiji Hükümetine bırakmıştır. Bu dönemdeki en önemli ideolojik-politik bölünme Ishin shishi adlı imparator yanlısı milliyetçiler ile shinsengumi adlı şogunluk güçleri arasında idi.
Dejima, Nagasaki Körfezi'nde kurulan bir yapay ada idi. Ada 1634 yılında Tokugawa Iemitsu tarafından başlangıçta Portekizliler ile ticaret amacıyla inşa edilmiş olup Shimabara Ayaklanması'ndan sonra 1641-1859 yılları arasında Edo döneminde yalnızcılık politikası (sakoku) sırasında Hollanda'nın ticaret karakolu olarak hizmet vermiştir.
Rangaku, Japonya'da Edo döneminde Batı ile temaslar yoluyla geliştirilen bilgilerdir. 1641-1853 yılları arasında Tokugawa şogunluğunun soyutlanma (sakoku) politikası nedeniyle Batı teknolojisi ve tıbbı ülkeye Hollanda'nın ticaret karakolu olan Dejima üzerinden getirilmekteydi. Bu politika sayesinde Japonya'da bazı kişiler o dönemde Avrupa'da meydana gelen bilimsel ve teknolojik devrimi takip etmiş ve ülkenin teorik ve teknolojik bilimsel tabanının temelini kurmuşlardır. Bu sayede Japonya 1854 yılında dış ticarete açılmasının ardından radikal ve hızlı modernleşme sürecini başarıyla tamamlamıştır.
İmparator Kōmei, Japonya'nın geleneksel veraset düzenine göre 121. imparatorudur. Saltanatı 1846'den 1867 yılında ölümüne kadar sürmüştür.
Shimoda Antlaşması veya tam adı ile Japonya ve Rusya arasında Ticaret ve Seyir Antlaşması, 7 Şubat 1855 tarihinde Rus İmparatorluğu ile Tokugawa şogunluğu arasında yapılan bir antlaşmadır.
Paramuşir Adası, Büyük Okyanus'ta Kuril Adaları'nın parçası olan Rusya'ya ait bir adadır. Ada, Kuril Adaları'nın anakaraya en yakın olanlarından biri olup aktif bir volkana sahiptir.
Japon felsefesi tarihsel olarak hem yerli Şinto hem de Budizm, Taoizm ve Konfüçyüsçülük gibi kıtasal dinlerin bir birleşimi olmuştur. Eskiden, Mitogaku ve Zen'de olduğu gibi, hem Çin felsefesinden hem de Hint felsefesinden büyük ölçüde etkilenen modern Japon felsefesinin çoğu, artık Batı felsefesinden de etkilenmektedir.
Perry Seferi, Amerika Birleşik Devletleri Donanması savaş gemileri tarafından 1852-1853 ve 1854-1855 yıllarında Tokugawa şogunluğuna iki ayrı seferde yapılan diplomatik ve askeri bir seferdi. Bu keşif gezisinin amaçları arasında keşif, araştırma ve diplomatik ilişkilerin kurulması ve bölgedeki çeşitli ülkelerle ticaret anlaşmalarının müzakere edilmesi yer alıyordu. Japonya hükûmetiyle temasın başlatılması, keşif gezisinin en önemli önceliği olarak kabul edildi ve başlangıcındaki temel nedenlerden biriydi.
