İçeriğe atla

Sakarya Büyükşehir Belediyesi

Sakarya Büyükşehir Belediyesi
Kuruluş1868 yılında
Adapazarı Belediyesi kuruldu
8 Mart 2000'den itibaren
Adapazarı Büyükşehir Belediyesi
22 Mart 2008'den itibaren
Sakarya Büyükşehir Belediyesi[1]
TürBüyükşehir belediyesi
MerkezAdapazarı, Sakarya
LiderYusuf Alemdar (AK Parti)
Genel sekreterMustafa Ak
Resmî sitesakarya.bel.tr

Sakarya Büyükşehir Belediyesi, Sakarya ili sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Yusuf Alemdar'dır.

Tarihçe

Sakarya ilinin eski merkez ilçesi olan Adapazarı; 1573'te Ada adlı köy, 1646'da nahiye, 1658'de Akyazı kazasına bağlı köy, 1692'de Kadılık, 1742 yılında yeniden nahiye olmuştur. 1868 yılında Adapazarı belediyesi kurulmuştur. Kocaeli iline bağlı bir ilçe merkezi iken 1954 yılında kurulan Sakarya ilinin merkez ilçesi olmuştur.

Sakarya Büyükşehir Belediyesi merkez binası

1999 Marmara Depreminde ağır hasar alan şehirde 3.891 kişi ölmüş, 26.551 ev yıkılmış, 100.000 kişi evsiz kalmıştır. Kentin yaralarını sarmasına yardımcı olması amacıyla 6 Mart 2000 tarihine, 593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Adapazarı Büyükşehir belediyesi kurulmuştur. Yeni kurulan Adapazarı Büyükşehir Belediyesi ile Adapazarı belediyesi (alt kademe) ile isim karışıklığı yaşanmaya başlanmıştır. 2008 yılında Büyükşehir belediyesinin adı Sakarya Büyükşehir Belediyesi olarak değiştirildi. Mersin ve Kocaeli ile birlikte İl-merkez ilçe isim farklılığı son bulmuş oldu. Sakarya ilinin merkezi artık Adapazarı değil, Sakarya şehri oldu. Adapazarı ismi merkezde alt kademe belediyesi ve ilçesi olarak varlığını sürdürmektedir.[2]

22 Mart 2008 tarih ve 5747 sayılı kanunla; Adapazarı Büyükşehir Belediyesinin adı Sakarya Büyükşehir Belediyesi olmuş, merkezde; Adapazarı, Arifiye, Erenler, Serdivan ilçeleri kurulmuştur. Kurtköy ve Kırkpınar belediyeleri Sapanca belediyesine, Yeşilyurt belediyesi Hendek belediyesine, Küçücek belediyesi Akyazı belediyesine bağlanmıştır.[3]

2014 mahalli idareler genel seçimi sonrasında büyük şehir belediyesi Sakarya il mülki idare sınırlarındaki tüm alanda hizmet vermeye başlanmış, ilin tüm ilçe belediyeleri büyükşehire bağlanmıştır.

2018 yılında İller Bankası'nın verilerine göre 805 milyon TL borcu ile Türkiye'deki üçüncü borçlu belediye oldu.[4]

Bağlı iştirakiler

Sakarya Büyükşehir Belediyesi'nin beş anonim şirketi, kamu kuruluşu olarak ise SASKİ olmak üzere bir kuruluşu bulunmaktadır.[5]

  • BELPAŞ A.Ş.
  • SASAY A.Ş.
  • Sera A.Ş.
  • Fidan A.Ş.

Belediye başkanları listesi

Osmanlı dönemi

№ŞehreminiGörev BaşlangıcıGörev Bitişi
1Osman Bey18981901
2İbrahim Bey19021904
3Murat Bey19091912
4Ömer Bey19131915
5Emin Muharrem Bey19161917
6Salih Bey19181919
7M. Faik Bey19201921
8Hacı Hasan Bey19211923

Cumhuriyet dönemi

Belediye Başkanları (1923-2004)
№Belediye BaşkanıGörev BaşlangıcıGörev BitişiParti
1Ahmet Faik Abasıyanık19341945Cumhuriyet Halk Partisi
2İhsan Koçak19451946
3İzzet Şükrü Enez19461950
4Suavi Damalı8 Haziran 195026 Haziran 1955Demokrat Parti
5Ali Necdet Güven27 Haziran 195530 Mayıs 1960
6Cevat Özsunay30 Mayıs 19604 Temmuz 1960Askerî
7Eşref Erkut4 Temmuz 196026 Eylül 1960
8Sedat Kirtetepe26 Eylül 196029 Temmuz 1963
9Ertuğrul Ünlüer29 Temmuz 196317 Kasım 1963
10Mustafa Vedat Önsal17 Kasım 196321 Şubat 1966Adalet Partisi
11İbrahim Kangal21 Şubat 19668 Mayıs 1966
12Selahattin Gürdrama8 Mayıs 19662 Haziran 1973
13Behçet Deryaoğlu2 Haziran 197324 Aralık 1973
14Meziyet Sevim Sözer24 Şubat 197314 Nisan 1975Cumhuriyet Halk Partisi
15Ünal Ozan15 Nisan 197511 Temmuz 1975
16Behçet Deryaoğlu14 Aralık 197511 Aralık 1977
(15)Ünal Ozan11 Aralık 197712 Eylül 1980
17Hikmet Oğuş13 Ekim 198031 Aralık 1980Askerî
18Turgut Arabacıoğlu2 Ocak 198128 Mart 1984
19Erkal Etçioğlu28 Mart 198427 Mart 1989Anavatan Partisi
20Ünal Ozan25 Mart 198927 Mart 1994Sosyaldemokrat Halkçı Parti
21Aziz Duran27 Mart 199416 Ocak 1998Refah Partisi
16 Ocak 199822 Haziran 2001Fazilet Partisi
22 Haziran 200128 Mart 2004Adalet ve Kalkınma Partisi
Büyükşehir Belediye Başkanları (2004-günümüz)
№Büyükşehir Belediye BaşkanıGörev BaşlangıcıGörev BitişiParti
(21)Aziz Duran28 Mart 200429 Mart 2009Adalet ve Kalkınma Partisi
22Zeki Toçoğlu29 Mart 200931 Mart 2019
23Ekrem Yüce31 Mart 201931 Mart 2024
24Yusuf Alemdar1 Nisan 2024Görevde

Kaynak:[6]

Kaynakça

  1. ^ "5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri". Sakarya Büyükşehir Belediyesi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014. 
  2. ^ "SAKARYA İLİ". İL. www.sakarya.com.tr. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014. 
  3. ^ "ÖZET BİLGİ". 5216 Sayılı Kanuna göre Büyükşehir Belediyesinin Görev ve Yetkileri. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2014. 
  4. ^ "AK Partili 5 belediye borç rekoru kırdı". Gazete Duvar. 26 Şubat 2018. 30 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2021. 
  5. ^ "Bağlı Kurum ve Şirketler". Sayıştay. 13 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023. 
  6. ^ "Eski Başkanlar". 19 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kocaeli</span> Türkiyenin Marmara Bölgesinde yer alan il

Kocaeli, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık onuncu şehridir. Şehir, ülkenin en önemli sanayi ve ticaret kentlerinden biridir. Kocaeli; SEGE-2011 sıralamasına göre İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa'dan sonra en gelişmiş şehirdir. 2023 sonu itibarıyla 2.102.907 kişilik nüfusa sahiptir. Nüfus bakımından İstanbul ve Bursa'dan sonra Marmara Bölgesi'nin üçüncü büyük ilidir. Adını 1320 yılında İzmit yöresini fetheden Akça Koca'dan almaktadır. İstanbul, Bursa, Sakarya, Yalova illeriyle komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya</span> Türkiyenin Marmara Bölgesinde bir il

Sakarya, Türkiye'nin en kalabalık yirmi ikinci ilidir. İl ismini topraklarından geçen Sakarya Nehri'nden almıştır. Sakarya ilinin merkezi Adapazarı'dır. Adapazarı 2021 yılında Danimarka'da aldığı ödül ile bisiklet şehri ünvanı kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adapazarı</span> Sakaryanın merkez ilçesi

Adapazarı, Sakarya ilinin 16 ilçesinden biri. İlin merkezi olmakla beraber, 2020 yılı itibarıyla nüfusu 279.127 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Erdoğdu, Akyazı</span> Akyazı, Sakarya, Türkiyede mahalle

Erdoğdu, Sakarya ilinin Akyazı ilçesi'ne bağlı bir mahalledir.

Büyükşehir belediyesi, Türkiye'deki yerel yönetim birimlerinden biridir. Nüfusu 750 binin üzerinde olan illerde kurulan ve ilin tamamına hizmet vermek amacıyla oluşturulan bir yapıdır. Bu sistem, söz konusu nüfus kriterini karşılayan illerde, şehir genelinde entegre ve kapsamlı hizmetlerin sunulmasını amaçlar.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Büyükşehir Belediyesi</span> Ankaranın metropolitan belediyesi

| resim2 = [[Dosya:{|frameless]] Ankara Büyükşehir Belediyesi veya kısaca ABB, Ankara ilinin belediye işlerini yürüten kamu kurumudur. 2019 yerel seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi'nden aday gösterilen ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen Mansur Yavaş, mazbatasını 8 Nisan 2019'da alarak göreve başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de büyükşehir belediyeleri</span> Türkiyede bulunan 30 büyükşehir belediyesi

Türkiye'de büyükşehir belediyeleri, Türk belediyeciliğine 1984 yılında girmiş olan üst kademe belediyelerdir. Bu belediyeler 1982 anayasasının 127. maddesindeki "büyük yerleşim yerlerinde özel yönetim biçimleri oluşturulabilir" hükmüne dayanılarak 1984 yılında kurulmaya başlanmıştır. O tarihe kadar, Türkiye’de belediyelerin hizmet alanları iç içe geçmezdi. Büyükşehir belediyeciliğinde ise, büyükşehir hizmet alanı içinde birden çok ilçe veya birinci kademe belediyesi vardı. 2014'ten sonra ise büyükşehir belediyelerinin sorumluluk alanı il sınırlarına genişletildi ve belde belediyelerinin kapatılmasıyla yalnızca ildeki tüm ilçe belediyelerini kapsar hâle geldi. Dolayısıyla belediye hizmeti aynı zamanda hem büyükşehir, hem de ilçe belediyesi eliyle yürütülür. Ancak, yasa büyükşehir ve ilçe belediyelerinin yürüttükleri hizmet türlerini birbirinden ayırmıştır. Ayrıca büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyeleri birbirinden bağımsız kuruluşlardır. Bunlar arasında astlık ve üstlük ilişkisi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Büyükşehir Belediyesi</span>

| resim2 = [[Dosya:{|frameless]] İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir ilinin belediye işlerini yürüten kamu kurumudur. İzmir Büyükşehir Belediyesi Binası Konak Meydanı'nda bulunmaktadır. Belediye Başkanı Cemil Tugay'dır.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Büyükşehir Belediyesi</span>

Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya ili sınırlarının belediye işlerini yürüten kamu kuruluşu. Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Muratpaşa'daki Mevlana kavşağında bulunan ve 2017 yılında açılan hizmet binasındadır. Mevcut belediye başkanı Muhittin Böcek'tir.

<span class="mw-page-title-main">Konya Büyükşehir Belediyesi</span> Konyanın büyükşehir sınırlarının içindeki belediye işlerini yürüten kamu kuruluşu

Konya Büyükşehir Belediyesi, Konya'nın büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Belediye, 1868 yılında kurulmuş, 1987'de "büyükşehir" statüsüne kavuşmuştur. Mevcut belediye başkanı Uğur İbrahim Altay'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kayseri Büyükşehir Belediyesi</span>

Kayseri Büyükşehir Belediyesi, Kayseri'nin büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Belediye başkanı Memduh Büyükkılıç'tır.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Büyükşehir Belediyesi</span>

Mersin Büyükşehir Belediyesi, Mersin'in büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Vahap Seçer'dir.

<span class="mw-page-title-main">Balıkesir Büyükşehir Belediyesi</span>

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, Balıkesir ilinin metropol ilçelerini yöneten büyükşehir belediyesidir. Belediye başkanı Ahmet Akın'dır.

<span class="mw-page-title-main">Denizli Büyükşehir Belediyesi</span>

Denizli Büyükşehir Belediyesi Denizli ili sınırlarının belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Hatay Büyükşehir Belediyesi</span>

Hatay Büyükşehir Belediyesi, Hatay ilinin metropol ilçelerini yöneten büyükşehir belediyesidir. Belediye başkanı Mehmet Öntürk'tür.

<span class="mw-page-title-main">Ordu Büyükşehir Belediyesi</span>

Ordu Büyükşehir Belediyesi Ordu ilinin metropol ilçelerini yöneten büyükşehir belediyesidir. Belediye başkanı Mehmet Hilmi Güler'dir.

Malatya Büyükşehir Belediyesi, Malatya ilinin sınırları içerisinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut Büyükşehir Belediye Başkanı Sami Er'dir. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2011 yılına ilişkin "Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları" dikkate alınarak nüfusu 750.000’i aşan Malatya; 12 Kasım 2012 tarihi itibarıyla Büyükşehir yasa tasarısı, Meclis Genel Kurulunda kabul edilerek 6360 sayılı kanun olarak yasalaşmıştır. Bu yasa ile birlikte Malatya; Büyükşehir olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi</span>

Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi veya kısaca TBB, Tekirdağ ilinin sınırları içerisinde Belediye faaliyetlerini yürüten kamu kuruluşudur. Büyükşehir Belediye Başkanı Candan Yüceer'dir.

<span class="mw-page-title-main">Mardin Büyükşehir Belediyesi</span>

Mardin Büyükşehir Belediyesi, Mardin'in büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Ahmet Türk'tür. 6 Aralık 2012 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'a göre kurulmuş ve ilin bütün sınırları Mardin Büyükşehir Belediyesi sınırlarına dahil edilmiştir. Eski ismi Mardin merkez olan ilçenin yasadan sonra adı Artuklu olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Trabzon Büyükşehir Belediyesi</span>

Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Trabzon ilinin sınırları içerisinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç'tir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.