Sait Akpınar
Sait Akpınar | |
|---|---|
| Doğum | 28 Mart 1913 İstanbul |
| Ölüm | 11 Mayıs 2003 İstanbul |
| Ölüm sebebi | Trafik kazası |
| Vatandaşlık | Türk |
| Evlilikler | Remziye Akpınar |
| Ödüller | 1983 Tübitak Hizmet Ödülü |
| Kariyeri | |
| Dalı | Deneysel fizik |
| Çalıştığı kurumlar | İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi |
| Doktora danışmanı | Prof. Dr. R.W Phol |
Sait Akpınar (d. 28 Mart 1913, İstanbul,[1] ö. 11 Mayıs 2003), Türk fizikçi.
Türkiye’de deneysel fiziğin öncüsü olan bilim insanıdır. Uludağ’da Türkiye’nin ve Ortadoğu’nun ilk kozmik ışın araştırmaları laboratuvarını kuran bilim insanı, 1979-83 yılları arasında Fizik Bölümü Başkanlığı görevi yapmıştır.
Yaşamı
1913 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Babası, Feshane-i Amire’nin imamı Yahya Efendi idi.[1] 1920 yılında Hekim Kutbiddin Mahalle Mektebi’nde başladığı ilkokul öğrenimine Cumhuriyet’in ilanından sonra, mahallerinde açılan bir ilkokulda devam etti; bir yandan da Fransızca dersleri aldı.[1] 1927’de ilkokuldan 1930’da Eyüp Ortaokulu’ndan mezun oldu.[1] İlk öğrencilerinden biri olarak Pertevniyal Lisesi’ne kaydoldu ve bu okulda okurken bir yandan da Almanca dersleri aldı.
1933 yılında liseden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Elektroteknik Bölümü’nde yüksek öğrenime başladı. 1934 yılında Maarif Vekaleti’nin bursunu kazanarak Almanya’da Goethe Üniversitesi’nde eğitimine devam etti. Üniversitenin, Almanya’da başlayan Yahudi aleyhtarlığından etkilenmesi ve öğretim üyelerini kaybetmesi üzerine eğitimine 1937’den Göttingen Üniversitesi’ne geçti. Prof. Dr. R.W Phol ile yürüttüğü doktora çalışmalarını 1940 yılında tamamladı ve Fen Fakültesi’ne asistan olarak atandı.
II. Dünya Savaşı’nın devam ettiği 1941-1943 arasında askerlik görevini yaptı. 1948’de doçent unvanını aldı; ertesi yıl Tecrübi Fizik Enstitüsü’ne geçti. Aynı yıl Remziye Hanım ile evlenen Sait Akpınar’ın bu evlilikten bir kızı dünyaya gelmiştir.
1949’da Amerikan bursuyla Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Argonne Laboratuvarları’nda nükleer elektronik ve kozmik ışınlar sahasında araştırmalar yaptı. Dönüşünde Uludağ’da Türkiye’nin ve Ortadoğu’nun ilk kozmik ışın araştırmaları laboratuvarını kurdu. Burada kendisinin yaptığı mezon teleskopu ile gözlemler yaptı. Bilimsel malzemelerin yetersizliği çalışmayı olanaksız hale getirdiğinden buradan ayrıldı.[1]
1957 yılında profesör olan Akpınar, 1956-57 yıllarında Atom Enerji Komisyonu Danışma Kurulu üyeliği ve Reaktör Kurulu üyeliği, 1956-61 yıllarında Milli Savunma Bakanlığı Bilimsel Danışma Kurulu üyeliği, 1961-69 yıllarında Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü görevlerini yürüttü. Atom Enerjisi Genel Sekreterliği’yle anlaşamadığı için 1969 yılında bu kurumdan istifa etti ve üniversiteye geri döndü. 1979’dan emekli olana kadar İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölüm Başkanlığı görevinde bulundu ve katı hal fiziği üzerine lisans üstü dersler verdi. 1983 yılında emekliye ayrıldı.
27 Aralık 1983 yılında TÜBİTAK Hizmet Ödülü aldı. TÜBİTAK’ın Gebze’deki Temel Bilimler Araştırma Enstitüsü’ünde haftada bir gün danışmanlık yapmayı 1993’ e kadar sürdürdü.[1]
Emekli olduktan sonra ağır işitenler için bir işitme cihazı üzerinde çalıştı. 11 Mayıs 2003 tarihinde trafik kazası sonucu hayatını kaybetti.[2]
Kaynakça
- ^ a b c d e f Tok, Gökhan. "Deneysel Fiziğin Türkiye'deki Öncüsü Sait Akpınar" (PDF). 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.
- ^ Kireççi, Tebernüş (15 Mayıs 2003). "Hocaların Hocası 17'lik şoför kurbanı". 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2015.
