İçeriğe atla

Said Halim Paşa Yalısı

Koordinatlar: 41°07′K 29°04′D / 41.117°K 29.067°D / 41.117; 29.067
Said Halim Paşa Yalısı
Harita
Genel bilgiler
Mimari tarzNeoklasisizm
Konumİstanbul, Türkiye
Koordinatlar41°07′K 29°04′D / 41.117°K 29.067°D / 41.117; 29.067
Temel atma1863
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Petraki Adamandidis
Said Halim Paşa Yalısı'nın içerisinde bulunan merdivenler, Sarıyer, İstanbul

Said Halim Paşa Yalısı İstanbul'un Yeniköy semtinde konuşlanmış olan bir yalı. Rıhtımındaki iki arslan heykelinden dolayı "Arslanlı Yalı" ismiyle de anılan bina, neo-klasik tarzda inşa edilmiş olup, 19. yüzyılın son çeyreğine aittir. Üslubuna uygun olarak, daha sakin dış görünüşüne karşın, dekorasyonunda ağır arabesk unsurlar kullanıldığından, küçük bir Arap sarayını andırır. Yapı adını Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın dört oğlundan biri olan Prens Mehmet Abdülhalim Paşa'nın oğlu olan Said Halim Paşa (1861-1921)'dan almıştır.

Yalının planında harem ve selamlık aynı çatı altında düşünülmüştür. Kuzeyde bulunan harem bölümüyle, güneyde bulunan selamlık bölümüne ahşap, camekânlı bölmelerle girilir.

Tarihçe

Yalının tespit edilen ilk sahipleri Düzoğulları ailesidir. Bilindiği kadarıyla Düzoğullları'ndan kalan yalıyı Aristarhis ailesi tamamen yıktırmış ve tahmini 1863 yılında yeniden inşa ettirmiştir.

Yalı 1876 yılında Mehmet Abdülhalim Paşa'nın mülkiyetine geçmiştir. Ancak o dönemde yalının harap halde olması ve istenilen büyüklükte olmaması nedeniyle Çanakkaleli mimar-kalfa Petraki Adamandidis'e bugünkü biçimiyle yeniden yaptırılmıştır. Abdülhalim Paşa'nın 1890 yılında vefatı sonrası, mülkü dokuz evladına kalmıştır. Sait Halim Paşa, kardeşlerine ait hisseleri satın alarak 1894 yılında yalının tamamına sahip olmuştur. Sait Halim Paşa öldüğünde ise vârislerine kalmıştır. Özellikle Arap müşterilere kiralanan yapıda, bir dönem Kral Faysal da kalmıştır.

Bina 1968'de Turizm Bankası'na geçmiş ve bir süre sadece yabancılara hizmet eden bir kumarhane olarak kullanılmıştır. Yangın tehlikesi ve benzeri sebeplerle kumarhane 1972 yılında Hilton'a devredilmiştir.

1974 yılında tadilat gören yalı, 1980-1984 döneminde, Türkiye Anıt ve Çevre Koruma Vakfı tarafından büyük bir renovasyondan geçirilmiştir. Buna göre 1981'deki rıhtım, harem bahçesi ve çatısı için 135 milyon lira harcandı. 1984'te dönemin Kültür Bakanı Mükerrem Taşçıoğlu, Yalı'nın devlet misafirhanesi olarak kullanılacağını duyurdu.[1]

1989'da Turizm Bankası, Türkiye Kalkınma Bankası'na dönüştürülmüş ve yalının yeni sahibi olmuştur. Yalının bahçesi yaz aylarında restoran olarak işletilmiş, odalarının bir bölümü müze olarak düzenlenmiştir. Bunun yanı sıra Başbakanlık yazlık konutu olarak da kullanılmış ve zaman zaman resmi toplantılar burada yapılmıştır.

1995'te, Tansu Çiller'in başbakanlığı döneminde çıkan yangında büyük bölümü kül olan Yeniköy'deki binanın 1998'de başlayan yenileme çalışmalarına 1,7 trilyon lira harcandı. Çalışmalar, Prof. Dr. Doğan Kuban başkanlığında, yedi danışmanın denetiminde, Emek İnşaat tarafından yapıldı. Restorasyonda, yalının yangından önceki değil, 1890'lardaki görünümü temel alındı. “Başbakanlık Resmi Konuk Evi” adı altındaki bu restorasyon 2002 yılında tamamlanmış, 2004 yılında Göçtur Turizm AŞ’nin işletmesine devredilene kadar da kullanılmamıştır.

2005 yılında Yeniköy Turizm şirketi tarafından 49 yıllığına kiralanan Sait Halim Paşa Yalısı günümüzde düğün, nişan, mezuniyet ve çeşitli organizasyonları düzenlemektedir.

Yılın belirli zamanları pazar kahvaltısı, açık hava sineması gibi belirli organizasyonlara ev sahipliği yapmaktadır.

Ayrıca bakınız

Said Halim Paşa Yalısı Yeşilçam zamanında bir sürü filme ev sahipliği yaptı.

Kaynakça

  1. ^ "Sait Halim Paşa yalısı misafirhane oluyor". Milliyet (gazete). 18 Ağustos 1984. s. 1. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstinye</span> Sarıyer, İstanbul, Türkiyede mahalle

İstinye, İstanbul'un Sarıyer ilçesine bağlı, İstanbul Boğazı'nın Rumeli yakasında yer alan bir sahil semtidir. Kuzeyde Yeniköy, güneyde Emirgan semtleriyle komşudur. Semt, Boğaz'ın büyük koylarından biri olan İstinye Koyu'nun kuzey ve kuzeybatı doğrultusundaki sahil şeridinde ve yamaçlarında yerleşim gösterir ve çok eski bir yerleşim bölgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıslı Yalısı</span>

Kıbrıslı Yalısı, Kıbrıslı Mehmet Paşa Yalısı veya Kara Vezir Yalısı, İstanbul Üsküdar'da Kandilli Göksu Caddesi'nde bulunan bir yalıdır. İstanbulda Boğaz'a en geniş cephesi olan yalıdır. Sahil uzunluğu 64 metredir.

<span class="mw-page-title-main">Hekimbaşı Yalısı</span>

Hekimbaşı Yalısı, Anadolu Hisarı, Beykoz ilçesinde bulunan yalıdır. 1697 yılında Amcazade Hüseyin Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. İsmini, 1850li yıllarda yalıyı satın alan, I. Abdülmecid dönemi hekimbaşılarından Hekimbaşı Salih Efendi'den almıştır. Hekimbaşı Salih Efendi tarafından satın alındıktan sonra genişletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Said Halim Paşa</span> 213. Osmanlı sadrazamı

Said Halim Paşa,, 12 Haziran 1913 - 3 Şubat 1917 tarihleri arasında, fiili gücün İttihat ve Terakki ve özellikle de Talat Paşa - Enver Paşa - Cemal Paşa üçlüsü elinde olduğu bir dönemde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çırağan Sarayı</span> Türkiyenin İstanbul ilinde bulunan tarihi saray

Çırağan Sarayı, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde, Çırağan Caddesi üzerinde bulunan tarihi saray.

Mehmet Sait Galip Paşa, Osmanlı diplomatı, yerel idarecisi ve II. Mahmud saltanatında 13 Aralık 1823 - 14 Eylül 1824 tarihleri arasında dokuz ay iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cenanizade Mehmed Kadri Paşa</span> 202. Osmanlı sadrazamı

Cenanizade Mehmed Kadri Paşa, II. Abdülhamid saltanatında 9 Haziran 1880 - 12 Eylül 1880 tarihleri arasında üç ay üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Ayrıca 6 Ağustos 1874 - 7 Eylül 1874 ve 11 Şubat 1876 - 4 Şubat 1877 tarihleri arasında İstanbul Şehremini olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzguncuk</span> Üsküdar, İstanbul, Türkiyede mahalle

Kuzguncuk İstanbul ilinin Anadolu yakasında Üsküdar ilçesinde yer alan bir semttir. Boğaziçi’nin Anadolu kıyısında, Üsküdar, Paşalimanı ile Beylerbeyi arasındaki yerleşme Kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda oluşmuş, Boğaziçi’ne açılan bir vadi içinde gelişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sadberk Hanım Müzesi</span>

Sadberk Hanım Müzesi, Sarıyer, İstanbul'un Sarıyer ilçesindeki Büyükdere semtinde bir müzedir.

Yeniçeri askerlerinin ve komutanları Ağa ve Çorbacıları'nın toplananıp cem ettikleri, "seğirtme" denen yarışmaları ve talimlerini yaptıkları, zaman zaman koyun keserek yedikleri meydandır. “Yeni Odalar” denen Yeniçeri kışlalarının bulunduğu ve Yeniçeri ayaklanmalarının genellikle başladığı yer olan Etmeydanı'nın bulunduğu bölge günümüzde İstanbul Üniversitesi arkasındaki Ağa Kapısı civarındadır. Bu meydanda Etmeydanı Tekkesi de bulunur ve Bektaşi Ocağına mensup Yeniçeriler ibadetlerini bu tekkede yaparlardı.

<span class="mw-page-title-main">Hidiv Kasrı</span>

Hıdiv Kasrı, İstanbul'un Beykoz ilçesinde Çubuklu sırtlarında bir yapıdır. 1907 yılında Mısır'ın son hidivi Abbas Hilmi Paşa tarafından İtalyan mimar Delfo Seminati'ye yaptırılmıştır. Dönemin mimari modasına uygun olarak art nouveau tarzındadır.

<span class="mw-page-title-main">Edib Efendi Yalısı</span>

Edib Efendi yalısı, İstanbul’da Kandilli burnu üzerine yerleşmiş tarihi bir yalı. 19. yüzyıl başında yapılmıştır. Boğaziçi yapı tarzındaki yalının içi Avrupai bir dekora sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Amcazade Yalısı</span> 1699 tarihinde yapılmış, İstanbuldaki en eski konut

Amcazade Hüseyin Paşa Yalısı, İstanbul'da Boğaziçi'nde Anadoluhisarı'nın biraz kuzeyinde bulunan yalı. 1699 tarihinde yapılmış olan yalı İstanbul'daki en eski konuttur. Köprülü ailesinden Sadrazam Amcazade Hüseyin Paşa için yapılmıştır. Orijinali çok daha büyük bir kompleks olan yalıdan günümüze divanhanesi kalmıştır. Karlofça Antlaşmasının taslakları bu yalıda hazırlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Esma Sultan Yalısı</span> İstanbul, Ortaköydeki sahil sarayı.

Esma Sultan Yalısı, İstanbul, Ortaköy'deki sahil sarayı.

<span class="mw-page-title-main">Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı</span>

Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı, Yeniköy, Sarıyer sahilinde kısmen neo-barok tarzında inşa edilmiş ahşap Boğaziçi yalısıdır. 64 odaya sahip olan yapı, Boğaziçi'nin en büyük yalıları arasında yer almaktadır. 1911 yılında II. Abdülhamid'in oğlu Şehzade Burhaneddin tarafından satın alındıktan sonra onun adıyla anılmaya başlamıştır. Mısırlı Ahmet İhsan Bey yalıyı satın alınca adı Mısırlılar yalısı olarak da anılmıştır. Kıbrıslı Yalısı'nın ardından en uzun rıhtıma sahip olan yalının fiyatı 100 milyon avrodur.

<span class="mw-page-title-main">Muhsinizade Yalısı</span>

Muhsinizade Yalısı, Kuruçeşme, Beşiktaş sahilinde bulunan 9 Boğaziçi yalısından biridir; bugün otel olarak hizmet verir.

<span class="mw-page-title-main">Sadullah Paşa</span> Osmanlı diplomat, devlet adamı

Sadullah Paşa Ticaret ve Ziraat Nazırlığı görevinde bulunmuş, Tanzimat Döneminin önde gelen Osmanlı devlet adamı, siyasetçi ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Millî Saraylar Resim Müzesi</span>

Millî Saraylar Resim Müzesi, Dolmabahçe Sarayı'nın Veliaht Dairesi'nde 2014 yılında açılan Millî Saraylar İdaresi Başkanlığı'na bağlı müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Paşa Konağı</span> Diyarbakırda bir yapı

Cemil Paşa Konağı veya Diyarbakır Kent Müzesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir konaktır. Günümüzde yapılan restorasyon sonucu kent müzesi olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Afif Paşa Yalısı</span> Boğaziçinin Avrupa Yakasında İstinye-Yeniköy arasında bulunan ve tahminen 1900-1910 yılları arasında inşa edilmiş yalı

Ahmed Afif Paşa Yalısı, Muhayyeş Yalısı ya da Kemal Uzan Yalısı, Boğaziçi'nin Avrupa Yakasında İstinye-Yeniköy arasında bulunan ve tahminen 1900-1910 yılları arasında inşa edilmiş yalıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.