İçeriğe atla

Saholar

Saho
ሳሆ
Saho kadınları
Toplam nüfus
250.000–650.000 (2015 tahmini)[1]
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Eritre Eritre149.000[2]
Etiyopya Etiyopya37.000 (2012 tahmini)[3]
Diller
Saho [en]
Din
Ağırlıklı olarak Sünni İslam
İlgili etnik gruplar

Saho, Eritre ve kuzey Etiyopya'nın büyük bölümlerinde yaşayan Cushitic [en] bir etnik gruptur.[5][6] Saho'yu [en] ana dilleri olarak konuşurlar.[5]

Toplum

Etnisite ve toplumsal yapı

Abdulkader Saleh Mohammad'a göre; Saho halkının çoğu (Afar ve Somali gibi) kendi etnik kökenleri hakkında ilkel bir görüşe sahiptir ve Arap göçmenlerin soyundan geldiklerini iddia ederler; bu da Muhammed'in ailesiyle özdeşleşmeye ve tarihlerinin Yakın Doğu'nunkiyle ilişkilendirilmesine olanak sağlamaktadır. Toplumsal yapı babasoylu ve hiyerarşiktir; toplum kabileler, klanlar ve aileler halinde dikey olarak örgütlenmiştir. Kabile (meela, kisho veya qabila) alt kabileler (gaysha, harak veya are) veya klanlar (dik veya are) olarak düzenlenmiştir. Ancak bu iki kavram her zaman net bir şekilde ayırt edilmez, bunlar en önemli tabakalardır çünkü bir bireyin "kişisel soyunu veya kökenini" gösterirler. Aile soyu, en az 30 veya 40 kuşak geriye giderek ezberlenir. Ayrıca ezberlenen ve anlatılan yasalar ve geleneklerdir. Akrabalık bu geleneklerde önemli bir rol oynar ve yine kabile ve etnik kimliğin ilkel kalitesini gösterir. []

Ekonomi

Saho halkı, çiftçilik yapmakla birlikte bunun yanın da hayvancılıkta yapmaktadır.[7]

Demografi

Saho'nun toplam nüfusu, çelişkili rakamlar nedeniyle belirsizdir. Ancak, Saho halkının çoğunluğu Eritre'de yaşamaktadır. 2015 yılında erişilen tahmini verilere göre; toplam nüfus 250.000 ila 650.000 arasında değişmektedir.[8] Saho savunuculuk gruplarına göre; Eritre'deki Saho nüfusunun 2016 yılında yaklaşık 206.000 olduğunu tahmin söylemektedirler.[9] Saho, 2021 itibarıyla Eritre nüfusunun yaklaşık %4'ünü temsil etmektedir.[10] 2012 yılında yapılan bir arıştırma, Etiyopya'nın Saho dili konuşan nüfusunu 37.000 olarak belirlemiştir.[11]

Ethnologue'a göre; 2015 itibarıyla Saho dilini konuşan yaklaşık 220.000 insan var. Saho halkının çoğunluğu Eritre'de yoğunlaşmıştır ve geri kalanı Etiyopya'da yaşamaktadır.[2][12] Eritre'de ise Saho halkı Güney ve Kuzey Kızıldeniz bölgelerinde bulunmaktadır.[12]

Dil

Saho halkı, Saho dilini [en] anadili olarak konuşur. Afro-Asya dil ailesinin Cushitic [en] kolunun bir parçası olan Lowland Doğu Cushitic [en] dillerinin Saho-Afar [en] lehçe kümesine aittir. Afar ve Somali ile yakından ilişkilidir. Birçok Saho halkı, Jeberti [en] (Tigrinya konuşan Müslümanlar) ve Tigre [en] gibi diğer Müslüman kabilelerle karışmış ve sonuç olarak bu kabilelerin dillerini benimsemiştir.

Din

Saholar ağırlıklı olarak Müslümandır. Saho'nun çoğunluğu, Arap yarımadasından gelen mistiklerin ve tüccarların artan etkisi nedeniyle 13. yüzyılda İslam'ı benimsemiştir.[13] Irob [en] olarak da bilinen birkaç Hıristiyan, Etiyopya'nın Tigray bölgesinde ve Eritre'nin Debub Bölgesi'nde yaşamaktadır.[14]

Kültür

Saho'nun kültürü ile ilgili olarak, bir sorun olduğunda Saholar rahbe dedikleri bir toplantı veya konferans çağrısı yapma eğilimindedirler. Böyle bir toplantıda Saho halkı su, mera veya toprakla ilgili sorunların nasıl çözüleceğini, klan anlaşmazlıklarını ve bu sorunların nasıl hafifletileceğini tartışır. Bu, bir fikir birliğine varmak için komşu kabileler veya etnik gruplar ve alt klanlarla da tartışılır.[15]

Bu toplantı için ehil bir temsilci seçilir, bu temsilciye madarre denir. Bir medrese, izleyicilerine ve olaya karışan alt klanlara veya kabilelere argümanlar getirir ve onları kazanmaya çalışır. Bu, klan veya kabile bilge adamları veya yaşlıları, ukal ile tartışılır. 2 kişi arasındaki daha küçük çaplı çatışmalarda, 2 kişiden biri şikayetlerini ukal'a götürür, sırayla anlaşmazlık için shimagale veya arabulucular atarlar.[15]

Saholar arasında Gadafur adında bir alt klan var. Gadafur, Minifere kabilelerine bağlı bağımsız bir alt klandır ve aslen Gadabuursi kabilesinden olduğuna inanılmaktadır.[16]

Önemli Kişiler

İbrahim Ömer [en], Yeni Zelanda'da İşçi Partisi'nde Milletvekillik yapmıştır.

Dubai TV, Al Arabiya ve BBC Arabi dahil olmak üzere bir dizi kanalda çalışan Al Jazeera Channel'ın (Arapça) İngiliz baş sunucusu Osman Ayfarah.[17]

Kaynakça

  1. ^ Minahan, James (2016). Encyclopedia of stateless nations: ethnic and national groups around the world. Second edition. Santa Barbara, California Denver, Colorado: Greenwood, an imprint of ABC-CLIO, LLC. s. 361. ISBN 978-1-61069-954-9. 
  2. ^ a b "Saho, Irob population". joshuaproject.net. 7 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  3. ^ Shinn, David H.; Ofcansky, Thomas P. (2013). Historical dictionary of Ethiopia. 2nd ed. Lanham (Md.): Scarecrow Press. s. 231-232. ISBN 978-0-8108-7194-6. 
  4. ^ Sandra Joireman [en] (1 Ekim 1997). Institutional Change in the Horn of Africa: The Allocation of Property Rights and Implications. Basılı Yayın (İngilizce). Universal-Publishers. ISBN 1581120001. 
  5. ^ a b Brown, Edward Keith; Ogilvie, Sarah (2009). Concise encyclopedia of languages of the world. Amsterdam Oxford: Elsevier. ISBN 978-0-08-087774-7. 
  6. ^ Betty LaDuke (Nisan 2001). "Through an artist's eyes". findarticles.com. 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2017. 
  7. ^ Connell, Dan (2019). Historical dictionary of Eritrea. 3rd ed. Lanham: Rowman & Littlefield. s. 454-455. ISBN 978-1-5381-2065-1. 
  8. ^ Minahan, James (2016). Encyclopedia of stateless nations: ethnic and national groups around the world. Second edition (İngilizce). Santa Barbara, California: Greenwood, an imprint of ABC-CLIO, LLC. s. 361. ISBN 978-1-61069-953-2. 7 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  9. ^ "The 'Animal Caretakers': The Saho of Eritrea" (İngilizce). Eritrea Ministry Of Information. 26 Ağustos 2016. 1 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  10. ^ "Explore All Countries-Eritrea". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 22 Nisan 2022. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  11. ^ Shinn, David Hamilton; Ofcansky, Thomas P. (2013). Historical dictionary of Ethiopia. 2nd ed (İngilizce). Lanham, Md: Scarecrow Press. ss. 231-232. ISBN 978-0-8108-7194-6. 7 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  12. ^ a b "Saho|Ethnologue" (İngilizce). ethnologue.com. 14 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2018. 
  13. ^ Miran, Jonathan (2005). "A Historical Overview of Islam in Eritrea". Die Welt des Islams. 45 (2): 177-215. doi:10.1163/1570060054307534. ISSN 0043-2539. 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  14. ^ "Saho Culture" (İngilizce). allsaho.com. 7 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  15. ^ a b Abdulkader Salah Mohammad, (Ed.) (1943). The Customary Law of the Akele Guzai Muslims (the Saho) (İngilizce). Mohammad, Abdulkader Salah tarafından çevrildi. British Military Administration. s. 26. 7 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 
  16. ^ Mohammed, Abdul Kader Saleh (2013). The Saho of Eritrea: ethnic identity and national consciousness. African politics = Politiques Africaines. Zürich: Lit Verlag. ISBN 978-3-643-90332-7. OCLC 827974162. 
  17. ^ "Osman Ayfarah-Al Jazeera". Al Jazeera. 10 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2024. 

Diğer Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cibuti</span> Doğu Afrika ülkesi

Cibuti, resmî adı ile Cibuti Cumhuriyeti, Doğu Afrika'da yer alan bir ülkedir. Komşuları; kuzeyde Eritre, batıda ve güneyde Etiyopya, güneydoğusunda ise Somali'dir. Kızıldeniz'e ve Umman Denizi'nin Aden Körfezi'ne kıyısı vardır. Arap Yarımadası'nda bulunan Yemen'e 20 kilometre uzaklıktadır. Başkenti, ülke ile aynı ismi taşıyan Cibuti şehridir. Halkın %95'i Müslüman'dır.

<span class="mw-page-title-main">Eritre</span> Doğu Afrika ülkesi

Eritre veya Eritre Devleti, Doğu Afrika'nın kuzeyinde bir ülke. Batıda Sudan, güneyde Etiyopya ve güneydoğusunda Cibuti ile çevrilmiştir. Ülkenin doğusu ve kuzeydoğusu Kızıldeniz sahili boyunca uzanır. Suudi Arabistan ve Yemen tam karşısındadır. Dahlak Takımadası ve Hanish Adalarının birkaçı Eritre'ye aittir. Başkenti Asmara'dır.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Peştuca</span> dil

Peştuca ya da Afganca, Afganistan’da ve Pakistan’ın batı kesiminde yaşayan Peştunların konuştuğu dil. Hint-Avrupa dillerinin Hint-İran dilleri öbeğine bağlıdır. Kırk beş harfli bir alfabesi vardır. Bazı sesler Sanskritçede de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Irkçılık</span> bir ırkın bir diğerine üstünlüğüne inanmak

Irkçılık, farklı bir ırk veya etnik kökene sahip oldukları için diğer insanlara yönelik önyargı, ayrımcılık veya düşmanlıktır. Irkçılık davranışını gösteren kişiye ise ırkçı adı verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Massava</span>

Massava veya Masavva, eskiden kullanılan adıyla Mitsiwa, Eritre'nin Kızıl Deniz sahilinde bulunan bir liman şehri.

<span class="mw-page-title-main">Marathice</span> Hint-Avrupa dil ailesinin Hint-Aryan koluna bağlı bir dil.

Marathice veya Maratice, Hindistan'daki Marathi halkının konuştuğu bir Hint-Aryan dilidir. Hindistanın Maharaştra ve Goa eyaletlerinin resmî dilidir. Devanagari ile yazılır. Farsçadan ve Hintçeden türetilen kelimeler içerir. Hindistan ve İsrail'de yaşayan Bene Israel üyeleri, bu dilin bir lehçesi olan Yahudi Marathicesini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Habeş (eyalet)</span>

Habeş Eyaleti, Kızıldeniz kıyısındaki bir Osmanlı Devleti eyaleti. Eyalet, Afrika'daki Massawa, Hergigo, Sevakin ve onların iç bölgelerini kapsamıştır. Ardından Zeila ve batı Somaliland eyalete katılmıştır. Eyalet bugünkü Eritre ve Cibuti'nin tamamıyla Somali ve Etiyopya'nın kuzey bölgelerini kapsıyordu.

Gymnasium veya jimnazyum ya da eski dildeki kullanımıyla jimnaz, İsviçre, Hollanda, İsveç, Avusturya ve Almanya ile bazı diğer ülkelerde bulunan, öğrencileri üniversiteye hazırlayan okul türü. Türkiye'de lise seviyesinin üstündedir. Gymnasium'a girebilmek için ders notlarının iyi olması şartı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Eritre Bağımsızlık Savaşı</span>

Eritre Bağımsızlık Savaşı 1 Eylül 1961'de başlayıp, Eritre'nin bağımsızlık tarihi olan 29 Mayıs 1991'e kadar 30 yıl boyunca devam etmiş bir savaştır. Savaş, Etiyopya hükûmeti ve Eritreli özerkçilikçiler arasında çıkmıştır. Bu 30 yıllık savaş içerisinde, 1972 - 1974 ve 1980 - 1981 yılları arasında Eritre'yi temsil eden Eritre Halk Cephesi ve Eritre Liberal Cephesi arasında Eritre İç Savaşı yaşanmıştır. 1974 - 1992 yılları arasında ise Etiyopya İç Savaşı yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Isaias Afewerki</span> Eritrenin ilk cumhurbaşkanı

Isaias Afwerki, Eritre'nin ilk ve mevcut Cumhurbaşkanı.

<span class="mw-page-title-main">Afarlar</span>

Afarlar veya Danakil,, Eritre, Etiyopya ve Cibuti Afar Bölgesi'nde Danakil Çölü'nde yaşayan halk. Kuşi dil ailesine bağlı olan Afarca dilini konuşan (Danakiller) olarak da adlandırılan yerli bir etnik grup. Ağırlıklı olarak Müslüman ve Sünni'dirler. Afarlar ortak gelenekler, ortak sosyal yaşamları ve organizyonları ile sadece 20 yıldır alfabeye sahip olan ortak bir dil ile üç ayrı ülkede de “ulusal” bir birlik olmayı başarabilmişlerdir. 1,5 milyon nüfusa sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Eritre-Etiyopya Savaşı</span>

Eritre-Etiyopya Savaşı, Mayıs 1998-Haziran 2000 tarihleri arasında Etiyopya ve Eritre arasında sınır anlaşmazlıklarından dolayı meydana gelen bir savaştır. Eritre ve Etiyopya savaşa yüzlerce milyon dolar harcamış ve çatışmalar sonucu binlerce kayıp verilmesine karşın yalnızca küçük sınır değişiklikleri ile sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aksum Krallığı</span> Günümüzdeki Kuzey Etiyopya ve Eritrenin Tigray Bölgesinde hüküm sürmüş devlet

Aksum Krallığı, Günümüzde kuzey Etiyopya ve Eritre'de Tigray Bölgesi'nde yer alan kadim krallıktır. Aksum imparatorlar, güçlü krallıklardı ve kendilerini kralların kralı, Aksum, Himyar, Raydan, Saba, Salhen, Tsiyamo, Beca ve Kuş'un kralı haline getirdiler. Aksumitler tarafından yönetim M.S. 100 ile M.S. 940 yılları arasındaydı. Siyaset, Aksum kentinde yoğunlaşmıştı ve M.Ö. 4. yüzyılda ön-Aksumit Demir Çağı döneminden başlayarak büyüdü, M.S. 1. yüzyılda öne çıktı. Aksum, Roma İmparatorluğu ile Kadim Hindistan arasındaki ticari rotada önemli bir oyuncu oldu. Aksumit hükümdarlarının kendi Aksumit para birimlerini bastırmaları azalan Kuş Krallığı üzerindeki hegemonyalarını belirlemeleri yanında ticareti de kolaylaştırdı. Ayrıca Arap Yarımadası'ndaki krallık siyasetine düzenli olarak müdahil oldular ve nihayetinde bölge üzerindeki yönetimi Himyar Krallığı'nın fethi ile genişlettiler. Maniheizm peygamberi Mani Aksum'u Pers, Roma ve Çin yanında zamanının dört büyük gücünden biri olarak görüyordu.

<span class="mw-page-title-main">Afrika halkları</span> Vikimedya liste maddesi

Afrika'daki etnik gruplar her biri kendi dilini ve kültürü olan binlerce kişiyi oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Amharalar</span> Etiyopyada yaşayan etnik grup

Amharalar veya Amharlar, Etiyopya'nın özellikle Amhara Bölgesi'nin kuzey ve orta dağlık bölgelerinde geleneksel olarak yaşayan bir etnik gruptur. 2007 ulusal nüfus sayımına göre, Etiyopya nüfusunun %26,9'unu oluşturan 19.867.817 kişiyi kapsamakta ve çoğunlukla Etiyopya Ortodoks Kilisesi Ortodoks Hristiyan üyeleridir. Etiyopya göçmen topluluğunda, özellikle Kuzey Amerika'da da bulunurlar. Bu söz Amharca, bir Afrika-Asya dilini Sami dalı, bir üyesi Ethiosemitic Etiyopya resmi dili olarak hizmet grubu. Bazı akademisyenler, Tigrayalıları ve Amhara'yı Habeş kimliğinin, birkaç Batılı akademisyen ve Etiyopyalı etno-milliyetçi siyasi partinin öne sürdüğü, ancak kamuoyu ya da en yerli yerli akademisyenler tarafından yaygın olarak kabul edilmeyen ultra neo-muhafazakâr bir tanımı altında uygun olarak sınıflandırdılar. bölge.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya Ulusal Savunma Kuvvetleri</span> Etiyopyanın silahlı kuvvetleri

Etiyopya Ulusal Savunma Kuvvetleri, Etiyopya'nın silahlı kuvvetleridir. Savunma kuvvetleri, kara ve hava kuvvetlerinden oluşmakta olup başkomutanlık görevi başbakan tarafından yerine getirilir.

<span class="mw-page-title-main">Tekeste Baire</span>

Tekeste Baire, Eritreli aktivist ve sendikacı.

Saho dili Eritre, Sudan ve Etiyopya'da konuşulan bir Afro-Asya dilidir. Ailenin Cushitic koluna aittir.

<span class="mw-page-title-main">Hausalar</span>

Hausalar Batı Afrika kökenli bir etnik gruptur. Afro-Asya dil ailesinde Arapçadan sonra en çok konuşulan ikinci dil olan Hausa dilini konuşurlar. Esas olarak Güney Nijer ve Kuzey Nijerya'nın Sahel ve seyrek savan bölgelerinde yaşayan, kültürel olarak homojen bir halktır. Nüfusları yaklaşık olarak 86 milyondur. Hausa dilini konuşan topluluklar Batı Afrika'nın her yerine dağılmıştır ve Sahra'dan geçen geleneksel Hac güzergahı üzerinde de Hausa yerleşimleri bulunmaktadır. Özellikle Agadez kasabası ve çevresinde büyük bir nüfus bulunmaktadır. Hausaların bir kısmı son 500 yıl içerisinde Lagos, Port Harcourt, Accra, Abidjan, Banjul ve Cotonou şehirlerine ve Libya gibi Kuzey Afrika ülkelerine göç etmiştir. Hausaların çoğunun geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Hausa aristokrasisi tarihsel olarak binicilik temelli bir kültür geliştirmişti. Daura, Hausa halkının kültür merkezidir. Kasaba, Hausa gelenek ve kültürün yaşatıldığı en eski kasabadır.