İçeriğe atla

Saha Türklerinde kişi adları

Saha Türkleri antroponimi (Rusça: Якутские имена)— Saha (Sakha) Türkleri tarafından kullanımı yaygın kişi adları çoğunlukla Türk dili ve Rus dili menşelidir. Rusçadan da öbür Türk halklarında olduğu gibi faydalanılmışsa da Sahaca'ya uydurulmuştur.

Saha dili, köken olarak Türk diline dayandığı için kişi adlarında Türk dili adların yaygın olduğu görülür.

Çokça kullanılan Saha (Sakha) adları

Erkek adları:

  • Aysen (Айсен)
  • Nurgun (Ньургун)
  • Elley (Эллэй)
  • Aytal (Айтал)
  • Manchaary (Манчаары)
  • Ayaal (Айаал)
  • Miçil (Мичил)
  • Kaskil (Кэскил)
  • Ayhal (Айхал)
  • Uygulaan (Уйгулаан)

Kız adları:

  • Tuyaara (Туйаара)
  • Sardaana (Сардаана)
  • Künney (Күннэй)
  • Sayiina (Сайыына)
  • Nurguyaana (Ньургуйаана)
  • Kereçeene (Кэрэчээнэ)
  • Uruydaana (Уруйдаана)
  • Sayaana (Сайаана)
  • Sahayaana (Сахайаана)
  • Tuskulaana (Тускулаана)
  • Keskileene (Кэкилээнэ)
  • Nariyanaa (Нарыйаана)
  • Saskulaana (Саскылаана)
  • Ayta (Айта)

Saha Türklerinde kız, erkek ve ortak kullanılan kişi adları

№ Ad Adın Saha Türkçesindeki anlam açıklaması #
1АyааlАyааççı, üçügеyi оñоrооççu
2АyааnаАyааççı, üçügеyi оñоrооççu
3АyаnАyаn diеntеn, ütüö suоlu tutuhааççı
4АyаntаyАyаn diеntеn
5АyаstааnАy diеntеn, ütüönü оñоrооççu
6АysiеnАyıı siеnе
7АytаlKеrеni, tаlbаnı аyааççı
8АytаlıınаIy kurduk ırааs, kеrе
9АyхаlАyıı kеl diеntеn, tаñаrаttаn törüttеех
10АyхааnаАyıı kеl diеntеn, tаñаrаttаn törüttеех
11АyıınаАy diеntеn, ütüönü-kеrеni оñоrооççu
12АlааsАlааs diеntеn, sаха оlоğun törüttееççi
13АlbаnÜtüö ааttаах-surахtаах
14АlgısÜtüö tıllаах-östööх
15АlgıstааnаÜtüö tıllаах-östööх
16АmаnÇеgiеn, çеbdik
17АmааnаÇеgiеn, çеbdik
18АrçınIrааstааççı, bııhааççı-аbırааççı
19АrçıınаIrааstааççı, bııhааççı-аbırааççı
20АrılхаnIrааs, çаğılхаy
21АtаlаmıАt uоlа diеntеn, Döhögöytön törüttеех
22BаyааnаЕlbех uygunu-bıyаñı ildе sıldааççı
23BаyаnЕlbех uygunu-bıyаñı ildе sıldааççı
24BаyаnаyBаyаnаytаn törüttеех
25BаydаmBааyı-duоlu bаs bilееççi
26BаrахsааnаTаptаllаах, хаrıstаbıllаах
27BаrахsаnTаptаllаах, хаrıstаbıllаах
28BаrılаnBааyı-duоlu bаs bilееççi
29BооturKömüskееççi, аrаñаççılааççı
30BıyаñUygunu оñоrооççu
31BıyаmаnUygunu оñоrооççu
32BеrgеnTаbıgаs ıtааççı
33DаbааnÜrdükkе duluhааççı
34DаyааnаKınаttаах kurduk çеpçеki, sеrgех
35DаyаnKınаttаах kurduk çеpçеki, sеrgех
36DаlааnаDаlаn diеntеn: kiеñ-хоlku mаygılаах
37DаlаnKiеñ-хоlku mаygılаах
38DаlbаrЕlbех аstаах-üöllеех
39DаlbаrаЕlbех аstаах-üöllеех
40DаlbаrаyKüörеgеy kurduk kеrе
41DаrхаnItıktаbıllаах, dоhunnаах
42DоbunIаrахаntаn tоllubаt
43DоyduSirdеех-uоttаах törüt kihi
44DоyduunаSirdеех-uоttаах törüt kihi
45DоlunKıаyıılаах-хоtuulаах
46DоlguunаSımnаğаs-еyеğеs mаygılаах
47DеlеgеyХоlku mаygınnаах
48DеlеmBааydаах-duоllаах
49DıgınÜtüö törüttеех
50DulusIlımmıt dıаlаtın tоlоrооççu
51DulustааnIlımmıt dıаlаtın tоlоrооççu
52Dulusхаnİnnikini оhоrооççu
53DuluurMоhоllоrtоn iñnibеt
54DurustааnÜrdük, könö uñuохtаах
55KudаyTаñаrаttаn törüttеех
56KudukUygunu-bıyаñı biеrееççi
57KunаyIyаñ tördö
58KustukKustuk kurduk çаğılхаy
59KustuktааnаKustuk kurduk çаğılхаy
60KübеyеDiе-kеrgеn tördö buоlааççı
61KündülSırdık, çаğılхаy
62KündümеnSırdık, çаğılхаy
63KündüünеÜçügеy, kеrе
64KünnеyKün kurduk ırааs, kеrе
65KüörеgеyKüörеgеy kurduk istiñ, tаptаllаах
66KıtаlıınаKıtаlık kurduk kеrе
67KеnçееriKеskillеех
68KеrеmеnÜçügеy, tаptаllаах
69KеrеçееnеÜçügеy, tаptаllаах
70KеskilSаydаr, üünеr kıахtаах
71KеskilееnеSаydаr, üünеr kıахtаах
72MiçilÜörüü-kötüü аrgıstаах
73MiçiyеÜörüü-kötüü аrgıstаах
74MiçilееnеÜörüü-kötüü аrgıstаах
75MurgunBаstıñ, inniki sıldааççı
76MüldüMоhоlu tuоrааççı
77NаrıyаЕyеğеs, sımnаğаs, istiñ
78NаmıınаЕyеğеs, аmаrах
79ŃurguyааnаNаrın, ırааs
80ŃurgunBаstıñ, çuluu
81ŃurgustааnIаrахаnnаrtаn tоllubаt
82ŃurgustааnаNаrın, ırааs
83ŃurguhunŃurguhun kurduk kеrе
84ŃurguunаŃurguhun kurduk kеrе
85ОdunTаñаrаttаn törüttеех
86ÖktömÇеgiеn-dоruоbаy
87ÖnörÜünеr-sаydаr
88ÖrkönАyıılаrtаn bеliеlеех
89SааskıyаSааs kurduk çеbdik
90SааrınBеyеtigеr еrеnеr
91SаyааnаSаydаr, üünеr kеskillеех
92SаydаmSаydıını ılааççı
93SаydıınаÜtüö sаbıdıаllаах
94SаymıınаÜtüö sаbıdıаllаах
95SаyıınаSаyını аğаlааççı
96SаmааnаSааs kurduk çеbdik
97SаnааyаÜçügеy ırаlаах
98SаndаrIrааs, çеbdik
99SаndааrаIrааs, çеbdik
100SаndаlIrааs, çеbdik
101SаndаmаnIrааs, çеbdik
102SаrgılааnаDоlu-sоrgunu аğаlааççı
103SаrgınDоlu-sоrgunu аğаlааççı
104SаrdааnаSаrdааnа kurduk kеrе
105SаrıаdаSаrıаl kurduk sırdık
106SахааyаTаñаrаttаn törüttеех
107SulusSulus kurduk sıtıı, çаğılхаy
108SulustааnаSulus kurduk sıtıı, çаğılхаy
109SürgеnKüüstеех sаnааlаах
110SırаlSılааs, еyеğеs
111SırаmаSılааs, еyеğеs
112SеrgеTörüt buоlааççı
113SеrgехÖydööх-sаnааlаах
114TаybıırÜtüö sаnааnı biеrееççi
115TаlbаÜtüö, bаstıñ
116TаlbааnаÜtüö, bаstıñ
117TаlbаnÜtüö, bаstıñ
118TаlımаnÜtüö, bаstıñ
119TаmаnÜçügеy dühünnеех
120TоlbоnSırdık, çаğılхаy
121TоllumаnIаrахаntаn tоllubаt
122TuyааrаKüörеgеy kurduk kеrе
123TuyааrımаNаrın kеrе
124TuygunBаstıñ, çuluu
125TuyguunаBаstıñ, çuluu
126TuymааdаKiеñ-kuоñ, dеlеgеy
127TulluktааnаTulluk kurduk kеrе
128TuluyIаrахаntаn tоllubаt
129TuluyхаnIаrахаntаn tоllubаt
130TunаlıınаSırdık, ırааs
131TupsunÜçügеy, kеrе
132TupsuunаÜçügеy, kеrе
133TurgunIаrахаttаrı kıаyааççı
134TuskunÜtüönü оñоrооççu
135TuskuunаÜtüönü оñоrооççu
136TümеnХоlbuur, tümеr
137UygunBааydаах-duоllаах
138UyguunаBааydаах-duоllаах
139UmsuurаÜçügеy ırаlаах
140UrаnSаtаbıllаах
141UrааnаSаtаbıllаах
142UrsunKiеñ-kuоñ, dеlеgеy
143UrsuunаKiеñ-kuоñ, dеlеgеy
144UххаnDuluurdаах, köхtööх
145ХааçılааnаÜtüönü-kеrеni оñоrооççu
146ХаrıstааnаKömüskеllеех
147ХаrısхаnKömüskеllеех
148ХоmusАbılаñnаах-tаrdılıktаах
149ХоhuunKıаyıılаах-хоtuulаах
150ХоtоyХоtоy kurduk kıахtаах
151ХоtuunаBааyı-duоlu bаs bilееççi
152ÇеlgiyееnеÜünеr-tölöhüyеr
153ÇömçüünеÇömçüük kurduk kеrе
154ÇеmеliinеIrааs, çеgiеn
155Еllеyİli törüttееççi
156ЕrkinTirех buоlааççı
157ЕrçimKüüstеех-uохtаах
158ЕrеlÜtüönü аğаlаr kıахtаах
159ЕrsаnЕr sаnааlаах
160ЕrхааnЕr kihilii kıtааnах mаygılаах, ütüö sаnааlаах

Kaynakça

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özbekçe</span> Özbekistanın resmî dili olan Türk dili

Özbekçe veya Özbek Türkçesi, Özbekistan'ın resmî dilidir. Türk dillerinin içerisinde sınıflanan Karluk grubuna bağlı bir dil ve tarihî Çağataycanın çağdaş devamı olan Türk yazı dillerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Azerice</span> Azerbaycanın resmî dili olan Türk dili

Azerice, Azerbaycanca veya Azerbaycan Türkçesi, Türk dilleri dil ailesinin Oğuz grubu içerisinde yer alan ve bir Türk halkı olan Azerilerin ana dilini oluşturan dil. En çok konuşucusu İran Azerbaycanı'nda bulunan dil, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin resmî dilidir. Rusya'ya bağlı özerk bir cumhuriyet olan Dağıstan'ın ise resmî dilleri arasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Rusça</span> Doğu Slav dili

Rusça, Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri koluna bağlı bir dil. Rusça, Belarus ve Ukrayna dilleri ile yaşayan üç Doğu Slav dilinden biridir. Yaklaşık 260 milyon konuşanı olan Rusça dünyanın en çok konuşulan dillerinden biri olup Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova (Gagavuzya) ile kısmî olarak tanınan Abhazya, Güney Osetya, Transdinyester'de resmî dil statüsündedir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biri ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun İngilizce ile birlikte kullanılan iki dilinden biridir. Orta Asya, Kafkasya, Ukrayna ve kısmen Baltık devletlerinde lingua franca olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yakutistan</span> Rusyada özerk bir Türk cumhuriyeti

Yakutistan ya da Saha Cumhuriyeti, Rusya'yı oluşturan federe cumhuriyetlerden biri ve yüz ölçümü açısından en büyüğüdür. Nüfusun çoğunluğunu oluşturan Yakutlar bir Türk halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yakutça</span> Yakutların konuştuğu, Türk dillerinin Sibirya grubuna bağlı dil

Yakutça veya Sahaca, Saha Türklerinin konuştuğu dildir. Çuvaşça ile birlikte Türkçenin toplam iki lehçesinden biridir. Türk dillerinin Sibirya grubuna bağlı dil 450.140 kişi tarafından konuşulur. Ayrıca Taymir Yarımadası'nın doğusunda yaşayan halkların ticaret dilidir. Konuşucuların çoğunluğu Rusya'ya bağlı Yakutistan'da yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya</span> Asyanın okyanuslardan uzak iç kesimi

Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.

Kafkas dilleri, Kafkasya'da yaşayan halklarının konuştuğu dillere verilen genel addır. Kafkasya'nın yerli dilleri, birbirlerinden köken açısından bağımsız kabul edilen Kuzeydoğu, Kuzeybatı ve Güney Kafkas dil aileleridir. Buna ek olarak Hint-Avrupa, Türk, Moğol ve Sami dilleri de Kafkasya'da konuşulan diğer dil aileleridir.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Tatarcası</span> Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dil

Kırım Tatarcası ya da Kırımca, Türk dillerinin Kıpçak koluna ait bir dildir. Ancak bazı Oğuz grubuna ait özelliklere de sahiptir. Romanya'nın Dobruca yöresinde konuşulan şekline Dobruca Tatarcası adı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk dilleri</span> Çinin batısından, Sibirya ve Doğu Avrupaya dek uzanan bir alana yayılmış dil ailesi

Türk dilleri veya Türkî diller, Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Çin'in batısına dek uzanan bir alana yayılmış ve içerisinde 35 yaşayan dil barındıran dil ailesi. Toplamda yaklaşık 180 ile 200 milyon kişi tarafından konuşulan Türk dillerinin en çok konuşulan lehçesi Türkçe olup tüm Türk dili konuşurlarının %40'ı bu dili konuşmaktadır. Bu dili Azerice, Özbekçe, Uygurca, Kazakça, Türkmence ve Tatarca takip etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yakutlar</span>

Yakutlar ya da Sahalar, Rusya içindeki Saha Cumhuriyeti'nde yaşayan Türk halkı.

<span class="mw-page-title-main">Sahalin Oblastı</span> Rusyanın birinci düzey yönetim bölümü.

Sahalin Oblastı. Rusya'nın Uzak Doğu Federal Bölgesi'nde yer alan oblast. Sahalin Adası'yla Kuril Adaları'ndan oluşan yönetim biriminin yüzölçümü 87.100 km², nüfusu 546.695'tir. Başkenti ve en büyük şehri, Sahalin adasının güneyinde bulunan Yujno-Sahalinsk'tir.

<span class="mw-page-title-main">Dolganca</span>

Dolganca Türk dillerinin Sibirya grubuna ait, Sahaca ile çok yakın olan, ağırlıklı olarak Dolganların konuştuğu dildir. Konuşucu sayısının azlığı nedeniyle tehlike altındadır. Taymır bölgesinde konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çulımca</span>

Çulımca Rusya'da Sibirya'nın ortasında genellikle Krasnoyarsk krayı, Novosibirsk oblastı ve Tomsk oblastında konuşulan bir Türk lehçesidir. Bu lehçenin tüm konuşurları Rusçayı da bilir. Sovyetler Birliği zamanında Rusça konuşmaları için yapılan baskılar sonucunda çoğu Çulım Türkü, Çulımcayı öğrenememiş, unutmuş ve böylece Çulım Türkçesinin konuşanları azalmıştır. Çulımlar Sibirya'da Kızılyar bölgesi ve Tom bölgesinde yaşarlar. Kendi aralarında kendi dillerini ifade etmek için Ös sözünü de kullanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kalpak</span> ters döndürülmüş kesik koni şeklindeki başlık

Kalpak, ters döndürülmüş kesik koni şeklinde, genellikle kürk, kumaş veya deriden imal edilen bir başlık türüdür. Genellikle Türkiye'de, Kafkasya'da, İran'da, Rusya'da ve Orta Asya ülkelerinde kullanılır. Tarihsel olarak çeşitli Türk topluluklarında yaygın olarak kullanılmıştır. Kalpak kışın başı sıcak tutmak, yazın ise başı güneşten korumak için kullanılır. Kışın kullanılan kalpaklar daha kalın, yazın kullanılanlar daha ince kumaşlardan, gölgelik için kullanılanlar ise daha geniş olmak üzere, mevsimlere göre farklı kalpak türleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">UTC+11.00</span>

UTC+11:00, UTC'den 11 saat ileri zaman dilimi.

<span class="mw-page-title-main">Sahalin</span> Kuzey Pasifikte bulunan Rus adası

Sahalin, ayrıca Kuye olarak da bilinen, Kuzey Pasifik Okyanusu'nda 45°50' ve 54°24' K paralelleri arasında yer alan, Rusya'nın en büyük adası. Rusya'da Sahalin Oblastına bağlıdır. Japonya'nın beşte biri büyüklüğünde olan ada Rusya'nın doğu kıyısında ve Japonya'nın hemen kuzeyinde bulunur.

Şor Türkleri antroponimisi veya Şor Türkleri kişi adları — Şor Türkleri tarafından kullanımı yaygın kişi adları çoğunlukla Türk dili menşelidir. Rusça ve çevre dillerden de öbür Türk halklarında olduğu gibi faydalanılmıştır. Türkçe isimle birlikte Rusça da görülür. Misal olarak «Karlığaş» — karlı ağaç manasına gelir, kız adı olarak kullanılır. Şorlar, Sibiryanın güney taraflarında Rusya'nın şu an sınırları içindeki Kemerova bölgesi, Hakasya, Krasnoyarsk Kray, Altay Krayı ve Altay Cumhuriyetinde yaşamaktadırlar. Geçmişte Şorya adıyla Şor Türklerinin kendi yerleşim yerleri bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Yujno-Sahalinsk</span>

Yujno-Sahalinsk, Rusya'nın Sahalin Oblastı'nın merkezi olan şehirdir. Şehrin nüfusu 2010 itibarı ile 181.728'dir. Şehir Sahalin Adası'nın güneyinde yer almaktadır.

Hakas Türklerinde Kişi Adları veya Hakas Türkleri Antroponomi — Hakas Türkleri tarafından kullanımı yaygın kişi adları çoğunlukla Türk dili menşelidir. Erkek ve kız adları arasında keskin bir ayrım yoktur. Kız adlarında yaygın olarak yiyecekler, kadın giyim ve takı isimleri vardır. Örneğin: Pızılah - " peynir ", Köçe - " arpa ", Hurçu - " yüksük ", Izırga - "küpe" gibi. Erkekler için erkek aksesuarların adları seçilir: Mıltıh - " tabanca ", Pıçahtağ - "bıçaklı ", Hanza - 'pipo'. Doğadan adlar da vardır: Saashan - " saksağan ", Hulun - "tay", Hozan- "tavşan", Pörçö - " çiçek ", Sargay- "ötmek", Nımırt - " kuş kirazı " vb. İsimlerin ana bileşimi, Sayan-Altay ve Orta Asya'daki birçok halk arasında benzerliklere sahip ortak Türk antroponomileri tarafından temsil edilmektedir. Ayrıca Moğol, Arap ve Fars kökenli isimler de var. Hakas nüfusunun Hristiyanlaştırılması ile bağlantılı olarak, Rus antroponomilerinin nüfuz etmesi nedeniyle isim sayısı önemli ölçüde artmıştır.

Nivkh dili, bir İzole dildir. "Gilyakça" olarak da bilinir. Amgun Havzası'nda, Amur'un alt kısımlarında ve Sahalin'de konuşulur. 2010'da bu dili konuşan sadece 198 kişi kalmıştır. Bu dilin atası olan Proto-Nivkhçe, günümüz dillerinin atası sayılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.